المائدة ٦٣
ترجمه
المائدة ٦٢ | آیه ٦٣ | المائدة ٦٤ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«لَوْ لا»: چرا نباید که. «الرَبَّانِیُّونَ»: پیشوایان دینی مسیحی. «الأحْبَار»: پیشوایان دینی یهودی (نگا: مائده / ).
آیات مرتبط (تعداد ریشههای مشترک)
تفسیر
- آيات ۶۶ - ۵۷، سوره مائده
- علت نهى از محبت كفار
- اگر ايمان به خدا قابل استهزاء باشد، عدم ايمان به خدا و پرستش طاغوت بدتر ورسواتر است
- سرزنش علماء اهل كتاب به جه گنهكارى اهل كتاب و سكوت آنان درمقابل آن معاصى
- وجوهى كه در معناى سخن يهود كه گفتند: (يدالله مغلولة )، گفته شده است
- معناى جمله : (بل يداه مبسوطتان ) و معانى ((يد)) در موارد اضافه به خداى سبحان
- معناى اينكه فرموده : ((آنچه بر تو نازل شده قرآن بر طغيان و كفر يهود مى افزايد))
- مراد از: ((ما انزل اليهم )) در آيه : ((ولو انهم اقامواالتوريةوالانجيل و ما انزل اليهم ...))
- مؤ ثر بودن اعمال بشر در نظام كون و طبيعت
- (رواياتى در ذيل آيات گذشته درباره وظيفه علماء، دست خدا، امت مقتصده و...)
نکات آیه
۱- بسیارى از یهود و نصارا، مردمى حرام خوار و داراى زبانى آلوده به گناه و سخنان ناروا (لولا ینهیهم ... عن قولهم الاثم و اکلهم السحت)
۲- بازدارى یهودیان و مسیحیان از آلودگى به گناه (گفتارهاى ناروا، حرام خوارى و ...)، تکلیفى الهى بر عهده عالمان اهل کتاب (لولا ینهیهم الربنیون و الاحبار عن قولهم الاثم و اکلهم السحت)
۳- سکوت و بى تفاوتى عالمان اهل کتاب، در برابر حرام خوارى مردم خویش و گفتار نارواى آنان (لولا ینهیهم الربنیون و الاحبار عن قولهم الاثم و اکلهم السحت)
۴- ربانیون و احبار (عالمان یهود و نصارا) مورد توبیخ خداوند به خاطر بى تفاوتى ایشان در برابر حرام خوارى مردم خویش و گفتار نارواى آنان (لولا ینهیهم الربنیون و الاحبار عن قولهم الاثم و اکلهم السحت) مراد از «ربانیون» عالمان نصارا هستند و «احبار» به دانشمندان یهود، گفته مى شود.
۵- لزوم نهى از منکر و مقابله با انحرافات جامعه (لولا ینهیهم الربنیون و الاحبار عن قولهم الاثم و اکلهم السحت)
۶- مسؤولیت ویژه عالمان دین، در نهى از منکر و پیشگیرى از انحرافات جامعه (لولا ینهیهم الربنیون و الاحبار عن قولهم الاثم و اکلهم السحت) بنابر اینکه نهى از منکر و بازدارى دیگران از گناه مسؤولیت همگانى باشد، اعتراض خداوند به عالمان که نهى از منکر را ترک کردند، حکایت از مسؤولیت خاص آنان در انجام این وظیفه دارد.
۷- آشنایى عمیق با احکام دین و معارف الهى، از شرایط ضرورى براى نهى کنندگان از منکر (لولا ینهیهم الربنیون و الاحبار) بدان احتمال که نام بردن عالمان دین براى اشاره به این باشد که نهى از منکر تنها وظیفه آشنایان به احکام الهى، است.
۸- بى تفاوتى عالمان و اندیشمندان در برابر گناهان، زمینه ساز رواج و توسعه آنها (لولا ینهیهم الربنیون و الاحبار عن قولهم الاثم و اکلهم السحت)
۹- وظیفه نهى از منکر حتى در صورت گستردگى گناه در جامعه، وظیفه اى ضرورى و ثابت (و ترى کثیراً منهم یسرعون فى الاثم ... لولا ینهیهم الربنیون و الاحبار) سرزنش خداوند از عالمان یهود و نصارا به خاطر ترک نهى از منکر با وجود آلودگى افراد زیادى از اهل کتاب به گناه، دلالت مى کند که آن تکلیف در چنین صورتى نیز برداشته نمى شود.
۱۰- سکوت عالمان یهود و نصارا در برابر منکرات جامعه خویش، بسیار زشت و ناپسند (لبئس ما کانوا یصنعون) ظاهراً مراد از ضمیر در «کانوا» و «یصنعون»، «ربانیون» و «احبار» مى باشد نه توده اهل کتاب ; قابل ذکر است که در برداشت فوق مراد از «ما»ى موصوله، سکوت عالمان اهل کتاب در برابر گناهان دانسته شده است.
۱۱- ترک نهى از منکر از سوى عالمان دینى، مایه شکل گیرى جامعه با چهره اى زشت و ناپسند (لبئس ما کانوا یصنعون) برداشت فوق بر این مبناست که مراد از «ما»ى موصوله، جامعه اهل کتاب باشد ; یعنى عالمان یهود و نصارا با ترک نهى از منکر جامعه بدى را مى سازند.
۱۲- نقش اساسى عالمان و دانشمندان دینى در ساختار دینى و اخلاقى جامعه (لبئس ما کانوا یصنعون)
روایات و احادیث
۱۳- ترک نهى از منکر در برابر ستمگران، از سوى علماى اهل کتاب، به انگیزه حفظ منافع شخصى تأمین شده از ناحیه آن ستمگران و یا ترس از تهدیداتشان (لولا ینهیهم الربنیون و الاحبار) از امام حسین (ع) در توضیح آیه فوق روایت شده: ... و انما عاب اللّه ذلک علیهم لانهم کانوا یرون من الظلمة الذین بین اظهرهم المنکر و الفساد فلاینهونهم عن ذلک رغبة فیما کانوا ینالون منهم و رهبة مما یحذرون ... .[۱]
موضوعات مرتبط
- اخلاق: زمینه گسترش اخلاق ۱۲
- انحراف: اجتماعى ۶ ; مبارزه با انحراف اجتماعى ۵
- انگیزش: عوامل انگیزش ۱۳
- اهل کتاب: سکوت علماى اهل کتاب ۳ ; علماى اهل کتاب ۱۳ ; مسؤولیت علماى اهل کتاب ۲ ;
- ترس: از ظالمان ۱۳
- جامعه: زمینه انحطاط جامعه ۱۱ ; عوامل تشکیل جامعه دینى ۱۲
- خدا: سرزنشهاى خدا ۴
- دنیاطلبى: آثار دنیاطلبى ۱۳
- دین: علم به تعالیم دین ۷
- علما: سکوت علما ۸ ; مسؤولیت علما ۹، ۱۱ ; نقش علما ۸ ; نقش علماى دین ۱۲
- عمل: ناپسند ۱۰
- گناه: آلودگى به گناه ۱، ۲ ; زمینه گسترش گناه ۸ ; گسترش گناه ۹
- مسیحیان: اکثریت مسیحیان ۱ ; حرامخوارى در مسیحیان ۱، ۲، ۳، ۴ ; نارواگویى در مسیحیان ۱، ۲، ۳، ۴
- مسیحیت: سرزنش علماى مسیحیت ۴ ; سکوت علماى مسیحیت ۴، ۱۰ ; مسؤولیت علماى مسیحیت ۱۰ ;
- منکرات: اصلاح منکرات ۱۰
- نهى از منکر: اهمیّت نهى از منکر ۶، ۹ ; ترک نهى از منکر ۱۱ ; زمینه ترک نهى از منکر ۱۳ ; شرایط نهى از منکر ۷ ; وجوب نهى از منکر ۵
- یهود: اکثریت یهود ۱ ; حرامخوارى در یهود ۱، ۲، ۳، ۴ ; سرزنش علماى یهود ۴ ; سکوت علماى یهود ۴، ۱۰ ; مسؤولیت علماى یهود ۱۰ ; نارواگویى در یهود ۱، ۲، ۳، ۴
منابع
- ↑ تحف العقول، ص ۱۳۷; بحارالانوار، ج ۱۰۰، ص ۷۹- ، ح ۳۷.