البقرة ١٤٢
ترجمه
البقرة ١٤١ | آیه ١٤٢ | البقرة ١٤٣ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«السُّفَهَآءُ»: جمع سفیه، کمخردان. نابخردان. «وَلاّهُمْ»: روگردان کرد. منصرف ساخت.
آیات مرتبط (تعداد ریشههای مشترک)
وَ لِلَّهِ الْمَشْرِقُ وَ الْمَغْرِبُ... (۳) لَيْسَ الْبِرَّ أَنْ تُوَلُّوا... (۵)
فَبَدَّلَ الَّذِينَ ظَلَمُوا قَوْلاً... (۳) قَدْ نَرَى تَقَلُّبَ وَجْهِکَ فِي... (۳) قَدْ نَرَى تَقَلُّبَ وَجْهِکَ فِي... (۵)
تفسیر
- آيات ۱۴۲ ۱۵۱ بقره
- تغيير قبله از بزرگترين حوادث و از اهم احكام تشريعى بود
- فائده و اثر تغيير قبله و اعتراض يهود و مشركين ، و پاسخ آنها
- در جمله ((لله المشرق و المغرب )) چرا شمال و جنوب ذكر نشده است ؟
- ((امت وسط)) يعنى چه ؟
- مراد از ((شهداء على الناس ))
- ((شهادت )) در آيه ، از حقائق قرآنى است و در موارد متعددى از قرآن ذكر شده
- معناى صحيح ((شهادت )) در آيات قرآنى ،تحمل (ديدن ) حقائق اعمال مردم است
- معناى صحيح ((وسط)) بودن امت واسطه بودن امت بينرسول و مردم است
- غرض خداوند از تغيير قبله
- در برابر سرزنش تفاخر يهود، پيامبر (ص ) منتظر رسيدن حكم تغيير قبله بود
- تغيير قبله از بيت المقدس به كعبه (شطر المسجدالحرام )
- كتاب اهل كتاب مشتمل بر اين حكم تحويل قبله بوده است
- وجه التفات از حضور به عيبت در آيه شريفه
- سه فائده براى حكم قبله
- توضيح اينكه (و لاتمّ نعمتى عليكم ) در آيهتحويل قبله بشارتى است بر فتح مكه
- رد گفتار فوق الذكر و اينكه آيه اشاره اى بر فتح مكه ندارد
- بحث روايتى (شامل رواياتى درباره تغيير قبله و معنى شهدا و...)
- بحث علمى (درباره يافتن جهت قبله و تاريخچه آن )
- بحث اجتماعى (پيرامون فوايد تشريع قبله از نظر فردى و اجتماعى )
- روح و مغز عبادت ، عبوديت درونى است و افعال عبادى قالبهاى تحقق خارجى آن عبوديت است
نکات آیه
۱ - بیت المقدس در برهه اى از عصر بعثت، قبله مسلمانان بود. (ما ولیهم عن قبلتهم التى کانوا علیها) اکثر مفسّران برآنند که مراد از «قبلتهم ...» بیت المقدس است.
۲ - قبله نخستین مسلمانان (بیت المقدس)، به فرمان خداوند به جانب کعبه تغییر یافت. (ما ولیهم عن قبلتهم التى کانوا علیها ... یهدى من یشاء) جمله «یهدى من یشاء» قرینه بر این است که: تغییر قبله به فرمان خداوند بوده است.
۳ - سفیهان و بىخردان، تغییر قبله را امرى ناروا مىشمرند و مورد اعتراض قرار مىدهند. (سیقول السفهاء من الناس ما ولیهم عن قبلتهم التى کانوا علیها)
۴ - نپذیرفتن احکام الهى و اعتراض به آنها، برخاسته از سفاهت و کم خردى است. (سیقول السفهاء من الناس ما ولیهم عن قبلتهم)
۵ - نسخ احکام دین امرى ممکن و ناروا شمردن آن، نشانه سفاهت و کم خردى است. (سیقول السفهاء من الناس ما ولیهم عن قبلتهم)
۶ - پیشگویى قرآن از موضعگیرى مخالفان اسلام درباره تغییر قبله (سیقول السفهاء من الناس ما ولیهم عن قبلتهم التى کانوا علیها)
۷ - خداوند، پاسخ معترضان تغییر قبله را - پیش از عنوان کردن آن - به پیامبر(ص) تعلیم داد. (سیقول ... قل للّه المشرق و المغرب)
۸ - مبلغان دین باید از شبهات و اشکالات مخالفان مطلع بوده و پاسخ آنها را به شایستگى بدانند. (سیقول ... ما ولیهم عن قبلتهم ... قل للّه المشرق و المغرب) از اینکه خداوند پیامبر را از شبهات مخالفان - پیش از القاى آنها - آگاه مىسازد و پاسخ آنان را به وى مىآموزد، مىتوان به برداشت فوق دست یافت.
۹ - مشرق و مغرب (همه جهتها و مکانها) از آن خداوند است. (قل للّه المشرق و المغرب)
۱۰ - شریکى براى خدا در مالکیت جهتها و مکانها وجود ندارد. (للّه المشرق و المغرب)
۱۱ - همه جهتها و مکانها از آن رو که ملک خداوند هستند، صلاحیت قبله شدن را داشته و مزیتى بر یکدیگر ندارند. (قل للّه المشرق و المغرب)
۱۲ - قبله شدن کعبه، زمینه ساز هدایت انسانها به صراط مستقیم است. (ما ولیهم عن قبلتهم ... یهدى من یشاء إلى صرط مستقیم) جمله «للّه المشرق ...» بیانگر این است که: کعبه و بیت المقدس هر دو ملک خداست و از این جهت تفاوتى ندارند و جمله «یهدى ...» اشاره به این دارد که انتخاب کعبه به عنوان قبله، زمینه ساز هدایت انسانهاست و لذا آن را قبله همگان قرار داد.
۱۳ - تأثیر جهتى از جهات یا مکانى از مکانها در هدایت انسانها، ملاکى جهت قبله قرار دادن آن (ما ولیهم عن قبلتهم ... قل للّه المشرق و المغرب یهدى من یشاء)
۱۴ - خداوند، هدایت کننده انسانها به صراط مستقیم است. (یهدى من یشاء إلى صرط مستقیم)
۱۵ - هدایت انسانها به صراط مستقیم، هدف از تشریع دین و جعل احکام از سوى خداوند است. (ما ولیهم عن قبلتهم ... یهدى من یشاء إلى صرط مستقیم)
۱۶ - خداوند، در هدایت انسانها و تشریع قوانین دین مختار است. (یهدى من یشاء إلى صرط مستقیم)
روایات و احادیث
۱۷ - امام صادق(ع) فرمود: «و صلّى رسول اللّه(ص) إلى بیت المقدس بعد النبوة ثلاث عشرة سنة بمکة و تسعة عشر شهراً بالمدینة ثمّ عیّرته الیهود ...;[۱] رسول خدا(ص) بعد از رسالت خویش، سیزده سال در مکّه و نوزده ماه در مدینه به سوى بیت المقدس نماز مىخواند، تا آنکه یهود او را سرزنش کردند ... ».
موضوعات مرتبط
- احکام: اعتراض به احکام ۴; تشریع احکام ۱۶; فلسفه احکام ۱۵; نسخ احکام ۵
- اسلام: تاریخ صدر اسلام ۱، ۲
- اماکن: مالک اماکن ۹، ۱۰، ۱۱
- انسان: هدایت انسان ها ۱۲، ۱۴، ۱۵، ۱۶
- بیت المقدس: قبله بودن بیت المقدس ۱، ۲
- خدا: اختیار خدا ۱۶; اوامر خدا ۲; خدا و شریک ۱۰; مالکیت خدا ۹، ۱۰، ۱۱; هدایت خدا ۱۴
- دین: فلسفه دین ۱۵
- سفاهت: آثار سفاهت ۴; نشانه هاى سفاهت ۵
- شبهات: اهمیّت شبهه شناسى ۸; پاسخ به شبهات ۷، ۸
- شرک: رد شرک ۱۰
- قبله: اعتراض به تغییر قبله ۳، ۷; تغییر قبله ۲; دشمنان و تغییر قبله ۶; سفیهان و تغییر قبله ۳; قبله اوّل مسلمانان ۱، ۲; ملاک قبله ۱۱، ۱۳
- قرآن: پیشگویى قرآن ۶
- کعبه: آثار قبله شدن کعبه ۱۲; قبله شدن کعبه ۲
- مبلغان: مسؤولیت مبلغان ۸
- محمّد(ص): تعلیم محمّد(ص) ۷; نماز محمّد(ص) به بیت المقدس ۱۷
- مشرق: مالک مشرق ۹
- مغرب: مالک مغرب ۹
- نسخ: اعتراض به نسخ ۵
- هدایت: اهمیّت هدایت ۱۳; زمینه هدایت ۱۲; عوامل هدایت ۱۳; منشأ هدایت ۱۴; هدایت به صراط مستقیم ۱۲، ۱۴، ۱۵
منابع
- ↑ من لایحضره الفقیه، ج ۱، ص ۱۷۸، ح ۸۴۳; نورالثقلین، ج ۱، ص ۱۳۷، ح ۴۱۷.