النمل ٣٦

از الکتاب
نسخهٔ تاریخ ‏۳۱ خرداد ۱۳۹۴، ساعت ۰۴:۱۰ توسط 127.0.0.1 (بحث) (افزودن سال نزول)


ترجمه

هنگامی که (فرستاده ملکه سبا) نزد سلیمان آمد، گفت: «می‌خواهید مرا با مال کمک کنید (و فریب دهید)؟! آنچه خدا به من داده، بهتر است از آنچه به شما داده است؛ بلکه شما هستید که به هدیه‌هایتان خوشحال می‌شوید!

|و چون [فرستاده‌] نزد سليمان آمد، گفت: آيا مرا به مال مدد مى‌دهيد؟ آنچه خدا به من عطا كرده بهتر است از آنچه به شما داده است. بلكه شما به هديه‌تان دلخوشيد
و چون [فرستاده‌] نزد سليمان آمد، [سليمان‌] گفت: «آيا مرا به مالى كمك مى‌دهيد؟ آنچه خدا به من عطا كرده، بهتر است از آنچه به شما داده‌است. [نه،] بلكه شما به ارمغان خود شادمانى مى‌نماييد.
چون فرستاده بلقیس حضور سلیمان رسید (به هدیه او اعتنایی نکرد) گفت: شما خواهید که مرا به مال دنیا مدد کنید؟ آنچه خدا به من (از ملک و مال بی‌شمار) عطا فرموده بسیار بهتر از این مختصر هدیه شماست که به شما داده، بلکه شما مردم دنیا خود بدین هدایا شاد می‌شوید.
هنگامی که [فرستاده ملکه سبا] نزد سلیمان آمد، [سلیمان] گفت: آیا مرا با مالی [اندک و ناچیز] یاری می دهید؟ آنچه خدا [از نبوّت و حکومت و ثروت] به من عطا کرده، بهتر است از آنچه به شما داده [هدیه شما برای من شادی آور نیست]، این شمایید که با هدیه خود شادمانی می کنید،
چون قاصد نزد سليمان آمد، سليمان گفت: آيا مى‌خواهيد به مال مرا يارى كنيد؟ آنچه خدا به من داده از آنچه به شما داده بهتر است. نه، شما به هديه خويش شادمان هستيد.
و چون [پیک‌] نزد سلیمان آمد، [سلیمان هدیه را دید و] گفت آیا به من مدد مالی می‌رسانید؟ بدانید که آنچه خداوند به من بخشیده است، از آنچه به شما بخشیده است بهتر است، آری [می‌بینم که‌] شما به هدیه‌تان دلخوشید
پس چون [فرستاده‌] نزد سليمان آمد، [سليمان‌] گفت: آيا مرا به مال يارى مى‌كنيد؟! آنچه خداى مرا داده بهتر است از آنچه شما را داده است، بلكه شما به پيشكش خود شادمانيد.
هنگامی که (رئیس و گوینده‌ی فرستادگان) به پیش سلیمان رسید (و هدیّه را تقدیم داشت، سلیمان شاکرانه) گفت: می‌خواهید مرا از لحاظ دارائی و اموال کمک کنید (و با آن فریبم دهید؟!). چیزهائی را که خدا به من عطاء فرموده است بسی ارزشمند و بهتر از چیزهائی است که خدا به شما داده است. (و من نیازی بدین اموال ندارم). بلکه این شمائید که (نیازمند دارائی و اموال هستید و) به هدیّه‌ی خود شادمان و خوشحالید. (زیرا شما تنها به بودن این دنیا معتقدید و سخت به وسائل زندگی و رفاه آن دل بسته‌اید. ولی ما بدین جهان و آن جهان باور داریم، و اینجا را پلی برای رسیدن به سعادت آنجا می‌دانیم).
پس هنگامی که (فرستاده‌اش) نزد سلیمان آمد، (سلیمان) گفت: «آیا مرا با مالی (سوی خود) می‌کشید و کمک می‌کنید؟ پس آنچه خدا به من داده، بهتر است از آنچه به شما داده. (نه،) بلکه به ارمغان خود شادمانی می‌کنید.»
پس هنگامی که بیامد سلیمان را گفت آیا کمک کنیدم به مال همانا آنچه داد مرا خدا بهتر است از آنچه داد شما را بلکه شما خود را به پیشکش خویشید شادمان‌


النمل ٣٥ آیه ٣٦ النمل ٣٧
سوره : سوره النمل
نزول : ٨ بعثت
اطلاعات آماری
تعداد کلمات : ١٧
تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«جَآءَ»: ذکر فعل به صورت مفرد با توجّه به سردسته و گوینده فرستادگان است. «قَالَ»: حضرت سلیمان به عنوان تحدّث به نعمت خدا و برشمردن الطاف او، شاکرانه گفت. «تَفْرَحُونَ»: شادمان می‌شوید (نگا: آل‌عمران / . مغرور می‌گردید (نگا: هود / ، قصص / ).

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

تفسیر

نکات آیه

۱ - حضور سفیر ملکه سبا همراه با هدایا در نزد سلیمان(ع) (فلمّا جاء سلیمن) از تعبیر «جاء» به صورت مفرد، استفاده مى شود که تنها یکى از نمایندگان بلقیس (با این که آنان متعدد بودند) براى تقدیم هدایا به دربار سلیمان(ع) باریافت. گفتنى است که جمله «ارجع إلیهم» - که خطاب به یک فرد است - مطلب فوق را تأیید مى کند. بنابراین احتمال این که مراد از ضمیر «جاء» مال باشد - چنان که برخى از مفسران گفته اند - تضعیف مى شود.

۲ - امکانات اعطا شده از جانب خداوند، بسى بهتر و ارزشمندتر از امکانات داده شده از سوى بشر (فما ءاتین اللّه خیر ممّا ءاتیکم)

۳ - ناخشنودى سلیمان(ع) از عکس العمل دربار سبا در قبال نامه وى (قال أتمدّونن بمال)

۴ - بى اعتنایى سلیمان(ع) نسبت به هدایاى ملکه سبا و اظهار بى نیازى از آن (قال أتمدّونن بمال)

۵ - هدیه ملکه سبا، هدیه اى چشمگیر و پربها بود. (قال أتمدّونن بمال) از تعبیر «أتمدّونن بمال» استفاده مى شود که هدیه، فى نفسه داراى جاذبه کافى براى هر پادشاه مقتدرى بوده است; اما در چشم سلیمان پیامبر(ع) جایى نداشته است.

۶ - توبیخ دربار سبا توسط سلیمان(ع)، به خاطر تلقى مادى و نادرست آنان از نامه و دعوت وى (قال أتمدّونن بمال) استفهام در «أتمدّونن» براى توبیخ و سرزنش است.

۷ - هدف سلیمان(ع) از نوشتن نامه به دربار سبا، ایفاى رسالت الهى و معنوى خود بود، نه رسیدن به مال و حکومت بزرگ تر. (قال أتمدّونن بمال فما ءاتین اللّه خیر ممّا ءاتیکم)

۸ - ارجمندى عطایاى الهى و بى ارزشى هر عطاى غیر الهى در نظر سلیمان(ع) (أتمدّونن بمال فما ءاتین اللّه خیر ممّا ءاتیکم)

۹ - افتخار سلیمان(ع) به مقام نبوت و رسالت الهى خود و نه مال و قدرت مادى (فما ءاتین اللّه خیر ممّا ءاتیکم) مراد از «ما آتان اللّه» حقیقتى متفاوت با امکانات مادى است; چرا که اولاً دربار سبا نیز از آن امکانات مادى برخوردار بود ثانیاً بجاى «خیر» باید مى فرمود «ما آتانى اللّه أکثر ممّا آتاکم».

۱۰ - سلیمان(ع)، درصدد استفاده از هر فرصت براى بیان عقیده توحیدى خود و تبلیغ آن (فما ءاتین اللّه خیر ممّا ءاتیکم) یادآورى سلیمان(ع) به نماینده سبا نسبت به این حقیقت که آنچه او و آنها در اختیار دارند، همگى عطایایى است که خداوند به آنان بخشیده است، بیانگر مطلب یاد شده است.

۱۱ - تنها پادشاهان و دنیامداران، فریفته مال و مکنت دنیایند، نه مردان الهى و خداجوى. (بل أنتم بهدیّتکم تفرحون)

۱۲ - مقام سلیمان، مبرّا از پذیرش هدیه براى سکوت از حق و چشم پوشى از کفر و شرک (قال أتمدّونن بمال ... بل أنتم بهدیّتکم تفرحون)

موضوعات مرتبط

  • ارزشها: ملاک ارزشها ۸، ۹
  • امکانات مادى: بى ارزشى امکانات مادى ۸
  • اولیاءالله: ویژگیهاى اولیاءالله ۱۱
  • پادشاهان: دنیاطلبى پادشاهان ۱۱; ویژگیهاى پادشاهان ۱۱
  • تبلیغ: استفاده از فرصت در تبلیغ ۱۰
  • خدا: ارزش عطایاى خدا ۲، ۸
  • سلیمان(ع): اهداف سلیمان(ع) ۷; بینش سلیمان(ع) ۸، ۹; بى اعتنایى سلیمان(ع) ۴; تنزیه سلیمان(ع) ۱۲; حق طلبى سلیمان(ع) ۱۲; روش تبلیغ سلیمان(ع) ۱۰; زهد سلیمان(ع) ۹، ۱۲; سرزنشهاى سلیمان(ع) ۶; شرک ستیزى سلیمان(ع) ۱۲; عمل به تکلیف سلیمان(ع) ۷; فلسفه نامه نگارى سلیمان(ع) ۷; قصه سلیمان(ع) ۱، ۳، ۴، ۵، ۶، ۷; کفرستیزى سلیمان(ع) ۱۲; مقامات سلیمان(ع) ۹; موقعیت شناسى سلیمان(ع) ۱۰; ناخشنودى سلیمان(ع) ۳; نامه سلیمان(ع) ۳، ۶; نبوت سلیمان(ع) ۹; هدیه به سلیمان(ع) ۱، ۴
  • قوم سبأ: سرزنش اشراف قوم سبأ ۶
  • ملکه سبأ: بى اعتنایى به هدیه ملکه سبأ ۴; عظمت هدیه ملکه سبأ ۵; فرستادگان ملکه سبأ ۱
  • هدیه: ارزش هدیه ۲

منابع