يوسف ٩٤

از الکتاب
نسخهٔ تاریخ ‏۳۱ خرداد ۱۳۹۴، ساعت ۰۳:۵۴ توسط 127.0.0.1 (بحث) (افزودن سال نزول)


ترجمه

هنگامی که کاروان (از سرزمین مصر) جدا شد، پدرشان [= یعقوب‌] گفت: «من بوی یوسف را احساس می‌کنم، اگر مرا به نادانی و کم عقلی نسبت ندهید!»

|و چون كاروان [از مصر] به راه افتاد، پدرشان گفت: اگر مرا به كم خردى متهم نكنيد، من بوى يوسف را مى‌شنوم
و چون كاروان رهسپار شد، پدرشان گفت: «اگر مرا به كم‌خردى نسبت ندهيد، بوى يوسف را مى‌شنوم.»
و چون کاروان از مصر بیرون آمد یعقوب گفت: اگر مرا تخطئه نکنید من بوی یوسف را می‌شنوم.
و زمانی که کاروان [از مصر] رهسپار [کنعان] شد، پدرشان گفت: بی تردید، بوی یوسف را می یابم اگر مرا سبک عقل ندانید.
چون كاروان به راه افتاد، پدرشان گفت: اگر مرا ديوانه نخوانيد بوى يوسف مى‌شنوم.
و چون کاروان رهسپار شد، پدرشان گفت اگر مرا به خرفتی متهم ندارید، من بوی یوسف را می‌شنوم‌
و چون كاروان بيرون شد، پدرشان گفت: همانا من بوى يوسف مى‌يابم، اگر مرا كم خرد نشماريد.
هنگامی که کاروان (از مصر به سوی شام) حرکت کرد، پدرشان (به کسانی که پیش او بودند) گفت: اگر مرا بی‌خرد و بی‌مغز ننامید، (به شما می‌گویم) من واقعاً بوی یوسف را می‌بویم!.
و هنگامی که کاروان جدا شد، پدرشان گفت: «اگر مرا به کم فهمی نسبت ندهید من به‌راستی بوی یوسف را می‌یابم.»
و هنگامی که بار نهاد کاروان گفت پدر ایشان همانا می‌یابم بوی یوسف را اگر نه کم خردم خوانید


يوسف ٩٣ آیه ٩٤ يوسف ٩٥
سوره : سوره يوسف
نزول : ١١ بعثت
اطلاعات آماری
تعداد کلمات : ١٤
تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«فَصَلَتْ»: جدا شد. حرکت کرد. «لاَجِدُ»: واقعاً احساس می‌کنم. به حقیقت می‌یابم. «ریحَ»: رائحه. بو. «تُفَنِّدُونِ»: مرا کوتاه فکر و کم‌خرد می‌نامید. از ماده (فند) به معنی تباهی رأی و ضعف عقل. «لَوْ لآ أَن تُفَنِّدُونِ»: اگر مرا بی‌خرد و بی‌فکر ندانید. جمله شرطیّه است و جواب آن می‌تواند (إِنّی لاَجِدُ ریحَ یُوسُفَ) باشد، که معنی آن گذشت، و یا این که جواب آن محذوف بوده و مثلاً (لاَنْبَأْتُکُمْ عَن یُوسُفَ بِأَکْثَرَ مِنَ الشُّعُورِ وَ الْوِجْدانِ) باشد. یعنی: بیش از احساس و دریافت درون درباره یوسف به شما می‌گفتم و از او خبر می‌دادم. یا این که جمله (لَوْلا أَن تُفَنِّدُونِ) به معنی إِلاّ أَنَّکُمْ تُفَنِّدُونِ. یا: لَوْلاهُ لَصَدَّقْتُمُونِی می‌باشد. یعنی: امّا شما مرا ابله و گول می‌دانید. اگر چنین نبود تصدیقم می‌کردید.

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

تفسیر

نکات آیه

۱- کاروان فرزندان یعقوب با سوغاتى ارزشمند و دلیلى روشن بر سلامت یوسف(ع) ، از مصر به سوى کنعان حرکت کردند. (اذهبوا بقمیصى هذا ... و لما فصلت العیر) «فصلت» از مصدر «فصول» گرفته شده است و «فصول» به معناى خارج شدن و جدا گشتن مى باشد.

۲- یعقوب(ع) از فاصله اى دور (از کنعان تا مصر) بوى یوسف(ع) را از پیراهن او استشمام کرد. (و لما فصلت العیر قال أبوهم إنى لأجد ریح یوسف) جمله «قال أبوهم ...» جواب شرط «لما فصلت ...» است و از این رو مى رساند که شنیدن بوى یوسف(ع) با بودن پیراهن همراه قافله مرتبط بوده است. و از آن جا که آن قافله هنوز در نزدیکى مصر بود، معلوم مى شود یعقوب(ع) از فاصله اى بسیار دور بوى یوسف(ع) را از پیراهنش احساس کرد.

۳- یعقوب(ع) هم زمان با حرکت فرزندانش از مصر ، یافته خویش (شنیدن بوى یوسف) را براى اطرافیانش ابراز کرد. (و لما فصلت العیر قال أبوهم إنى لأجد ریح یوسف)

۴- شامّه معجزه آساى یعقوب(ع) و کرامت او در شنیدن بوى یوسف(ع) از راه بسیار دور (و لما فصلت العیر قال أبوهم إنى لأجد ریح یوسف)

۵- هر یک از انسانها داراى بویى مخصوص به خویش (إنى لأجد ریح یوسف)

۶- گسترش بوها محدود نیست و مى تواند از منبع آن تا فاصله هاى بسیار دور انتشار یابد. (و لما فصلت العیر قال أبوهم إنى لأجد ریح یوسف)

۷- خانواده یعقوب ، اظهارات او را درباره زنده بودن یوسف(ع) ، انکار مى کردند. (قال أبوهم ... لولا أن تفنّدون) روشن است که جمله «إنى لأجد ...» نمى تواند بیانگر جواب «لولا ...» باشد ; زیرا یعقوب(ع) را چه به سستى اندیشه متهم مى کردند یا نمى کردند، بوى یوسف(ع) را شنیده بود. بنابراین جواب شرط محذوف است و قرینه هاى حالى و مقامى مى تواند مؤید این احتمال باشد که جواب شرط جمله اى است نظیر «لما کذبتمونى و ...» (مرا تکذیب نمى کردید و نزدیک بودن وصال یوسف(ع) را باور مى کردید).

۸- سست شدن عقل و خرد بر اثر پیرى و کهنسالى ، اتهام خانواده یعقوب به آن حضرت (لولا أن تفنّدون) «فَنَد» به معناى فساد عقل بر اثر پیرى است و «تفنید» (مصدر تفنّدون) ; یعنى ، کسى را به خاطر پیرى و فرتوتى سست اندیشه شمردن (کشاف).

۹- بى ادبى و جسارت بستگان یعقوب در برخورد با او (لولا أن تفنّدون)

۱۰- ترور شخصیت یعقوب(ع) از ناحیه بستگان و اطرافیانش (لولا أن تفنّدون)

۱۱- زندگانى عالمان در میان نادانان رنج آور و مشکل است. (إنى لأجد ریح یوسف لولا أن تفنّدون)

۱۲- در سفر سوم فرزندان یعقوب به مصر براى جست و جو از یوسف(ع) و بنیامین ، تنها برخى از آنان راهى آن سفر شدند. (یبنىّ اذهبوا ... و لما فصلت العیر قال أبوهم ... لولا أن تفنّدون) جمله «قال أبوهم ...» گویاى این است که گوینده ; یعنى، یعقوب(ع) پدر مخاطبان است. براین اساس مخاطبان یعقوب(ع) در جمله «لولا أن تفنّدون» فرزندان اویند و این مى رساند که برخى از فرزندانش براى جست و جوى یوسف(ع) و بنیامین (یبنىّ اذهبوا) به مصر رفتند و برخى از آنان نزد پدر ماندند.

روایات و احادیث

۱۳- «عن أبى عبدالله(ع) قال: ... ان ابراهیم لما اُوقدت له النار أتاه جبرئیل(ع) بثوب من ثیاب الجنة ... فلما حضر ابراهیم الموت جعله فى تمیمة و علّقه إسحاق على یعقوب، فلما ولد یوسف(ع) علّقه علیه فکان فى عضده ... فلما أخرجه یوسف بمصر من التمیمة وجد یعقوب ریحه و هو قوله: «إنى لأجد ریح یوسف ...» فهو ذلک القمیص الذى أنزله الله من الجنة ... ;[۱] از امام صادق(ع) روایت شده است که فرمود: ... چون براى سوزاندن ابراهیم(ع) آتش افروخته شد، جبرئیل پیراهنى از پیراهنهاى بهشتى براى او آورد ... آن گاه که مرگ ابراهیم(ع) فرا رسید ابراهیم(ع) آن را در جلدى قرار داد و به عنوان حِرز بر اسحاق و اسحاق هم بر یعقوب آویخت و چون یوسف متولد شد، یعقوب [آن را] بر یوسف آویخت و آن بر بازوى یوسف بود ... پس چون یوسف آن پیراهن را در مصر از جلد بیرون آورد، بوى آن به مشام یعقوب رسید و این است سخن یعقوب: «إنى لأجد ریح یوسف ...». پس پیراهن یوسف همان پیراهنى است که خداوند از بهشت فرو فرستاد...».

موضوعات مرتبط

  • آل یعقوب: آل یعقوب و حیات یوسف(ع) ۷; آل یعقوب و یعقوب(ع) ۹، ۱۰; اهانتهاى آل یعقوب ۹، ۱۰; تهمتهاى آل یعقوب ۸
  • انسان: بوى انسان ها ۵; ویژگیهاى انسان ۵
  • برادران یوسف: بازگشت برادران یوسف به کنعان ۱; برادران یوسف و سلامتى یوسف(ع) ۱; سوغات برادران یوسف ۱; سومین مسافرت برادران یوسف به مصر ۱۲
  • بوها: محدوده گسترش بوها ۶
  • زندگى: زندگى رنج آور ۱۱
  • علما: علما در میان جاهلان ۱۱; موارد رنج علما ۱۱
  • یعقوب(ع): اهانت به یعقوب(ع) ۹; پیشگویى یعقوب(ع) ۳; تهمت بى عقلى به یعقوب(ع) ۸; قصه یعقوب(ع) ۲، ۳، ۴، ۸، ۹، ۱۰; کرامات یعقوب(ع) ۳، ۴; هتک شخصیت یعقوب(ع) ۱۰; یعقوب(ع) و بوى یوسف(ع) ۲، ۳، ۴، ۱۳; یعقوب(ع) و پیراهن یوسف(ع) ۲
  • یوسف(ع): استشمام بوى یوسف(ع) ۲، ۳، ۴; پیراهن یوسف(ع) ۱۳; قصه یوسف(ع) ۱، ۲، ۳، ۴، ۷، ۱۲، ۱۳; مکذبان حیات یوسف(ع) ۷

منابع

  1. ↑ کافى، ج ۱، ص ۲۳۲، ح ۵ ; نورالثقلین، ج ۲، ص ۴۶۳، ح ۱۸۷.
برگرفته از «https://www.alketab.org/index.php?title=يوسف_٩٤&oldid=108810»