فصلت ٢
ترجمه
| فصلت ١ | آیه ٢ | فصلت ٣ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«تَنزِیلُ»: (نگا: شعراء / سجده / یس / زمر / غافر / . «الرَّحْمنِ»: واسع الرّحمه. «الرَّحِیمِ»: دائم الرّحمه.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
قُلْ نَزَّلَهُ رُوحُ الْقُدُسِ... (۰) وَ إِنَّهُ لَتَنْزِيلُ رَبِ... (۰) ثُمَ فُصِّلَتْ مِنْ لَدُنْ حَکِيمٍ... (۰) لاَ يَأْتِيهِ الْبَاطِلُ مِنْ... (۱)
نَزَلَ بِهِ الرُّوحُ الْأَمِينُ (۰) عَلَى قَلْبِکَ لِتَکُونَ مِنَ... (۰)
تفسیر
- آيات ۱ - ۱۲ سوره فصلت
- غرض اصلى اين سوره مباركه
- نكته اى كه از جمله تنزيل من الرحمن الرحيم استفاده مى شود
- معناى تفضيل قرآن
- توضيحى راجع به عربى بودن قرآن و جهانى و عمومى بودن دعوت خاتم الانبياءصلى الله عليه و آله
- مقصود كفار از اينكه گفتند قلوبنا فى الكنة مما تدعونا اليه ....
- پاسخ به سخن فوق الذكر مشركين
- انفاق نكردن مال ، و كفر به معاد، دو صفت از اخص صفات مشركين
- مقصود از خلقت زمين در دو روز، خلقت آن در دو نقطه از زمان و در دو مرحله است
- وجوهى كه درباره تقدير روزى ها در چهار روز و قدر فيها اقواتها فى اربعة ايام وجمع بين آن و اينكه خلقت زمين و آسمان ها در شش روز بوده ، گفته شده است
- مقصود از سؤ ال در: سواء للسائلين استعداد ذاتى و احتياج طبيعى نباتات و حيوانات وانسان است
- معناى جمله : ثم استوى الى السماء
- بيان اينكه مفاد كلمه ثم تاءخر زمانى خلقت آسمان نيست
- توضيح در مورد فرمان خداوند به آسمان و زمين ائتياطوعا اوكرها و تخيير آن دو بين آمدنبه طوع ياكره
- توضيح پاسخ آسمان و زمين به خطاب خداوند قالنا اتينا طائعين
- معناى اينكه درباره خلقت آسمانها فرمود: فقضيهن سبع سموات ...
- مراد از وحى و مقصود از امر آسمانها در جمله : و اوحى فىكل سماء امرها
- وجه اينكه فرمود سماء دنيا را با مصابيح آراستيم .
- سخنى در تكميل مطالب گذشته راجع به آسمان ها و اينكه آسمان ها منزلگاه ملائكه است
- روايتى درباره قرائت آيات اول سوره فصلت حم سجده توسط پيامبر صلى الله عليه وآله در جواب فرستاده قريش
- چند روايت حاكى از گفتگوى يهوديان با رسول الله صلى الله عليه و آله درباره خلقتشش روزه زمين و آسمان ها، و بيان ضعف آنها
- رواياتى درباره آغاز خلقت عالم
نکات آیه
۱ - قرآن، کتابى نازل شده از ناحیه خداوند (تنزیل من الرحمن الرحیم) «تنزیل» مصدر و به معناى اسم مفعول «منزَّل» است. این کلمه خبر براى مبتداى محذوف «هذا» است که اشاره به قرآن دارد.
۲ - تمامى قرآن، حتى حروف آن، نازل شده از ناحیه خداوند * (حم . تنزیل من) برداشت یاد شده بنابر این احتمال است که «حم» اشاره به حروف داشته باشد; یعنى، تنها مفاهیم و معارف کلى از ناحیه خداوند بر پیامبر نازل نشده است تا او آنها را به لفظ درآورده باشد; بلکه آیات قرآن - که تشکیل یافته از «حاء و میم» و امثال آن است - با همین شکل از ناحیه خداوند نازل شده است.
۳ - خداوند، رحمان (داراى رحمتى فراگیر) و رحیم (داراى مهرى پایان ناپذیر) است. (تنزیل من الرحمن الرحیم) «رحمان» صیغه مبالغه و بیانگر گستردگى و فراگیرى رحمت خداوند است. «رحیم» که بر وزن فعیل است (این وزن غالباً حاکى از عدم انفکاک صفت از ذات مى باشد) بیانگر پایان ناپذیرى آن است.
۴ - قرآن، نازل شده به شکل نزول تدریجى (تنزیل من الرحمن الرحیم) مطلب یاد شده از واژه «تنزیل» - که براى نزول تدریجى به کار مى رود - استفاده شده است (مفردات راغب).
۵ - قرآن، در قالب الفاظ عربى، داراى نزول تدریجى از جانب خداوند (حم . تنزیل من) بنابراین احتمال که «حم» نظر به جنبه لفظى قرآن داشته باشد، با توجه به آیاتى که نزول دفعى قرآن را مى فهماند مى توان نتیجه گرفت که نزول دفعى قرآن، نزولى مفهومى و معرفتى بوده و نزول لفظى آن در قالب حروف و کلمات عربى، نزول تدریجى بوده است.
۶ - قرآن، جلوه اى از رحمانیت و رحیم بودن خداوند (تنزیل من الرحمن الرحیم)
۷ - نزول تدریجى قرآن، جلوه اى از رحمت خداوندى (تنزیل من الرحمن الرحیم)
۸ - هدف از نزول قرآن، دستیابى همگان به رحمت الهى است. (تنزیل من الرحمن الرحیم) از آن جاکه نزول قرآن از رحمت الهى سرچشمه گرفته، به دست مى آید که هدف از نزول، ایجاد زمینه براى دستیابى همگان به رحمت الهى مى باشد.
موضوعات مرتبط
- اسماء و صفات: رحمان ۳; رحیم ۳
- خدا: جاودانگى رحمت خدا ۳; عمومیت رحمت خدا ۸; نشانه هاى رحمانیت خدا ۶; نشانه هاى رحمت خدا ۷; نشانه هاى رحیمیت خدا ۶; وسعت رحمت خدا ۳
- قرآن: عربیت قرآن ۵; فضیلت قرآن ۶; فلسفه نزول قرآن ۸; کیفیت نزول قرآن ۴; منشأ نزول قرآن ۱، ۲، ۵; نزول تدریجى قرآن ۴، ۵، ۷; وحیانیت قرآن ۱، ۲، ۵; ویژگیهاى قرآن ۲، ۵
