الأعراف ٢٠١
ترجمه
| الأعراف ٢٠٠ | آیه ٢٠١ | الأعراف ٢٠٢ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«طَآئِفٌ»: خیال بد. وسوسه.
تفسیر
- آيات ۱۹۹ - ۲۰۶، سوره اعراف
- معناى عفو در: (( خذالعفو و اءمر بالعرف ((
- معناى (( عرف (( و (( معروف (( و (( نزغ شيطان ((
- پناه بردن به خدا از شر شيطان
- امر به ذكر خداى تعالى با (( تضرع (( و (( خيفه (( و در صبح و شام
- قرب به خدا فقط به وسيله ياد و ذكر او حاصل مى شود
- بحث روايتى : رواياتى درباره : عفو و گذشت ، ذكر خدا، استماع به تلاوت و قرآن و...
نکات آیه
۱- شیطان با گردش در پیرامون آدمى در صدد نفوذ در افکار او و القاى وسوسه هاى خویش است. (إذ امسهم طئف من الشیطن) «طائف» به کسى یا چیزى گفته مى شود که پیرامون محورى در چرخش است. «من» در «من الشیطان» مى تواند بیانیه باشد. بر این مبنا «طائف» همان شیطان است ; یعنى شیطان در پیرامون قلبها مى چرخد. همچنین «من» مى تواند نشویه باشد که در این صورت مراد از «طائف» وسوسه هاى شیطانى است که براى جایگیر شدن گرداگرد قلبها مى چرخد تا راه نفوذ بیابد.
۲- تقواپیشگان به هنگام مواجه شدن با شیطان و وسوسه هاى او، فرمانهاى خدا را به یاد آورده و به راهى که مسیر تقواست، واقف مى شوند. (إن الذین اتقوا إذ امسهم طئف من الشیطن تذکروا فإذا هم مبصرون) تذکر در اینجا به معناى توجه کردن و به خاطر آوردن دانسته هاست و مراد از دانسته ها، به قرینه آیه ۱۹۹، اوامر الهى است. «ابصار» (مصدر مبصرون) به معناى بینا شدن و آگاهى یافتن است و مراد از آن به دلیل «الذین اتقوا» قرار گرفتن در مسیر تقواپیشگى و در نتیجه رهیدن از دام شیطان است.
۳- تقواپیشگان به هنگام احساس وسوسه گریهاى شیطان با یادآورى فرمان خدا (استعاذه) به وى پناه مى برند و با بصیرت و آگاهى از دام شیطان مى رهند. (إذ امسهم طئف من الشیطن تذکروا فإذا هم مبصرون) در برداشت فوق، به قرینه «فاستعذ باللّه» در آیه قبل، متعلق «تذکروا» لزوم استعاذه گرفته شده است.
۴- باور به شنوایى و آگاهى خدا، زمینه ساز دور ماندن از وسوسه هاى شیطان و رهیدن از دام اوست. (تذکروا فإذا هم مبصرون) برداشت فوق مبتنى بر این است که متعلق «تذکروا»، به قرینه فراز قبل (إنه سمیع علیم)، شنوایى و آگاهى خداوند باشد.
۵- اهل تقوا توانا بر تشخیص وسوسه هاى شیطان به هنگام مواجه شدن با آن وسوسه ها هستند. (إن الذین اتقوا إذ امسهم طئف من الشیطن تذکروا)
۶- تقوا عامل توجه آدمى به خداوند و فرمانهاى او به هنگام وسوسه انگیزیهاى شیطان (إن الذین اتقوا إذ امسهم طئف من الشیطن تذکروا)
روایات و احادیث
۷- عن على بن حمزة عن أبى عبداللّه(ع) قال: سألته عن قول اللّه: «إن الذین اتقوا إذا مسهم طائف من الشیطان تذکروا فإذا هم مبصرون» ما ذلک الطائف؟ فقال: هو السیّىء یهمّ به العبد ثم یذکر اللّه فیبصر و یقصر.[۱] على بن حمزه گوید: از امام صادق(ع) پرسیدم مراد از «طائف» در آیه «إن الذین اتقوا ... » چیست؟ فرمود: وسوسه گناه است. بنده خدا آن را قصد مى کند، سپس به یاد خدا مى افتد و بیدار مى شود و آن را انجام نمى دهد.
موضوعات مرتبط
- استعاذه: به خدا ۳، ۶ ; عوامل استعاذه ۶
- ایمان: آثار ایمان ۴
- تقوا: آثار تقوا ۶
- خدا: شنوایى خدا ۴ ; علم خدا ۴
- شیطان: استعاذه از شیطان ۳ ; تشخیص وسوسه شیطان ۵ ; روش نفوذ شیطان ۱ ; شیطان و متقین ۳ ; عوامل نجات از شیطان ۲، ۳، ۴، ۶ ; نقش شیطان ۱ ; وسوسه شیطان ۱، ۲، ۳، ۴، ۶
- متقین: آگاهى متقین ۲ ; ادراک متقین ۵ ; استعاذه متقین ۳ ; متقین و شیطان ۲، ۵
منابع
- ↑ تفسیر عیاشى، ج ۲، ص ۴۴، ح ۱۲۹ ; نورالثقلین، ج ۲، ص ۱۱۲، ح ۴۱۶.
