روایت:الکافی جلد ۲ ش ۹۲

آدرس: الكافي، جلد ۲، كتاب الإيمان و الكفر

عده من اصحابنا عن احمد بن محمد بن خالد عن ابيه عمن ذكره عن محمد بن عبد الرحمن بن ابي ليلي عن ابيه عن ابي عبد الله ع قال :

إِنَّكُمْ لاَ تَكُونُونَ صَالِحِينَ حَتَّى تَعْرِفُوا وَ لاَ تَعْرِفُونَ حَتَّى تُصَدِّقُوا وَ لاَ تُصَدِّقُونَ حَتَّى تُسَلِّمُوا أَبْوَاباً أَرْبَعَةً لاَ يَصْلُحُ أَوَّلُهَا إِلاَّ بِآخِرِهَا ضَلَّ أَصْحَابُ اَلثَّلاَثَةِ وَ تَاهُوا تَيْهاً بَعِيداً إِنَّ اَللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى لاَ يَقْبَلُ إِلاَّ اَلْعَمَلَ اَلصَّالِحَ‏ وَ لاَ يَتَقَبَّلُ اَللَّهُ إِلاَّ بِالْوَفَاءِ بِالشُّرُوطِ وَ اَلْعُهُودِ وَ مَنْ وَفَى اَللَّهَ بِشُرُوطِهِ وَ اِسْتَكْمَلَ مَا وَصَفَ فِي عَهْدِهِ نَالَ مَا عِنْدَهُ وَ اِسْتَكْمَلَ وَعْدَهُ إِنَّ اَللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ أَخْبَرَ اَلْعِبَادَ بِطَرِيقِ اَلْهُدَى‏ وَ شَرَعَ لَهُمْ فِيهَا اَلْمَنَارَ وَ أَخْبَرَهُمْ كَيْفَ يَسْلُكُونَ فَقَالَ‏ وَ إِنِّي لَغَفََّارٌ لِمَنْ تََابَ‏ وَ آمَنَ‏ وَ عَمِلَ صََالِحاً ثُمَّ اِهْتَدى‏ََ وَ قَالَ‏ إِنَّمََا يَتَقَبَّلُ اَللََّهُ مِنَ اَلْمُتَّقِينَ‏ فَمَنِ اِتَّقَى اَللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ فِيمَا أَمَرَهُ‏ لَقِيَ اَللَّهَ عَزَّ وَ جَلَ‏ مُؤْمِناً بِمَا جَاءَ بِهِ‏ مُحَمَّدٌ ص‏ هَيْهَاتَ هَيْهَاتَ‏ فَاتَ قَوْمٌ‏ وَ مَاتُوا قَبْلَ أَنْ يَهْتَدُوا وَ ظَنُّوا أَنَّهُمْ آمَنُوا وَ أَشْرَكُوا مِنْ حَيْثُ لاَ يَعْلَمُونَ‏ إِنَّهُ مَنْ أَتَى‏ اَلْبُيُوتَ‏ مِنْ أَبْوََابِهََا اِهْتَدَى‏ وَ مَنْ أَخَذَ فِي غَيْرِهَا سَلَكَ طَرِيقَ اَلرَّدَى‏ وَصَلَ اَللَّهُ‏ طَاعَةَ وَلِيِّ أَمْرِهِ بِطَاعَةِ رَسُولِهِ ص‏ وَ طَاعَةَ رَسُولِهِ‏ بِطَاعَتِهِ‏ فَمَنْ تَرَكَ طَاعَةَ وُلاَةِ اَلْأَمْرِ لَمْ يُطِعِ اَللَّهَ وَ لاَ رَسُولَهُ‏ وَ هُوَ اَلْإِقْرَارُ بِمَا نَزَلَ مِنْ عِنْدِ اَللَّهِ‏ خُذُوا زِينَتَكُمْ‏ عِنْدَ كُلِّ مَسْجِدٍ وَ اِلْتَمِسُوا اَلْبُيُوتَ‏ اَلَّتِي‏ أَذِنَ اَللََّهُ أَنْ تُرْفَعَ وَ يُذْكَرَ فِيهَا اِسْمُهُ‏ فَإِنَّهُ قَدْ خَبَّرَكُمْ أَنَّهُمْ‏ رِجََالٌ‏ لاََ تُلْهِيهِمْ تِجََارَةٌ وَ لاََ بَيْعٌ عَنْ ذِكْرِ اَللََّهِ‏ عَزَّ وَ جَلَ‏ وَ إِقََامِ اَلصَّلاََةِ وَ إِيتََاءِ اَلزَّكََاةِ يَخََافُونَ يَوْماً تَتَقَلَّبُ فِيهِ اَلْقُلُوبُ وَ اَلْأَبْصََارُ إِنَّ اَللَّهَ قَدِ اِسْتَخْلَصَ اَلرُّسُلَ لِأَمْرِهِ‏ ثُمَّ اِسْتَخْلَصَهُمْ مُصَدِّقِينَ لِذَلِكَ فِي نُذُرِهِ فَقَالَ‏ وَ إِنْ مِنْ أُمَّةٍ إِلاََّ خَلاََ فِيهََا نَذِيرٌ تَاهَ‏ مَنْ جَهِلَ وَ اِهْتَدَى مَنْ أَبْصَرَ وَ عَقَلَ إِنَّ اَللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ‏ فَإِنَّهََا لاََ تَعْمَى اَلْأَبْصََارُ وَ لََكِنْ تَعْمَى اَلْقُلُوبُ اَلَّتِي فِي اَلصُّدُورِ وَ كَيْفَ يَهْتَدِي مَنْ لَمْ يُبْصِرْ وَ كَيْفَ يُبْصِرُ مَنْ لَمْ يُنْذَرْ اِتَّبِعُوا رَسُولَ اَللَّهِ ص‏ وَ أَقِرُّوا بِمَا نَزَلَ مِنْ عِنْدِ اَللَّهِ‏ وَ اِتَّبِعُوا آثَارَ اَلْهُدَى‏ فَإِنَّهُمْ عَلاَمَاتُ اَلْأَمَانَةِ وَ اَلتُّقَى‏ وَ اِعْلَمُوا أَنَّهُ لَوْ أَنْكَرَ رَجُلٌ‏ عِيسَى‏ اِبْنَ مَرْيَمَ ع‏ وَ أَقَرَّ بِمَنْ سِوَاهُ مِنَ اَلرُّسُلِ لَمْ يُؤْمِنْ اِقْتَصُّوا اَلطَّرِيقَ بِالْتِمَاسِ اَلْمَنَارِ وَ اِلْتَمِسُوا مِنْ وَرَاءِ اَلْحُجُبِ اَلْآثَارَ تَسْتَكْمِلُوا أَمْرَ دِينِكُمْ وَ تُؤْمِنُوا بِاللَّهِ رَبِّكُمْ

ترجمه

کمره ای, اصول کافی ترجمه کمره ای جلد ۴, ۱۵۳

امام صادق (ع) فرمود: شما خوب نباشيد تا بفهميد و نفهميد تا باور كنيد و باور نكنيد تا چهار باب را دريافت كنيد كه نخستشان درست نشود جز با پايانشان، ياران سه از آنها گمراهند و بسيار آواره شده‏اند، به راستى خدا تبارك و تعالى نپذيرد جز كار خوب را و خدا را پذيرشى نباشد جز به وسيله پائيدن به قرارها و پيمانها و هر كه به قرارهاى خدا پائيد و آنچه را در پيمان خود شرح داده به كمال رسانيد، برسد بدان چه نزد او است و نويدش به حدّ كمال دريابد، به راستى خدا عز و جل بنده‏ها را به راه راست آگاه ساخته و چراغ حق را براى آنها بر پا داشته و به آنها دستور داده كه چگونه بپيمايند پس فرموده است (۸۲ سوره طه): «به راستى من بسيار آمرزنده‏ام مر كسى را كه باز گردد و بگرود و كار خوب كند و به راه راست آيد» و فرموده است (۲۷ سوره مائده): «همانا خدا بپذيرد از پرهيزكاران» هر كه از خدا عز و جل بپرهيزد نسبت بدان چه فرمان داده، خداى عز و جل را ملاقات كند با ايمان بدان چه پيغمبر آورده است، هيهات هيهات مردمى از دست رفتند و مردند پيش آنكه ره يابند و گمان داشتند كه گرويدند و مشرك شدند از آنجا كه ندانستند، راست مطلب اين است كه هر كه از در وارد خانه‏ها شود به راه راست رود و هر كه جز آن را پويد، راه نابود پيمايد، خدا طاعت از ولى امر خود را به طاعت رسولش پيوسته و طاعت رسولش به طاعت خود، هر كه اطاعت ولى امر را وانهد، نه خدا را اطاعت كرده و نه رسولش را و همان است اقرار بدان چه از نزد خدا نازل شده است، زيور خود را در هر عبادتگاه برگيريد و بجوئيد آن خانه‏هائى كه خدا اجازه داده بر افراشته گردند و نامش در آنها برده شود، زيرا خدا خبر داده كه «آنان به راستى مردانى هستند كه بازرگانى و فروش از ياد خدا عز و جل بازشان ندارد و نه از بر پا داشتن نماز و پرداخت زكاة، بيم دارند از روزى كه دلها و ديده‏ها زير و رو شوند» به راستى خدا رسولان را براى خود ويژه ساخت و سپس براى آنها در ابلاغ بيم‏هايش مصدقها گماشت و فرمود (۲۴ سوره فاطر): «و نيست امتى جز آنكه بيم دهنده‏اى در آن بوده و در گذشته» هر كه نادانى كرد گم شد و هر كه بينائى و خردمندى كرد راه جست، زيرا خدا عز و جل فرمايد (۴۶ حج): «به راستى كه آنها كور چشم نيستند ولى كوردلند» چگونه راه يابد كسى كه نبيند؟ چگونه بيند كسى كه بيمناك نگردد؟ پيروى كنيد از رسول خدا (ص) و اعتراف كنيد بدان چه از نزد خدا فرود آمده و پيروى كنيد از آثار هدايت، زيرا آنان نشانه‏هاى امانت و تقوايند، و بدان كه اگر كسى عيسى بن مريم را منكر باشد و به ديگر رسولان اقرار كند، مؤمن نباشد، راه را باز جوئيد به جويا شدن چراغ و از پشت پرده‏ها آثار را جستجو كنيد تا امر دينتان را به كمال رسانيد و به خدا پروردگار خود ايمان آريد.

مصطفوى‏, اصول کافی ترجمه مصطفوی جلد ۳, ۷۹

امام صادق عليه السّلام فرمود: تا معرفت نيابيد صالح نشويد و تا تصديق نكنيد معرفت نيابيد و تا چهار درى را كه نخستينشان جز بآخرشان اصلاح نشود نگيريد تصديق نيابيد «۱» همراهان سه در گمراه گشته و در بيراهه دورى افتادند، خداى تبارك و تعالى جز عمل صالح را نپذيرد و خدا جز وفاء بشروط و پيمانها را نپذيرد، و هر كه بشروط خدا وفا كند و آنچه را در پيمانش شرح داده بكمال رساند، بدان چه نزد اوست برسد و وعده خدا را كامل دريافت كند. خداى عز و جل راههاى هدايت را به بندگانش خبر داده و در آن راهها برايشان چراغ برافراشته و دستور داده كه چگونه راه پيمايند و فرموده: «همانا من آمرزنده كسى باشم كه توبه كند و ايمان آورد و عمل صالح نمايد و آنگاه هدايت پذيرد، ۸۳ سوره، ۳» و فرموده: «خدا فقط از پرهيزگاران ميپذيرد» پس هر كه خداى عز و جل را نسبت بآنچه امرش فرموده پرهيزكار باشد، همان خداى عز و جل را با ايمان بآنچه محمد صلى اللَّه عليه و آله آورده ملاقات كند. هيهات هيهات!! كه مردمى از دست رفتند و مردند پيش از آنكه هدايت شوند و گمان كردند كه ايمان‏ __________________________________________________

(۱) محدث استرآبادى گويد: مقصود از چهار در: اقرار بخدا و پيغمبر و آنچه پيغمبر آورده و مترجمين آنها (يعنى ائمه معصومين عليهم السّلام) است.

دارند، در صورتى كه ندانسته مشرك شدند، هر كس از در وارد خانه شود هدايت يافته و هر كه راه ديگر پيش گيرد طريق هلاكت سپرده است، خدا اطاعت ولى امرش را باطاعت رسولش پيوسته و اطاعت رسولش را باطاعت خود (آنجا كه فرمايد: أَطِيعُوا اللَّهَ وَ أَطِيعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِي الْأَمْرِ مِنْكُمْ) پس هر كه اطاعت واليان امر را كنار گذارد، خدا و رسولش را هم اطاعت نكرده است و همانست اقرار بآنچه از جانب خدا آمده كه: «در هر مسجدى زيور خود را برگيريد و بجوئيد خانه‏هائى را كه خدا اجازه فرموده برافراشته گردند و نامش در آنها برده شود- ۳۱- سوره ۷-» همانا خدا بشما خبر داده كه آنها: «مردانى باشند كه تجارت و داد و ستد ايشان را از ياد خدا- عز و جل- و گزاردن نماز و دادن زكاة باز ندارد، آنها از روزى كه دلها و چشمها در آن دگرگون شود بيم دارند: ۳۶ سوره ۲۴». همانا خدا رسولان را ويژه امر خود ساخت و سپس آنها را با تصديق و باور بآن در باره بيمهاى خويش برگزيد و فرمود: «هيچ امتى نبوده جز اينكه بيم دهنده‏ئى در ميان آنها بوده، ۲۴ سوره ۳۵» هر كه ندانست بيراهه رفت و هر كه چشم گشود و تعقل كرد هدايت يافت، همانا خداى عز و جل فرمايد: «نكته اينست كه: ديده‏ها كور نيست، بلكه دلهاى ميان سينه‏ها كور است. ۴۶ سوره ۲۲» و كسى كه نمى‏بيند چگونه راه يابد و كسى كه بيمش نداده‏اند چگونه بينا باشد. رسول خدا صلى اللَّه عليه و آله را پيروى كنيد و بآنچه از جانب خدا آمده اقرار كنيد و از نشانه‏هاى هدايت متابعت نمائيد، زيرا ايشان نشانه‏هاى امانت و تقوايند، و بدانيد اگر كسى فقط عيسى بن مريم عليهما السّلام را انكار كند و بپيغمبران غير از او اقرار نمايد، ايمان ندارد، چراغگاه را جوئيد و راه پيمائيد و از پشت پرده‏ها در طلب آثار و نشانه باشيد (يعنى اگر چه در برابر شما پرده‏هاى مبتدعين و مدعيان ناحق آويخته شده ولى شما در پس اين پرده‏ها كسانى را كه قدم جاى قدم پيغمبر گذاشته‏اند، ميتوانيد پيدا كنيد شما ببينيد يزيد و هشام و امثالشان نشان دهنده رفتار پيغمبر بودند يا حسين بن على و فرزندانش عليهم السّلام) تا امر دينتان را كامل ساخته و بخداى پروردگار خويش ايمان آورده باشيد.

محمدعلى اردكانى, تحفة الأولياء( ترجمه أصول كافى) - جلد ۳, ۱۴۹

چند نفر از اصحاب ما روايت كرده‏اند، از احمد بن محمد بن خالد، از پدرش، از آنكه او را ذكر كرده، از محمد بن عبدالرحمان بن ابى‏ليلى، از پدرش، از امام جعفر صادق عليه السلام كه فرمود: «شما شايستگان نمى‏باشيد تا بشناسيد ...» تا آخر آنچه در باب «معرفت امام و ردّ به سوى او» مذكور شد.