الحاقة ٧: تفاوت میان نسخه‌ها

از الکتاب
(QRobot edit)
 
(یک نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{قاب | متن = '''[[شامل این کلمه::سَخّرَهَا|سَخَّرَهَا]] [[کلمه غیر ربط::سَخّرَهَا| ]] [[شامل این ریشه::سخر| ]][[ریشه غیر ربط::سخر| ]][[شامل این ریشه::ها| ]][[ریشه غیر ربط::ها| ]][[شامل این کلمه::عَلَيْهِم|عَلَيْهِمْ‌]] [[شامل این ریشه::على‌| ]][[شامل این ریشه::هم‌| ]][[شامل این کلمه::سَبْع|سَبْعَ‌]] [[کلمه غیر ربط::سَبْع| ]] [[شامل این ریشه::سبع‌| ]][[ریشه غیر ربط::سبع‌| ]][[شامل این کلمه::لَيَال|لَيَالٍ‌]] [[کلمه غیر ربط::لَيَال| ]] [[شامل این ریشه::ليل‌| ]][[ریشه غیر ربط::ليل‌| ]][[شامل این کلمه::وَ|وَ]] [[شامل این ریشه::و| ]][[شامل این کلمه::ثَمَانِيَة|ثَمَانِيَةَ]] [[کلمه غیر ربط::ثَمَانِيَة| ]] [[شامل این ریشه::ثمن‌| ]][[ریشه غیر ربط::ثمن‌| ]][[شامل این کلمه::أَيّام|أَيَّامٍ‌]] [[کلمه غیر ربط::أَيّام| ]] [[شامل این ریشه::يوم‌| ]][[ریشه غیر ربط::يوم‌| ]][[شامل این کلمه::حُسُوما|حُسُوماً]] [[کلمه غیر ربط::حُسُوما| ]] [[شامل این ریشه::حسم‌| ]][[ریشه غیر ربط::حسم‌| ]][[شامل این کلمه::فَتَرَى|فَتَرَى‌]] [[کلمه غیر ربط::فَتَرَى| ]] [[شامل این ریشه::رئى‌| ]][[ریشه غیر ربط::رئى‌| ]][[شامل این ریشه::ف‌| ]][[ریشه غیر ربط::ف‌| ]][[شامل این کلمه::الْقَوْم|الْقَوْمَ‌]] [[کلمه غیر ربط::الْقَوْم| ]] [[شامل این ریشه::قوم‌| ]][[ریشه غیر ربط::قوم‌| ]][[شامل این کلمه::فِيهَا|فِيهَا]] [[شامل این ریشه::فى‌| ]][[شامل این ریشه::ها| ]][[شامل این کلمه::صَرْعَى|صَرْعَى‌]] [[کلمه غیر ربط::صَرْعَى| ]] [[شامل این ریشه::صرع‌| ]][[ریشه غیر ربط::صرع‌| ]][[شامل این کلمه::کَأَنّهُم|کَأَنَّهُمْ‌]] [[کلمه غیر ربط::کَأَنّهُم| ]] [[شامل این ریشه::انن‌| ]][[ریشه غیر ربط::انن‌| ]][[شامل این ریشه::ک‌| ]][[ریشه غیر ربط::ک‌| ]][[شامل این ریشه::کان‌| ]][[ریشه غیر ربط::کان‌| ]][[شامل این ریشه::هم‌| ]][[ریشه غیر ربط::هم‌| ]][[شامل این کلمه::أَعْجَاز|أَعْجَازُ]] [[کلمه غیر ربط::أَعْجَاز| ]] [[شامل این ریشه::عجز| ]][[ریشه غیر ربط::عجز| ]][[شامل این کلمه::نَخْل|نَخْلٍ‌]] [[کلمه غیر ربط::نَخْل| ]] [[شامل این ریشه::نخل‌| ]][[ریشه غیر ربط::نخل‌| ]][[شامل این کلمه::خَاوِيَة|خَاوِيَةٍ]] [[کلمه غیر ربط::خَاوِيَة| ]] [[شامل این ریشه::خوى‌| ]][[ریشه غیر ربط::خوى‌| ]]'''}}
{{قاب | متن = '''[[شامل این کلمه::سَخّرَهَا|سَخَّرَهَا]] [[کلمه غیر ربط::سَخّرَهَا| ]] [[شامل این ریشه::سخر| ]][[ریشه غیر ربط::سخر| ]][[شامل این ریشه::ها| ]][[ریشه غیر ربط::ها| ]][[شامل این کلمه::عَلَيْهِم|عَلَيْهِمْ‌]] [[شامل این ریشه::على‌| ]][[شامل این ریشه::هم‌| ]][[شامل این کلمه::سَبْع|سَبْعَ‌]] [[کلمه غیر ربط::سَبْع| ]] [[شامل این ریشه::سبع‌| ]][[ریشه غیر ربط::سبع‌| ]][[شامل این کلمه::لَيَال|لَيَالٍ‌]] [[کلمه غیر ربط::لَيَال| ]] [[شامل این ریشه::ليل‌| ]][[ریشه غیر ربط::ليل‌| ]][[شامل این کلمه::وَ|وَ]] [[شامل این ریشه::و| ]][[شامل این کلمه::ثَمَانِيَة|ثَمَانِيَةَ]] [[کلمه غیر ربط::ثَمَانِيَة| ]] [[شامل این ریشه::ثمن‌| ]][[ریشه غیر ربط::ثمن‌| ]][[شامل این کلمه::أَيّام|أَيَّامٍ‌]] [[کلمه غیر ربط::أَيّام| ]] [[شامل این ریشه::يوم‌| ]][[ریشه غیر ربط::يوم‌| ]][[شامل این کلمه::حُسُوما|حُسُوماً]] [[کلمه غیر ربط::حُسُوما| ]] [[شامل این ریشه::حسم‌| ]][[ریشه غیر ربط::حسم‌| ]][[شامل این کلمه::فَتَرَى|فَتَرَى‌]] [[کلمه غیر ربط::فَتَرَى| ]] [[شامل این ریشه::رئى‌| ]][[ریشه غیر ربط::رئى‌| ]][[شامل این ریشه::ف‌| ]][[ریشه غیر ربط::ف‌| ]][[شامل این کلمه::الْقَوْم|الْقَوْمَ‌]] [[کلمه غیر ربط::الْقَوْم| ]] [[شامل این ریشه::قوم‌| ]][[ریشه غیر ربط::قوم‌| ]][[شامل این کلمه::فِيهَا|فِيهَا]] [[شامل این ریشه::فى‌| ]][[شامل این ریشه::ها| ]][[شامل این کلمه::صَرْعَى|صَرْعَى‌]] [[کلمه غیر ربط::صَرْعَى| ]] [[شامل این ریشه::صرع‌| ]][[ریشه غیر ربط::صرع‌| ]][[شامل این کلمه::کَأَنّهُم|کَأَنَّهُمْ‌]] [[کلمه غیر ربط::کَأَنّهُم| ]] [[شامل این ریشه::انن‌| ]][[ریشه غیر ربط::انن‌| ]][[شامل این ریشه::ک‌| ]][[ریشه غیر ربط::ک‌| ]][[شامل این ریشه::کان‌| ]][[ریشه غیر ربط::کان‌| ]][[شامل این ریشه::هم‌| ]][[ریشه غیر ربط::هم‌| ]][[شامل این کلمه::أَعْجَاز|أَعْجَازُ]] [[کلمه غیر ربط::أَعْجَاز| ]] [[شامل این ریشه::عجز| ]][[ریشه غیر ربط::عجز| ]][[شامل این کلمه::نَخْل|نَخْلٍ‌]] [[کلمه غیر ربط::نَخْل| ]] [[شامل این ریشه::نخل‌| ]][[ریشه غیر ربط::نخل‌| ]][[شامل این کلمه::خَاوِيَة|خَاوِيَةٍ]] [[کلمه غیر ربط::خَاوِيَة| ]] [[شامل این ریشه::خوى‌| ]][[ریشه غیر ربط::خوى‌| ]]'''}}
 
{| class="ayeh-table mw-collapsible mw-collapsed"
 
  !کپی متن آیه
|-
|سَخَّرَهَا عَلَيْهِمْ‌ سَبْعَ‌ لَيَالٍ‌ وَ ثَمَانِيَةَ أَيَّامٍ‌ حُسُوماً فَتَرَى‌ الْقَوْمَ‌ فِيهَا صَرْعَى‌ کَأَنَّهُمْ‌ أَعْجَازُ نَخْلٍ‌ خَاوِيَةٍ
|}
'''ترجمه '''
'''ترجمه '''
<tabber>
<tabber>
خط ۱۵: خط ۱۸:
|-|صادقی تهرانی=(که خدا) آن را بر (سر و سامان)شان هفت شب و هشت روز چیره کرد، حال آنکه (این روزهای طوفانی) ریشه‌کَنَنده‌‌هایی بودند. پس می‌بینی (این) گروه را که در آن (باد) از بنیاد برکنده شدند، گویی آنان پایه‌های پوک درختان خرمایی می‌باشند.
|-|صادقی تهرانی=(که خدا) آن را بر (سر و سامان)شان هفت شب و هشت روز چیره کرد، حال آنکه (این روزهای طوفانی) ریشه‌کَنَنده‌‌هایی بودند. پس می‌بینی (این) گروه را که در آن (باد) از بنیاد برکنده شدند، گویی آنان پایه‌های پوک درختان خرمایی می‌باشند.
|-|معزی=بگماردش بر ایشان هفت شب و هشت روز داشت روز پی‌درپی که بینی گروه را در آن بیهوش افتاده گوئیا آنانند تنه‌های نخل فروافتاده‌
|-|معزی=بگماردش بر ایشان هفت شب و هشت روز داشت روز پی‌درپی که بینی گروه را در آن بیهوش افتاده گوئیا آنانند تنه‌های نخل فروافتاده‌
|-|</tabber><br />
|-|english=<div id="qenag">He unleashed it upon them for seven nights and eight days, in succession. You could see the people tossed around, as though they were stumps of hollow palm-trees.</div>
|-|</tabber>
<div class="audiotable">
<div id="quran_sound">ترتیل: <sound src="http://dl.bitan.ir/quran/parhizgar/069007.mp3"></sound></div>
<div id="trans_sound">ترجمه: <sound src="http://dl.bitan.ir/quran/makarem/069007.mp3"></sound></div>
</div>
{{آيه | سوره = سوره الحاقة | نزول = [[نازل شده در سال::4|٤ بعثت]] | نام = [[شماره آیه در سوره::7|٧]] | قبلی = الحاقة ٦ | بعدی = الحاقة ٨  | کلمه = [[تعداد کلمات::16|١٦]] | حرف =  }}
{{آيه | سوره = سوره الحاقة | نزول = [[نازل شده در سال::4|٤ بعثت]] | نام = [[شماره آیه در سوره::7|٧]] | قبلی = الحاقة ٦ | بعدی = الحاقة ٨  | کلمه = [[تعداد کلمات::16|١٦]] | حرف =  }}
===معنی کلمات و عبارات===
===معنی کلمات و عبارات===
خط ۳۳: خط ۴۱:
المیزان=
المیزان=
{{ نمایش فشرده تفسیر|
{{ نمایش فشرده تفسیر|
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۹_بخش۵۰#link440 | آيات ۱ - ۱۲، سوره الحاقه]]
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۹_بخش۵۰#link440 | آيات ۱ - ۱۲  سوره الحاقه]]
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۹_بخش۵۰#link441 | تسميه قيامت به ((حاقه )) و ((قارعه ))]]
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۹_بخش۵۰#link441 | نامگذاری قيامت به «حاقّه» و «قارعه»]]
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۹_بخش۵۰#link442 | و اشاره به هلاكت اقوامى كه آن را تكذيب كردند]]
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۹_بخش۵۰#link442 | اشاره به هلاكت اقوامى كه «قیامت» را تكذيب كردند]]
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۹_بخش۵۰#link443 | اشاره به كيفيت عذاب قوم عاد كه زنده اى باقى نگذارد]]
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۹_بخش۵۰#link443 | كيفيت عذاب قوم عاد كه زنده اى را باقى نگذاشت]]
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۹_بخش۵۱#link444 | هدايت تشريعى سنت اختصاصى الهى در رساندن انسان به سوىكمال]]
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۹_بخش۵۱#link444 | هدايت تشريعى، سنت اختصاصى الهى، در رساندن انسان به سوى كمال]]
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۹_بخش۵۱#link445 | (رواياتى متعدد دال بر اينكه اميرالمؤ منين (ع ) ((اذن واعيه )) بوده است )]]
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۹_بخش۵۱#link445 | رواياتى بیانگر اين كه اميرالمؤمنين«ع»، «اُذُن واعيه» است]]


}}
}}
خط ۲۳۴: خط ۲۴۲:
[[رده:عدد هشت]][[رده:عدد هفت]][[رده:تشبیه بدنهاى قوم عاد]][[رده:تشبیه به تنه درخت خرما]][[رده:فلسفه نحوست چهارشنبه]][[رده:عذابهاى خدا]][[رده:مجارى اراده خدا]][[رده:هشت روز]][[رده:هفت شب]][[رده:نقش عوامل طبیعى]][[رده:تشبیهات قرآن]][[رده:آثار عذاب قوم عاد]][[رده:ابزار عذاب قوم عاد]][[رده:پایان عذاب قوم عاد]][[رده:شروع عذاب قوم عاد]][[رده:عذاب قوم عاد]][[رده:قصه قوم عاد]][[رده:مدت عذاب قوم عاد]][[رده:ویژگى بدنهاى قوم عاد]]
[[رده:عدد هشت]][[رده:عدد هفت]][[رده:تشبیه بدنهاى قوم عاد]][[رده:تشبیه به تنه درخت خرما]][[رده:فلسفه نحوست چهارشنبه]][[رده:عذابهاى خدا]][[رده:مجارى اراده خدا]][[رده:هشت روز]][[رده:هفت شب]][[رده:نقش عوامل طبیعى]][[رده:تشبیهات قرآن]][[رده:آثار عذاب قوم عاد]][[رده:ابزار عذاب قوم عاد]][[رده:پایان عذاب قوم عاد]][[رده:شروع عذاب قوم عاد]][[رده:عذاب قوم عاد]][[رده:قصه قوم عاد]][[رده:مدت عذاب قوم عاد]][[رده:ویژگى بدنهاى قوم عاد]]
[[رده:آیات قرآن]] [[رده:سوره الحاقة ]]
[[رده:آیات قرآن]] [[رده:سوره الحاقة ]]
{{#seo:
|title=آیه 7 سوره حاقه
|title_mode=replace
|keywords=آیه 7 سوره حاقه,حاقه 7,سَخَّرَهَا عَلَيْهِمْ‌ سَبْعَ‌ لَيَالٍ‌ وَ ثَمَانِيَةَ أَيَّامٍ‌ حُسُوماً فَتَرَى‌ الْقَوْمَ‌ فِيهَا صَرْعَى‌ کَأَنَّهُمْ‌ أَعْجَازُ نَخْلٍ‌ خَاوِيَةٍ,عدد هشت,عدد هفت,تشبیه بدنهاى قوم عاد,تشبیه به تنه درخت خرما,فلسفه نحوست چهارشنبه,عذابهاى خدا,مجارى اراده خدا,هشت روز,هفت شب,نقش عوامل طبیعى,تشبیهات قرآن,آثار عذاب قوم عاد,ابزار عذاب قوم عاد,پایان عذاب قوم عاد,شروع عذاب قوم عاد,عذاب قوم عاد,قصه قوم عاد,مدت عذاب قوم عاد,ویژگى بدنهاى قوم عاد,آیات قرآن سوره الحاقة
|description=سَخَّرَهَا عَلَيْهِمْ‌ سَبْعَ‌ لَيَالٍ‌ وَ ثَمَانِيَةَ أَيَّامٍ‌ حُسُوماً فَتَرَى‌ الْقَوْمَ‌ فِيهَا صَرْعَى‌ کَأَنَّهُمْ‌ أَعْجَازُ نَخْلٍ‌ خَاوِيَةٍ
|image=Wiki_Logo.png
|image_alt=الکتاب
|site_name=الکتاب
}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۳ اردیبهشت ۱۴۰۱، ساعت ۲۲:۵۴

کپی متن آیه
سَخَّرَهَا عَلَيْهِمْ‌ سَبْعَ‌ لَيَالٍ‌ وَ ثَمَانِيَةَ أَيَّامٍ‌ حُسُوماً فَتَرَى‌ الْقَوْمَ‌ فِيهَا صَرْعَى‌ کَأَنَّهُمْ‌ أَعْجَازُ نَخْلٍ‌ خَاوِيَةٍ

ترجمه

(خداوند) این تندباد بنیان‌کن را هفت شب و هشت روز پی در پی بر آنها مسلّط ساخت، (و اگر آنجا بودی) می‌دیدی که آن قوم همچون تنه‌های پوسیده و تو خالی درختان نخل در میان این تند باد روی زمین افتاده و هلاک شده‌اند!

[خدا] آن را هفت شب و هشت روز پياپى بر آنها مسلط كرد، كه آن قوم را در آن به خاك افتاده مى‌ديدى گويى آنها تنه‌هاى تو خالى و فرو افتاده‌ى نخلند
[كه خدا] آن را هفت شب و هشت روز پياپى بر آنان بگماشت: در آن [مدت‌] مردم را فرو افتاده مى‌ديدى، گويى آنها تنه‌هاى نخلهاى ميان تهى‌اند.
که آن باد تند را خدا هفت شب و روز پی در پی بر آنها مسلط کرد که دیدی آن مردم گویی ساقه نخل خشکی بودند که به خاک در افتادند.
که خدا آن را هفت شب و هشت روز پی در پی بر آنان مسلط کرد و [اگر آنجا بودی] می دیدی که آنان مانند تنه های پوسیده و پوک درختان خرما روی زمین افتاده [و هلاک شده اند.]
آن عذاب را هفت شب و هشت روز پى در پى بر آنان بگماشت. آن قوم را چون تنه‌هاى پوسيده خرما مى‌ديدى كه افتاده‌اند و مُرده‌اند.
که خداوند آن را هفت شب و هشت روز پیوسته بر آنان گماشت و آن قوم را در آن حال از پا در افتاده بینی، گویی ایشان خرمابنانی هستند ریشه کن شده‌
كه آن را هفت شب و هشت روز پياپى بر آنان گماشت، پس آن قوم را در آن
خداوند چنین تندبادی را هفت شب و هشت روز پیاپی بر آنان گمارد. (اگر در آنجا می‌بودی) در این مدّت مردمان را می‌دیدی که روی زمین افتاده‌اند و انگار تنه‌های پوک و توخالی درختان خرمایند.
(که خدا) آن را بر (سر و سامان)شان هفت شب و هشت روز چیره کرد، حال آنکه (این روزهای طوفانی) ریشه‌کَنَنده‌‌هایی بودند. پس می‌بینی (این) گروه را که در آن (باد) از بنیاد برکنده شدند، گویی آنان پایه‌های پوک درختان خرمایی می‌باشند.
بگماردش بر ایشان هفت شب و هشت روز داشت روز پی‌درپی که بینی گروه را در آن بیهوش افتاده گوئیا آنانند تنه‌های نخل فروافتاده‌

He unleashed it upon them for seven nights and eight days, in succession. You could see the people tossed around, as though they were stumps of hollow palm-trees.
ترتیل:
ترجمه:
الحاقة ٦ آیه ٧ الحاقة ٨
سوره : سوره الحاقة
نزول : ٤ بعثت
اطلاعات آماری
تعداد کلمات : ١٦
تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«سَخَّرَهَا»: باد را مسلّط کرد. باد را گمارد. «حُسُوماً»: پی در پی. ریشه کن کننده و خانمانسوز. حال ضمیر (هَا) یا صفت (سَبْعَ و ثَمانِیَةَ) و یا مفعول مطلق فعل محذوفی است. این واژه جمع حاسِم است، و یا این که مصدر ثلاثی مجرّد است. «فِیهَا»: در آن‌روزها. درآنجاها. در گذر باد. «صَرْعی»: جمع صَریع، روی زمین‌افتاده. نقش زمین شده. مرده. حال است. «أَعْجَازُ»: (نگا: قمر / ). «خَاوِیَةٍ»: فروتپیده (نگا: بقره / کهف / ، حجّ / ، نمل / ). پوک و توخالی. در اینجا مراد پوسیده و متلاشی است.

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

تفسیر

تفسیر نور (محسن قرائتی)


وَ أَمَّا عادٌ فَأُهْلِكُوا بِرِيحٍ صَرْصَرٍ عاتِيَةٍ «6» سَخَّرَها عَلَيْهِمْ سَبْعَ لَيالٍ وَ ثَمانِيَةَ أَيَّامٍ حُسُوماً فَتَرَى الْقَوْمَ فِيها صَرْعى‌ كَأَنَّهُمْ أَعْجازُ نَخْلٍ خاوِيَةٍ «7» فَهَلْ تَرى‌ لَهُمْ مِنْ باقِيَةٍ «8»

و امّا قوم عاد به وسيله بادى سرد و سوزنده و بنيان كن نابود شدند، كه خداوند هفت شب و هشت روز پى در پى، آن را بر آنان مسلط كرد. پس (اگر آنجا بودى) مى‌ديدى كه در آن ايام، آن قوم از پا افتاده، گويا تنه‌هاى نخل تو خالى هستند. پس آيا هيچ بازمانده‌اى براى آنان مى‌بينى؟

نکته ها

«صَرْصَرٍ» به معناى باد سرد و سخت است و «عاتِيَةٍ» از «عتو» به معناى سركش است.

«حسوم» جمع «حاسم» يعنى انجام مكرّر و پى در پى يك عمل تا قطع و نابودى كامل.

«خاوِيَةٍ» هم به معناى تو خالى است و هم به معناى چيزى كه به زمين افتاده باشد.

«صَرْعى‌» جمع «صريع» به چيزى گفته مى‌شود كه روى زمين افتاده باشد و «أَعْجازُ» جمع «عجز» به معناى تنه درخت است.

در آيه 20 سوره قمر مى‌خوانيم‌ «كَأَنَّهُمْ أَعْجازُ نَخْلٍ مُنْقَعِرٍ»، يعنى هلاكت قوم عاد آن گونه بود كه گويا تنه بلند درخت خرما از ريشه كنده شده باشد.

پیام ها

1- دست خدا در نوع عذاب باز است. قوم ثمود را با آتش صاعقه و قوم عاد را با باد سرد هلاك مى‌كند. «بِرِيحٍ صَرْصَرٍ»

2- آثار پديده‌هاى هستى به دست خداست. باد، يك بار سبب حركت كشتى‌ها و ابرها و نزول باران مى‌شود و يك بار وسيله هلاكت. «بِرِيحٍ صَرْصَرٍ»

3- عذابهاى الهى گاهى دفعى است و گاهى تدريجى. «سَبْعَ لَيالٍ وَ ثَمانِيَةَ أَيَّامٍ»

4- تنومندى و نيرومندى مانع هلاكت نيست. اگر قامت و بلندى انسان مثل درخت خرما باشد، در برابر قهر الهى به زمين مى‌افتد. «أَعْجازُ نَخْلٍ خاوِيَةٍ»

جلد 10 - صفحه 197

5- كيفرها يكسان نيستند، گاهى به كلى محو كننده‌اند: «فَجَعَلَهُمْ كَعَصْفٍ مَأْكُولٍ» ولى گاهى جسم مى‌ماند. «أَعْجازُ نَخْلٍ خاوِيَةٍ»

تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)



سَخَّرَها عَلَيْهِمْ سَبْعَ لَيالٍ وَ ثَمانِيَةَ أَيَّامٍ حُسُوماً فَتَرَى الْقَوْمَ فِيها صَرْعى‌ كَأَنَّهُمْ أَعْجازُ نَخْلٍ خاوِيَةٍ «7»

سَخَّرَها عَلَيْهِمْ‌: مسخر گردانيد آن باد را بر قوم عاد به قدرت كامله، سَبْعَ لَيالٍ وَ ثَمانِيَةَ أَيَّامٍ‌: هفت شب و هشت روز از وقت صبح چهارشنبه تا غروب چهارشنبه ديگر، حُسُوماً: شبها و روزهاى متوالى، يا شوم بر عاديان، فَتَرَى الْقَوْمَ فِيها صَرْعى‌: پس تو مى‌ديدى قوم عاد را اگر حاضر بودى در آن ايام، يا در آن اماكن در حالتى كه افتاده بودند مرده و هلاك شده، كَأَنَّهُمْ أَعْجازُ نَخْلٍ خاوِيَةٍ: گوئيا ايشان از عظم اجسام تنه‌هاى درخت خرمايند ميان تهى و پوسيده كه باد بر او خورده، افتاده. در روايت است طول قامت آنها دوازده گز


«1» منهج الصادقين، جلد 9، صفحه 393.

جلد 13 - صفحه 288

بود و به جهت اين، تشبيه تنه نخيل فرموده.


تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)


بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ‌

الْحَاقَّةُ «1» مَا الْحَاقَّةُ «2» وَ ما أَدْراكَ مَا الْحَاقَّةُ «3» كَذَّبَتْ ثَمُودُ وَ عادٌ بِالْقارِعَةِ «4»

فَأَمَّا ثَمُودُ فَأُهْلِكُوا بِالطَّاغِيَةِ «5» وَ أَمَّا عادٌ فَأُهْلِكُوا بِرِيحٍ صَرْصَرٍ عاتِيَةٍ «6» سَخَّرَها عَلَيْهِمْ سَبْعَ لَيالٍ وَ ثَمانِيَةَ أَيَّامٍ حُسُوماً فَتَرَى الْقَوْمَ فِيها صَرْعى‌ كَأَنَّهُمْ أَعْجازُ نَخْلٍ خاوِيَةٍ «7» فَهَلْ تَرى‌ لَهُمْ مِنْ باقِيَةٍ «8» وَ جاءَ فِرْعَوْنُ وَ مَنْ قَبْلَهُ وَ الْمُؤْتَفِكاتُ بِالْخاطِئَةِ «9»

فَعَصَوْا رَسُولَ رَبِّهِمْ فَأَخَذَهُمْ أَخْذَةً رابِيَةً «10»

ترجمه‌

ساعتى كه حقّ است وقوع آن‌

چه ساعت حقّى است آن‌

و چه ميدانى چيست آن ساعت حق‌

تكذيب كردند قبيله ثمود و عاد كوبنده در هم شكننده را

پس امّا ثمود پس هلاك شدند بصيحه فوق العاده‌

و اما عاد پس هلاك شدند به باد بسيار سردى متجاوز از حدّ

مسخّر فرمود آنرا بر آنها هفت شب و هشت روز پى در پى پس مى‌بينى آنگروه را در آن افتادگان گوئى آنها تنه‌هاى درخت خرماى ميان تهى هستند

پس آيا مى‌بينى براى آنها باقى مانده‌اى‌

و بجا آوردند فرعون و كسانيكه پيش از او بودند و اهل آباديهاى زير و رو شده گناه را

پس نافرمانى كردند فرستاده پروردگارشان را پس گرفت آنها را گرفتن سخت‌ترى.

تفسير

روز و ساعت قيامت حقّ است براى آنكه محقّقا واقع خواهد شد و حق است كه در آنروز حقائق امور مكشوف ميگردد و حق است كه خداوند در آنروز بحساب خلق رسيدگى فرموده بجزاى اعمالشان ميرساند پس از هر جهت حق است و حقيق است بنام حاقّه كه خداوند او را بآن خوانده و براى شدّت اهوال آن بايد بفرمايد چه ساعت سخت حقّى است آن و براى عدم معرفت كسى بكنه آن و خصوصيّات احوالش بايد بفرمايد به پيغمبر خود كه چه چيز دانا كرده است تو را


جلد 5 صفحه 259

كه چيست حقيقت و احوال آن و نام ديگر آنروز قارعه است براى آنكه كوبنده و شكننده و پراكنده كننده اجزاء عالم دنيا است و بهم زننده اوضاع و احوال آن و با اينهمه اوصاف قبيله ثمود كه قوم حضرت صالح بودند و قبيله عاد كه قوم هود پيغمبر بودند منكر آن شدند و خدا قوم ثمود را بصيحه آسمانى يا زلزله زمينى يا هر دو بشرحى كه در سوره اعراف گذشت هلاك فرمود و آنواقعه مهلكه امر فوق العاده‌اى بود كه از حدّ متعارف طغيان و تجاوز نموده بود لذا خداوند آنرا طاغيه خوانده بحذف موصوف كه واقعه است و قبيله عاد را بباد تند سردى كه اختيار ضبط آن از دست ملائكه در رفت و باين مناسبت عاتيه خوانده شده هلاك فرمود بمسلّط نمودن آن باد را بر آنها هفت شب و هشت روز متوالى و پى در پى كه اوّل آنها چهارشنبه بود و بچهارشنبه ديگر ختم شد و خداوند آنرا در سوره قمر روز نحس مستمرّ خوانده و اگر پيغمبر اكرم و اهالى مكّه آنجا بودند ميديدند آن قوم را در آن ايّام كه بزمين خورده و مرده‌اند و مانند تنه‌هاى درختهاى خرما بر زمين افتاده‌اند اگر خاويه بمعناى ساقطه باشد و الا ميديدند آنها بر زمين افتاده مانند درختان خرماى پوسيده ميان خالى اگر بمعناى باليه خاليه باشد و در هر حال خدا از مخاطب سؤال نموده كه آيا احدى از آن قبيله در عالم باقى مانده كه تو او را به‌بينى يا بشناسى تا معلوم شود كه نمانده و بنابراين باقيه صفت نفس محذوف است و شرح اين قضايا در سوره اعراف و غيره گذشته است و فرعون و اقوام سابقه بر او يا اتباع او چون قبله بكسر قاف و فتح باء نيز قرائت شده و من قبله در اينصورت بمعناى من عنده است و اهل مؤتفكات كه قراء زير و زبر شده قوم لوط است مرتكب خطا و عصيان شدند چون خاطئه محتمل است مصدر باشد مانند عافيه و ممكن است صفت نفس محذوف باشد يعنى آمدند با نفس خطاكار و از اوامر پيغمبرشان كه در هر زمان از جانب خداوند براى ارشاد آن اقوام فرستاده شده بود تخلّف نمودند و بمجازات زيادترى از انواع عذاب يا زيادى بخودى خود در مقابل معصيت زيادشان از جانب خداوند رسيدند و محتمل است مراد آن باشد كه خداوند گرفت و مؤاخذه فرمود آنها را بعذابيكه زيادتر بود از لذّتيكه آنها


جلد 5 صفحه 260

از معصيت برده بودند چنانچه از بعضى روايات استفاده ميشود و اللّه اعلم و قصه فرعون و حضرت موسى و قوم لوط پيغمبر بكرّات و مرّات مفصّلا و مشروحا ذكر شده است.

اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)


وَ أَمّا عادٌ فَأُهلِكُوا بِرِيح‌ٍ صَرصَرٍ عاتِيَةٍ «6» سَخَّرَها عَلَيهِم‌ سَبع‌َ لَيال‌ٍ وَ ثَمانِيَةَ أَيّام‌ٍ حُسُوماً فَتَرَي‌ القَوم‌َ فِيها صَرعي‌ كَأَنَّهُم‌ أَعجازُ نَخل‌ٍ خاوِيَةٍ «7»

و اما عاد ‌که‌ قوم‌ هود باشند ‌پس‌ هلاك‌ شدند بباد سرد و تند و شديد. خداوند باد ‌را‌ مسلط كرد ‌بر‌ ‌آنها‌ هفت‌ شب‌ و هشت‌ روز ‌پس‌ ميبيني‌ قوم‌ ‌را‌ افتاده‌ها مثل‌ اينكه‌ ‌آنها‌ تنه‌هاي‌ درخت‌ خرما هستند ‌که‌ كنده‌ ‌شده‌.

‌از‌ كافي‌ مسندا ‌از‌ حضرت‌ باقر (ع‌) حديثي‌ نقل‌ كرده‌ ‌که‌ خلاصه‌اش‌ اينكه‌ امر شد بخزان‌ باد ‌که‌ باد ‌را‌ بيرون‌ كنند بقدر سعه انگشتر باد بيرون‌ شد بقدر منخر گاو خزان‌ وحشت‌ كردند ‌که‌ تمام‌ اهل‌ زمين‌ ‌را‌ هلاك‌ كند خداوند جبرئيل‌ ‌را‌ مأمور كرد ‌که‌ ‌او‌ ‌را‌ برگرداند و بقدري‌ ‌که‌ مأمور ‌است‌ خارج‌ شود.

وَ أَمّا عادٌ فَأُهلِكُوا هلاك‌ شدند.

بِرِيح‌ٍ صَرصَرٍ گفتند: صرصر شدت‌ سرما ‌است‌ ‌که‌ دندانها بهم‌ ميخورد و بدنها بلرزه‌ ‌در‌ آيد ‌از‌ شدت‌ سرما.

عاتِيَةٍ عتو سركشي‌ ‌است‌ و زياده‌روي‌ ‌يعني‌ ريح‌ شدت‌ داشت‌ بقدري‌ ‌که‌ سنگهاي‌ بزرگ‌ ‌را‌ ‌از‌ جا ميكند درختهاي‌ قوي‌ ‌را‌ ميانداخت‌ ‌آنها‌ ‌را‌ بلند ميكرد و بكوهها ميزد عمارتها ‌را‌ خراب‌ ميكرد.

جلد 17 - صفحه 160

سَخَّرَها عَلَيهِم‌ سَبع‌َ لَيال‌ٍ وَ ثَمانِيَةَ أَيّام‌ٍ ‌از‌ ‌إبن‌ بابويه‌ مسندا ‌از‌ حضرت‌ صادق‌ (ع‌) ‌که‌ ‌از‌ صبح‌ چهارشنبه‌ ‌تا‌ شام‌ چهارشنبه‌ ‌که‌ بدو وقتش‌ چهارشنبه‌ ‌بود‌ و ‌از‌ ‌اينکه‌ جهت‌ چهارشنبه‌ نحس‌ ‌است‌ چنانچه‌ ‌در‌ قرآن‌ ميفرمايد: كَذَّبَت‌ عادٌ فَكَيف‌َ كان‌َ عَذابِي‌ وَ نُذُرِ إِنّا أَرسَلنا عَلَيهِم‌ رِيحاً صَرصَراً فِي‌ يَوم‌ِ نَحس‌ٍ مُستَمِرٍّ تَنزِع‌ُ النّاس‌َ كَأَنَّهُم‌ أَعجازُ نَخل‌ٍ مُنقَعِرٍ قمر آيه 18 ‌الي‌ 20.

حُسُوماً دوام‌ داشت‌ و فترة ‌در‌ ‌او‌ نبود ‌در‌ ‌اينکه‌ مدت‌ هشت‌ روز.

فَتَرَي‌ القَوم‌َ فِيها صَرعي‌ تمام‌ اجساد ‌آنها‌ روي‌ زمين‌ افتاده‌ ‌که‌ يك‌ نفر ‌از‌ ‌آنها‌ باقي‌ نمانده‌ زيرا الف‌ و لام‌ القوم‌ دلالت‌ دارد ‌بر‌ اينكه‌ احدي‌ ‌از‌ عاد باقي‌ نمانده‌.

كَأَنَّهُم‌ أَعجازُ نَخل‌ٍ خاوِيَةٍ اعجاز تنه‌ درختها ‌است‌ اينها مثل‌ تنه‌ درختهاي‌ خرما ‌که‌ پوسيده‌ و پوك‌ ‌شده‌ روي‌ زمين‌ افتاده‌، وجه‌ تشبيه‌ شايد ‌اينکه‌ ‌باشد‌ ‌که‌ ‌از‌ شدت‌ سردي‌ هواي‌ باد درخت‌ خرما ‌را‌ سرما ميزند و ميخشكد و پوسيده‌ ميشود و ‌از‌ ‌اينکه‌ جهت‌ خرما ‌در‌ گرمسير بعمل‌ ميآيد و ‌در‌ سردسير رشد نميكند اينها ‌از‌ شدت‌ برودت‌ باد مثل‌ نخله خرما شدند، و شايد اشاره‌ باين‌ ‌باشد‌ ‌که‌ بسا باد درختهاي‌ طوال‌ ‌را‌ ‌از‌ جا ميكند و روي‌ زمين‌ مياندازد اينها روي‌ زمين‌ ريخته‌ ‌شده‌ بودند و دارد ‌که‌ قامت‌ ‌آنها‌ طولاني‌ ‌بود‌.

برگزیده تفسیر نمونه


]

(آیه 7)- سپس به توصیف دیگری از این تندباد کوبنده پرداخته، می‌افزاید: « (خداوند) این تندباد بنیان کن را هفت شب و هشت روز پی در پی بر آنها مسلّط ساخت» (سخرها علیهم سبع لیال و ثمانیة ایام حسوما).

نتیجه آن شد که قرآن می‌گوید: «و (اگر آنجا بودی) می‌دیدی که آن قوم همچون تنه‌های پوسیده و تو خالی درختان نخل در میان این تند باد روی زمین افتاده و هلاک شده‌اند»! (فتری القوم فیها صرعی کانهم اعجاز نخل خاویة).

چه تشبیه جالبی که هم بزرگی قامت آنها را مشخص می‌کند، و هم ریشه کن شدن آنها را، و هم تو خالی بودن در برابر عذابهای الهی به گونه‌ای که تندباد آنها را به آسانی جا به جا می‌کرد.

نکات آیه

۱ - خداوند، بادى سرد و توفنده را هفت شب و هشت روز پى درپى، بر قوم عاد مسلّط کرد. (بریح صرصر عاتیة . سخّرها علیهم سبع لیال و ثمنیة أیّام حسومًا) «حسوم» به معناى شوم و یا تداوم در عمل است (قاموس المحیط). در این آیه هر دو معنا، مى تواند مراد باشد; زیرا در سوره هاى دیگر (فصلت و قمر) به این دو معنا اشاره شده است.

۲ - قوم عاد بر اثر باد، مانند تنه هاى پوک و افتاده درختان خرما از پاى درآمدند. (فترى القوم فیها صرعى کأنّهم أعجاز نخل خاویة) «صریع» (مفرد «صرعى») به معناى چیز افکنده شده بر زمین و «أعجاز» به معناى ساقه هاى ریشه دار در زمین (تنه ها) است. «خاویة»; یعنى، شىء خالى و نیز به معناى شىء افتاده بر زمین آمده است.

۳ - عوامل طبیعى، مجراى تحقق اراده خداوند (فأُهلکوا بریح صرصر عاتیة . سخّرها علیهم... کأنّهم أعجاز نخل خاویة)

۴ - اجساد بى جان قوم عاد بر اثر نزول عذاب، متلاشى و نابود نگردید; بلکه به گونه اى که براى بینندگان قابل شناسایى باشد، بر زمین به جاى ماند. (فترى القوم فیها صرعى کأنّهم أعجاز نخل خاویة) مطلب یاد شده، از تشبیه بدن هاى قوم عاد به تنه هاى افتاده درختان خرما، استفاده مى شود.

روایات و احادیث

۵ - «عن أبى عبداللّه(ع) قال: الأربعاء یوم نحس مستمرّ لأنّه أوّل یوم و آخر یوم من الأیام التى قال اللّه تعالى: «سخّرها علیهم سبع لیال و ثمانیة أیّام حسوماً»;[۱] از امام صادق(ع) روایت شده که فرمود: چهارشنبه روز شوم (تاریک) مستمرى است; چون اولین روز و آخرین روز از روزهایى است که خداوند تعالى [در مورد قوم عاد] فرمود: «سخّرها علیهم سبع لیال و ثمانیة أیّام حسوماً». گفتنى است که شروع عذاب بر قوم عاد از صبح چهارشنبه و پایان آن نیز غروب چهارشنبه هفته بعد به مدت هفت شب و هشت روز بود.

موضوعات مرتبط

  • اعداد: عدد هشت ۱، ۵; عدد هفت ۱، ۵
  • تشبیهات قرآن: تشبیه بدنهاى قوم عاد ۲; تشبیه به تنه درخت خرما ۲
  • چهارشنبه: فلسفه نحوست چهارشنبه ۵
  • خدا: عذابهاى خدا ۱; مجارى اراده خدا ۳
  • روز: هشت روز ۱
  • شب: هفت شب ۱
  • عوامل طبیعى: نقش عوامل طبیعى ۳
  • قرآن: تشبیهات قرآن ۲
  • قوم عاد: آثار عذاب قوم عاد ۲; ابزار عذاب قوم عاد ۱; پایان عذاب قوم عاد۵; شروع عذاب قوم عاد ۵; عذاب قوم عاد ۴; قصه قوم عاد ۱، ۴; مدت عذاب قوم عاد ۱; ویژگى بدنهاى قوم عاد ۴

منابع

  1. علل الشرایع، ص ۳۸۱، ب ۱۱۲، ح ۲; نورالثقلین، ج ۵، ص ۴۰۲، ح ۷.