الأنعام ١٢٦
ترجمه
| الأنعام ١٢٥ | آیه ١٢٦ | الأنعام ١٢٧ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«هذا»: این. مراد اسلام یا قرآن است، و یا این که مراد سرافرازی و خوشبختی مؤمنان و سیه‌روزی و بدبختی کافران در این جهان و آن جهان است. «مُسْتَقِیماً»: راست. حال مؤکّد برای (صِراطُ) است. چرا که راه خدا پیوسته مستقیم است.
تفسیر
- آيات ۱۲۷ - ۱۲۲، سوره انعام
- تشبيه ايمان ، به حيات و نور و كفر، به مرگ و تاريكى .
- حيات طيبه مؤ من يكى زندگى ممتاز از ديگر انسانهاست .
- مكر بزرگان و اعيان هر قريه در برابر دعوت انبياء و استهزائشان به رسالت پيغمبر(ص ).
- معناى (( شرح صدر )) و بيان اينكه خداوند براى هدايت بنده سينه او را شرح و توسعه مى دهد.
- دو اشتباه در مورد انتساب هدايت و ضلالت انسان به خداى تعالى .
- تقسيم هدايت الهى به دو قسم : تكوينى و تشريعى . و تقسيم هدايت تشريعى به دو قسم: ارائه طريق و ايصال به مطلوب .
- (در ذيل آيات مربوط به حيات و نور شخص مؤ من و شرح صدر...).
نکات آیه
۱- اسلام و روحیه تسلیم در برابر پروردگار، صراط مستقیم اوست. (هذا صرط ربک مستقیما قد فصلنا الأیت) «هذا» مى تواند اشاره با «للاسلام» در آیه پیشین باشد.
۲- گمراه کردن حقگریزان با ضیق صدر و هدایت حقپویان با شرح صدر، صراط مستقیم پروردگار و سنت استوار اوست. (فمن یرد الله ان یهدیه ... هذا صرط ربک مستقیما) ظاهراً مشارالیه «هذا» مفاد آیه قبل است که به منزله نتیجه اى بر آیات گذشته بود. بنابراین «هذا» اشاره به شرح صدر و ضیق صدر و ... است.
۳- پیامبر (ص) مشمول ربوبیت و عنایت ویژه خداوند است. (و هذا صرط ربک مستقیما)
۴- هدایت و گمراهى از شؤون ربوبیت خداوند است. (و هذا صرط ربک مستقیما) ذکر نام مبارک «رب» پس از اشاره به هدایتگرى (أن یهدیه) و اضلال الهى (یضله) بیانگر ارتباط این نام و تجلى آن با گمراهى و هدایت است.
۵- آنان که به تذکارهاى خداوند توجه کرده و از آن غفلت نمى کنند، از آیات الهى بهره مى برند. (قد فصلنا الأیت لقوم یذکرون)
۶- کسانى که آیات الهى و معارف آن را فراگرفته و آن را به فراموشى نسپرده و غفلت نمى کنند، نزد خداوند ارجمندند. (قد فصلنا الأیت لقوم یذکرون)
۷- خداوند آیات و سنتهاى خویش را در جهان به روشنى بیان کرده است. (قد فصلنا الأیت لقوم یذکرون)
۸- توجه به آیات و سنتهاى خداوند و به یاد آوردن پیوسته آنها زمینه دستیابى به صراط مستقیم است. (و هذا صرط ربک مستقیما قد فصلنا الأیت لقوم یذکرون)
۹- آدمى همواره نیازمند تذکر و هشدار است. (قد فصلنا الأیت لقوم یذکرون) «یذکرون» صیغه مضارع و معنى تجدد و استمرار دارد. ستوده شدن متذکران با این بیان اشاره اى ظریف به این نکته دارد که آدمى همواره نیازمند متذکر شدن است.
موضوعات مرتبط
- آیات خدا: استفاده از آیات خدا ۵ ; اهمیت آیات خدا ۶ ; تبیین آیات خدا ۷
- ارزشها: ملاک ارزشها ۶
- اسلام: آثار قبول اسلام ۱
- انسان: نیازهاى انسان ۹
- تسلیم: آثار تسلیم به خدا ۱
- حق: شرح صدر حق پذیران ۲ ; ضیق صدر حق ناپذیران ۲ ; گمراهى حق ناپذیران ۲ ; هدایت حق پذیران ۲
- خدا: تبیین سنتهاى خدا ۷ ; ربوبیت خدا ۳، ۴ ; سنتهاى خدا ۲ ; عنایت خاص خدا ۳ ; قبول هشدارهاى خدا ۵
- دین: قبول تعالیم دین ۶
- ذکر: آثار ذکر ۸ ; ذکر آیات خدا ۸ ; ذکر سنتهاى خدا ۸
- صراط مستقیم:۱، ۲
- گمراهى: منشأ گمراهى ۴
- محمّد (ص): فضایل محمّد (ص) ۳
- مقربان:۶
- نیازها: نیاز به تذکر ۹ ; نیاز به هشدار ۹
- هدایت: منشأ هدایت ۴ ; هدایت به صراط مستقیم ۸
