الأنعام ١٦٤

قُلْ‌ أَ غَيْرَ اللَّهِ‌ أَبْغِي‌ رَبّاً وَ هُوَ رَبُ‌ کُلِ‌ شَيْ‌ءٍ وَ لاَ تَکْسِبُ‌ کُلُ‌ نَفْسٍ‌ إِلاَّ عَلَيْهَا وَ لاَ تَزِرُ وَازِرَةٌ وِزْرَ أُخْرَى‌ ثُمَ‌ إِلَى‌ رَبِّکُمْ‌ مَرْجِعُکُمْ‌ فَيُنَبِّئُکُمْ‌ بِمَا کُنْتُمْ‌ فِيهِ‌ تَخْتَلِفُونَ‌

ترجمه

بگو: «آیا غیر خدا، پروردگاری را بطلبم، در حالی که او پروردگار همه چیز است؟! هیچ کس، عمل (بدی) جز به زیان خودش، انجام نمی‌دهد؛ و هیچ گنهکاری گناه دیگری را متحمّل نمی‌شود؛ سپس بازگشت همه شما به سوی پروردگارتان است؛ و شما را از آنچه در آن اختلاف داشتید، خبر خواهد داد.

بگو: آيا جز خدا پروردگارى بجويم، در حالى كه او پروردگار همه چيز است؟ و هيچ كس [گناهى‌] جز به زيان خود مرتكب نمى‌شود، و هيچ كس بار ديگرى را بر دوش نمى‌گيرد، سپس بازگشت شما به سوى پروردگارتان است آن‌گاه شما را به آنچه در آن اختلاف مى‌كرديد آگاهتان مى‌

بگو: «آيا جز خدا پروردگارى بجويم؟ با اينكه او پروردگار هر چيزى است، و هيچ كس جز بر زيان خود [گناهى‌] انجام نمى‌دهد، و هيچ باربردارى بار [گناه‌] ديگرى را برنمى‌دارد، آنگاه بازگشت شما به سوى پروردگارتان خواهد بود، پس ما را به آنچه در آن اختلاف مى‌كرديد آگاه خواهد كرد.

بگو: آیا غیر از خدا را به ربوبیّت گزینم در صورتی که خدا پرورنده همه موجودات است؟ و هیچ کس چیزی نیندوخت مگر بر خود، و هیچ نفسی بار (گناه) دیگری را بر دوش نگیرد. سپس بازگشت همه شما به سوی پروردگارتان است و او شما را به آنچه خلاف در آن می‌کردید آگاه خواهد ساخت.

بگو: آیا جز خدا پروردگاری بجویم در حالی که او پروردگار هر چیزی است؟! و هیچ کس جز به زیان خود [عمل زشتی] مرتکب نمی شود، و هیچ سنگین باری بار گناه دیگری را بر نمی دارد؛ سپس بازگشت همه شما به سوی پروردگارتان خواهد بود، پس شما را به [حقّانیّت] آنچه درباره آن [با مردم مؤمن] اختلاف می کردید، آگاه می کند.

بگو: آيا جز اللّه، پروردگارى جويم؟ او پروردگار هر چيزى است و هر كس تنها كيفر كار خويش را مى‌بيند. و كسى بار گناه ديگرى را بر دوش نمى‌كشد. سپس بازگشت همه شما به نزد پروردگارتان است و او شما را به آن چيزهايى كه در آن اختلاف مى‌ورزيديد آگاه مى‌كند.

بگو آیا جز خداوند پروردگاری جویم، و او پروردگار همه چیز است، و هیچ کس هیچ کاری نکند مگر آنکه سود و زیانش با خود اوست، و هیچ بردارنده‌ای بار گناه دیگری را بر ندارد، سپس بازگشتتان به سوی پروردگارتان است، آنگاه شما را [از حقیقت‌] آنچه در آن اختلاف داشتید آگاه می‌سازد

بگو: آيا جز خداى يكتا پروردگارى بجويم و حال آنكه او خداوند همه چيز است؟ و هيچ كس كارى نكند مگر آنكه بر عهده خود اوست و هيچ كس بار گناه ديگرى را بر ندارد- كسى گناه ديگرى را از وى برندارد بلكه هر كس متحمل گناه خود است- سپس بازگشت شما به سوى پروردگارتان است و شما را بدانچه اختلاف مى‌كرديد آگاه مى‌كند.

(ای پیغمبر! به کسانی که تو را همچون خود به شرک‌ورزی می‌خوانند) بگو: آیا (سزاوار است که) پروردگاری جز خدا را بطلبم (و معبودی جز او را پرستش بکنم) و حال آن که خدا پروردگار هر چیزی است؟ هیچ کسی جز برای خود کار نمی‌کند، و هیچ کسی گناه دیگری را بر دوش نمی‌کشد. سرانجام همه‌ی شما به سوی خدا باز می‌گردید و شما را از آنچه در آن اختلاف می‌ورزید آگاه می‌سازد (و میانتان درباره‌ی راه و روش و ادیان و عقائدتان داوری می‌کند).

بگو: «آیا جز خدا(ی یکتا) پروردگاری بجویم، حال آنکه او پروردگار همه چیز است، و هیچ کس بجز آنچه (خود) به دست آورده بر عهده‌اش نیست، و هیچ باربرداری بار دیگران را بر نمی‌دارد. سپس شما بازگشتتان سوی پروردگارتان است‌؛ پس (شما را) به آنچه در آن اختلاف می‌کرده‌اید آگاهی بزرگی خواهد داد.»

بگو آیا جز خدا پروردگاری جویم و او است پروردگار همه چیز و نیندوزد هر کسی جز بر خویشتن و برندارد باربری بار دگری را پس بسوی پروردگار شما است بازگشت شما تا آگهیتان دهد بدانچه بودید در آن اختلاف می‌کردید

الأنعام ١٦٣	آیه ١٦٤	الأنعام ١٦٥
سوره : سوره الأنعام نزول : ٦ هجرت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ٣٣ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«أَبْغی»: بطلبم. بجویم. «لا تَزِرُ»: برنمی‌دارد. کسی به گناه دیگری گرفتار نمی‌آید و گناه او را به عهده نمی‌گیرد. «وازِرَةٌ»: حمل‌کننده. بردارنده. «وِزْر»: بار. مراد بَزَه و گناه و همچنین سزای بَزَه و گناه است. «مَرْجِع»: رجوع و بازگشت.

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

وَ لاَ تَزِرُ وَازِرَةٌ وِزْرَ أُخْرَى‌ وَ... (۱۰)

إِيَّاکَ‌ نَعْبُدُ وَ إِيَّاکَ‌... (۰) وَ لِلَّهِ‌ غَيْبُ‌ السَّمَاوَاتِ‌ وَ... (۶) وَ مَنْ‌ يَعْمَلْ‌ مِنَ‌ الصَّالِحَاتِ‌... (۰) قُلْ‌ لاَ تُسْأَلُونَ‌ عَمَّا... (۱) قُلْ‌ يَجْمَعُ‌ بَيْنَنَا رَبُّنَا ثُمَ‌... (۴) وَ الَّذِينَ‌ آمَنُوا وَ اتَّبَعَتْهُمْ‌... (۴) قُلْ‌ هُوَ الرَّحْمٰنُ‌ آمَنَّا بِهِ‌ وَ... (۱) رَبُ‌ الْمَشْرِقِ‌ وَ الْمَغْرِبِ‌ لاَ... (۳) کُلُ‌ نَفْسٍ‌ بِمَا کَسَبَتْ‌ رَهِينَةٌ (۴) إِلاَّ أَصْحَابَ‌ الْيَمِينِ‌ (۰)

تفسیر

• آيات ۱۶۵ - ۱۶۱، سوره انعام
• مقصود از اينكه رسول الله صلى عليه و آله (( اول المسلمين )) مى باشد.
• پيرامون اسلام خالص و آيه (درجات فوقها بعض )...

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱- تنها خداوند، «رب» (مالک و مدبر) انسانهاست. (أغیر الله أبغى ربا) «بغى»، مصدر «أبغى»، به معناى جستجو و طلب کردن است. کلمه «ربا» مفعول براى «أبغى» و «غیر الله» حال براى «ربا» است.

۲- خداوند، مالک و مدبر همه هستى است. (و هو رب کل شىء)

۳- باور به ربوبیت خدا بر همه هستى، ایجاب کننده پذیرش ربوبیت او بر انسان (أغیر الله أبغى ربا و هو رب کل شىء) جمله «و هو رب کل شىء» به منزله علت براى نفى پذیرش ربوبیت غیر خداست.

۴- جستجوى ربى غیر از خدا، امرى شگفت و برخاسته از کم خردى است. (أغیر الله أبغى ربا و هو رب کل شىء) استفهام در جمله «أغیر الله ...» انکار تعجبى است.

۵- هر انسانى در پیشگاه خدا مسؤول اعمال و رفتار خویش است. (و لاتکسب کل نفس إلا علیها) مفعول «لاتکسب» کلمه «شیئا» و یا «عملا» است. «علیها» متعلق به فعلى محذوف، مانند «یحمل» مى باشد; یعنى: «لاتکسب کل نفس عملا إلا یحمل علیها». و این کنایه از مسؤولیت هر کسى در برابر عمل خویش است.

۶- هیچکس بار گناه دیگران را بر دوش نخواهد گرفت و به گناهان دیگران مؤاخذه نخواهد شد. (و لاتزر و ازرة وزر أخرى) «وزر» به معناى حمل کردن و نیز به معناى گناه است. «تزر» و «وازرة»، از «وزر» به معناى حمل کردن است و «وزر» و «وزر أخرى» به معناى گناه مى باشد.

۷- گناه، بارى سنگین بر دوش گناهکاران (و لاتزر و ازرة وزر أخرى) «وزر» در اصل به معناى بار سنگین است و گناه را از آن جهت وزر مى گویند که بر دوش گنهکار سنگینى مى کند.

۸- بازگشت انسانها تنها به سوى خداوند است. (ثم إلى ربکم مرجعکم) تقدیم «إلى ربکم» بر متعلق خود «مرجعکم» دلالت بر حصر دارد.

۹- برپایى قیامت و بازگشت انسانها به خدا، پرتوى از ربوبیت خدا بر انسانها و براى تدبیر امور آنان است. (ثم إلى ربکم مرجعکم)

۱۰- خداوند آگاه کننده مردم به حقانیت معارف دین در قیامت (ثم إلى ربکم مرجعکم فینبئکم)

۱۱- قیامت روز آگاهى عینى همگان به حقیقت معارف دین* (فینبئکم بما کنتم فیه تختلفون) روشن است که خداوند در دنیا حقانیت مسائل مورد اختلاف میان اهل ایمان و شرک را بیان کرده است. بنابراین مى توان گفت خبر دادن «فینبئکم»، کنایه از کیفر دهى است، و یا مراد از آن آگاهى ویژه، یعنى آگاهى عینى و ملموس است. برداشت فوق مبتنى بر احتمال دوم است.

۱۲- مشرکان در قیامت به حقانیت معارفى که بر سر آن با اهل ایمان اختلاف داشتند، پى خواهند برد. (فینبئکم بما کنتم فیه تختلفون)

۱۳- قیامت ظرف ظهور و انکشاف ربوبیت مطلق خدا براى همگان (أغیر الله أبغى ربا و هو رب کل شىء ... فینبئکم بما کنتم فیه تختلفون) از مصادیق مورد نظر براى «ما کنتم فیه تختلفون»، به دلیل «أغیر الله أبغى ربا»، ربوبیت خداوند بر هستى است.

۱۴- منکران ربوبیت خداوند در قیامت مجازات خواهند شد. (فینبئکم بما کنتم فیه تختلفون) برداشت فوق بر این اساس است که «خبر دادن» (فینبئکم)، کنایه از کیفر دهى باشد.

۱۵- روى انه أتى عمر بحامل قد زنت فامر برجمها فقال له امیر المؤمنین (ع): هب لک سبیل علیها أىّ سبیل لک على ما فى بطنها و الله تعالى یقول: «و لاتزر وازرة وزر أخرى ...».(۱) روایت شده: زن حامله اى را که مرتکب زنا شده بود نزد عمر آوردند، وى دستور داد زن را سنگسار کنند. امیرالمؤمنین (ع) به وى فرمود: بر فرض که حق سنگسار کردن زن را داشته باشى، ولى چه حقى بر طفل در شکم او دارى؟ خداوند متعال مى فرماید: کسى بار گناه دیگرى را بر دوش نمى کشد ... .

۱۶- قال رسول الله (ص): لیس على ولد الزنا من وزر ابویه شىء، «لاتزر وازرة وزر أخرى».(۲) رسول خدا (ص) فرمود: «ولد الزنا گناه پدر و مادر زناکارش را بر عهده ندارد; زیرا کسى بار گناه دیگرى را بر دوش نمى کشد».

موضوعات مرتبط

• آفرینش: تدبیر آفرینش ۳; مالک آفرینش ۲; مدبر آفرینش ۲
• امام على(ع): قضاوت امام على(ع) ۱۵
• انسان: فرجام انسان ۸، ۹; مالک انسان ها ۱; مدبر انسان ها ۱; مسؤولیت انسان ۵
• ایمان: آثار ایمان ۳; ایمان به ربوبیت خدا ۳; متعلق ایمان ۳
• بازگشت به خدا:۸، ۹
• خدا: اختصاصات خدا ۱; افعال اخروى خدا ۱۰; ربوبیت خدا ۱، ۲; ربوبیت خدا در قیامت ۱۳; قبول ربوبیت خدا ۳; کیفر مکذّبان ربوبیت خدا ۱۴; مالکیت خدا ۱، ۲; مظاهر ربوبیت خدا ۹
• دین: حقانیت تعالیم دین ۱۰، ۱۱، ۱۲
• ربوبیت: قبول ربوبیت غیر خدا ۴
• عمر (ابن خطاب): قضاوت عمر (ابن خطاب) ۱۵
• عمل: مسؤول عمل ۵
• قیامت: آگاهى در قیامت ۱۰; برپایى قیامت ۹; ظهور حقایق در قیامت ۱۰، ۱۱، ۱۲، ۱۳; ویژگى قیامت ۱۱، ۱۳
• کیفر: نظام کیفرى ۶
• گناه: تحمّل گناه دیگران ۶، ۱۵، ۱۶; سنگینى گناه ۷
• مشرکان: در قیامت ۱۲