القمر ٤٨: تفاوت میان نسخه‌ها
(افزودن سال نزول) |
(←تفسیر) |
||
| (۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{قاب | متن = '''[[شامل این کلمه::يَوْم|يَوْمَ]] [[کلمه غیر ربط::يَوْم| ]] [[شامل این ریشه::يوم| ]][[ریشه غیر ربط::يوم| ]][[شامل این کلمه::يُسْحَبُون|يُسْحَبُونَ]] [[کلمه غیر ربط::يُسْحَبُون| ]] [[شامل این ریشه::سحب| ]][[ریشه غیر ربط::سحب| ]][[شامل این کلمه::فِي|فِي]] [[شامل این ریشه::فى| ]][[شامل این کلمه::النّار|النَّارِ]] [[کلمه غیر ربط::النّار| ]] [[شامل این ریشه::نور| ]][[ریشه غیر ربط::نور| ]][[شامل این کلمه::عَلَى|عَلَى]] [[شامل این ریشه::على| ]][[شامل این کلمه::وُجُوهِهِم|وُجُوهِهِمْ]] [[کلمه غیر ربط::وُجُوهِهِم| ]] [[شامل این ریشه::هم| ]][[ریشه غیر ربط::هم| ]][[شامل این ریشه::وجه| ]][[ریشه غیر ربط::وجه| ]][[شامل این کلمه::ذُوقُوا|ذُوقُوا]] [[کلمه غیر ربط::ذُوقُوا| ]] [[شامل این ریشه::ذوق| ]][[ریشه غیر ربط::ذوق| ]][[شامل این کلمه::مَس|مَسَ]] [[کلمه غیر ربط::مَس| ]] [[شامل این ریشه::مسس| ]][[ریشه غیر ربط::مسس| ]][[شامل این کلمه::سَقَر|سَقَرَ]] [[کلمه غیر ربط::سَقَر| ]] [[شامل این ریشه::سقر| ]][[ریشه غیر ربط::سقر| ]]'''}} | {{قاب | متن = '''[[شامل این کلمه::يَوْم|يَوْمَ]] [[کلمه غیر ربط::يَوْم| ]] [[شامل این ریشه::يوم| ]][[ریشه غیر ربط::يوم| ]][[شامل این کلمه::يُسْحَبُون|يُسْحَبُونَ]] [[کلمه غیر ربط::يُسْحَبُون| ]] [[شامل این ریشه::سحب| ]][[ریشه غیر ربط::سحب| ]][[شامل این کلمه::فِي|فِي]] [[شامل این ریشه::فى| ]][[شامل این کلمه::النّار|النَّارِ]] [[کلمه غیر ربط::النّار| ]] [[شامل این ریشه::نور| ]][[ریشه غیر ربط::نور| ]][[شامل این کلمه::عَلَى|عَلَى]] [[شامل این ریشه::على| ]][[شامل این کلمه::وُجُوهِهِم|وُجُوهِهِمْ]] [[کلمه غیر ربط::وُجُوهِهِم| ]] [[شامل این ریشه::هم| ]][[ریشه غیر ربط::هم| ]][[شامل این ریشه::وجه| ]][[ریشه غیر ربط::وجه| ]][[شامل این کلمه::ذُوقُوا|ذُوقُوا]] [[کلمه غیر ربط::ذُوقُوا| ]] [[شامل این ریشه::ذوق| ]][[ریشه غیر ربط::ذوق| ]][[شامل این کلمه::مَس|مَسَ]] [[کلمه غیر ربط::مَس| ]] [[شامل این ریشه::مسس| ]][[ریشه غیر ربط::مسس| ]][[شامل این کلمه::سَقَر|سَقَرَ]] [[کلمه غیر ربط::سَقَر| ]] [[شامل این ریشه::سقر| ]][[ریشه غیر ربط::سقر| ]]'''}} | ||
{| class="ayeh-table mw-collapsible mw-collapsed" | |||
!کپی متن آیه | |||
|- | |||
|يَوْمَ يُسْحَبُونَ فِي النَّارِ عَلَى وُجُوهِهِمْ ذُوقُوا مَسَ سَقَرَ | |||
|} | |||
'''ترجمه ''' | '''ترجمه ''' | ||
<tabber> | <tabber> | ||
| خط ۱۵: | خط ۱۸: | ||
|-|صادقی تهرانی=روزی که در آتش به رو کشیده می‌شوند (و به آنان گفته شود:) «لهیب آتش‌سوزان (کبود کننده‌ی چهره و هلاکت‌بار) را بچشید و احساسش کنید.» | |-|صادقی تهرانی=روزی که در آتش به رو کشیده می‌شوند (و به آنان گفته شود:) «لهیب آتش‌سوزان (کبود کننده‌ی چهره و هلاکت‌بار) را بچشید و احساسش کنید.» | ||
|-|معزی=روزی که کشیده شوند در آتش بر رویهای خویش بچشید سودن دوزخ | |-|معزی=روزی که کشیده شوند در آتش بر رویهای خویش بچشید سودن دوزخ | ||
|-|</tabber>< | |-|english=<div id="qenag">The Day when they are dragged upon their faces into the Fire: “Taste the touch of Saqar.”</div> | ||
|-|</tabber> | |||
<div class="audiotable"> | |||
<div id="quran_sound">ترتیل: <sound src="http://dl.bitan.ir/quran/parhizgar/054048.mp3"></sound></div> | |||
<div id="trans_sound">ترجمه: <sound src="http://dl.bitan.ir/quran/makarem/054048.mp3"></sound></div> | |||
</div> | |||
{{آيه | سوره = سوره القمر | نزول = [[نازل شده در سال::4|٤ بعثت]] | نام = [[شماره آیه در سوره::48|٤٨]] | قبلی = القمر ٤٧ | بعدی = القمر ٤٩ | کلمه = [[تعداد کلمات::9|٩]] | حرف = }} | {{آيه | سوره = سوره القمر | نزول = [[نازل شده در سال::4|٤ بعثت]] | نام = [[شماره آیه در سوره::48|٤٨]] | قبلی = القمر ٤٧ | بعدی = القمر ٤٩ | کلمه = [[تعداد کلمات::9|٩]] | حرف = }} | ||
===معنی کلمات و عبارات=== | ===معنی کلمات و عبارات=== | ||
| خط ۲۷: | خط ۳۵: | ||
</div> | </div> | ||
== نزول == | |||
'''شأن نزول آیات ۴۷ تا ۴۹:''' | |||
ابوهریرة گوید: مشرکین قریش با رسول خدا صلی الله علیه و آله درباره خلقت خداوند از روى مصلحت و حکمت به مخاصمت و دشمنى برخاسته و منکر آن شده بودند سپس این آیات نازل گردید.<ref> صحیح ترمذى و صحیح مسلم و تفسیر کشف الاسرار.</ref> | |||
== تفسیر == | == تفسیر == | ||
<tabber> | <tabber> | ||
المیزان= | المیزان= | ||
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۹_بخش۱۰#link96 | آيات ۴۳ - | {{ نمایش فشرده تفسیر| | ||
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۹_بخش۱۱#link97 | مقصود از خطاب در | *[[تفسیر:المیزان جلد۱۹_بخش۱۰#link96 | آيات ۴۳ - ۵۵ سوره قمر]] | ||
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۹_بخش۱۱# | *[[تفسیر:المیزان جلد۱۹_بخش۱۱#link97 | مقصود از خطاب در «أكُفّارُكُم خَيرٌ...»]] | ||
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۹_بخش۱۱#link100 | تعليل سه گانۀ افعال خدا، در آيات قرآن]] | |||
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۹_بخش۱۱#link101 | مراد از اين كه فرمود: «امر ما يكى است، چون چشم بر هم زدن»]] | |||
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۹_بخش۱۱#link101 | | *[[تفسیر:المیزان جلد۱۹_بخش۱۱#link103 | بحث روايتى]] | ||
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۹_بخش۱۱#link105 | گفتاری پیرامن قَدَر ]] | |||
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۹_بخش۱۱#link103 | | |||
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۹_بخش۱۱#link105 | | |||
}} | |||
|-|نمونه= | |-|نمونه= | ||
{{ نمایش فشرده تفسیر| | |||
*[[تفسیر:نمونه جلد۲۳_بخش۴#link31 | آيه ۴۷-۵۵]] | *[[تفسیر:نمونه جلد۲۳_بخش۴#link31 | آيه ۴۷-۵۵]] | ||
*[[تفسیر:نمونه جلد۲۳_بخش۴#link32 | آيه و ترجمه]] | *[[تفسیر:نمونه جلد۲۳_بخش۴#link32 | آيه و ترجمه]] | ||
| خط ۵۱: | خط ۶۴: | ||
*[[تفسیر:نمونه جلد۲۳_بخش۴#link37 | ۳ - فرمان خداوند فقط يك كلمه است !]] | *[[تفسیر:نمونه جلد۲۳_بخش۴#link37 | ۳ - فرمان خداوند فقط يك كلمه است !]] | ||
*[[تفسیر:نمونه جلد۲۳_بخش۴#link38 | ۴ - آغاز و پايان سوره قمر]] | *[[تفسیر:نمونه جلد۲۳_بخش۴#link38 | ۴ - آغاز و پايان سوره قمر]] | ||
}} | |||
|-| تفسیر نور= | |||
===تفسیر نور (محسن قرائتی)=== | |||
{{ نمایش فشرده تفسیر| | |||
إِنَّ الْمُجْرِمِينَ فِي ضَلالٍ وَ سُعُرٍ «47» يَوْمَ يُسْحَبُونَ فِي النَّارِ عَلى وُجُوهِهِمْ ذُوقُوا مَسَّ سَقَرَ «48» إِنَّا كُلَّ شَيْ‌ءٍ خَلَقْناهُ بِقَدَرٍ «49» | |||
همانا مجرمان در گمراهى و (آتش و) جنونند. روزى كه به رو در آتش كشيده شوند (و به آنان گفته شود:) تماس جهنم (و آتش دوزخ) را بچشيد. | |||
همانا ما هر چيز را به اندازه‌ى معيّنى آفريده‌ايم. | |||
}} | |||
|-| | |||
اثنی عشری= | |||
===تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)=== | |||
{{نمایش فشرده تفسیر| | |||
يَوْمَ يُسْحَبُونَ فِي النَّارِ عَلى وُجُوهِهِمْ ذُوقُوا مَسَّ سَقَرَ (48) | |||
يَوْمَ يُسْحَبُونَ فِي النَّارِ: روزى كه كشيده شوند در آتش جهنم، عَلى وُجُوهِهِمْ: بر رويهاى خود، يعنى ايشان را بروى انداخته بكشند و به جهنم افكنند و نزد اين حال به سرزنش به آنها گويند: ذُوقُوا مَسَّ سَقَرَ: بچشيد حرارت آتش و الم آن را. | |||
}} | |||
|-| | |||
روان جاوید= | |||
===تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)=== | |||
{{نمایش فشرده تفسیر| | |||
أَ كُفَّارُكُمْ خَيْرٌ مِنْ أُولئِكُمْ أَمْ لَكُمْ بَراءَةٌ فِي الزُّبُرِ (43) أَمْ يَقُولُونَ نَحْنُ جَمِيعٌ مُنْتَصِرٌ (44) سَيُهْزَمُ الْجَمْعُ وَ يُوَلُّونَ الدُّبُرَ (45) بَلِ السَّاعَةُ مَوْعِدُهُمْ وَ السَّاعَةُ أَدْهى وَ أَمَرُّ (46) إِنَّ الْمُجْرِمِينَ فِي ضَلالٍ وَ سُعُرٍ (47) | |||
يَوْمَ يُسْحَبُونَ فِي النَّارِ عَلى وُجُوهِهِمْ ذُوقُوا مَسَّ سَقَرَ (48) إِنَّا كُلَّ شَيْ‌ءٍ خَلَقْناهُ بِقَدَرٍ (49) وَ ما أَمْرُنا إِلاَّ واحِدَةٌ كَلَمْحٍ بِالْبَصَرِ (50) وَ لَقَدْ أَهْلَكْنا أَشْياعَكُمْ فَهَلْ مِنْ مُدَّكِرٍ (51) وَ كُلُّ شَيْ‌ءٍ فَعَلُوهُ فِي الزُّبُرِ (52) | |||
وَ كُلُّ صَغِيرٍ وَ كَبِيرٍ مُسْتَطَرٌ (53) إِنَّ الْمُتَّقِينَ فِي جَنَّاتٍ وَ نَهَرٍ (54) فِي مَقْعَدِ صِدْقٍ عِنْدَ مَلِيكٍ مُقْتَدِرٍ (55) | |||
---- | |||
جلد 5 صفحه 107 | |||
ترجمه | |||
آيا كافران شما بهترند از آن اقوام نامبرده يا براى شما امان نامه‌ايست در كتابها | |||
يا مى‌گويند ما جماعت انتقام كشنده‌ايم | |||
زود باشد كه فرارى شوند آن جماعت و برگردانند پشت‌هاى خودشان را | |||
بلكه قيامت وعده‌گاه آنها است و قيامت ابتلائش شديدتر و تلخ‌تر است | |||
همانا گناهكاران در گمراهى و زبانه‌هاى آتش سوزانند | |||
روز كه كشيده ميشوند در آتش بر رويهاشان بچشيد برخورد دوزخ را | |||
همانا ما همه چيز را آفريديم باندازه | |||
و نيست فرمان ما مگر يكبار مانند يكبار توجّه نمودن بچيزى با شتاب بچشم | |||
و بتحقيق هلاك كرديم امثال شما را پس آيا پند گيرنده‌اى هست | |||
و هر چه بجا آورده‌اند آنرا در كتابها است | |||
و هر كوچك و بزرگى نوشته شده است | |||
همانا پرهيزكاران در بهشتها و كنار نهرهايند | |||
در جايگاه راستى و درستى و صفا نزد پادشاه با اقتدار. | |||
تفسير | |||
خداوند متعال بعد از نقل قضاياى سابقه خطاب باهالى مكّه فرموده ميفرمايد آيا كفّار شما برتر و بالاتر و قوى و نيرومندترند از اقوام سابقه كه احوالشان و نتيجه اعمالشان مكرّر ذكر شد يا شما سند امان خود را از عذاب الهى در كتب سماوى گرفته‌ايد و در آنها خدا يادداشت فرموده كه اهالى مكّه را عذاب نفرمايد يا ميگويند ما جماعتى هستيم كه متّفق و متّحد با يكديگريم و ميتوانيم انتقام خودمان را از دشمنانمان بكشيم و كسى نميتواند بر ما غالب شود و افراد منتصر بملاحظه لفظ جميع است و قمّى ره فرموده قريش گفتند ما اجتماع نموديم كه انتقام خودمان را بقتل تو اى محمّد بكشيم پس اين آيه نازل شد و يكى از اخبار غيبيّه قرآن كه مثبت اعجاز آن و رسول خاتم است اين است كه خداوند خبر داده كه در آتيه نزديكى كه جنگ بدر باشد اجتماع آنها مبدّل بهزيمت و فرار و اقبالشان منجرّ به ادبار خواهد شد و واقع شد و آن اوّلين فتح بزرگ اسلام بود بعد از هجرت ولى خدا ميفرمايد موعد اصلى و عذاب كامل آنها در قيامت است و داهيه آنروز أدهى و أشدّ و طعم عذابش تلخ‌تر و استمرارش بيشتر است و اين هزيمت و فرار و قتل و اسارت و ادبار طليعه‌اى است از آن خفّت و انكسار و مشتى است نمونه از خروار گناهكاران در دنيا بضلالت و در گمراهى از حق و حقيقت بسر ميبرند و در | |||
---- | |||
جلد 5 صفحه 108 | |||
آخرت بشعله‌هاى آتش سوزان جهنم معذّبند و قمّى ره فرموده سعير وادى بزرگى است در جهنّم و روز كه بعنف و جبر كشيده ميشوند بسوى آتش و برو در آن افكنده ميشوند بآنها گفته شود بچشيد طعم اصابت و مساس با آتش جهنّم را و سقر نام جهنم است و براى تعريف و تأنيث ممنوع از صرف شده و در بعضى از روايات بوادى مخصوصى در جهنّم براى اهل تكبّر كه آتش آن سوزانتر است معرّفى شده و خداوند هر چه را خلق فرموده بر طبق حكمت و مصلحت و بمقدار موافق با آن دو كه مكتوب در لوح محفوظ است خلق فرموده از جهت ذات و مقدار، عبث و جزاف نيست مقدّرى كه بگل نكهت و بگل جان داد بهر كه هر چه سزا ديد حكمتش آن داد عذاب كفّار هم از اين قبيل است كه بمقدار استحقاق آنها خواهد بود و قمى ره نقل فرموده كه از براى آن وقت و اجل و مدّت است و از بعضى از روايات استفاده ميشود كه اين آيات از انّ المجرمين تا اينجا در شأن طايفه قدريّه كه مجوس اين امّتند و خواستند خدا را بعدل توصيف نمايند از سلطنت اخراج نموده‌اند نازل شده و ظاهرا آنها كسانى هستند كه ميگويند امور خلق بتدبير آنها است نه تقدير خدا و نيست فرمان حق مگر يك امر كن يعنى يك اراده وجود كه فورا موجود ميشود و براى تصوير سهولت و فوريّت آن در ذهن فرموده مانند يك نظر افكندن بچيزى با سرعت و الّا امر از آن بالاتر است چون بصرف اراده وجود پيدا ميكند و چيز ديگرى لازم ندارد و لذا در جاى ديگر فرموده و ما امر الساعة الا كلمح البصر او هو اقرب يعنى نيست كار قيامت مگر مانند يك چشم بهم زدن بلكه آن كمتر است اگر بخواهد خداوند برپا نمايد آنرا و بعضى از مفسّرين اينجا هم گفته‌اند مراد امر قيامت است و باز خداوند بكفّار مكّه فرموده كه ما بتحقيق هلاك نموديم پيروان و امثال شما را در كفر و شرك پس هنوز شما متذكّر نشديد كه پيرامون اين اعمال نگرديد و بدانيد كه آنچه را سابقين شما بجا آوردند از كفر و شرك و الحاد و لجاج و عناد در نامه‌هاى اعمال آنها مكتوب و محفوظ است و هر كار خوب و بدى كوچك باشد يا بزرگ از هر كس صادر شده باشد از اولين و آخرين مضبوط و محصى و مسطور شده براى مجازات در دار جزا و اهل | |||
---- | |||
جلد 5 صفحه 109 | |||
تقوى و پرهيزكارى در بهشتها كنار نهرهاى جارى در جايگاهيكه جز راستى و درستى و صدق و صفا در آن نباشد در جوار رحمت پادشاه صاحب اقتدارى كه عقول از معرفت آن عاجزند شادكام و مقضى المرام ميباشند و افراد نهر بملاحظه دلالت آن بر جنس و عدم احتياج آن بجمع و مراعات فواصل است در ثواب الاعمال و مجمع از امام صادق عليه السّلام نقل نموده كه هر كس سوره اقتربت الساعه را بخواند خداوند او را از قبرش بيرون ميآورد و بر ناقه‌اى از ناقه‌هاى بهشتى سوار ميفرمايد و لابد ببهشت ميرود و الحمد للّه رب العالمين. | |||
---- | |||
جلد 5 صفحه 110 | |||
}} | |||
|-| | |||
اطیب البیان= | |||
===اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)=== | |||
{{نمایش فشرده تفسیر| | |||
إِنَّ المُجرِمِين‌َ فِي ضَلالٍ وَ سُعُرٍ (47) يَوم‌َ يُسحَبُون‌َ فِي النّارِ عَلي وُجُوهِهِم ذُوقُوا مَسَّ سَقَرَ (48) | |||
محققا مجرمين در گمراهي و آتش سوزان هستند. | |||
جلد 16 - صفحه 366 | |||
روزي که آنها را برو مياندازند در آتش و بآنها ميگويند بچشيد و تماس پيدا كنيد طعم سقر را. | |||
يَوم‌َ يُسحَبُون‌َ فِي النّارِ سحاب ابر است که بتوسط باد و ملائكه آنها را با شدّت هر چه تمام‌تر ميرانند بآن محلي که مأمور هستند ببارند كنايه از اينكه آنها را ملائكه بشدت هر چه تمام‌تر ميرانند با زنجيرها و غلها و تازيانه‌ها بسوي آتش. | |||
عَلي وُجُوهِهِم بصورة و از سر آنها را پرتاب مي‌كنند ميانه آتش. | |||
ذُوقُوا كلام ملائكه است بچشيد. | |||
مَسَّ سَقَرَ تماس بگيريد با آتش اشاره به اينكه آتش از شما جدا نمي‌شود و شما هم از آتش جدا نخواهيد شد. | |||
}} | |||
|-| | |||
برگزیده تفسیر نمونه= | |||
===برگزیده تفسیر نمونه=== | |||
{{نمایش فشرده تفسیر| | |||
(آیه 48)- «در آن روز که در آتش دوزخ به صورتشان کشیده می‌شود (و به آنها گفته می‌شود:) بچشید آتش دوزخ را» دوزخی که پیوسته آن را انکار می‌کردید و دروغ و افسانه می‌پنداشتید (یَوْمَ یُسْحَبُونَ فِی النَّارِ عَلی وُجُوهِهِمْ ذُوقُوا مَسَّ سَقَرَ). | |||
در روایتی از امام صادق علیه السّلام نقل شده: در جهنّم «درّه‌ای است به نام سقر که جایگاه متکبران است، و هر گاه نفس بکشد دوزخ را می‌سوزاند»! | |||
}} | |||
|-|تسنیم= | |-|تسنیم= | ||
{{ نمایش فشرده تفسیر| | |||
*[[تفسیر:تسنیم | تفسیر آیات]] | *[[تفسیر:تسنیم | تفسیر آیات]] | ||
}} | |||
|-|</tabber> | |-|</tabber> | ||
| خط ۸۴: | خط ۲۱۷: | ||
[[رده:ورود با صورت در جهنم]][[رده:آثار تکبر کافران]][[رده:عذاب جسمانى کافران]][[رده:عذاب روحى کافران]][[رده:عوامل ذلت اخروى کافران]][[رده:کافران در جهنم]][[رده:شدت عذاب گناهکاران]][[رده:کیفیت ورود گناهکاران در جهنم]][[رده:معاد جسمانى]] | [[رده:ورود با صورت در جهنم]][[رده:آثار تکبر کافران]][[رده:عذاب جسمانى کافران]][[رده:عذاب روحى کافران]][[رده:عوامل ذلت اخروى کافران]][[رده:کافران در جهنم]][[رده:شدت عذاب گناهکاران]][[رده:کیفیت ورود گناهکاران در جهنم]][[رده:معاد جسمانى]] | ||
[[رده:آیات قرآن]] [[رده:سوره القمر ]] | [[رده:آیات قرآن]] [[رده:سوره القمر ]] | ||
{{#seo: | |||
|title=آیه 48 سوره قمر | |||
|title_mode=replace | |||
|keywords=آیه 48 سوره قمر,قمر 48,يَوْمَ يُسْحَبُونَ فِي النَّارِ عَلَى وُجُوهِهِمْ ذُوقُوا مَسَ سَقَرَ,ورود با صورت در جهنم,آثار تکبر کافران,عذاب جسمانى کافران,عذاب روحى کافران,عوامل ذلت اخروى کافران,کافران در جهنم,شدت عذاب گناهکاران,کیفیت ورود گناهکاران در جهنم,معاد جسمانى,آیات قرآن سوره القمر | |||
|description=يَوْمَ يُسْحَبُونَ فِي النَّارِ عَلَى وُجُوهِهِمْ ذُوقُوا مَسَ سَقَرَ | |||
|image=Wiki_Logo.png | |||
|image_alt=الکتاب | |||
|site_name=الکتاب | |||
}} | |||
نسخهٔ کنونی تا ۲۵ مرداد ۱۴۰۱، ساعت ۰۸:۴۴
| کپی متن آیه |
|---|
| يَوْمَ يُسْحَبُونَ فِي النَّارِ عَلَى وُجُوهِهِمْ ذُوقُوا مَسَ سَقَرَ |
ترجمه
| القمر ٤٧ | آیه ٤٨ | القمر ٤٩ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«یُسْحَبُونَ»: روی زمین کشانده می‌شوند (نگا: غافر / ). «مَسَّ»: لمس. پسوده. مراد رنج و الم و گرمی و حرارت آتش دوزخ است. «سَقَرَ»: اسم خاص دوزخ است و غیر منصرف.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
نزول
شأن نزول آیات ۴۷ تا ۴۹:
ابوهریرة گوید: مشرکین قریش با رسول خدا صلی الله علیه و آله درباره خلقت خداوند از روى مصلحت و حکمت به مخاصمت و دشمنى برخاسته و منکر آن شده بودند سپس این آیات نازل گردید.[۱]
تفسیر
تفسیر نور (محسن قرائتی)
إِنَّ الْمُجْرِمِينَ فِي ضَلالٍ وَ سُعُرٍ «47» يَوْمَ يُسْحَبُونَ فِي النَّارِ عَلى وُجُوهِهِمْ ذُوقُوا مَسَّ سَقَرَ «48» إِنَّا كُلَّ شَيْ‌ءٍ خَلَقْناهُ بِقَدَرٍ «49»
همانا مجرمان در گمراهى و (آتش و) جنونند. روزى كه به رو در آتش كشيده شوند (و به آنان گفته شود:) تماس جهنم (و آتش دوزخ) را بچشيد.
همانا ما هر چيز را به اندازه‌ى معيّنى آفريده‌ايم.
تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)
يَوْمَ يُسْحَبُونَ فِي النَّارِ عَلى وُجُوهِهِمْ ذُوقُوا مَسَّ سَقَرَ (48)
يَوْمَ يُسْحَبُونَ فِي النَّارِ: روزى كه كشيده شوند در آتش جهنم، عَلى وُجُوهِهِمْ: بر رويهاى خود، يعنى ايشان را بروى انداخته بكشند و به جهنم افكنند و نزد اين حال به سرزنش به آنها گويند: ذُوقُوا مَسَّ سَقَرَ: بچشيد حرارت آتش و الم آن را.
تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)
أَ كُفَّارُكُمْ خَيْرٌ مِنْ أُولئِكُمْ أَمْ لَكُمْ بَراءَةٌ فِي الزُّبُرِ (43) أَمْ يَقُولُونَ نَحْنُ جَمِيعٌ مُنْتَصِرٌ (44) سَيُهْزَمُ الْجَمْعُ وَ يُوَلُّونَ الدُّبُرَ (45) بَلِ السَّاعَةُ مَوْعِدُهُمْ وَ السَّاعَةُ أَدْهى وَ أَمَرُّ (46) إِنَّ الْمُجْرِمِينَ فِي ضَلالٍ وَ سُعُرٍ (47)
يَوْمَ يُسْحَبُونَ فِي النَّارِ عَلى وُجُوهِهِمْ ذُوقُوا مَسَّ سَقَرَ (48) إِنَّا كُلَّ شَيْ‌ءٍ خَلَقْناهُ بِقَدَرٍ (49) وَ ما أَمْرُنا إِلاَّ واحِدَةٌ كَلَمْحٍ بِالْبَصَرِ (50) وَ لَقَدْ أَهْلَكْنا أَشْياعَكُمْ فَهَلْ مِنْ مُدَّكِرٍ (51) وَ كُلُّ شَيْ‌ءٍ فَعَلُوهُ فِي الزُّبُرِ (52)
وَ كُلُّ صَغِيرٍ وَ كَبِيرٍ مُسْتَطَرٌ (53) إِنَّ الْمُتَّقِينَ فِي جَنَّاتٍ وَ نَهَرٍ (54) فِي مَقْعَدِ صِدْقٍ عِنْدَ مَلِيكٍ مُقْتَدِرٍ (55)
جلد 5 صفحه 107
ترجمه
آيا كافران شما بهترند از آن اقوام نامبرده يا براى شما امان نامه‌ايست در كتابها
يا مى‌گويند ما جماعت انتقام كشنده‌ايم
زود باشد كه فرارى شوند آن جماعت و برگردانند پشت‌هاى خودشان را
بلكه قيامت وعده‌گاه آنها است و قيامت ابتلائش شديدتر و تلخ‌تر است
همانا گناهكاران در گمراهى و زبانه‌هاى آتش سوزانند
روز كه كشيده ميشوند در آتش بر رويهاشان بچشيد برخورد دوزخ را
همانا ما همه چيز را آفريديم باندازه
و نيست فرمان ما مگر يكبار مانند يكبار توجّه نمودن بچيزى با شتاب بچشم
و بتحقيق هلاك كرديم امثال شما را پس آيا پند گيرنده‌اى هست
و هر چه بجا آورده‌اند آنرا در كتابها است
و هر كوچك و بزرگى نوشته شده است
همانا پرهيزكاران در بهشتها و كنار نهرهايند
در جايگاه راستى و درستى و صفا نزد پادشاه با اقتدار.
تفسير
خداوند متعال بعد از نقل قضاياى سابقه خطاب باهالى مكّه فرموده ميفرمايد آيا كفّار شما برتر و بالاتر و قوى و نيرومندترند از اقوام سابقه كه احوالشان و نتيجه اعمالشان مكرّر ذكر شد يا شما سند امان خود را از عذاب الهى در كتب سماوى گرفته‌ايد و در آنها خدا يادداشت فرموده كه اهالى مكّه را عذاب نفرمايد يا ميگويند ما جماعتى هستيم كه متّفق و متّحد با يكديگريم و ميتوانيم انتقام خودمان را از دشمنانمان بكشيم و كسى نميتواند بر ما غالب شود و افراد منتصر بملاحظه لفظ جميع است و قمّى ره فرموده قريش گفتند ما اجتماع نموديم كه انتقام خودمان را بقتل تو اى محمّد بكشيم پس اين آيه نازل شد و يكى از اخبار غيبيّه قرآن كه مثبت اعجاز آن و رسول خاتم است اين است كه خداوند خبر داده كه در آتيه نزديكى كه جنگ بدر باشد اجتماع آنها مبدّل بهزيمت و فرار و اقبالشان منجرّ به ادبار خواهد شد و واقع شد و آن اوّلين فتح بزرگ اسلام بود بعد از هجرت ولى خدا ميفرمايد موعد اصلى و عذاب كامل آنها در قيامت است و داهيه آنروز أدهى و أشدّ و طعم عذابش تلخ‌تر و استمرارش بيشتر است و اين هزيمت و فرار و قتل و اسارت و ادبار طليعه‌اى است از آن خفّت و انكسار و مشتى است نمونه از خروار گناهكاران در دنيا بضلالت و در گمراهى از حق و حقيقت بسر ميبرند و در
جلد 5 صفحه 108
آخرت بشعله‌هاى آتش سوزان جهنم معذّبند و قمّى ره فرموده سعير وادى بزرگى است در جهنّم و روز كه بعنف و جبر كشيده ميشوند بسوى آتش و برو در آن افكنده ميشوند بآنها گفته شود بچشيد طعم اصابت و مساس با آتش جهنّم را و سقر نام جهنم است و براى تعريف و تأنيث ممنوع از صرف شده و در بعضى از روايات بوادى مخصوصى در جهنّم براى اهل تكبّر كه آتش آن سوزانتر است معرّفى شده و خداوند هر چه را خلق فرموده بر طبق حكمت و مصلحت و بمقدار موافق با آن دو كه مكتوب در لوح محفوظ است خلق فرموده از جهت ذات و مقدار، عبث و جزاف نيست مقدّرى كه بگل نكهت و بگل جان داد بهر كه هر چه سزا ديد حكمتش آن داد عذاب كفّار هم از اين قبيل است كه بمقدار استحقاق آنها خواهد بود و قمى ره نقل فرموده كه از براى آن وقت و اجل و مدّت است و از بعضى از روايات استفاده ميشود كه اين آيات از انّ المجرمين تا اينجا در شأن طايفه قدريّه كه مجوس اين امّتند و خواستند خدا را بعدل توصيف نمايند از سلطنت اخراج نموده‌اند نازل شده و ظاهرا آنها كسانى هستند كه ميگويند امور خلق بتدبير آنها است نه تقدير خدا و نيست فرمان حق مگر يك امر كن يعنى يك اراده وجود كه فورا موجود ميشود و براى تصوير سهولت و فوريّت آن در ذهن فرموده مانند يك نظر افكندن بچيزى با سرعت و الّا امر از آن بالاتر است چون بصرف اراده وجود پيدا ميكند و چيز ديگرى لازم ندارد و لذا در جاى ديگر فرموده و ما امر الساعة الا كلمح البصر او هو اقرب يعنى نيست كار قيامت مگر مانند يك چشم بهم زدن بلكه آن كمتر است اگر بخواهد خداوند برپا نمايد آنرا و بعضى از مفسّرين اينجا هم گفته‌اند مراد امر قيامت است و باز خداوند بكفّار مكّه فرموده كه ما بتحقيق هلاك نموديم پيروان و امثال شما را در كفر و شرك پس هنوز شما متذكّر نشديد كه پيرامون اين اعمال نگرديد و بدانيد كه آنچه را سابقين شما بجا آوردند از كفر و شرك و الحاد و لجاج و عناد در نامه‌هاى اعمال آنها مكتوب و محفوظ است و هر كار خوب و بدى كوچك باشد يا بزرگ از هر كس صادر شده باشد از اولين و آخرين مضبوط و محصى و مسطور شده براى مجازات در دار جزا و اهل
جلد 5 صفحه 109
تقوى و پرهيزكارى در بهشتها كنار نهرهاى جارى در جايگاهيكه جز راستى و درستى و صدق و صفا در آن نباشد در جوار رحمت پادشاه صاحب اقتدارى كه عقول از معرفت آن عاجزند شادكام و مقضى المرام ميباشند و افراد نهر بملاحظه دلالت آن بر جنس و عدم احتياج آن بجمع و مراعات فواصل است در ثواب الاعمال و مجمع از امام صادق عليه السّلام نقل نموده كه هر كس سوره اقتربت الساعه را بخواند خداوند او را از قبرش بيرون ميآورد و بر ناقه‌اى از ناقه‌هاى بهشتى سوار ميفرمايد و لابد ببهشت ميرود و الحمد للّه رب العالمين.
جلد 5 صفحه 110
اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)
إِنَّ المُجرِمِين‌َ فِي ضَلالٍ وَ سُعُرٍ (47) يَوم‌َ يُسحَبُون‌َ فِي النّارِ عَلي وُجُوهِهِم ذُوقُوا مَسَّ سَقَرَ (48)
محققا مجرمين در گمراهي و آتش سوزان هستند.
جلد 16 - صفحه 366
روزي که آنها را برو مياندازند در آتش و بآنها ميگويند بچشيد و تماس پيدا كنيد طعم سقر را.
يَوم‌َ يُسحَبُون‌َ فِي النّارِ سحاب ابر است که بتوسط باد و ملائكه آنها را با شدّت هر چه تمام‌تر ميرانند بآن محلي که مأمور هستند ببارند كنايه از اينكه آنها را ملائكه بشدت هر چه تمام‌تر ميرانند با زنجيرها و غلها و تازيانه‌ها بسوي آتش.
عَلي وُجُوهِهِم بصورة و از سر آنها را پرتاب مي‌كنند ميانه آتش.
ذُوقُوا كلام ملائكه است بچشيد.
مَسَّ سَقَرَ تماس بگيريد با آتش اشاره به اينكه آتش از شما جدا نمي‌شود و شما هم از آتش جدا نخواهيد شد.
برگزیده تفسیر نمونه
(آیه 48)- «در آن روز که در آتش دوزخ به صورتشان کشیده می‌شود (و به آنها گفته می‌شود:) بچشید آتش دوزخ را» دوزخی که پیوسته آن را انکار می‌کردید و دروغ و افسانه می‌پنداشتید (یَوْمَ یُسْحَبُونَ فِی النَّارِ عَلی وُجُوهِهِمْ ذُوقُوا مَسَّ سَقَرَ).
در روایتی از امام صادق علیه السّلام نقل شده: در جهنّم «درّه‌ای است به نام سقر که جایگاه متکبران است، و هر گاه نفس بکشد دوزخ را می‌سوزاند»!
نکات آیه
۱ - قیامت، روز کشانده شدن مجرمان بر صورت هاشان در آتش دوزخ (یوم یسحبون فى النار على وجوههم) «سحب» (مصدر مجهول «یسحبون») به معناى کشانده شدن است.
۲ - کشیده شدن مجرمان، با صورت در آتش به منظور چشیدن هرچه بیشتر طعم عذاب (یوم یسحبون فى النار على وجوههم ذوقوا مسّ سقر)
۳ - شکنجه روحى کافران در دوزخ، علاوه بر شکنجه جسمى آنان (یسحبون ... ذوقوا مسّ سقر) امر در «ذوقوا» براى تهکم و استهزا است. به استهزا گرفته شدن دوزخیان از سوى مأموران الهى - در مقایسه با عذاب جسمى آنان - شکنجه روحى خواهد بود.
۴ - کافران مغرور و خودخواه دنیا، محکوم به ذلت و خوارى در آخرت (أم یقولون نحن جمیع منتصر ... یوم یسحبون فى النار على وجوههم ذوقوا مسّ سقر)
۵ - معاد آدمیان در قیامت، معادى جسمانى (یوم یسحبون فى النار على وجوههم ذوقوا مسّ سقر)
موضوعات مرتبط
- جهنم: ورود با صورت در جهنم ۱
- کافران: آثار تکبر کافران ۴; عذاب جسمانى کافران ۳; عذاب روحى کافران ۳; عوامل ذلت اخروى کافران ۴; کافران در جهنم ۳
- گناهکاران: شدت عذاب گناهکاران ۲; کیفیت ورود گناهکاران در جهنم ۱، ۲
- معاد: معاد جسمانى ۵
منابع
- ↑ صحیح ترمذى و صحیح مسلم و تفسیر کشف الاسرار.
