الأعراف ٥٥
ترجمه
| الأعراف ٥٤ | آیه ٥٥ | الأعراف ٥٦ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«تَضَرُّعاً»: متواضعانه و خاشعانه. علنی و آشکارا. حال ضمیر (و) در فعل (أُدْعُوا) است و به معنی مُتَضَرِّعِینَ است. «خُفْیَةً»: پنهانی. نهانی.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
- آيات ۵۴ - ۵۸، سوره اعراف
- معناى (( عرش (( و مراد از (( عرش خدا(( و تشبيه و تنظير عرش خدا به كرسى هاىحكومتى
- معناى عرش در ضمن بيان يك مثال و تطبيق آن با نظام تكوين
- معنى و مراد از (( خلق (( و (( امر(( در: (( له الخلق و الامر((
- فرق بين (( خلق (( و (( امر((
- اقوال مختلف درباره معناى عرش
- اگر چه تعبير (( استواء رحمن بر عرش (( تمثيل است ولى مبين حقيقتى نيز مى باشد كهعبارت است از مقامى كه زمام جميع امور منتهى بدان است .
- عموميت تدبير و اراده خداوند و نفى هر مدبر ديگرى
- آيات ديگرى كه دلالت دارد بر عموميت تدبير خداوند و نفى هر مدبر ديگرى مى كند
- دو وجه در معناى : (( ادعوا ربكم تضرّعا و خفية ((
- روش تفسيرى صحابه و تابعين ، سكوت در مورد معارف قرآنى ازقبيل مساءله عرش و كرسى بوده است و فقط مولى على و ديگر ائمه معصومين عليهمالسلام متعرض اين حقائق شده اند
- جواب امام على (عليه السلام ) به سؤ الات جاثليق در مورد عرش و...
- توضيح برخى فقرات حديث جاثليق
- روايتى ديگر از امام صادق (عليه السلام ) درباره معناى عرش و كرسى و شرح آن روايت
- دو روايت در جواب سؤ ال درباره فاصله زمين و عرش
- چند روايت در مورد حاملين عرش
نکات آیه
۱- لزوم دعا به درگاه خداوند (ادعوا ربکم)
۲- شناخت ربوبیت الهى، مستلزم روى آورى انسان به دعا به درگاه اوست. (إن ربکم اللّه الذى ... ادعوا ربکم تضرعاً) بیان ضرورت دعا پس از بیان ربوبیت خداوند و تدبیر جهان هستى از سوى او مى تواند اشاره به برداشت فوق داشته باشد.
۳- لزوم تضرع (احساس ذلت و کوچکى) در دعا به درگاه خداوند (ادعوا ربکم تضرعاً و خفیة) «تضرع» (تذلل و اظهار کوچکى) مصدر است و در آیه به معناى اسم فاعل و حال براى فاعل «ادعوا» مى باشد ; یعنى: ادعوا ربکم متضرعین.
۴- دعا در نهان، توصیه خداوند به بندگان (ادعوا ربکم تضرعاً و خفیة) «خفیة» (نهان کردن) مصدر است و در آیه به معناى اسم فاعل و حال براى فاعل «ادعوا» مى باشد ; یعنى: ادعوا ربکم مخفین دعاءکم.
۵- لزوم اخلاص در دعا (ادعوا ربکم تضرعاً و خفیة) ترغیب به نهان ساختن دعاها مى تواند براى پیشگیرى از نفوذ ریا در دعا باشد.
۶- گردنکشان و متجاوزان، از محبت خدا محرومند. (إنه لایحب المعتدین)
۷- روى گردانى از نیایش و تضرع در برابر خدا، گردنکشى و موجب محرومیت از محبت الهى است. (ادعوا ربکم ... إنه لایحب المعتدین)
۸- علنى ساختن دعا و نداشتن تضرع در آن، تجاوز از آداب دعا به درگاه خداست. (ادعوا ربکم تضرعاً و خفیة إنه لایحب المعتدین)
۹- توجه به ربوبیت خداوند، برانگیزنده آدمى به دعا به درگاه او (ادعوا ربکم) هدف از بیان ربوبیت خدا به انسانها، در ضمن دعوت آنان به دعا به درگاه او، ایجاد انگیزه دعا در ایشان است. یعنى باور به ربوبیت خدا همان و روى آورى به درگاه او همان.
روایات و احادیث
۱۰- عن ابى عبداللّه (ع): ... و دعاء التضرع أن تحرک اصبعک السبابه مما یلى وجهک ... .[۱] از امام صادق (ع) (ضمن بیان روشهاى گوناگون دعا) روایت شده است: ... و دعاى تضرع آن است که هنگام دعا انگشت سبابه خود را در نزدیکى صورت حرکت بدهى ... .
موضوعات مرتبط
- انگیزش: عوامل انگیزش ۲، ۹
- تجاوز: موارد تجاوز ۷
- تضرع: ترک تضرع ۷
- جهانبینى: و ایدئولوژى ۲
- خدا: ربوبیت خدا ۲، ۹ ; محرومیت از محبت خدا ۷
- خداشناسى: آثار خداشناسى ۲، ۹
- دعا: آثار ترک دعا ۷ ; آداب دعا ۳، ۴، ۵، ۸ ; اخلاص در دعا ۵ ; اهمیت دعا ۱ ; تضرع در دعا ۳، ۸ ; دعاى آشکار ۸ ; دعاى پنهانى ۴ ; زمینه دعا ۲، ۹
- علم: و عمل ۲، ۹
- متجاوزان: محرومیت متجاوزان ۶
- محرومان: از محبت خدا ۶
منابع
- ↑ کافى، ج ۲، ص ۴۸۱، ح ۵ ; نورالثقلین، ج ۲، ص ۴۱- ، ح ۱۶۳.
