هود ٤١

از الکتاب
نسخهٔ تاریخ ‏۳۱ خرداد ۱۳۹۴، ساعت ۰۳:۵۲ توسط 127.0.0.1 (بحث) (افزودن سال نزول)


ترجمه

او گفت: «به نام خدا بر آن سوار شوید! و هنگام حرکت و توقف کشتی، یاد او کنید، که پروردگارم آمرزنده و مهربان است!»

|و [نوح‌] گفت: در آن سوار شويد. به نام خداست حركت آن و به نام خداست ايستادن آن [و] پروردگار من آمرزنده‌ى مهربان است
و [نوح‌] گفت: «در آن سوار شويد. به نام خداست روان‌شدنش و لنگرانداختنش، بى گمان پروردگار من آمرزنده مهربان است.»
و نوح دستور داد که شما مؤمنان به کشتی در آیید تا به نام خدا کشتی هم روان شود و هم به ساحل نجات رسد، که خدای من البته بسیار آمرزنده و مهربان است.
و نوح گفت: در آن سوار شوید که حرکت کردنش و لنگر انداختنش فقط به نام خداست، یقیناً پروردگارم بسیار آمرزنده و مهربان است.
گفت: بر آن سوار شويد، كه به نام خدا به راه افتد و به نام خدا بايستد. زيرا پروردگار من، آمرزنده و مهربان است.
و گفت بر آن سوار شوید، که روانه شدن و لنگر انداختنش با نام خداست، که پروردگار من آمرزگار مهربان است‌
و گفت: در آن سوار شويد، كه رفتن و ايستادنش به نام خداست، همانا پروردگار من آمرزگار و مهربان است.
(نوح خطاب به خاندان و بستگان باایمان خود و سائر مؤمنان) گفت: سوار کشتی شوید (و نترسید) که حرکت و توقّف آن با یاری خدا و حفظ و عنایت الله است (و به هنگام ورود به کشتی و حرکت آن، و در وقت لنگر انداختن و خروج از آن، نام خدا را بر زبان رانید و از حضرت باری یاری بطلبید، و از او آمرزش گناهان خود را بخواهید و بدانید که) بیگمان پروردگار من بسیار آمرزنده و بس مهربان است.
و (نوح) گفت: «در آن (کشتی‌) سوار شوید، به نام خداست روان شدنش و (به نام خداست) لنگر انداختنش. بی‌گمان پروردگارم بسی پوشنده‌ی رحمتگر بر ویژگان است.»
گفت سوار شوید در آن با نام خدا روان شدنش و لنگر انداختنش همانا پروردگار من است آمرزنده مهربان‌


هود ٤٠ آیه ٤١ هود ٤٢
سوره : سوره هود
نزول : ٩ بعثت
اطلاعات آماری
تعداد کلمات : ١٣
تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«بِسْمِ اللهِ»: به نام خدا. با یاری و نگهداری و قوّت و قدرت خدا. «مَجْری»: حرکت. زمان حرکت. مسیر حرکت. مصدر میمی و اسم زمان و مکان است. «مُرْسی»: لنگر انداختن. زمان ایستادن. لنگرگاه. مصدر میمی و اسم زمان و مکان است و از ماده (رسو) می‌باشد. «بِسْمِ اللهِ مَجْریها وَ مُرْساها»: این جمله می‌تواند متّصل به (إِرْکَبُوا) و حال از ضمیر (و) بوده و تقدیر چنین باشد: مُسَمّینَ اللهَ. یا این که: قائِلینَ بِسْمِ الله وَقْتَ إِجْرائِها وَ وَقْتَ إرْسائِها. و همچنین می‌تواند کلام جداگانه‌ای باشد و مژده‌ای از سوی پروردگار به حفظ و حراست کشتی در همه احوال بشمار آید.

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

تفسیر

نکات آیه

۱- نوح(ع) ، پس از شروع طوفان و انجام مقدمات حرکت،ازپیروان و خانواده اش خواست تا بر کشتى سوار شوند. (و قال ارکبوا فیها) به نظر مى رسد جمله «قال ارکبوا ...» عطف بر جملاتى مقدر باشد که به خاطر دخالت نداشتن آنها در هدفهاى نقل ماجرا بیان نشده است; یعنى: قلنا احمل فیها ... ففعل کذا و کذا و قال ارکبوا فیها .... و لذا در برداشت «انجام مقدمات حرکت» آورده شد.

۲- کشتى نوح ، با نام خدا حرکت مى کرد و با نام خدا از حرکت باز مى ایستاد. (بسم الله مجریها و مرسیها) «مجرى» و «مرسى» مصدرهاى میمى هستند و در کلام مبتدا واقع شده اند و به ترتیب به معناى «جرى» (حرکت کردن) و «إرساء» (از حرکت بازداشتن) مى باشد. حرف «باء» براى استعانت و «بسم الله» خبر براى «مجریها ...» است. بنابراین جمله «بسم الله مجریها ...» چنین معنا مى شود: [نوح گفت: ]حرکت این کشتى و نیز بازداشتن آن از حرکت، با نام خدا تحقق مى یابد.

۳- خداوند ، غفور (بسیار آمرزنده) و رحیم (مهربان) است. (إن ربى لغفور رحیم)

۴- اتکا به مغفرت و رحمت خدا براى نجات از حادثه طوفان ، توصیه نوح(ع) به پیروان خویش (قال ارکبوا فیها ... إن ربى لغفور رحیم) نوح(ع) با یادآورى مغفرت و رحمت الهى ، پس از فرمانش مبنى بر سوار شدن به کشتى ، درصدد بیان این حقیقت بود که کشتى تنها یک وسیله است و آنچه تأمین کننده نجات مى باشد شمول مغفرت و رحمت الهى است.

۵- پیروان نوح ، به هنگام سوارشدن بر کشتى نجات ، نگران گناهان و تخلفات خویش بودند. (قال ارکبوا فیها ... إن ربى لغفور رحیم)

۶- نجات پیروان نوح از حادثه طوفان ، پرتوى از مغفرت و رحمت الهى بود. (قال ارکبوا فیها ... إن ربى لغفور رحیم)

۷- نوح(ع) ، واسطه شمول مغفرت و رحمت خداوند بر مؤمنان و پیروان او (إن ربى لغفور رحیم) به دلیل «ارکبوا» که خطاب به پیروان نوح است، متعلق «غفور» و «رحیم» نیز پیروان آن حضرت مى باشد; یعنى: إن ربى لغفور لکم رحیم بکم. (خداوند آمرزنده شما و نازل کننده رحمت بر شماست). لازمه این سخن آن بود که نوح مى فرمود: «ربکم» (پرورگار شما) نه «ربى». این جابه جایى بیانگر این نکته است که: خداوند به واسطه نوح(ع)، مغفرت و رحمت خویش را به پیروان او مى گستراند.

۸- بخشش گناهان بندگان وگسترش رحمت بر آنان، جلوه اى از ربوبیت خداوند (إن ربى لغفور رحیم)

روایات و احادیث

۹- «عن أبى عبدالله(ع): إن نوحاً(ع) رکب السفینة أوّل یوم من رجب ...;[۱] از امام صادق(ع) روایت شده است: حضرت نوح اول ماه رجب بر کشتى سوار شد...».

۱۰- «عن أبى عبدالله(ع) قال: جاء رجل إلى أمیرالمؤمنین(ع) و هو فى مسجد الکوفة فقال (ع): ... صلّ فى هذا المسجد ... منه سارت سفینة نوح ...;[۲] از امام صادق(ع) روایت شده است که فرمود: امیرالمؤمنین(ع) در مسجد کوفه بود. مردى نزد وى آمد،آن حضرت فرمود:...در این مسجد نماز بخوان... از همین مسجد کشتى نوح سیر خود را آغاز کرد ...».

موضوعات مرتبط

  • آمرزش: واسطه هاى آمرزش ۷
  • اسماء و صفات: رحیم ۳; غفور ۳
  • بسمله: آثار بسمله ۲
  • توکل: توکل به آمرزش خدا ۴; توکل به رحمت خدا ۴
  • خدا: نشانه ها ىآمرزش خدا ۶; نشانه هاى ربوبیت خدا ۸; نشانه هاى رحمت خدا ۶
  • رحمت: واسطه هاى رحمت ۷
  • گناه: آمرزش گناه ۸
  • ماه رجب: ۹
  • مؤمنان: آمرزش مؤمنان ۷; رحمت بر مؤمنان ۷، ۸
  • مسجد کوفه: ۱۰
  • نوح(ع): آمرزش پیروان نوح(ع) ۷; توصیه هاى نوح(ع) ۴; دعوت از پیروان نوح(ع) ۱; دعوت از خانواده نوح(ع) ۱; دعوتهاى نوح(ع) ۱; رحمت بر پیروان نوح(ع) ۷; زمان حرکت کشتى نوح(ع) ۹; عوامل توقف کشتى نوح(ع) ۲; عوامل حرکت کشتى نوح(ع) ۲; فضایل نوح(ع) ۷; قصه نوح(ع) ۱، ۲، ۵; گناهان پیروان نوح(ع) ۵; مبدأ حرکت کشتى نوح(ع) ۱۰; نجات از طوفان نوح(ع) ۴، ۶; نجات پیروان نوح(ع) ۶;نگرانى پیروان نوح(ع) ۵; نقش نوح(ع) ۷; نوح(ع)و نجات پیروان نوح(ع) ۱; نوح(ع) و نجات خانواده نوح(ع) ۱

منابع

  1. خصال صدوق، ج ۲، ص ۵۰۳، ح ۶، ب ۱۵; نورالثقلین، ج ۲، ص۳۶۰، ح ۱۰۱.
  2. کافى، ج ۳، ص ۴۹۲، ح ۲; نورالثقلین، ج ۲، ص ۳۶۱- ، ح ۱۰۶.