الرحمن ٢٧
ترجمه
| الرحمن ٢٦ | آیه ٢٧ | الرحمن ٢٨ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«وَجْهُ»: رخساره. تسمیه کل به اسم جزء است و مراد (ذات) است.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
وَ لاَ تَدْعُ مَعَ اللَّهِ إِلٰهاً... (۱) وَ اصْبِرْ نَفْسَکَ مَعَ الَّذِينَ... (۲) إِنَّمَا نُطْعِمُکُمْ لِوَجْهِ... (۱)
کُلُ نَفْسٍ ذَائِقَةُ الْمَوْتِ وَ... (۰) وَ مَا جَعَلْنَا لِبَشَرٍ مِنْ قَبْلِکَ... (۰) يَسْتَفْتُونَکَ قُلِ اللَّهُ... (۰)
تفسیر
- آيا ۱ - ۳۰، سوره الرحمن
- غرض و مفاد سوره مباركه الرحمن
- معناى ((الرحمن )) و اشاره به وجه اينكه در آغاز شمارش نعمت هاى مادى و معنوى ، تعليمقرآن را ذكر فرمود
- مقصود از اينكه خداوند به انسان ((بيان آموخت و اهميت بيان در زندگى بشر
- چند قول ديگر در معناى آيات : ((خلق الانسان ، علمه البيان ))
- مراد از سجده گياه و درخت براى خدا و وجه اينكه آيات دوم و سوم سوره عطف نشده اند
- منظور از رفع سماء و وضع ميزان
- مراد از ((ميزان )) در آيه (الا تطغوا فى الميزان و...)
- مخاطب در آيه : ((فباءى الاء ربكما تكذبان )) جن و انس است
- وجه اينكه در ضمن شمارش نعم الهى از شدائد و نقمت هاى قيامت خبر داده شده است
- مقصود از مشرقين و مغربين و معناى آيه : ((مرج البحرين يلتقيان ...))
- مراد از فناى هر كه بر زمين است و وجه اينكه آن را از جمله نعمتهاى الهى شمرده است
- مقصود از وجه خدا و بقاى آن ، و معناى ((ذوالجلال و الاكرام ))
- منظور از سؤ ال هر كه در آسمان و زمين است از خدا، و معناى اينكه خدا در هر روز در شاءنىاست
- (رواياتى در ذيلبرخى آيات گذشته )
- دو دريا على و فاطمه عليه السلام و لؤ لؤ و مرجان حسن و حسين عليه السلام اند
نکات آیه
۱ - تنها حقیقت باقى در نظام هستى، ذات یگانه پروردگار است. (کلّ من علیها فان . و یبقى وجه ربّک) مفسران «وجه» را در آیه شریفه به معناى ذات گرفته اند.
۲ - فناى زمینیان، بى تأثیر در ساحت اقتدار، شکوه، کرامت و بزرگوارى جاودان پروردگار (کلّ من علیها فان . و یبقى وجه ربّک ذو الجلل و الإکرام) گفتنى است که قدرت، اقتدار و شکوه فرمانروایان، به وجود رعیت و فرمانبران ایشان وابسته است; اما این آیه چنین وابستگى را از ذات پروردگار نفى مى کند.
۳ - خداوند، «ذوالجلال» (صاحب جلال و بزرگى) و «ذوالاکرام» (صاحب کرم و بزرگوارى) است. (ربّک ذو الجلل و الإکرام)
۴ - پیامبراکرم(ص) مورد توجه و عنایت ویژه خداوند (و یبقى وجه ربّک) با این که خداوند پروردگار همه انسان ها است ، اضافه «ربّ» به ضمیر «ک» اضافه تشریفى و بیانگر لطف و عنایت ویژه خداوند نسبت به آن حضرت است.
۵ - جلال و شکوه خداوند، آمیخته با کرم و بزرگوارى او (ذو الجلل و الإکرام)
۶ - تقرب به پروردگار، ارزشى جاودان و شایان جست و جو است; نه امکانات ناپایدار دنیا. (کلّ من علیها فان . و یبقى وجه ربّک) از مناسبت میان «کلّ من علیها فان» با «و یبقى...» و از مقابله این دو با یکدیگر، مطلب بالا قابل استفاده است.
۷ - نقش سازنده مرگ، در روند تکاملى جهان هستى (کلّ من علیها فان . و یبقى وجه ربّک) در آیه قبل، فناى زمینیان مطرح شده است; در این آیه، خداوند ربوبیت جاودان خویش را به انسان یادآورى کرده است. با توجه به این که ربوبیت بدون وجود مربوب معنا ندارد، معلوم مى شود که آن فنا نه پوچى و فناى مطلق; بلکه مرحله اى از مراحل تکامل هستى است.
۸ - مرگ و فناى موجودات زنده، نشانى از اقتدار یگانه پروردگار هستى (کلّ من علیها فان . و یبقى وجه ربّک) از این که خداوند پس از یادآورى فناى موجودات، خود را به وصف «ذوالجلال» توصیف کرده است; مى توان مطلب بالا را استفاده کرد.
۹ - خداوند، آراسته به صفات جلال و جمال * (و یبقى وجه ربّک ذو الجلل و الإکرام) برداشت یاد شده بدان احتمال است که «ذوالجلال»، ناظر به صفات جلال و «الإکرام»، ناظر به صفات جمال باشد.
موضوعات مرتبط
- آفرینش: عوامل تکامل آفرینش ۷
- اسماء و صفات: ذوالجلالوالاکرام ۳; صفات جلال ۹; صفات جمال ۹
- امکانات مادى: ارزش امکانات مادى ۶
- تقرب: ارزش تقرب ۶
- توحید: نشانه هاى توحید ربوبى ۸
- جهان بینى: جهان بینى توحیدى ۱
- خدا: جاودانگى خدا ۱، ۲; عظمت خدا ۲، ۵; قدرت خدا ۲; کرامت خدا ۲، ۵; نشانه هاى قدرت خدا ۸
- زمین: فناپذیرى اهل زمین ۲
- لطف خدا: مشمولان لطف خدا ۴
- محمد(ص): فضایل محمد(ص) ۴
- مرگ: نقش مرگ ۷
- موجودات: مرگ موجودات ۸
