الإسراء ١٥
ترجمه
الإسراء ١٤ | آیه ١٥ | الإسراء ١٦ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«لا تَزِرُ وازِرَةٌ ...»: (نگا: أنعام / و نحل / ). «وَ مَا کُنَّا مُعَذِّبِینَ ...»: مراد این است که عذاب بدون بیان صحیح نیست، و این است که خداوند ستمگران و منحرفان را کیفر نمیدهد، مگر این که پیغمبری را به میانشان بفرستد تا راه و چاه را بدیشان بنمایاند. امام محمّد غزّالی، مردمان بعد از بعثت پیغمبر اسلام را سه گروه کرده است: الف) کسانی که از بعثت محمّدی به طور کلّی بیخبرند، اینان رستگارند. ب) کسانی که به گونه راستین، دعوت اسلام بدیشان میرسد، ولی بر اثر سهلانگاری یا عِناد، بدان نمیگروند، اینان گرفتار عذاب کردگارند. ج) کسانی که به گونه راستین، دعوت اسلام بدیشان نمیرسد، و محمّد همچون شخص نیرنگباز و جاهطلب و خوشگذرانی بدیشان معرّفی و شناسانده میشود، اینان نیز همچون گروه نخست، رستگار و از عذاب در امانند. (نگا: تفسیرالمراغی، جلد اوّل، صفحه تفسیر سوره اسراء: عبدالّله محمّد شحّاته، صفحه ).
آیات مرتبط (تعداد ریشههای مشترک)
قَدْ جَاءَکُمْ بَصَائِرُ مِنْ... (۱) ذٰلِکَ أَنْ لَمْ يَکُنْ رَبُّکَ... (۱) لِيَحْمِلُوا أَوْزَارَهُمْ کَامِلَةً... (۵) وَ لَيَحْمِلُنَ أَثْقَالَهُمْ وَ... (۱) وَ لاَ تَزِرُ وَازِرَةٌ وِزْرَ أُخْرَى وَ... (۶) وَ هُمْ يَصْطَرِخُونَ فِيهَا رَبَّنَا... (۱) وَ سِيقَ الَّذِينَ کَفَرُوا إِلَى... (۲) وَ الَّذِينَ آمَنُوا وَ اتَّبَعَتْهُمْ... (۰) قَالُوا بَلَى قَدْ جَاءَنَا نَذِيرٌ... (۱)
وَ لَقَدْ جِئْنَاهُمْ بِکِتَابٍ... (۱) تِلْکَ الْقُرَى نَقُصُ عَلَيْکَ... (۲) وَ لاَ تُفْسِدُوا فِي الْأَرْضِ بَعْدَ... (۰) تَکَادُ تَمَيَّزُ مِنَ الْغَيْظِ... (۰) قَالُوا بَلَى قَدْ جَاءَنَا نَذِيرٌ... (۲) أَ لَمْ تَکُنْ آيَاتِي تُتْلَى... (۲) ذِکْرَى وَ مَا کُنَّا ظَالِمِينَ (۱) وَ مَا کَانَ رَبُّکَ مُهْلِکَ... (۴) وَ هُمْ يَصْطَرِخُونَ فِيهَا رَبَّنَا... (۱) وَ لَقَدْ آتَيْنَا مُوسَى الْکِتَابَ... (۰) يَوْمَ يُکْشَفُ عَنْ سَاقٍ وَ... (۰)
تفسیر
- آيات ۹ - ۲۲، سوره اسرى
- توضيح در مورد اينكه قرآن بدانچه ((اقوم (( است هدايت مى كند واينكه اسلام دين((قيم (( است
- خداوند براى مؤ منان صالح العمل بر خود حق قرار داده است (ان لهم اجرا كبيرا)
- بيان اينكه انسان عجول بوده وآنسان كه در طلب خيرات است در پى شر نيز مى باشد(ويدع الانسان بالشر دعائه بالخير)
- دونكته كه آيه شريفه روشن مى شود
- مراد از آيت بودن شب وروز ومحوآيت ليل ومبصره بودن آيات نهار
- وجود قدرت وآزادى ، دليل ومجوز ارتكاب هر عملى نيست
- معناى ((طائر(( ومراد از جمله : ((وكل انسان الزمناه طائره فى عنقه ((
- عاقبت وسرنوشت انسان با اعمال ارادى واختيارى اولزوم وحتميت پيدا مى كند
- مقصود از كتابى كه در قيامت براى افراد انسان بيرون آورده مى شود (ونخرج له يومالقيمة كتابا يلقيه منشورا)
- هدايت هر كس به سود خود وضلالتش عليه خود است (ولاتزر وازرة وزر اخرى )
- توضيح اينكه فرمود: ((وما كنا معذبين حتى نبعث رسولا((
- مقصود از اراده هلاك قريه در جمله : ((واذا اردنا ان نهلك قرية ((
- توجيه امر خدا در (امرنا مترفيها ففسقوا فيها) با اينكه خدا امر به فحشاء نمى كند!
- وجوهى كه مفسرين در توجيه اين امر گفته اند.
- مراد از ((اراده عاجله (( در آيه : ((من كان يريد العاجلة عجلنا له فيها...((
- اعمال آدمى اسباب اخروى هستند وبر خلاف اسباب دنيوى تخلف ناپذيرند
- بيان اينكه دنيا طلبان در اعمال دنيوى ، وعقبى طلبان دراعمال اخروى مستمدّ از عطاى خداوندند
- اشاره به تفاسير ديگرى كه براى اين آيه بيان شده است
- توضيح اينكه درجات اخروى بزرگتر از درجات دنيوى است
- بحث روايتى (رواياتى در ذيل برخى آيات گذشته )
- گفتارى در چند فصل پيرامون قضاء
- فصل ۱ - در معنا وحدود آن :
- فصل ۲ - نظرى فلسفى در معناى قضاء:
- فصل ۳ - روايات هم اين نظريه را تاءييد مى كنند:
- بحث فلسفى (در بيان اينكه فيض خداوند مطلق ونامحدود است ومنشاء اختلاف انواع وافراداختلاف قابليت ها است )
نکات آیه
۱- نفع هدایت و ضررِ گمراهى هر کسى متوجه خود اوست. (من اهتدى فإنما یهتدى لنفسه و من ضلّ فإنما یضلّ علیها)
۲- هدایت، دربردارنده سود و منافع و گمراهى در پى دارنده زیان و ضرر (من اهتدى فإنما یهتدى لنفسه و من ضلّ فإنما یضلّ علیها)
۳- انسان در انتخاب راه هدایت یا گمراهى مختار است. (من اهتدى فإنما یهتدى لنفسه و من ضلّ فإنما یضلّ علیها)
۴- تبیین آیات الهى در طبیعت و تذکر به محاسبه اعمال در قیامت، براى هدایت آدمیان است. (و جعلنا الّیل و النهار ءایتین ... اقرأ کتبک ... من اهتدى فإنما یهتدى لنفسه)
۵- هیچ انسانى بار عمل دیگرى را بر دوش نخواهد کشید. (و لاتزر وازرة وزر أخرى) «وزر» به معناى چیز سنگین و کنایه از گناه است.
۶- گناه، بارى سنگین بر دوش انسان است. (و لاتزر وازرة وزر أخرى) «وزر» در لغت به معناى چیز سنگین است (لسان العرب)، و از این رو به گناه «وزر» گفته مى شود، که داراى تبعات و نتایج سنگینى است.
۷- عدل الهى، بر نظام جزاى اعمال حاکم است. (و لاتزر وازرة وزر أخرى)
۸- مجازات نکردن انسانها، قبل از برانگیختن رسولان و اتمام حجت با آنها، از سنتهاى الهى است. (و ما کنّا معذّبین حتى نبعث رسولاً)
۹- اتمام حجت بر آدمیان، از جمله اهداف بعثت انبیاست. (و ما کنّا معذّبین حتى نبعث رسولاً)
۱۰- عقاب و کیفر دادن بر هر عملى بدون بیان زشتى و خلاف بودن آن عمل، زشت و ناپسند است. (و ما کنّا معذّبین حتى نبعث رسولاً) اینکه خداوند فرمود: «ما بدون اینکه رسولى براى تبیین حقایق براى مردم بفرستیم، عذاب و کیفرشان نمى کنیم» احتمال دارد به جهت این داورى عقل باشد که: «عقاب بدون بیان زشت و قبیح است».
۱۱- نزول عذاب دنیوى بر امتهاى گنهکار، تنها پس از اتمام حجت و فرستادن پیامبرى براى ایشان است. (و ما کنّا معذّبین حتى نبعث رسولاً) جمله «ما کنّا معذّبین حتى نبعث رسولاً» اطلاق دارد و عذاب دنیوى را هم دربرمى گیرد.
موضوعات مرتبط
- آیات خدا: آیات آفاقى ۴; فلسفه تبیین آیات خدا ۴
- اتمام حجت: اهمیت اتمام حجت ۹
- امتها: عذاب دنیوى امتهاى گناهکار ۱۱
- انبیا: اتمام حجت با انبیا ۱۱; فلسفه بعثت انبیا ۹; نقش انبیا ۱۱
- انسان: اختیار انسان ۳
- تذکر: تذکر حسابرسى اخروى عمل ۴
- جبرواختیار ۳:
- خدا: پاداشهاى خدا ۷; حاکمیت عدالت خدا ۷; سنتهاى خدا ۸; شرایط کیفرهاى خدا ۸، ۱۱; قانونمندى کیفرهاى خدا ۸،۱۱; کیفرهاى خدا ۷; نقش اتمام حجت خدا ۸، ۱۱
- خود: زیان به خود ۱
- رسولان خدا: نقش رسولان خدا ۸
- عمل: عمل ناپسند ۱۰; مسؤول عمل ۵
- قواعد فقهى: قاعده کیفر بى بیان ۱۰
- گمراهى: اختیار در گمراهى ۳; زیان گمراهى ۱، ۲
- گناه: تحمل گناه دیگران ۵; سنگینى گناه ۶
- نظام جزایى ۷:
- هدایت: اختیار در هدایت ۳; زمینه هدایت ۴; فواید هدایت ۱، ۲