يوسف ٨

إِذْ قَالُوا لَيُوسُفُ‌ وَ أَخُوهُ‌ أَحَبُ‌ إِلَى‌ أَبِينَا مِنَّا وَ نَحْنُ‌ عُصْبَةٌ إِنَ‌ أَبَانَا لَفِي‌ ضَلاَلٍ‌ مُبِينٍ‌

ترجمه

هنگامی که (برادران) گفتند: «یوسف و برادرش [= بنیامین‌] نزد پدر، از ما محبوبترند؛ در حالی که ما گروه نیرومندی هستیم! مسلّماً پدر ما، در گمراهی آشکاری است!

آن‌گاه كه گفتند: يوسف و برادرش نزد پدرمان با آن كه ما جمعى نيرومند هستيم محبوب‌ترند. قطعا پدر ما در گمراهى آشكارى است

هنگامى كه [برادران او] گفتند: «يوسف و برادرش نزد پدرمان از ما -كه جمعى نيرومند هستيم- دوست‌داشتنى‌ترند. قطعاً پدر ما در گمراهى آشكارى است.»

(پس حکایت را بر امت بگو) هنگامی که برادران یوسف گفتند ما با آنکه چندین برادر نیرومندیم پدر چنان دلبسته یوسف و برادر اوست که آنها را تنها بیش از همه ما برادران دوست می‌دارد، همانا ضلالت پدرمان (در حب یوسف) نیک پدیدار است.

[یاد کن] هنگامی را که برادران گفتند: با اینکه ما گروهی نیرومندیم، یوسف و برادرش نزد پدرمان از ما محبوب ترند، و قطعاً پدرمان در اشتباه روشن و آشکاری است.

آنگاه كه گفتند: يوسف و برادرش نزد پدرمان محبوب‌تر از ما هستند، حال آنكه ما خود گروهى نيرومنديم. پدرمان در گمراهى آشكارى است.

چنین بود که گفتند یوسف و برادرش [برادر ابوینی او] از ما نزد پدرمان محبوب‌ترند و ما برای خود جوانان برومندی هستیم، بی‌گمان پدرمان در گمراهی آشکار است‌

آنگاه كه گفتند: يوسف و برادرش- بنيامين، برادر هم‌مادر يوسف- نزد پدرمان از ما كه گروهى نيرومنديم محبوب‌ترند همانا پدر ما [در اين مهرورزى‌] در گمراهى آشكار است.

هنگامی که (برادران پدری یوسف) گفتند: یوسف و برادرش (بنیامین که از یک مادرند) در پیش پدرمان از ما محبوبترند، در حالی که ما گروه نیرومندی هستیم (و از آن دو برای پدر سودمندتر می‌باشیم). مسلّماً پدرمان در اشتباه روشنی است.

چون (برادران او) گفتند: «همواره یوسف و برادرش نزد پدرمان از ما - که جمعی نیرومندیم -دوست‌داشتنی‌ترند. بی‌امان پدرمان غرق در (ژرفای) گمراهی آشکارگری است.»

هنگامی که گفتند هر آینه یوسف و برادرش محبوبترند بسوی پدر ما از ما حالی که مائیم گروهی نیرومند همانا پدر ما است در گمراهی آشکار

يوسف ٧	آیه ٨	يوسف ٩
سوره : سوره يوسف نزول : ١١ بعثت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ١٧ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«عُصْبَةٌ»: گروه متّحد و نیرومند. «ضَلالٍ»: خطای در اندیشه و عدم رعایت مساوات در محبّت.

تفسیر

• آيات ۲۱ - ۷، سوره يوسف
• ((براى سائلان ، در داستان يوسف و برادرانش نشانه هايى الهى هست ))
• مراد پسران يعقوب (عليه السلام ) در جمله : ((انّ ابانا لفىضلال مبين )) ضلالت در امر زندگى است نه در دين
• بيان يكى از مفسرين در توجيه كلام پسران يعقوب : ((انّ ابانا لفىضلال مبين ))
• اشكالات كلام مفسر مزبور
• وجوه بى اساس ديگرى كه در اين باره گفته شده است
• گفتگو و مشاوره برادران يوسف (عليه السلام ) در مورد يوسف (عليه السلام ) و از ميان برداشتن او
• توبه اى كه همزمان با عزم بر گناه قصد شود، توبه حقيقى نيست
• پيشنهادى كه برادران تصويب كردند: ((يوسف را مكشيد، او را در ته چاه بيفكنيد))
• گفتگوى برادران يوسف (عليه السلام ) با پدر براى بردن او و اجراى قصد سوء خود
• نكته اى كه در آيه : ((فلمّا ذهبوا به ...)) به كار رفته و بر عظمت حادثه دلالت دارد
• توضيح معناى جمله : ((و اوحينا اليه لتنبّئهم بامرهم هذا...))
• اشاره به وجوه متعدد ديگرى كه در معناى آن گفته شده است
• بيان معناى كلمه : ((نستبق )) در آيه : ((قالوا ابانا انّا ذهبنا نستبق ...))
• سخنى درباره بى فرجام بودن دروغ و اينكه سرانجام ، حقيقت نمودار مى شود.
• جواب يعقوب (عليه السلام ) به پسرانش كه گفتند يوسف را گرگ خورده
• اشاره به معناى صبر و اينكه صابران چه كسانى هستند
• صبر، تواءم با توكل كارساز است
• سررسيدن كاروانيان و بيرون آوردن يوسف (عليه السلام ) از چاه
• توضيح معناى آيه : ((و شروه بثمن بخس دضضضم معدودة ...))
• وجوهى كه در اين باره گفته شده
• خريدار يوسف (عليه السلام )، عزيز مصر و منزل جديد او كاخ عزيز بوده است
• معناى جمله : ((و كذلك مكّنّا ليوسف فى الارض ))
• معناى : ((والله غالب على امره ))
• بحث روايتى
• علت ابتلاء يعقوب به فراق يوسف قصور در اطعام مسكينى بوده است
• چند روايت ديگر در مورد يوسف (عليه السلام ) و آيات گذشته مربوط به داستان آنحضرت

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱- از میان برادران یوسف ، بنیامین برادر پدرى و مادرى یوسف(ع) و سایرین ، برادران پدرى او بودند. (إذ قالوا لیوسف و أخوه) فرزندان یعقوب، بنیامین را برادر یوسف مى خواندند، با اینکه وى نیز فرزند یعقوب(ع) و با آنان برادر بود (لیوسف و أخوه). این تعبیر مى رساند که ارتباط اخوّت میان یوسف(ع) و بنیامین قوى تر از ارتباط اخوّت وى با دیگر فرزندان یعقوب مى باشد ; یعنى، بنیامین برادر پدر و مادرى یوسف(ع) و با سایر برادران، برادر پدرى بودند.

۲- یعقوب(ع) همه فرزندان خویش را گرامى مى داشت و به همه آنان محبت مى کرد. (إذ قالوا لیوسف و أخوه أحب إلى أبینا منّا) افعل تفضیل (أحبّ) گویاى برداشت فوق است.

۳- یوسف(ع) و بنیامین محبوب تر از دیگر فرزندان یعقوب در نزد آن حضرت (إذ قالوا لیوسف و أخوه أحب إلى أبینا) مراد از «أخوه» چنانچه مفسران گفته اند بنیامین است.

۴- یوسف(ع) محبوب تر از بنیامین در نزد یعقوب(ع) (إذ قالوا لیوسف و أخوه أحب إلى أبینا) برداشت فوق ، از تقدیم «یوسف» بر برادرش «بنیامین» استفاده شده است.

۵- شایستگیهاى معنوى یوسف(ع) و فضیلتهاى خدادادى وى ، عامل محبت فراوان یعقوب(ع) به او بود. (کذلک یجتبیک ربک ... لیوسف و أخوه أحب إلى أبینا منا) بیان مسأله محبت افزون تر یعقوب(ع) به یوسف(ع) ، پس از بیان ویژگیهاى یوسف (وکذلک یجتبیک ...) ، اشاره به ریشه محبت افزون تر یعقوب(ع) به یوسف(ع) دارد.

۶- همه فرزندان یعقوب محبت افزون تر او به یوسف(ع) و بنیامین را احساس مى کردند و بر آن رشک مى بردند. (إذ قالوا لیوسف و أخوه أحب إلى أبینا منا) ضمیر در «قالوا» به «إخوته» در آیه قبل برمى گردد ; یعنى ، همه آنان چنین گفتند و بر این نظر اتفاق داشتند.

۷- محبت و علاقه افزون تر یعقوب(ع) به دو فرزندش یوسف(ع) و بنیامین ، برانگیزنده حسادت دیگر فرزندان وى نه اطلاعشان از رؤیاى یوسف(ع) (إذ قالوا لیوسف و أخوه أحب إلى أبینا منا) چنان چه یوسف(ع) رؤیاى خویش را براى برادرانش نقل کرده بود و آن باعث حسادت و توطئه علیه او شده بود ، سخن از بنیامین به میان نمى آوردند و تنها به ذکر یوسف(ع) اکتفا مى کردند.

۸- حسادت برادران یوسف به وى ، آنان را به جلسه اى براى تصمیم گیرى علیه او واداشت. (إذ قالوا لیوسف و أخوه أحب إلى أبینا منا)

۹- لطف و محبت افزون تر یعقوب(ع) به یوسف(ع) و بنیامین و شایسته نبودن آن دو براى آن لطف و محبت ، از سخنان و پیش درآمدهاى جلسه مشورتى برادران یوسف علیه وى (إذ قالوا لیوسف و أخوه أحب إلى أبینا منا و نحن عصبة إن أبانا لفى ضلل مبین)

۱۰- برادران یوسف ، گروهى نیرومند ، کارآمد و عهده دار رتق و فتق امور پدرشان یعقوب بودند. (و نحن عصبة إن أبانا لفى ضلل مبین) «عصبة» به جماعتى گفته مى شود که تعداد آنان از ده نفر افزون تر باشد و با یکدیگر پیوند داشته و هم دیگر را پشتیبانى کنند. لازمه این معنا نیرومند و کارآمد بودن آن گروه است. رابطه جمله «و نحن عصبة» با خطا پنداشتن محبت افزون تر یعقوب به یوسف و بنیامین، گویاى این است که: برادران یوسف، نیرو و توان خویش را در جهت منافع یعقوب(ع) به کار مى بردند و امور او را سامان مى دادند.

۱۱- برادران یوسف ، به کثرت نیرو و نفرات خویش مغرور بودند. (و نحن عصبة)

۱۲- برادران یوسف به دلیل نیرومندى و کارآمد بودنشان ، خویش را به محبت پدرشان یعقوب سزاوارتر مى دیدند. (إذ قالوا لیوسف و أخوه أحب إلى أبینا منا و نحن عصبة)

۱۳- محبت فراوان یعقوب(ع) به یوسف(ع) و بنیامین ، خطا و لغزشى روشن از دیدگاه دیگر فرزندان او (إذ قالوا لیوسف و أخوه أحب ... إن أبانا لفى ضلل مبین)

۱۴- برادران یوسف کمتر از ده نفر نبودند. (و نحن عصبة)

روایات و احادیث

۱۵- «عن على بن الحسین(ع): ... فلما رأى یوسف الرؤیا و أصبح یقصّها على أبیه یعقوب، فاغتم یعقوب لما سمع من یوسف مع ما أوحى الله عزوجل إلیه أن استعد للبلاء... و خاف أن یکون ما أوحى الله عزوجل إلیه من الإستعداد للبلاء هو فى یوسف خاصّة فاشتدت رقته علیه من بین ولده فلما رأى إخوة یوسف ما یصنع یعقوب بیوسف و تکرمته إیّاه و إیثاره إیّاه علیهم إشتد ذلک علیهم ... و قالوا: إن یوسف و أخاه «أحب إلى أبینا منّا»... ; از امام سجاد(ع) روایت شده است: ... هنگامى که یوسف(ع) آن خواب را دید و بامداد براى یعقوب بازگو کرد، یعقوب به خاطر آنچه از یوسف شنید با آنچه خداى عزوجل به او وحى کرد که آماده بلا باش غمگین شد ... و ترسید که آن بلا بالخصوص در مورد یوسف باشد. از این رو مهربانى او از میان برادران به یوسف زیادتر شد ; چون برادران رفتار یعقوب را نسبت به یوسف دیدند که او را گرامى مى دارد و بر آنان ترجیح مى دهد، بر آنان گران آمد ... و گفتند: یوسف و برادرش نزد پدر ما از ما محبوب ترند».

موضوعات مرتبط

• انگیزش: عوامل انگیزش ۷
• برادران یوسف: برادران یوسف و بنیامین ۶، ۷; برادران یوسف و یوسف(ع) ۶، ۷; بینش برادران یوسف ۱۲، ۱۳; تعداد برادران یوسف ۱۴; تکبر برادران یوسف ۱۱; حسادت برادران یوسف ۸،۷،۶; زمینه توطئه برادران یوسف ۸; شوراى برادران یوسف ۹; صفات برادران یوسف ۱۰; قدرت برادران یوسف ۱۰، ۱۱، ۱۲; نقش برادران یوسف ۱۰
• بنیامین: بنیامین و یوسف(ع) ۱
• حسد: آثار حسد ۸; عوامل حسد ۶، ۷
• خانواده: آثار تبعیض در خانواده ۶، ۷
• عواطف: عواطف پدرى ۲، ۳; عواطف خانوادگى ۲
• محبت: عوامل محبت ۵
• یعقوب(ع): آثار محبت یعقوب(ع) به بنیامین ۷; آثار محبت یعقوب(ع) به یوسف(ع) ۷; اندوه یعقوب(ع) ۱۵; روش برخورد یعقوب(ع) ۲; محبت یعقوب(ع) به بنیامین ۳، ۴، ۶، ۹، ۱۳; محبت یعقوب(ع) به فرزندان ۲، ۳، ۱۲; محبت یعقوب(ع) به یوسف(ع) ۳، ۴، ۵، ۶، ۹، ۱۳، ۱۵; یعقوب(ع) و احترام فرزندان ۲; یعقوب(ع) و خطا ۱۳
• یوسف(ع): آثار رؤیاى یوسف(ع) ۱۵; آثار فضایل یوسف(ع) ۵; استعدادهاى معنوى یوسف(ع) ۵; برادر ابوینى یوسف(ع) ۱; برادران پدرى یوسف(ع) ۱; زمینه توطئه علیه یوسف(ع) ۸; قصه یوسف(ع) ۸، ۱۵