الرحمن ١٢
ترجمه
| الرحمن ١١ | آیه ١٢ | الرحمن ١٣ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«الْعَصْفِ»: قشر و پوسته. مراد کاه است که علوفه چهارپایان است. «الرَّیْحانُ»: گیاهان خوشبو.
تفسیر
- آيا ۱ - ۳۰، سوره الرحمن
- غرض و مفاد سوره مباركه الرحمن
- معناى ((الرحمن )) و اشاره به وجه اينكه در آغاز شمارش نعمت هاى مادى و معنوى ، تعليمقرآن را ذكر فرمود
- مقصود از اينكه خداوند به انسان ((بيان آموخت و اهميت بيان در زندگى بشر
- چند قول ديگر در معناى آيات : ((خلق الانسان ، علمه البيان ))
- مراد از سجده گياه و درخت براى خدا و وجه اينكه آيات دوم و سوم سوره عطف نشده اند
- منظور از رفع سماء و وضع ميزان
- مراد از ((ميزان )) در آيه (الا تطغوا فى الميزان و...)
- مخاطب در آيه : ((فباءى الاء ربكما تكذبان )) جن و انس است
- وجه اينكه در ضمن شمارش نعم الهى از شدائد و نقمت هاى قيامت خبر داده شده است
- مقصود از مشرقين و مغربين و معناى آيه : ((مرج البحرين يلتقيان ...))
- مراد از فناى هر كه بر زمين است و وجه اينكه آن را از جمله نعمتهاى الهى شمرده است
- مقصود از وجه خدا و بقاى آن ، و معناى ((ذوالجلال و الاكرام ))
- منظور از سؤ ال هر كه در آسمان و زمين است از خدا، و معناى اينكه خدا در هر روز در شاءنىاست
- (رواياتى در ذيلبرخى آيات گذشته )
- دو دريا على و فاطمه عليه السلام و لؤ لؤ و مرجان حسن و حسين عليه السلام اند
نکات آیه
۱ - دانه هاى حبوبات نهفته در پوسته ها، نمونه اى مهم از منافع زمین براى آدمیان (و الأرض وضعها للأنام فیها ... و الحبّ ذوالعصف) «ال» در «الحبّ»، براى جنس است و افاده عموم مى کند. بنابراین «الحبّ» مساوى با مطلق حبوبات است و «عصف» بر پوسته حبوبات - که دانه ها در آن رشد مى کند - اطلاق مى شود.
۲ - گیاهان و سبزى هاى خوشبو و معطر، نمودى از آراستگى زمین براى انسان (و الأرض وضعها للأنام . فیها ... و الریحان) واژه «ریحان»، به هر گیاه خوشبو گفته مى شود (قاموس المحیط).
۳ - همه مظاهر طبیعت، از ریاحین تا پوسته حبوبات، نشانى از طراح حسابگر هستى (خداوند) است. (الرحمن ... و الحبّ ذوالعصف و الریحان) با توجه به این که در آیات پیشین سخن از حاکمیت سنجش بر نظام هستى بود، ممکن است بیان این دقایق در این آیات، به منظور نمایاند آن حساب گرى باشد.
۴ - اندیشه در پدیده هاى زمین، عامل راه یابى انسان به توحید و جلوه هاى رحمت حق (الرحمن ... و الأرض وضعها للأنام . فیها ... و الحبّ ذوالعصف و الریحان) با توجه به این که این آیات با صفت رحمانیت خداوند آغاز گردیده و در هر بخش جلوه اى از رحمت حق به انسان یادآورى شده، مى توان استفاده کرد که برشمردن این نمونه ها، براى این است که آدمى با تأمل در آنها، به توحید و رحمانیت خداوند پى ببرد.
۵ - وجود آدمى، نیازمند خواص متنوع نهفته در انواع میوه ها، حبوبات و سبزى ها * (و الأرض وضعها للأنام . فیها فکهة و النخل ... و الحبّ ... الریحان) از این که خداوند، پس از یادآورى آمادگى زمین براى زندگى انسان، میوه هاى مختلف، حبوبات و سبزى ها را مورد اشاره قرار داده است; مى توان استفاده کرد که انسان در زندگى خویش، به همه این نعمت ها و خواص نهفته در آنها نیازمند است و کمبود هر یک، مى تواند انسان را با مشکل مواجه سازد.
۶ - روح و ذائقه انسان، تنوع طلب و خداوند برآورنده این نیازها * (فیها فکهة و النخل ذات الأکمام . و الحبّ ذوالعصف و الریحان) از این که خداوند متعال، خوراکى هاى متنوع با شکل هاى گوناگون را به انسان یادآورى کرده و نیز در اختیار او قرار داده و بر این گوناگونى بر انسان منت نهاده است، مى توان مطلب بالا را نتیجه گرفت.
موضوعات مرتبط
- آیات خدا: آیات آفاقى ۳
- انسان: تنوع طلبى انسان ۶; نیازهاى مادى انسان ۵
- تفکر: آثار تفکر ۴; تفکر در موجودات زمین ۴
- توحید: دلایل توحید ۴
- حبوبات: دانه هاى حبوبات ۱; نقش پوسته حبوبات ۳
- خدا: دلایل خدا شناسى ۳
- رحمت: زمینه رحمت ۴
- زمین: فواید زمین ۱; نشانه هاى زیبایى زمین ۲
- سبزیجات: نقش سبزیجات خوشبو ۲، ۳
- گیاهان: نقش گیاهان ۲
- نیازها: نیاز به تنوع حبوبات ۵; نیاز به تنوع سبزیجات ۵; نیاز به تنوع میوه ها ۵; منشأ تأمین نیازها ها ۶
