محمد ٢٩

أَمْ‌ حَسِبَ‌ الَّذِينَ‌ فِي‌ قُلُوبِهِمْ‌ مَرَضٌ‌ أَنْ‌ لَنْ‌ يُخْرِجَ‌ اللَّهُ‌ أَضْغَانَهُمْ‌

ترجمه

آیا کسانی که در دلهایشان بیماری است گمان کردند خدا کینه‌هایشان را آشکار نمی‌کند؟!

|آيا كسانى كه در دل‌هايشان بيمارى است، پنداشته‌اند كه خدا هرگز كينه‌هايشان را فاش نخواهد كرد

آيا كسانى كه در دلهايشان مرضى هست، پنداشتند كه خدا هرگز كينه آنان را آشكار نخواهد كرد؟

آیا آنان که در دل مرض (نفاق پنهان) دارند پندارند که خدا کینه درونی آنها را آشکار نمی‌سازد؟

بلکه کسانی که در دل هایشان بیماری است، گمان کردند که خدا کینه هایشان را آشکار نخواهد کرد.

آيا آنان كه در دلشان مرضى است مى‌پندارند كه خدا كينه‌اى را كه در دل نهفته دارند آشكار نخواهد كرد؟

آیا بیماردلان پنداشته‌اند که خداوند هرگز حقد و حسدهایشان را آشکار نمی‌سازد؟

بلكه كسانى كه در دلهاشان بيماريى- شك و نفاق- است مى‌پندارند كه خدا كينه‌هاشان را آشكار نخواهد ساخت.

آیا کسانی که در دلهایشان بیماری (نفاق و کینه‌توزی اسلام) است، گمان می‌برند خدا کینه‌ها و دشمنانگیهای ایشان را (که از اسلام و مسلمین در دل دارند) ظاهر و برملا نمی‌گرداند؟

یا کسانی که در دل‌هاشان مرضی هست، پنداشتند که خدا هرگز کینه‌هاشان را برون [:افشا] نخواهد کرد؟

یا پنداشتند آنان که در دلهاشان بیماری است که هرگز برون نیارد خدا کینه‌های آنان را

محمد ٢٨	آیه ٢٩	محمد ٣٠
سوره : سوره محمد نزول : ١ هجرت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ١١ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«أَضْغان»: جمع ضِعْن، حقد و کینه‌های شدید. «لَن یُخْرِجَ ...»: (نگا: توبه / ).

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

يَحْذَرُ الْمُنَافِقُونَ‌ أَنْ‌... (۲)

تفسیر

• آيات ۱۶ - ۲۳ سوره محمد
• اثر متفاوت استماع قرآن در كفار مهر بر دل خورده و در مؤ منان هدايت يافته
• مقصود از اشراط ((علامات )) قيامت و اينكه فرمود: علامتهاى قيامت آمده است
• معناى اينكه خدا متقلب و مثواى شما را مى داند
• معناى جمله ((المغشى عليه من الموت )) و تطبيق آن بر گروهى از افراد ضعيف الايمان
• معناى آيه : ((طاعة و قول معروف ...)) كه درباره مؤ منان مريض القلبى است كه ازعمل به وظيفه قتال و جهاد سرباز مى زند
• احتمالات ديگرى كه در كلمه ((طاعة ....)) وجود دارد
• مقصود از كسانى كه مرتدين به آنها وعده اطاعت مى دادند
• معناى اينكه منافقان بيمار دل به سيمايشان و در لحن قولشان شناخته مى شوند
• (رواياتى در ذيل آيه : ((و منهم من يسمع اليك ...)) و درباره علائم قيامت ، استغفار وصلهرحم )
• رواياتى راجع به اينكه در زمان پيامبر (ص ) دشمنى با على (ع ) علامت نفاق بوده است

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱- هشدار الهى به منافقان، نسبت به افشاى کینه هاى نهانى آنان (أم حسب ... أن لن یخرج اللّه أضغنهم)

۲- ناتوانى بیماردلان منافق از غلبه بر اراده خداوند و پنهان داشتن چهره واقعى خود براى همیشه (یخرج اللّه أضغنهم)

۳- بیماردلان منافق، داراى کینه هاى عمیق نسبت به دین و مؤمنان (أم حسب الذین فى قلوبهم مرض أن لن یخرج اللّه أضغنهم) «أضغان»، (جمع «ضغن») به معناى کینه هاى شدید و عمیق است.

۴- منافق، گرفتار خوش خیالى و غافل از کمین خداوند (أم حسب الذین فى قلوبهم مرض أن لن یخرج اللّه أضغنهم)

۵- نگرانى شدید منافقان صدر اسلام، از افشاى چهره واقعى آنان (أم حسب ... أن لن یخرج اللّه أضغنهم) از این که خداوند، منافقان را به افشاى اسرارشان تهدید کرده; معلوم مى شود که شرایط آنان به گونه اى بوده که رسوایى، برایشان بسیار سخت تمام مى شده است.

۶- ستّار بودن خداوند، داراى قلمروى خاص و نه شامل تمام گناهان و گنه کاران * (أن لن یخرج اللّه أضغنهم) مجموع آیه و تهدید منافقان به افشاى اسرارشان، در واقع هشدارى است به منافقان که از ستّار بودن خدا، سوء استفاده نکرده و بدانند که افشاى چهره آنان، امرى ممکن و محتمل است.

۷- منحصر نبودن کیفر بیماردلان منافق، به لحظه مرگ و امکان رسوایى آنان در دنیا* (فکیف إذا توفّتهم ... أم حسب الذین فى قلوبهم مرض أن لن یخرج اللّه أضغنهم) در صورتى که تهدید به افشاى کینه ها، مربوط به دنیا باشد و این رسوایى نوعى کیفر به شمار آید; از ارتباط این آیه با «فکیف إذا توفّتهم الملائکة ...» مى توان به مطلب بالا دست یافت.

۸- کینه و عداوت نسبت به پیامبر(ص) و مؤمنان، نوعى بیماردلى است. (أم حسب الذین فى قلوبهم مرض أن لن یخرج اللّه أضغنهم)

روایات و احادیث

۹- «عن جابر عن أبى جعفر محمد بن على(ع) عن جابربن عبداللّه - رض - قال لمّا نصب رسول اللّه (ص) علیّاً یوم غدیرخم قال قوم: ما یألوا برفع ضبع ابن عمّه فأنزل اللّه تعالى «أم حسب الذین فى قلوبهم مرض أن لن یخرج اللّه أضغانهم»; جابر [جعفى] از امام باقر(ع) روایت نموده که جابربن عبداللّه انصارى گفت: چون رسول خدا(ص) در روز غدیرخم، حضرت على(ع) را [به ولایت ]انتصاب کرد، گروهى گفتند: [محمد] در بالا بردن بازوى پسر عمویش کوتاهى نمى کند. پس این آیه را خداوند نازل فرمود: أم حسب الذین فى قلوبهم مرض أن لن یخرج اللّه أضغانهم».

موضوعات مرتبط

• امام على(ع): امامت امام على(ع) ۹
• خدا: اراده خدا ۲; قدرت خدا ۲; محدوده ستاریت خدا ۶; هشدارهاى خدا ۱
• دین: دشمنان دین ۳
• غفلت: غفلت از خدا ۴
• قلب: نشانه هاى بیمارى قلب ۸
• مؤمنان: دشمنان مؤمنان ۳
• محمد(ص): دشمنى با محمد(ص) ۸
• منافقان: افشاى کینه منافقان ۱; افشاى منافقان ۵، ۹; دین ستیزى منافقان ۳; رسوایى دنیوى منافقان ۷; عجز منافقان ۲; غفلت منافقان ۴; کیفر منافقان ۷; کینه منافقان ۳; نگرانى منافقان صدراسلام ۵; هشدار به منافقان ۱