الفتح ٢٣
ترجمه
| الفتح ٢٢ | آیه ٢٣ | الفتح ٢٤ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«سُنَّةَ اللهِ الَّتِی ...»: عادت خدا است که (نگا: احزاب / و ، غافر / ).
تفسیر
- آيات ۱۸ - ۲۸ سوره فتح
- اشاره به اينكه مقصود از رضا و سخط خدا ثواب و عقاب او است و آيه : ((لقد رضىالله عن المؤ منين اذ يبايعونك تحت الشجرة ...)) اخبار از پاداش و ثواب بيعت كنندگاناست
- توضيحى راجع به تفريع جمله : ((فعلم ما فى قلوبهم )) بر قلبش : ((لقد رضىالله ...))
- مقصود از ناس در جمله ((فكف ايدى الناس عنكم ))
- اخبارات غيبى و پيشگويى هايى كه در سوره فتح آمده است
- بيان آياتى كه راجع به جنگ نكردن با مشركين مكه و صلح با آنان است
- مقصود از ((كلمة التقوى )) و اينكه مؤ منين احق به آن واهل آن هستند
- فتح قريب فتح حديبيه است ، نه فتح خيبر و يا فتح مكه چنانچه بعضى پنداشته اند
- رواياتى درباره روز شجره و تجديد بيعت مسلمانان بارسول الله (ص )
- همه شركت كنندگان در بيعت روز شجره به پيمان خود وفا نكردند
- چند روايت درباره مراد از ((كلمه التقوى )) در جمله ((و الزمهم كلمه التقوى ))
- رواياتى راجع به ماجراى جنگ و فتح خيبر
- فردا پرچم را به دست كسى خواهم داد كه ...
- فتح قلعه خيبر بدست مبارك اميرالمؤ منين عليه السلام
- آنچه بعد از جريان فتح قلعه خيبر اتفاق افتاد
- تسليم شدن مردم فدك و تقسيم اموال خيبر بين مسلمانان
- آوردن گوسفند مسموم يك يهوديه براى رسول الله (ص )
نکات آیه
۱ - پیروزى جبهه مؤمنان راستین و مقاوم و شکست دشمنان آنان، سنت همیشگى خداوند (سنّة اللّه الّتى قد خلت من قبل) سنّت در این آیه، نظر به آیه قبل دارد که درباره پیروزمندى مؤمنان بر کافران است.
۲ - مؤمنان وفادار به ایمان، براساس سنت الهى، برخوردار از موهبت هاى مادى و معنوى خداوند (لقد رضى اللّه عن المؤمنین ... وعدکم اللّه مغانم کثیرة ... سنّة اللّه الّتى قد خلت من قبل) از ارتباط آیات به دست مى آید که آنچه خداوند از آن به عنوان «سنّة اللّه» یاد کرده است; مى تواند اعطاى موهتب هاى معنوى (لقد رضى اللّه عن المؤمنین) و نعمت هاى مادى (وعدکم اللّه مغانم...) باشد.
۳ - سنت الهى در پیروز ساختن جبهه ایمان بر سپاه کفر، داراى نمودهاى عینى در گذشته تاریخ (سنّة اللّه الّتى قد خلت من قبل)
۴ - سنت هاى الهى، دیرپاى، تخلف ناپذیر و غیرقابل تبدیل (و لن تجد لسنّة اللّه تبدیلاً)
۵ - اتکاى سنن الهى، بر علم و قدرت ازلى و گسترده او، راز جاودانگى و تبدیل ناپذیرى آن* (قد أحاط اللّه بها و کان اللّه على کلّ شىء قدیرًا ... و لن تجد لسنّة اللّه تبدیلاً) در آیات پیشین، خداوند دو وصف از اوصاف خویش را یادآور شده است: ۱- علم ازلى و محیط; ۲- قدرت ازلى و نامحدود و در این آیه، سخن از جاودانگى قوانین خویش به میان آورده است. از ارتباط این دو بیان، مطلب بالا به دست مى آید.
۶ - قوانین الهى، حاکم بر تحوّلات جامعه و تاریخ (سنّة اللّه الّتى قد خلت من قبل و لن تجد لسنّة اللّه تبدیلاً)
موضوعات مرتبط
- تاریخ: فلسفه تاریخ ۳; منشأ تحولات تاریخ ۶
- تحولات اجتماعى: منشأ تحولات اجتماعى ۶
- خدا: آثار وسعت علم خدا ۵; آثار وسعت قدرت خدا ۵; حاکمیت سنتهاى خدا ۶; حتمیت سنتهاى خدا ۴; سنتهاى خدا ۱، ۲، ۳; منشأ جاودانگى سنتهاى خدا ۵; منشأ حتمیت سنتهاى خدا ۵
- سنتهاى خدا: سنت پیروزى مؤمنان ۱، ۳; سنت شکست دشمنان ۱
- کافران: پیروزى بر کافران ۳
- مؤمنان: امکانات مادى مؤمنان ۲; امکانات معنوى مؤمنان ۲; فضایل مؤمنان ۲
- نعمت: مشمولان نعمت ۲
