المجادلة ١٣
ترجمه
المجادلة ١٢ | آیه ١٣ | المجادلة ١٤ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«أَشْفَقْتُمْ»: ترسیدید.
آیات مرتبط (تعداد ریشههای مشترک)
تفسیر
- آيات ۷ - ۱۳، سوره مجادله
- مقصود از چهارمى بودن خدا براى سه نجوى كننده و ششمى بودن او براى پنج نجوىكننده
- مذمت و توبيخ منافقان و بيمار دلانى كه با وجود نهى شدن از نجوى ، باز هم نجوى مىكردند
- تحيت مغرضانه منافقين بر پيامبر صلى الله عليه و آله
- بيان يكى از آداب معاشرت خطاب به مؤ منين
- تجليل از علماء امت
- وجوب دادن صدقه بر توانگران قبل از نجوى با پيامبر (صلى الله عليه و آله و سلم )،علت و حكمت آن ، و سپس توبيخ شدن اين حكم )
- نسخ حكم وجوب صدقه قبل از نجوى در آيه قبل
- رواياتى در ذيل آيات مربوط به نجوى ، تحيت مغرضانه منافقين بر پيامبر(ص )، ورفع درجات علماء
- چند روايت حاكى از اينكه اميرالمؤ منين (عليه السلام ) تنها كسى بود كه به حكم صدقهدادن قبل از نجوى با پيامبر(ص ) عمل نمود
نکات آیه
۱ - مسلمانان، از پرداخت صدقه پیش از نجوا با پیامبراکرم(ص)، امتناع ورزیدند. (ءأشفقتم أن تقدّموا بین یدى نجویکم صدقت)
۲ - وجوب صدقه، باعث شد مسلمانان از گفتوگوى محرمانه با رسول اکرم(ص) صرف نظر کنند. (ءأشفقتم أن تقدّموا بین یدى نجویکم صدقت)
۳ - پرداخت صدقه، پیش از هر بار نجوا با پیامبراکرم(ص)، براى مسلمانان امرى دشوار مى نمود. (ءأشفقتم أن تقدّموا بین یدى نجویکم صدقت)
۴ - نکوهش مسلمانان از سوى خداوند، به خاطر صرف نظر کردن از ملاقات هاى محرمانه با پیامبراکرم(ص) و امتناع ورزیدن از پرداخت صدقه نجوا (ءأشفقتم أن تقدّموا بین یدى نجویکم صدقت)
۵ - خداوند، حکم صدقه نجوا را در پى امتناع ورزیدن مسلمانان از آن و ترک کردن گفتوگوى محرمانه با پیامبراکرم(ص) لغو و نسخ کرد. (فإذ لم تفعلوا و تاب اللّه علیکم) مفسران، بر آنند که این آیه ناسخ حکم صدقه نجوا است.
۶ - نجواهاى برخى از مسلمانان با پیامبر اسلام(ص)، غیر ضرور و بى فایده بود. (فإذ لم تفعلوا و تاب اللّه علیکم) از این که مسلمانان پس از صدور حکم صدقه، نجوا با رسول خدا(ص) را ترک کردند، به دست مى آید که آنان، کار ضرورى و حیاتى با آن حضرت نداشتند; و گرنه براى آن خرج مى کردند و صدقه مى پرداختند.
۷ - اقامه نماز، تکلیفى الهى برعهده مسلمانان (فأقیموا الصلوة)
۸ - مسلمانان، موظف به پرداخت زکات اند. (و ءاتوا الزکوة)
۹ - اطاعت از خدا و رسول اکرم(ص) و اجتناب از نافرمانى آنان، فرمان الهى به مسلمین (و أطیعوا اللّه و رسوله)
۱۰ - اقامه نماز، پرداخت زکات و فرمانبردارى از خدا و پیامبراکرم(ص)، ارکان عملى اسلام (فأقیموا الصلوة و ءاتوا الزکوة و أطیعوا اللّه و رسوله)
۱۱ - حضرت محمد(ص)، رسول خدا و پیام آور از جانب او (و أطیعوا اللّه و رسوله)
۱۲ - مسلمانان، باید بر اقامه نماز، پرداخت زکات و اطاعت از خدا و رسول او، پایبند بوده و از سهل انگارى درباره آنها کیداً پرهیز نمایند. (فأقیموا الصلوة ... و أطیعوا اللّه و رسوله) ارتباط صدر و ذیل آیه شریفه، بیانگر این حقیقت است که خداوند، هر چند درباره مسأله صدقه نجوا از کسانى که نسبت به آن کوتاهى نمودند، سخت گیرى نکرد; لکن نسبت به اقامه نماز، پرداخت زکات و ... هرگز تسامح نمى کند.
۱۳ - خداوند، به تمامى اعمال مردمان آگاهى کامل دارد. (و اللّه خبیر بما تعملون)
۱۴ - توجه به آگاهى کامل الهى به اعمال بندگان، بازدارنده آنان از تخلف و نافرمانى در برابر دستورات خدا و پیامبر(ص) (و أطیعوا اللّه و رسوله و اللّه خبیر بما تعملون)
روایات و احادیث
۱۵ - «عن على(ع) إنّه قال: بى خفف اللّه عن هذه الاُمّة لأنّ اللّه امتحن الصحابة بهذه الآیة فتقاعسوا عن مناجاة الرسول(ص)... و کان معى دینار فتصدّقت به فکنت أنا سبب التوبة من اللّه على المسلمین حین عملت بالآیة و لو لم یعمل بها أحد لنزل العذاب لإمتناع الکلّ من العمل بها;[۱] از حضرت على(ع) روایت شده که فرمود: خدا به وسیله من [کیفر سنگینى] این امت را سبک کرد; زیرا خداوند صحابه را با آیه «قدّموا بین یدى نجواکم صدقات» امتحان کرد. آنان از نجوا کردن با رسول خدا(ص) خوددارى کردند ...و با من دینارى بود که آن را [قبل از نجوا ]صدقه دادم. پس من سبب گذشت خداوند از مسلمین شدم; آن گاه که به این آیه عمل کردم و اگر هیچ کس به آن عمل نمى کرد، عذاب نازل مى شد; زیرا همه از عمل به آن امتناع کرده بودند».
موضوعات مرتبط
- احکام: نسخ احکام ۵
- اسلام: ارکان اسلام ۱۰
- اطاعت: اطاعت از خدا ۹; اطاعت از محمد(ص) ۹; اهمیت اطاعت از خدا ۱۰، ۱۲; اهمیت اطاعت از محمد(ص) ۱۰، ۱۲
- امام على(ع): صدقه امام على(ع) ۱۵; فضایل امام على(ع) ۱۵
- خدا: اوامر خدا ۹; سرزنشهاى خدا ۴; علم خدا به اعمال ۱۳، ۱۴; علم غیب خدا ۱۳
- ذکر: آثار ذکر علم خدا ۱۴
- رسولان خدا :۱۱
- زکات: اهمیت زکات ۸، ۱۰، ۱۲
- صدقه: آثار وجوب صدقه نجوا ۲; امتناع از صدقه نجوا ۱، ۴، ۵; صدقه نجوا ۱۵; نسخ صدقه نجوا ۵
- عصیان: موانع عصیان ۱۴
- محمد(ص): ترک نجوا با محمد(ص) ۴، ۱۵; مقامات محمد(ص) ۱۱; نبوت محمد(ص) ۱۱; نجوا با محمد(ص) ۱، ۲، ۳، ۶
- مسلمانان: تکلیف مسلمانان ۷، ۸، ۹، ۱۲; سرزنش مسلمانان صدراسلام ۴; مسلمانان صدراسلام و صدقه نجوا ۱، ۳; نجواى مسلمانان صدراسلام ۶
- نماز: اهمیت نماز ۷، ۱۰، ۱۲
منابع
- ↑ تأویل الأیات الظاهرة، ص ۶۴۹; بحارالأنوار، ج ۳۵، ص ۳۸۱.