الأنفال ١٩

إِنْ‌ تَسْتَفْتِحُوا فَقَدْ جَاءَکُمُ‌ الْفَتْحُ‌ وَ إِنْ‌ تَنْتَهُوا فَهُوَ خَيْرٌ لَکُمْ‌ وَ إِنْ‌ تَعُودُوا نَعُدْ وَ لَنْ‌ تُغْنِيَ‌ عَنْکُمْ‌ فِئَتُکُمْ‌ شَيْئاً وَ لَوْ کَثُرَتْ‌ وَ أَنَ‌ اللَّهَ‌ مَعَ‌ الْمُؤْمِنِينَ‌

ترجمه

اگر شما فتح و پیروزی می‌خواهید، پیروزی به سراغ شما آمد! و اگر (از مخالفت) خودداری کنید، برای شما بهتر است! و اگر بازگردید، ما هم باز خواهیم گشت؛ و جمعیت شما هر چند زیاد باشد، شما را (از یاری خدا) بی‌نیاز نخواهد کرد؛ و خداوند با مؤمنان است!

[اى مشركان!] اگر پيروزى مى‌خواهيد، اينك پيروزى به سراغ شما آمده [و اسلام پيروز شده است نه شما] و اگر [از كفر] باز ايستيد همان براى شما بهتر است، و اگر باز گرديد [ما هم‌] باز مى‌گرديم و سپاه شما هر چند انبوه باشد، هرگز از هيچ جهت شما را بى‌نياز نمى‌كن

[اى مشركان‌] اگر شما پيروزى [حق‌] را مى‌طلبيد، اينك پيروزى به سراغ شما آمد [و اسلام پيروز شد]؛ و اگر [از دشمنى‌] بازايستيد، آن براى شما بهتر است؛ و اگر [به جنگ‌] برگرديد ما هم بر مى‌گرديم، و [بدانيد] كه گروه شما هر چند زياد باشد، هرگز از شما چيزى را دفع نتوانند كرد و خداست كه با مؤمنان است.

(ای کافران) اگر شما از خدا فتح و نصرت می‌طلبید اینک فتح کامل شما را رسید (دین اسلام و قرآن که بهترین فتح و فیروزی و کاملترین وسیله سعادت خلق است از جانب خدا آمد) اکنون اگر (از کفر و عناد با حق) دست بردارید شما را بهتر است و اگر دیگر بار بازآیید ما هم شما را باز کیفر و عذاب کنیم و هرگز جمعیت و سپاه شما هر چند بسیار باشد شما را سودمند نخواهد بود، و خدا البته با اهل ایمان است.

[شما ای مشرکان!] اگر پیروزی [آیینِ حق] را می خواستید، اینک پیروزی برای آیینِ حق آمد [پس به آن ایمان آورید]، و اگر [از دشمنی و مخالفت با خدا و رسول] بازایستید، برای شما بهتر است، و اگر [به دشمنی و مخالفت] بازگردید، ما نیز [بر ضد شما] بازمی گردیم، و هرگز جمعیت شما هر چند زیاد باشد، چیزی [از عذاب خدا] را از شما دفع نمی کند، و یقیناً خدا با مؤمنان است.

اگر پيروزى خواهيد پيروزيتان فراز آمد، و اگر از كفر باز ايستيد برايتان بهتر است، و اگر بازگرديد بازمى‌گرديم، و سپاه شما هر چند فراوان باشد برايتان سودى نخواهد داشت كه خدا با مؤمنان است.

اگر از خداوند داوری می‌خواستید، [نتیجه‌] داوری او برایتان پیش آمد، و اگر [از کفر] باز ایستید برایتان بهتر است، و اگر باز گردید ما نیز باز می‌گردیم و گروه شما، ولو انبوه باشد، به کارتان نیاید، و بدانید که خداوند با مؤمنان است‌

[اى مشركان،] اگر فتح و پيروزى خواهيد، [على رغم خواست شما] اينك فتح و پيروزى- كه از آن مؤمنان است- شما را آمد و اگر [از كفر و دشمنى با پيامبر] باز ايستيد پس آن شما را بهتر است، و اگر [به جنگ با مسلمانان‌] بازگرديد ما نيز بازگرديم و هرگز گروه شما هر چند بسيار باشد برايتان سودى نخواهد داشت و همانا خدا با مؤمنان است.

(ای مؤمنان!) شما (که از پروردگار خود) درخواست پیروزی (در جنگ بدر) را می‌کردید و پیروز هم شدید. (حال که مشغول تقسیم غنائم هستید، از روش اعتراض‌آمیز و مخالفت با نحوه‌ی تقسیم غنائم) اگر دست بردارید، برای شما بهتر خواهد بود. اگر هم (به مجادله و پرخاشگری خود) برگردید، ما هم (به تقبیح کارتان و تحریک دشمنانتان) برمی‌گردیم (و شما را در چنگال کشتن تنها رها می‌سازیم) و جمعیّت شما هر چند هم زیاد باشد (بدون یاری خدا) کاری از پیش نخواهد برد. بیگمان خدا با مؤمنان است (و یاری و پشتیبانی او شامل آنان است).

اگر (شما) پیروزی را می‌طلبید، اینک پیروزی به سراغتان آمد و اگر باز ایستید، آن برایتان بهتر است و اگر (به جنگ) برگردید ما هم بر (علیه شما) می‌گردیم و (بدانید که) گروه شما هر چند زیاد باشد، هرگز از شما چیزی را دفع نتوانند کرد. و بی‌گمان خدا با مؤمنان است.

اگر پیروزی جوئید همانا بیامدتان پیروزی و اگر کوتاه آئید (دست بردارید) پس آن بهتر است برای شما و اگر بازگردید بازگردیم و بی‌نیازتان نکند جمعیت شما به چیزی و هر چند فزون باشد و آنکه خدا است با مؤمنان‌

الأنفال ١٨	آیه ١٩	الأنفال ٢٠
سوره : سوره الأنفال نزول : ١ هجرت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ٢٩ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«إِن تَسْتَفْتِحُوا ...»: اگر طلب پیروزی و فتح و ظفر می‌کنید. این آیه با توجّه به سابق و لاحق خود، خطاب به مؤمنان است. برخی آن را خطاب به مشرکان قریش می‌دانند که چون آماده کارزار شدند، به پرده کعبه آویختند و از خداوند پیروزی بهترین و بزرگوارترینِ دو گروه، یعنی قریشیان و مسلمانان را خواستند. آن وقت معنی آیه چنین می‌شود: ای مشرکان قریش! شما که از خدا درخواست پیروزی گروه برحق را داشتید، و هم‌اینک مسلمانان پیروز شده‌اند و حق را عیان می‌بینید، اگر از کفر و دشمنانگی با پیغمبر و مسلمانان دست بردارید برای شما بهتر است، و اگر به کفر و جنگ با ایشان برگردید، ما هم پیروزکردن آنان و شکست دادن شما را تکرار می‌کنیم؛ و ...

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

وَ إِذْ قَالُوا اللَّهُمَ‌ إِنْ‌ کَانَ‌... (۰) وَ اسْتَفْتَحُوا وَ خَابَ‌ کُلُ‌ جَبَّارٍ... (۱) قُلْ‌ يَوْمَ‌ الْفَتْحِ‌ لاَ يَنْفَعُ‌... (۲)

عَسَى‌ رَبُّکُمْ‌ أَنْ‌ يَرْحَمَکُمْ‌... (۲)

تفسیر

• آيات ۲۹ - ۱۵، سوره انفال
• بيان آيات شريفه متضمن دستوراتى راجع به جهاد اسلامى و نهى از فرار از جنگ
• پيروزى مسلمين در جنگ بدر مرهون عنايت الهى و امدادهاى غيبى بوده است (...و ما رميت اذا رمين...)
• معناى (( الذين قالوا سمعنا و هم لا يسمعون )) و اينكه مراد از آن در آيه شريفه چه كسانى است
• بدترين جنبندگان ، كر و لالهايى هستند كه تعقل نمى كنند
• شرحى در مورد (( حيات )) و اقسام آن از نظر قرآن ، در ذيل آيه شريفه : (( استجيبوا لله وللرسول اذا دعاكم و لما يحييكم ))
• آيه شريفه ناظر به زندگى حقيقى انسان است كه اشرف واكمل از حيات دنيوى است و با علم و عمل درك مى شود
• وجوهى كه درباره مراد از آنچه رسول الله (ص ) بدان دعوت مى كند و موجب احياء است گفته شده است
• معناى (( قلب )) در قرآن كريم و توضيح درباره جمله : (( ان اللهيحول بين المرء و قبله ))
• از آنجا كه خدا مالك حقيقى تمام موجودات است و انسان به تمليك او مالك مى شود، پس خداوند ميان انسان و متعلقات او حائل و رابط است
• براى ترك اجابت دعوت پيامبر (ص ) هيچ عذرى مقبولنيست
• از آنجا كه دلها مسخر خداوند است ، غرور به خاطر تمايل قلب به صلاح و تقوا، و ياءس و نوميدى از عدم اقبال قلب به خيرات و صالحات بى مورد است
• اشاره به اينكه آيه شريفه : (( ان الله يحول بين المرء و قبله )) از جامع ترين آيات قرآنى است
• فتنه اى كه دامنه آن همه را (ظالمين وفتنه اى كه دامنه آن همه را (ظالمين و غير ظالمين )فرا مى گيرد و از آن زنهار داده شده است عبارتست از اختلاف داخلى بين امت
• معناى آيه شريفه : (( واتقوا فتنة لاتصيبن الذين ظلموا منكم خاصه )) بنابر قرائت مشهورو بنابر قرائت (( لتصيبن ))
• روزگار استضعاف و نگرانى خود و تاءييد و يارى خدا را بياد آوريد
• معناى : (( و تخونوا اماناتكم و انتم تعلمون )) در آيه شريفه كه از خيانت به خدا و رسول (ص ) نهى مى كند
• نهى از خيانت به خدا و رسول (ص ) ناظر به عمل بعضى از مسلمين بوده است كه تصميمات سرى را به دشمن اطلاع مى داده اند
• (در ذيل آيات مربوط به جنگ بدر)
• عدم اختصاص نهى از فرار از جنگ به جنگ بدر و سخن صاحب المنار در اين باره
• اشكال سخن صاحب المنار
• رواياتى در مورد شاءن نزول آيه : (( و ما رميت اذ رميت و لكن اله رمى ))
• چند روايت در معناى : (( واعملوا ان الله يحول بين المرء و قبله ))
• رواياتى در ذيل آيه شريفه : (( واتقوا فتنة لا تصيبن الذين ظلموا منكم خاصه ))
• چند روايت در مورد شاءن نزول آيه : (( يا ايها الذين آمنوا لاتخوفوا اللهوالرسول ... ))

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱- استهزاى کافران حاضر در پیکار بدر از سوى خداوند (إن تستفتحوا فقد جاءکم الفتح و إن تنتهوا فهو خیر لکم) جمله «إن تستفتحوا فقد جاءکم الفتح» با توجه به شکست خفتبار مشرکان در پیکار بدر، بیانگر نوعى استهزا به مشرکان است.

۲- مشرکان قریش پیش از جنگ بدر با نیایش به درگاه خداوند، خواهان پیروزى حامیان دین حق شدند. (إن تستفتحوا فقد جاءکم الفتح) جمله «إن تستفتحوا» اشاره دارد به دعاى مشرکان پیش از جنگ بدر که آنان با پندار حقانیت خویش از خداوند خواستند تا حامیان دین حق را در این نبرد پیروز گرداند.

۳- پیروزى مؤمنان در جنگ بدر حجتى بر حقانیت اهل ایمان و هشدار و عبرتى براى کافران (إن تستفتحوا فقد جاءکم الفتح) مراد از «الفتح» پیروزى اهل ایمان در جنگ بدر است. و جمله «فقد جاءکم الفتح» پاسخ همان تمناى مشرکان است که خواهان پیروزى حامیان دین حق بودند.

۴- خیر و صلاح انسانها در پرهیز از ستیزه جویى با خدا و رسول او (و إن تنتهوا فهو خیر لکم)

۵- جنگهاى اسلام در صدد دفع شر کافران، نه تحمیل عقیده بر آنان* (إن تنتهوا فهو خیر لکم)

۶- کافران شکست خورده در جنگ بدر، مورد تهدید خداوند به چشیدن دوباره طعم شکست در صورت بازگشت به جنگ (و إن تعودوا نعد)

۷- مسلمانان نباید آغازگر جنگ باشند. (و إن تعودوا نعد)

۸- نیروهاى شرک و کفر هر چند فراوان باشند، توان شکست اهل ایمان را ندارند. (و لن تغنى عنکم فئتکم شیئا و لو کثرت)

۹- توان نیروهاى شرک و کفر هر چند فراوان باشند، در برابر خدا پوچ و بى اثرند. (و لن تغنى عنکم فئتکم شیئا و لو کثرت و أن اللّه مع المؤمنین)

۱۰- کثرت نیروها تعیین کننده پیروزى نیست. (و لن تغنى عنکم فئتکم شیئا و لو کثرت و أن اللّه مع المؤمنین)

۱۱- خداوند حامى و یاور مؤمنان در رویارویى آنان با کافران (و لن تغنى عنکم ... و أن اللّه مع المؤمنین)

موضوعات مرتبط

• انسان: مصالح انسان ۴
• ایمان: آثار ایمان ۸
• پیروزى: دعاى پیروزى ۲ ; عوامل پیروزى ۱۰
• جنگ: اجتناب از شروع جنگ ۷ ; کثرت نیرو در جنگ ۱۰
• جهاد: احکام جهاد ۷ ; جهاد با کافران ۱۱ ; فلسفه جهاد ۵
• خدا: استهزاهاى خدا ۱ ; امداد خدا ۱۱ ; ترک مبارزه با خدا ۴ ; تهدیدهاى خدا ۶ ; قدرت خدا ۹ ; نواهى خدا ۷
• خیر: موارد خیر ۴
• دین: پیروزى حامیان دین ۲
• عبرت: عوامل عبرت ۳
• عقیده: تحمیل عقیده ۵
• غزوه بدر: پیروزى مجاهدان غزوه بدر ۳ ; کافران در غزوه بدر ۱، ۶ ; قصه غزوه بدر ۲، ۶
• قریش: دعاى مشرکان قریش ۲ ; شکست مشرکان قریش ۶
• کافران: استهزاى کافران ۱ ; تهدید کافران ۶ ; دفع توطئه کافران ۵ ; عجز کافران ۸، ۹ ; قدرت کافران ۹ ; کثرت کافران ۸ ; هشدار به کافران ۳
• مؤمنان: امداد به مؤمنان ۱۱ ; حقانیت مؤمنان ۳ ; شکستخناپذیرى مؤمنان ۸
• مجاهدان: امداد به مجاهدان ۱۱
• محمد(ص): ترک مبارزه با محمد(ص) ۴
• مسلمانان: مسؤولیت مسلمانان ۷
• مشرکان: عجز مشرکان ۸، ۹ ; قدرت مشرکان ۹ ; مشرکان و حق ۲