يس ٥٢
ترجمه
يس ٥١ | آیه ٥٢ | يس ٥٣ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«یَا وَیْلَنَا»: ای وای بر ما! واویلا به حال ما! (نگا: انبیاء / و و ). «بَعَثَنَا»: ما را دوباره زنده کرد. ما را برانگیخت. «مَرْقَدِ»: مصدر میمی و به معنی خواب است، و یا این که اسم مکان و به معنی خوابگاه است. عقاب و عذاب قبر، در برابر کیفر و مجازات قیامت، خوابه گونهای بیش نمیباشد. «مَن بَعَثَنَا»: این سؤال بدان خاطر است که کافران با دیدن آن همه هول و هراس و دهشت و وحشت، اختلاط عقول و اختلال حواسّ پیدا میکنند و ناخودآگاه چنین سؤالی بر زبانشان جاری میگردد. همان گونه که در دنیا معمول است که انسان به هنگام انجام کار بدی و یا رویاروی شدن با کیفر آن میگوید: وای چه کار کردم؟! چنین کاری را من کردم؟ آیا این بلا را من بر سر خود آوردم؟ «هذَا مَا ...»: این بخش، پاسخ کافران به سؤال خودشان است. برخی هم آن را پاسخ آفریدگار، یا فرشتگان، و یا مؤمنان به کافران میدانند.
آیات مرتبط (تعداد ریشههای مشترک)
وَ قَالُوا يَا وَيْلَنَا هٰذَا يَوْمُ... (۲)
وَ يَرَى الَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ... (۰) وَ يَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ يُقْسِمُ... (۰) وَ قَالَ الَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ... (۲) هٰذَا يَوْمُ الْفَصْلِ الَّذِي... (۰)
تفسیر
- آيات ۴۸ - ۶۵ سوره يس
- استهزاء كفار در مقام انكار معاد و پاسخ خداوند به آنها
- تحليل سخن كفار بعد از رستاخيز قالوا ياويلنا من بعثنا من مرقدنا هذا ما وعدالرحمن وصدق المرسلون
- توضيحى در مورد اينكه فرمود: لاتجزون الا ما كنتم تعملون جز آنچه مى كرديد جزا داده نمى شويد
- وصف و حال اصحاب الجنة در بهشت برين
- مراد از عبادت شيطان در آيه شريفه
- مراد از عهد خدا با بنى آدم در آيه : الم اعهد اليكم يا بنى آدم ان لا تعبدوا الشيطان ...
- رواياتى در ذيل آيات گذشته مربوط به قيام قيامت واحوال دوزخيان و بهشتيان و...
نکات آیه
۱ - کافران به وقت زنده شدن و حضور به پیشگاه پروردگار، به شدت اظهار تأسف و حسرت مى کنند. (إلى ربّهم ینسلون . قالوا یویلنا) «یاویلنا» (اى واى بر ما) در جایى به کار مى رود که حادثه اى مصیبت بار و تأسف آور، پدید آمده باشد و از آن اظهار تأسف شود.
۲ - وضعیت کافران در روز رستاخیز، بسیار تأسف بار و حسرت آور خواهد بود. (قالوا یویلنا)
۳ - وضعیت کافران در قیامت، آن چنان وخیم و تأسف بار خواهد بود که عالم قبر و برزخ را براى خود استراحت گاه خواهند دانست. (قالوا یویلنا من بعثنا من مرقدنا) «مرقد» اسم مکان از «رقاد» (خواب) به معناى خواب گاه است. تعبیر کافران از قبرها به خوابگاه، مى تواند به این جهت باشد که آنان، وضعیت خود را در قیامت آن چنان سخت مى بینند که عالم برزخ و قبر را در مقایسه با آن، خوابگاه و محل استراحت خویش مى خوانند.
۴ - کافران در قیامت، از زنده شدن و بیرون آمدن شان از قبرها، بسیار شگفت زده خواهند شد. (قالوا یویلنا من بعثنا من مرقدنا) برداشت یاد شده از آن جا است که استفهام (من) در آیه شریفه، براى تعجب استعمال شده است.
۵ - کافران در قیامت، به درستى وعده هاى خداوند رحمان پى برده و به آن اعتراف خواهند کرد. (هذا ما وعد الرحمن)
۶ - برپایى قیامت و حسابرسى از بندگان، وعده الهى به انسان ها (هذا ما وعد الرحمن)
۷ - رحمان، از اوصاف و نام هاى خداوند (الرحمن)
۸ - رحمانیت خداوند، مقتضى برپا کردن قیامت و حساب رسى از بندگان است. (هذا ما وعد الرحمن) برداشت یاد شده از یاد کردن خدا به صفت و نام «رحمان» - از میان دیگر اوصاف و نام هاى الهى - به دست مى آید.
۹ - کافران در قیامت، به صراحت و راست گفتارى رسولان الهى پى برده و به آن اعتراف خواهند کرد. (قالوا یویلنا ... و صدق المرسلون)
۱۰ - عقیده به برپایى قیامت و حساب رسى از بندگان، از موضوعات دعوت رسولان الهى (من بعثنا من مرقدنا هذا ما وعد الرحمن و صدق المرسلون)
۱۱ - نادرست پنداشتن وعده الهى به برپایى قیامت و دروغگو دانستن پیامبران، کفر و از نشانه هاى کافران است. (الذین کفروا ... قالوا یویلنا ... هذا ما وعد الرحمن و صدق المرسلون)
روایات و احادیث
۱۲ - «عن أبى جعفر(ع) فى قوله: «یا ویلنا من بعثنا من مرقدنا» فإن القوم کانوا فى القبور، فلمّا قاموا حسبوا أنّهم کانوا نیامًا، قالوا «یا ویلنا من بعثنا من مرقدنا» قالت الملائکة «هذا ما وعد الرحمان و صدق المرسلون»;[۱] از امام باقر(ع) درباره سخن خداوند که مى فرماید: «یا ویلنا من بعثنا من مرقدنا...» روایت شده که فرمود: مردم که در قبراند; وقتى برمى خیزند مى پندارند که در خواب بوده اند [ازاین رو] مى گویند: «یا ویلنا من بعثنا من مرقدنا». فرشتگان مى گویند: «هذا ما وعد الرحمان و صدق المرسلون».
موضوعات مرتبط
- اسماء و صفات: رحمان ۷
- اقرار: اقرار به صداقت انبیا ۹
- انبیا: تهمت دروغگویى به انبیا ۱۱; دعوتهاى انبیا ۱۰
- انسان: خروج انسان ها از قبر ۴، ۱۲
- حسابرسى: زمینه حسابرسى اخروى ۸; وعده حسابرسى اخروى ۶
- خدا: آثار تکذیب وعده هاى خدا ۱۱; آثار رحمانیت خدا ۸; تحقق وعده هاى خدا ۱۲; حقانیت وعده هاى خدا ۵; وعده هاى خدا ۶
- عقیده: عقیده به حسابرسى اخروى ۱۰; عقیده به قیامت ۱۰
- قیامت: آثار تکذیب قیامت ۱۱; اندوه در قیامت ۲; اهوال قیامت ۳; حسرت در قیامت ۲; زمینه برپایى قیامت ۸; ظهور حقایق در قیامت ۵، ۹; وعده قیامت ۶
- کافران: استراحتگاه کافران ۳; اقرار اخروى کافران ۵، ۹; اندوه اخروى کافران ۱; تعجب اخروى کافران ۴; حسرت اخروى کافران ۱; صفات کافران ۱۱; کافران در عالم برزخ ۳; کافران در قیامت ۲، ۳، ۴
- کفر: موجبات کفر ۱۱
منابع
- ↑ تفسیر قمى، ج ۲، ص ۲۱۶; نورالثقلین، ج ۴، ص ۳۸۸، ح ۶۰.