فصلت ٢٥
ترجمه
| فصلت ٢٤ | آیه ٢٥ | فصلت ٢٦ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«قَیَّضْنَا»: آماده کرده‌ایم و تهیّه نموده‌ایم. ترتیب داده‌ایم (نگا: مریم / و ، زخرف / و ). «قُرَنَآءَ»: جمع قَرین، همدم. دوست، مراد شیاطین انس و جنّ است (نگا: نساء / ، صافّات / ). «مَا بَیْنَ أَیْدِیهِمْ»: آنچه پیش رو دارند. مراد محرّمات و ضلالات و لذّات و شهوات و زرق و برق دنیا است. «مَا خَلْفَهُمْ»: آنچه پشت سر دارند. مراد امور اخروی است، از قبیل زندگی دوباره و حساب و کتاب و عقاب و عذاب. البتّه می‌توان (مَا بَیْنَ أَیْدِیهِمْ) را مربوط به امور اخروی، و (مَا خَلْفَهُمْ) را مربوط به امور دنیوی دانست (نگا: بقره / طه / انبیاء / ، حجّ / ). جمله (مَا بَیْنَ أَیْدِیهِمْ وَ مَا خَلْفَهُمْ) ممکن است اشاره به احاطه همه‌جانبه شیاطین انس و جنّ و تزیین آنان هم باشد. «حَقَّ عَلَیْهِمُ الْقَوْلُ»: فرمان عذاب درباره آنان لازم و ثابت گردید و گرفتار عقاب و عذاب شدند (نگا: اسراء / ، قصص / ، نمل / ). «فِی أُمَمٍ»: در میان ملّتهائی که. همراه با ملّتهائی که. جار و مجرور می‌تواند حال (هم) و متعلّق به (کَآئِنِینَ) محذوف بوده و تقدیر چنین باشد، کَآئِنِینَ فِی أُمَمٍ. تنوین (أُمَمٍ) دالّ بر تکثیر است. واژه (فی) می‌تواند به معنی (مَعَ) باشد.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
وَ مَنْ يَعْشُ عَنْ ذِکْرِ... (۲) وَ مَنْ يَعْشُ عَنْ ذِکْرِ... (۲)
أَ فَمَنْ هُوَ قَائِمٌ عَلَى کُلِ... (۳) وَ إِنَّهُمْ لَيَصُدُّونَهُمْ عَنِ... (۰)
تفسیر
- آيات ۱۳ - ۲۵ سوره فصّلت
- انذار به عذاب دنيوى ، عذابى مثل صاعقه عاد و ثمود كه پيامبران به سويشان رفتندو...
- وجه اينكه از هود و صالح عليه السلام با صيغهجمل الرسل ياد كرد
- آنچه گريبانگير عاد و ثمود به سبب كفرشان شد
- مراد از حشر دشمنان خدا به سوى آتش
- توضيح راجع به شهادت اعضاء و پوست بدن آدمى عليه او در قيامت ، و وجوهى كه دراين باره گفته شده است
- اعتراض گناهكاران در قيامت به پوست بدنشان !
- پاسخ اعضاء و پوست بدن در جواب گنكاران
- اقوال مفرسين در تفسير قالوا انطقناالله الذى ...
- بحث اجمالى قرآن قسمتى از آيات قرآنى كه دلالت دارند بر اينكه تمامى موجودات داراىعلم هستند
- بحث اجمالى فلسفى درباره علم داشتن موجودات مادى و غير مجرد
- تفسير آيه : و ما كنتم تستترون ... و بيان اينكهاعمال بندگان از آفريدگار پوشيده نبوده ، خدا بر هرچيزى شهيد ورقيب است
- توبيخ مجرمين در قيامت از جانب خداوند
- معناى اينكه قرين هاى سوء براى مشركين ما بين ايديهم و ما خلفهم را زيبا جلوه دادند
- رواياتى راجع به حسن ظنّ به خدا، و مراد از گواهى دادن پوست بدن در قيامت
نکات آیه
۱ - دشمنان دین حق، گرفتار هم نشینانى اغواگراند. (و قیّضنا لهم قرناء فزیّنوا لهم) «تقییض» (مصدر «قیّضنا») به معناى مقدر ساختن است که در این جا به مفهوم گرفتارساختن مى باشد. «قرناء» (جمع «قرین») نیز به معناى هم نشینان و هم دمان است.
۲ - گرفتارى کافران و دشمنان دین خدا، در دام افراد وسوسه کننده و اغواگر، کیفر الهى براى آنان است. (و قیّضنا لهم قرناء فزیّنوا لهم) از این که خداوند تعیین هم نشین اغواگر را براى کافران به خود نسبت داده (قیّضنا)، مطلب یاد شده استفاده مى شود.
۳ - معاشران و همدمان، داراى نقشى اساسى در عقیده، عمل و سرنوشت انسان (و قیّضنا لهم قرناء فزیّنوا لهم ما بین أیدیهم و ما خلفهم و حقّ علیهم القول)
۴ - تناسب دوستان و هم نشینان انسان با شخصیت وى (و قیّضنا لهم قرناء فزیّنوا لهم) بنابر این که معناى «قیّضنا» تبدیل باشد، استفاده مى شود که انسان به تناسب شخصیت خودش دوستان و هم نشینانى پیدا مى کند.
۵ - زیبا جلوه دادن اعمال زشت و باورهاى نادرست، شیوه اغواگران و رهزنان ایمان مردم (فزیّنوا لهم ما بین أیدیهم و ما خلفهم)
۶ - گرایش درونى انسان به زیبایى ها (فزیّنوا لهم ... و حقّ علیهم القول) از این که اعمال ناشایست انسان ها را برایشان خوب و نیک جلوه مى دادند، مى توان استفاده کرد که طبیعت انسان از بدى گریزان است و به خوبى تمایل دارد.
۷ - دشمنان خدا، گرفتار شیاطین و تحت نفوذ تبلیغات گسترده آنها (و قیّضنا لهم قرناء فزیّنوا لهم ما بین أیدیهم و ما خلفهم) با توجه به این که بسیارى از مفسران «قرناء» را شیاطین دانسته اند، مطلب بالا به دست مى آید.
۸ - آمال و آرزوهاى آدمى، زمینه ساز وسوسه شیاطین و هم نشینان بد (فزیّنوا لهم ما بین أیدیهم و ما خلفهم) برداشت یاد شده بنابر این احتمال است که مراد از «ما بین أیدیهم» وضعیت موجود و مقصود از «ما خلفهم» آینده اى باشد که در پیش دارند.
۹ - امت هایى از جن و انس در گذشته تاریخ بر اثر دشمنى با خداوند (شرک ورزى، انکار رسالت پیامبران و...) به عذاب الهى گرفتار شدند. (و حقّ علیهم القول فى أمم قد خلت من قبلهم من الجنّ و الإنس)
۱۰ - دوزخ، پایان و فرجام شوم دشمنان خدا (و حقّ علیهم القول) الف و لام در «القول» براى عهد ذهنى است و اشاره به سخنى دارد که در آن، وعده عذاب دوزخ داده شده است.
۱۱ - فریفتگى انسان به دنیا و اعمال ناشایست، موجب گرفتار شدن به عذاب الهى (فزیّنوا لهم ما بین أیدیهم و ما خلفهم و حقّ علیهم القول)
۱۲ - جنیان نیز همانند انسان ها داراى زندگى، مرگ و نابودى اند. (فى أمم قد خلت من قبلهم من الجنّ و الإنس)
۱۳ - جنیان نیز همانند آدمیان، داراى زندگى اجتماعى اند. (فى أمم قد خلت من قبلهم من الجنّ و الإنس)
۱۴ - جنیان، مکلف به تکالیف الهى و مستحق کیفر در صورت کفر و حق ستیزى (و حقّ علیهم القول فى أمم قد خلت من قبلهم من الجنّ و الإنس)
۱۵ - مخالفان پیامبران، مردمانى زیان کاراند. (إنّهم کانوا خسرین)
۱۶ - هلاکت و نابودى جوامع شرک پیشه، نمودى از زیانبارى و خسران آنان (و حقّ علیهم القول ...إنّهم کانوا خسرین)
موضوعات مرتبط
- آرزو: آثار آرزو ۸
- اغوا: روش اغوا ۵
- امتها: تاریخ امتهاى پیشین ۹
- انبیا: زیانکارى مخالفان انبیا ۱۵; کیفر تکذیب انبیا ۹
- انسان: زیباطلبى انسان ۶; گرایشهاى انسان ۶
- جن: تکلیف جن ۱۴; جن کافر ۱۴; حیات جن ۱۲; زندگى اجتماعى جن ۱۳; عذاب جن ۹; کیفر جن ۱۴; مرگ جن ۱۲; ویژگیهاى جن ۱۲، ۱۳
- جهنمیان: ۱۰
- خدا: اغواپذیرى دشمنان خدا ۷; دشمنان خدا در جهنم ۱۰; فرجام شوم دشمنان خدا ۱۰; کیفر دشمنى با خدا ۹
- دنیاطلبى: آثار دنیاطلبى ۱۱
- دوستى: ملاک دوستى ۴
- دین: کیفر دشمنان دین ۲; همنشینان دشمنان دین ۱
- زیانکاران: ۱۵
- سرنوشت: عوامل مؤثر در سرنوشت ۳
- شخصیت: نقش شخصیت ۴
- شرک: کیفر شرک ۹
- شیطان: زمینه وسوسه شیطان ۸; نقش شیطان ۷
- عذاب: موجبات عذاب ۹، ۱۱
- عقیده: تزیین عقیده باطل ۵; عوامل مؤثر در عقیده ۳
- عمل: آثار عمل ناپسند ۱۱; تزیین عمل ناپسند ۵; عوامل مؤثر در عمل ۳
- کافران: کیفر کافران ۲
- کفر: کیفر کفر ۱۴
- کیفر: ابزار کیفر ۲
- گرایشها: گرایش به زیبایى ۶
- مشرکان: عذاب مشرکان ۹; نشانه هاى زیانکارى مشرکان ۱۶; هلاکت مشرکان ۱۶
- همنشین: نقش همنشین ۳; نقش همنشین اغواگر ۲; همنشین اغواگر ۱; همنشین بد ۸
- همنشینى: ملاک همنشینى ۴
