الشورى ١٠: تفاوت میان نسخهها
(افزودن سال نزول) |
(←تفسیر) |
||
(۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{قاب | متن = '''[[شامل این کلمه::وَ|وَ]] [[شامل این ریشه::و| ]][[شامل این کلمه::مَا|مَا]] [[شامل این ریشه::ما| ]][[شامل این کلمه::اخْتَلَفْتُم|اخْتَلَفْتُمْ]] [[کلمه غیر ربط::اخْتَلَفْتُم| ]] [[شامل این ریشه::خلف| ]][[ریشه غیر ربط::خلف| ]][[شامل این کلمه::فِيه|فِيهِ]] [[شامل این ریشه::فى| ]][[شامل این ریشه::ه| ]][[شامل این کلمه::مِن|مِنْ]] [[شامل این ریشه::من| ]][[شامل این کلمه::شَيْء|شَيْءٍ]] [[کلمه غیر ربط::شَيْء| ]] [[شامل این ریشه::شىء| ]][[ریشه غیر ربط::شىء| ]][[شامل این کلمه::فَحُکْمُه|فَحُکْمُهُ]] [[کلمه غیر ربط::فَحُکْمُه| ]] [[شامل این ریشه::حکم| ]][[ریشه غیر ربط::حکم| ]][[شامل این ریشه::ف| ]][[ریشه غیر ربط::ف| ]][[شامل این ریشه::ه| ]][[ریشه غیر ربط::ه| ]][[شامل این کلمه::إِلَى|إِلَى]] [[شامل این ریشه::الى| ]][[شامل این کلمه::اللّه|اللَّهِ]] [[کلمه غیر ربط::اللّه| ]] [[شامل این ریشه::الله| ]][[ریشه غیر ربط::الله| ]][[شامل این ریشه::اله| ]][[ریشه غیر ربط::اله| ]][[شامل این ریشه::وله| ]][[ریشه غیر ربط::وله| ]][[شامل این کلمه::ذٰلِکُم|ذٰلِکُمُ]] [[کلمه غیر ربط::ذٰلِکُم| ]] [[شامل این ریشه::ذلکم| ]][[ریشه غیر ربط::ذلکم| ]][[شامل این کلمه::اللّه|اللَّهُ]] [[کلمه غیر ربط::اللّه| ]] [[شامل این ریشه::الله| ]][[ریشه غیر ربط::الله| ]][[شامل این ریشه::اله| ]][[ریشه غیر ربط::اله| ]][[شامل این ریشه::وله| ]][[ریشه غیر ربط::وله| ]][[شامل این کلمه::رَبّي|رَبِّي]] [[کلمه غیر ربط::رَبّي| ]] [[شامل این ریشه::ربب| ]][[ریشه غیر ربط::ربب| ]][[شامل این ریشه::ى| ]][[ریشه غیر ربط::ى| ]][[شامل این کلمه::عَلَيْه|عَلَيْهِ]] [[کلمه غیر ربط::عَلَيْه| ]] [[شامل این ریشه::على| ]][[ریشه غیر ربط::على| ]][[شامل این ریشه::ه| ]][[ریشه غیر ربط::ه| ]][[شامل این کلمه::تَوَکّلْت|تَوَکَّلْتُ]] [[کلمه غیر ربط::تَوَکّلْت| ]] [[شامل این ریشه::وکل| ]][[ریشه غیر ربط::وکل| ]][[شامل این کلمه::وَ|وَ]] [[شامل این ریشه::و| ]][[شامل این کلمه::إِلَيْه|إِلَيْهِ]] [[شامل این ریشه::الى| ]][[شامل این ریشه::ه| ]][[شامل این کلمه::أُنِيب|أُنِيبُ]] [[کلمه غیر ربط::أُنِيب| ]] [[شامل این ریشه::نوب| ]][[ریشه غیر ربط::نوب| ]]'''}} | {{قاب | متن = '''[[شامل این کلمه::وَ|وَ]] [[شامل این ریشه::و| ]][[شامل این کلمه::مَا|مَا]] [[شامل این ریشه::ما| ]][[شامل این کلمه::اخْتَلَفْتُم|اخْتَلَفْتُمْ]] [[کلمه غیر ربط::اخْتَلَفْتُم| ]] [[شامل این ریشه::خلف| ]][[ریشه غیر ربط::خلف| ]][[شامل این کلمه::فِيه|فِيهِ]] [[شامل این ریشه::فى| ]][[شامل این ریشه::ه| ]][[شامل این کلمه::مِن|مِنْ]] [[شامل این ریشه::من| ]][[شامل این کلمه::شَيْء|شَيْءٍ]] [[کلمه غیر ربط::شَيْء| ]] [[شامل این ریشه::شىء| ]][[ریشه غیر ربط::شىء| ]][[شامل این کلمه::فَحُکْمُه|فَحُکْمُهُ]] [[کلمه غیر ربط::فَحُکْمُه| ]] [[شامل این ریشه::حکم| ]][[ریشه غیر ربط::حکم| ]][[شامل این ریشه::ف| ]][[ریشه غیر ربط::ف| ]][[شامل این ریشه::ه| ]][[ریشه غیر ربط::ه| ]][[شامل این کلمه::إِلَى|إِلَى]] [[شامل این ریشه::الى| ]][[شامل این کلمه::اللّه|اللَّهِ]] [[کلمه غیر ربط::اللّه| ]] [[شامل این ریشه::الله| ]][[ریشه غیر ربط::الله| ]][[شامل این ریشه::اله| ]][[ریشه غیر ربط::اله| ]][[شامل این ریشه::وله| ]][[ریشه غیر ربط::وله| ]][[شامل این کلمه::ذٰلِکُم|ذٰلِکُمُ]] [[کلمه غیر ربط::ذٰلِکُم| ]] [[شامل این ریشه::ذلکم| ]][[ریشه غیر ربط::ذلکم| ]][[شامل این کلمه::اللّه|اللَّهُ]] [[کلمه غیر ربط::اللّه| ]] [[شامل این ریشه::الله| ]][[ریشه غیر ربط::الله| ]][[شامل این ریشه::اله| ]][[ریشه غیر ربط::اله| ]][[شامل این ریشه::وله| ]][[ریشه غیر ربط::وله| ]][[شامل این کلمه::رَبّي|رَبِّي]] [[کلمه غیر ربط::رَبّي| ]] [[شامل این ریشه::ربب| ]][[ریشه غیر ربط::ربب| ]][[شامل این ریشه::ى| ]][[ریشه غیر ربط::ى| ]][[شامل این کلمه::عَلَيْه|عَلَيْهِ]] [[کلمه غیر ربط::عَلَيْه| ]] [[شامل این ریشه::على| ]][[ریشه غیر ربط::على| ]][[شامل این ریشه::ه| ]][[ریشه غیر ربط::ه| ]][[شامل این کلمه::تَوَکّلْت|تَوَکَّلْتُ]] [[کلمه غیر ربط::تَوَکّلْت| ]] [[شامل این ریشه::وکل| ]][[ریشه غیر ربط::وکل| ]][[شامل این کلمه::وَ|وَ]] [[شامل این ریشه::و| ]][[شامل این کلمه::إِلَيْه|إِلَيْهِ]] [[شامل این ریشه::الى| ]][[شامل این ریشه::ه| ]][[شامل این کلمه::أُنِيب|أُنِيبُ]] [[کلمه غیر ربط::أُنِيب| ]] [[شامل این ریشه::نوب| ]][[ریشه غیر ربط::نوب| ]]'''}} | ||
{| class="ayeh-table mw-collapsible mw-collapsed" | |||
!کپی متن آیه | |||
|- | |||
|وَ مَا اخْتَلَفْتُمْ فِيهِ مِنْ شَيْءٍ فَحُکْمُهُ إِلَى اللَّهِ ذٰلِکُمُ اللَّهُ رَبِّي عَلَيْهِ تَوَکَّلْتُ وَ إِلَيْهِ أُنِيبُ | |||
|} | |||
'''ترجمه ''' | '''ترجمه ''' | ||
<tabber> | <tabber> | ||
خط ۱۵: | خط ۱۸: | ||
|-|صادقی تهرانی=و دربارهی هر چیزی اختلاف کردید، پس حکمش تنها سوی خداست. این پروردگار من است. تنها بر او توکّل کردم و تنها سوی او پیاپی بازمیگردم. | |-|صادقی تهرانی=و دربارهی هر چیزی اختلاف کردید، پس حکمش تنها سوی خداست. این پروردگار من است. تنها بر او توکّل کردم و تنها سوی او پیاپی بازمیگردم. | ||
|-|معزی=و آنچه اختلاف کردید در آن از چیزی پس حکمش بسوی خدا است این است خدا پروردگار من بر او توکّل کنم و بسوی او بازگردم | |-|معزی=و آنچه اختلاف کردید در آن از چیزی پس حکمش بسوی خدا است این است خدا پروردگار من بر او توکّل کنم و بسوی او بازگردم | ||
|-|</tabber>< | |-|english=<div id="qenag">Whatever matter you differ about, its judgment rests with Allah. “Such is Allah, my Lord, in Whom I trust, and unto Him I repent.”</div> | ||
|-|</tabber> | |||
<div class="audiotable"> | |||
<div id="quran_sound">ترتیل: <sound src="http://dl.bitan.ir/quran/parhizgar/042010.mp3"></sound></div> | |||
<div id="trans_sound">ترجمه: <sound src="http://dl.bitan.ir/quran/makarem/042010.mp3"></sound></div> | |||
</div> | |||
{{آيه | سوره = سوره الشورى | نزول = [[نازل شده در سال::12|١٢ بعثت]] | نام = [[شماره آیه در سوره::10|١٠]] | قبلی = الشورى ٩ | بعدی = الشورى ١١ | کلمه = [[تعداد کلمات::17|١٧]] | حرف = }} | {{آيه | سوره = سوره الشورى | نزول = [[نازل شده در سال::12|١٢ بعثت]] | نام = [[شماره آیه در سوره::10|١٠]] | قبلی = الشورى ٩ | بعدی = الشورى ١١ | کلمه = [[تعداد کلمات::17|١٧]] | حرف = }} | ||
===معنی کلمات و عبارات=== | ===معنی کلمات و عبارات=== | ||
خط ۳۲: | خط ۴۰: | ||
<tabber> | <tabber> | ||
المیزان= | المیزان= | ||
{{ نمایش فشرده تفسیر| | |||
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۸_بخش۲#link14 | آيات ۷ - ۱۲ سوره شورى]] | *[[تفسیر:المیزان جلد۱۸_بخش۲#link14 | آيات ۷ - ۱۲ سوره شورى]] | ||
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۸_بخش۲#link15 | دعوت پيامبر اسلام | *[[تفسیر:المیزان جلد۱۸_بخش۲#link15 | دعوت پيامبر اسلام «ص»، جهانى و تدريجى بوده]] | ||
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۸_بخش۲#link16 | شرح | *[[تفسیر:المیزان جلد۱۸_بخش۲#link16 | شرح آيه: «وَ لَو شَاءَ اللهُ لَجَعَلَهُم أُمّة وَاحِدَة» و اقوال گوناگون مفسران]] | ||
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۸_بخش۳#link20 | تنها خداوند، ولیّ و عهده دار امور مؤمنان است]] | |||
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۸_بخش۳#link21 | وضع احكام تكوينى و تشريعى، اختصاص به خداوند دارد]] | |||
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۸_بخش۳#link22 | نظرات مفسران، در تفسیر آیه: «وَ مَا اختَلَفتُم ...»]] | |||
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۸_بخش۳#link20 | | *[[تفسیر:المیزان جلد۱۸_بخش۳#link24 | دلایل انحصار ربوبيت در خداوند سبحان]] | ||
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۸_بخش۳#link21 | | |||
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۸_بخش۳#link22 | | |||
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۸_بخش۳#link24 | | |||
}} | |||
|-|نمونه= | |-|نمونه= | ||
{{ نمایش فشرده تفسیر| | |||
*[[تفسیر:نمونه جلد۲۰_بخش۶۸#link179 | تفسیر آیات]] | *[[تفسیر:نمونه جلد۲۰_بخش۶۸#link179 | تفسیر آیات]] | ||
}} | |||
|-| تفسیر نور= | |||
===تفسیر نور (محسن قرائتی)=== | |||
{{ نمایش فشرده تفسیر| | |||
وَ مَا اخْتَلَفْتُمْ فِيهِ مِنْ شَيْءٍ فَحُكْمُهُ إِلَى اللَّهِ ذلِكُمُ اللَّهُ رَبِّي عَلَيْهِ تَوَكَّلْتُ وَ إِلَيْهِ أُنِيبُ «10» | |||
و هر چه را در آن اختلاف داريد پس حكمش با خداست، اين است خدايى كه پروردگار من است. تنها بر او توكّل كردهام و تنها به سوى او انابه مىكنم. | |||
===نکته ها=== | |||
تا وقتى كه انسان هست اختلاف نظر نيز هست و تا اختلاف نظر هست مراجعه به قانون الهى و دين لازم است. پس نمىتوان ادّعا كرد كه به دين نيازى نيست. | |||
در اين آيه، كلمهى «تَوَكَّلْتُ» در قالب ماضى و كلمه «أُنِيبُ» در قالب مضارع ذكر شده كه شايد بتوان گفت: توكّل برخاسته از ايمانى ثابت ولى انابه در هر روز و هر لحظه لازم است. | |||
كلمه «عَلَيْهِ» و «إِلَيْهِ» مقدّم بر «تَوَكَّلْتُ» و «أُنِيبُ» آمده است، يعنى نه بر ديگرى توكّل كنيد و نه به ديگران مراجعه نماييد. | |||
===پیام ها=== | |||
1- دين، تنها پاسخ گوى مسائل اخلاقى و اعتقادى نيست، بلكه در هر چه از مسائل سياسى، اقتصادى و ... اختلاف داريد دين پاسخگوست. «وَ مَا اخْتَلَفْتُمْ | |||
جلد 8 - صفحه 379 | |||
فِيهِ مِنْ شَيْءٍ» | |||
2- در اسلام بن بست وجود ندارد. وَ مَا اخْتَلَفْتُمْ ... فَحُكْمُهُ إِلَى اللَّهِ | |||
3- حل اختلاف از شئون ربوبيّت است. «ذلِكُمُ اللَّهُ رَبِّي» | |||
4- به هنگام اختلاف به خدا رجوع كنيد و بر او توكّل و انابه نماييد و هر حكمى صادر كرد از انجام آن نگران نباشيد. فَحُكْمُهُ إِلَى اللَّهِ ... عَلَيْهِ تَوَكَّلْتُ وَ إِلَيْهِ أُنِيبُ | |||
5- توكّل و انابه نتيجه ايمان به ربوبيّت خداست. «اللَّهُ رَبِّي عَلَيْهِ تَوَكَّلْتُ وَ إِلَيْهِ أُنِيبُ» | |||
}} | |||
|-| | |||
اثنی عشری= | |||
===تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)=== | |||
{{نمایش فشرده تفسیر| | |||
وَ مَا اخْتَلَفْتُمْ فِيهِ مِنْ شَيْءٍ فَحُكْمُهُ إِلَى اللَّهِ ذلِكُمُ اللَّهُ رَبِّي عَلَيْهِ تَوَكَّلْتُ وَ إِلَيْهِ أُنِيبُ «10» | |||
بعد از آن حكايت قول رسول فرمايد به مؤمنان كه: | |||
وَ مَا اخْتَلَفْتُمْ فِيهِ: و آنچه اختلاف مىكنيد اى مؤمنان در آن با كافران يا ميان خود، مِنْ شَيْءٍ: از چيزى از امور دينيه و دنيويه، فَحُكْمُهُ إِلَى اللَّهِ: پس حكم آن مفوض است به خدا، يعنى روز قيامت كه ميزان عدل را نصب كنند، حق تعالى حكم فرمايد به حقيت محق و بطلان باطل ميان شما و ايشان. مراد حكم به ثواب مؤمنين و عقوبت كافرين و مبطلين است. نزد بعضى معنى آنكه: | |||
آنچه اختلاف كنيد از علوم متعلقه تكليف يا در احكام حلال و حرام يا منازعه امرى از امور، پس برگردانيد حكم او را به خدا و رسول، چنانچه در آيه ديگر فرمايد: «فَإِنْ تَنازَعْتُمْ فِي شَيْءٍ فَرُدُّوهُ إِلَى اللَّهِ وَ الرَّسُولِ إِنْ كُنْتُمْ تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الْآخِرِ». | |||
ذلِكُمُ اللَّهُ رَبِّي: آن ذاتى كه حقّيت حكم صفت او است پروردگار من، | |||
---- | |||
«1» برهان ج 4 ص 118 حديث 1 بنقل از ابن شهر آشوب. | |||
جلد 11 - صفحه 402 | |||
عَلَيْهِ تَوَكَّلْتُ: بر او نه بر غير او توكل كردم در رد كيد دشمنان دين و در همه امور جميع مهمات خود را به او واگذار نمودم. وَ إِلَيْهِ أُنِيبُ: و بسوى او بازگردانيده مىشوم نه غير او، چه مرجع تمام بندگان بسوى اوست. | |||
}} | |||
|-| | |||
روان جاوید= | |||
===تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)=== | |||
{{نمایش فشرده تفسیر| | |||
وَ الَّذِينَ اتَّخَذُوا مِنْ دُونِهِ أَوْلِياءَ اللَّهُ حَفِيظٌ عَلَيْهِمْ وَ ما أَنْتَ عَلَيْهِمْ بِوَكِيلٍ «6» وَ كَذلِكَ أَوْحَيْنا إِلَيْكَ قُرْآناً عَرَبِيًّا لِتُنْذِرَ أُمَّ الْقُرى وَ مَنْ حَوْلَها وَ تُنْذِرَ يَوْمَ الْجَمْعِ لا رَيْبَ فِيهِ فَرِيقٌ فِي الْجَنَّةِ وَ فَرِيقٌ فِي السَّعِيرِ «7» وَ لَوْ شاءَ اللَّهُ لَجَعَلَهُمْ أُمَّةً واحِدَةً وَ لكِنْ يُدْخِلُ مَنْ يَشاءُ فِي رَحْمَتِهِ وَ الظَّالِمُونَ ما لَهُمْ مِنْ وَلِيٍّ وَ لا نَصِيرٍ «8» أَمِ اتَّخَذُوا مِنْ دُونِهِ أَوْلِياءَ فَاللَّهُ هُوَ الْوَلِيُّ وَ هُوَ يُحْيِ الْمَوْتى وَ هُوَ عَلى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ «9» وَ مَا اخْتَلَفْتُمْ فِيهِ مِنْ شَيْءٍ فَحُكْمُهُ إِلَى اللَّهِ ذلِكُمُ اللَّهُ رَبِّي عَلَيْهِ تَوَكَّلْتُ وَ إِلَيْهِ أُنِيبُ «10» | |||
ترجمه | |||
و آنانكه گرفتند غير از او دوستان و ياورانى خدا نگهبان است بر آنها و نيستى تو بر آنها گماشته | |||
و اينچنين وحى كرديم بتو قرآنى عربى تا بيم دهى اهل مكّه و هر كه را در اطراف آن است و بيم دهى از روز اجتماع تمام خلق نيست شكى در آن دستهاى در بهشت و دستهاى در دوزخند | |||
و اگر خواسته بود خدا هر آينه قرار داده بود آنها را جماعت و گروهى واحد و ليكن داخل ميكند هر كه را ميخواهد در رحمتش و ستمكاران نيست براى آنها دوستى و نه يارى كنندهاى | |||
بلى گرفتند غير از او دوستانى و خداوند او است دوست و او زنده ميكند مردگانرا و او بر همه چيز توانا است | |||
و آنچه اختلاف كرديد در آن از چيزى پس حكمش بسوى خدا است آن حكمفرماى شما خدا پروردگار من است باو واگذاردم كارم را و بسويش بازگشت مينمايم. | |||
تفسير | |||
خداوند متعال بعد از بيان عظمت خود و اشاره باختصاص حمد و ثنا و | |||
---- | |||
جلد 4 صفحه 570 | |||
طلب رحمت و مغفرت بمقام ربوبى تهديد فرموده كفّار مكّه را كه جز خداوند معبودهاى باطلى را براى خودشان يار و ياور و مددكار و خداوندگار قرار دادند و آنها را ستايش و پرستش ميكنند و از آنها انتظار اجابت دعا و شفاعت گناه دارند چون به پيغمبر خود فرموده كه خداى بر حق مراقب اعمال و افعال آنان است و مجازات ميفرمايد آنها را بر حسب استحقاقشان و تو مسئول عمليّات آنها نيستى و نبايد از طرف آنها بامرى قيام نمائى و چنانچه خداوند وحى فرمود بتو و انبياء گذشته معارف حقّه را كه در آيات سابقه ذكر شد وحى فرموده است بتو قرآن را بزبان عربى فصيح كه اكمل و اشرف زبانها است براى آنكه بترسانى اهل مكّه را كه امّ القرى خوانده شده براى آنكه زمين از زير آن منبسط گشته و كسانيرا كه در اطراف آن يعنى ساير بلاد زمين سكونت دارند و بايد بجانب كعبه نماز بخوانند چنانچه در سوره انعام ذيل آيه و هذا كتاب انزلناه مبارك مفصّلا بيان شد از عذاب الهى و از روز قيامت كه روز حشر و جمع نمودن خلق اوّلين و آخرين است در صحراى محشر و شك و شبههاى در آن نبايد باشد كه واقع خواهد شد و بيايد بخواست خدا و مردم در آنروز دو دسته شوند يك دسته ببهشت روند و متنعّم بنعم ابدى گردند و يك دسته در آتش سوزان جهنّم جاى گيرند در كافى از امام صادق عليه السّلام نقل نموده كه يكروز پيغمبر صلّى اللّه عليه و اله و سلّم خطبه خواند پس دست راست خود را بلند فرمود با آنكه مشت او بسته بود و فرمود اى مردم در دست من چيست عرضه داشتند خدا و پيغمبر او داناترند پس فرمود در آن نامهاى اهل بهشت است و نامهاى پدران و كسان آنها تا روز قيامت پس بلند فرمود دست چپ خود را و فرمود اى مردم آيا ميدانيد در كف من چيست عرضه داشتند خدا و پيغمبر او داناترند پس فرمود نامهاى اهل آتش است و نامهاى پدران و كسان آنها تا روز قيامت بعد فرمود خدا بعدل حكم كرد خدا بعدل حكم كرد فرقهاى در بهشت و فرقهاى در آتشند و خداوند ميفرمايد كه اگر ميخواست خدا مردم تمامى متديّن بدين حق باشند اگر چه بغير اختيار باشد قرار ميداد آنها را اهل يك دين حق كه اسلام است قهرا و بلا اختيار مانند ملائكه ولى خدا ميخواهد مردم بتأمّل و تفكّر در آيات و باختيار خودشان داخل در دين اسلام شوند و باستحقاق بنعيم جنان | |||
---- | |||
جلد 4 صفحه 571 | |||
برسند تا لذّت آنها اكمل و مقامشان ارفع باشد و رحمت خداوند بمورد و محلّ قابل برسد و كسانيكه ظلم نمودند بر خودشان بشرك و كفر و اعراض از ذكر خدا و پيغمبر و امام بحق و آزار نمودند ايشان را بانكار و تكذيب نيست براى آنها در قيامت دوست و ياورى كه بتواند با آنها كمكى نمايد و از آنان دفع عذابى كند بلى آنها بجز خدا ياران و ياورانى اتّخاذ نمودند براى خودشان باميد آنكه شفاعت نمايند و كمك كنند در حوائج آنها غافل از آنكه ولى و والى و مولى و خداوندگار و نگهبان و نگهدار بندگان خداى بحقّ است نه بت و معبودهاى باطل ديگر و او است كه زنده ميكند مردگانرا در روز موعود و بر هر امرى از اماته و احياء و نگهبانى و نگهدارى و يارى و ياورى بندگان قدرت دارد و در محلّ خود اعمال ميفرمايد و آنچه را اختلاف نمايند مردم در آن از دين و مذهب و معارف و احكام حكم آن در دنيا به بيان حق و باطل و در آخرت بارائه دادن محقّ و مبطل با خدا است بگو اى پيغمبر اين خداى حاكم بحقّى كه شما داريد پروردگار من است من در تمام امور بخداى خود توكّل و اعتماد مينمايم و در تمام حوائج خود باو رجوع نموده و توسّل ميجويم شما هم بايد مانند من باشيد و تبعيّت از رويّه من نمائيد. | |||
}} | |||
|-| | |||
اطیب البیان= | |||
===اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)=== | |||
{{نمایش فشرده تفسیر| | |||
وَ مَا اختَلَفتُم فِيهِ مِن شَيءٍ فَحُكمُهُ إِلَي اللّهِ ذلِكُمُ اللّهُ رَبِّي عَلَيهِ تَوَكَّلتُ وَ إِلَيهِ أُنِيبُ «10» | |||
و آنچه اختلاف كرديد در او از هر شيئي پس حكم او بسوي خدا است اينست خداوندي که پروردگار من است بر او است توكل من و بسوي او است بازگشت من. | |||
وَ مَا اختَلَفتُم فِيهِ مِن شَيءٍ عموم دارد مطلق اختلافات را شامل ميشود چه اختلاف در مذاهب و اديان باشد مثل اختلاف يهود و نصاري و كفّار و مسلمين و مشركين و موحدين و چه اختلاف بين مسلمين درباره خلفاء حقه و باطله و چه اختلاف در شيعه درباره امامت واقفيه حنفيّه و اثني عشريه و چه اختلاف در احكام شرعيه باشد مثل مذاهب خمسه: | |||
حنفي مالكي حنبلي شافعي اماميه که در نوع احكام اختلاف دارند و چه اختلاف در باب ترافعات تمام اينها. | |||
فَحُكمُهُ إِلَي اللّهِ بايد رجوع كرد بفرمايشات او و بر طبق دستورات او عمل كرد و اگر سر خود و پيش خود عملي انجام داديد و مذهبي اختيار كرديد و طريقهاي اتخاذ نموديد فرداي قيامت در محكمه عدل الهي بين حق و باطل حكم ميفرمايد و هر که را بجزاء خود ميرساند. | |||
ذلِكُمُ اللّهُ رَبِّي اينکه است دستور و فرمان خداي متعال پروردگار من. | |||
جلد 15 - صفحه 461 | |||
عَلَيهِ تَوَكَّلتُ توكل ايكال كليه امور است بخداي متعال چه امور شخصيه انفراديه باشد از امر رزق و صحت و سلامت و عزت و غني از توسعه و ضيق که هر چه او تقدير فرموده و هر نحوي صلاح دانسته رفتار فرمايد بكلي نظر از اسباب و وسائط و وسائل بايد برداشت وَ مَن يَتَوَكَّل عَلَي اللّهِ فَهُوَ حَسبُهُ إِنَّ اللّهَ بالِغُ أَمرِهِ قَد جَعَلَ اللّهُ لِكُلِّ شَيءٍ قَدراً- طلاق آيه 3- و چه امور نوعيّه اجتماعيّه باشد و در باب معاشرات و مراودات و معاملات طبق تقديرات او تسليم باشد خوديتي از خود نشان ندهد قلبش آرام باشد. | |||
تو كار خود به خدا واگذار و خوشدل باش || که رحم اگر نكند مدّعي خدا بكند | |||
و اينکه توكل از شئون توحيد افعالي است. | |||
وَ إِلَيهِ أُنِيبُ انابه رجوع الي الحق است و دو قسم رجوع داريم يكي درباره قيامت که رجوع تمام بندگان است بسوي او إِنّا لِلّهِ وَ إِنّا إِلَيهِ راجِعُونَ- بقره آيه 151- و يكي در مورد امور و پيشامدها هر چه هست و هر که هست بايد ارجاع كند بتقدير الهي. | |||
}} | |||
|-| | |||
برگزیده تفسیر نمونه= | |||
===برگزیده تفسیر نمونه=== | |||
{{نمایش فشرده تفسیر| | |||
] | |||
(آیه 10)- و در این آیه چهارمین دلیل ولایت او را به این صورت شرح میدهد: «و در هر چیز اختلاف کنید داوری و حکمش با خداست، و تنها اوست که میتواند به اختلافات شما پایان دهد (وَ مَا اخْتَلَفْتُمْ فِیهِ مِنْ شَیْءٍ فَحُکْمُهُ إِلَی اللَّهِ). | |||
آری! یکی از شؤون ولایت آن است که بتواند به اختلافات کسانی که تحت ولایت او هستند با داوری صحیحش پایان دهد. | |||
بعد از ذکر این دلائل مختلف بر انحصار مقام ولایت در ذات پاک خداوند از قول پیامبرش صلّی اللّه علیه و اله میگوید: «این است خداوند پروردگار من» با این اوصاف کمالیه (ذلِکُمُ اللَّهُ رَبِّی). | |||
و به همین دلیل من او را ولی و یاور خود برگزیدهام «بر او توکل کردم و به سوی او (در مشکلات و گرفتاریها و لغزشها) باز میگردم» (عَلَیْهِ تَوَکَّلْتُ وَ إِلَیْهِ أُنِیبُ). | |||
}} | |||
|-|تسنیم= | |-|تسنیم= | ||
{{ نمایش فشرده تفسیر| | |||
*[[تفسیر:تسنیم | تفسیر آیات]] | *[[تفسیر:تسنیم | تفسیر آیات]] | ||
}} | |||
|-|</tabber> | |-|</tabber> | ||
خط ۱۰۳: | خط ۲۵۰: | ||
[[رده:منشأ تشریع احکام]][[رده:نقش احکام]][[رده:اهمیت حل اختلاف]][[رده:مرجع حل اختلاف]][[رده:اهداف ادیان آسمانى]][[رده:نقش ادیان آسمانى]][[رده:منشأ انابه]][[رده:عجز انسان ها]][[رده:اهمیت توکل بر خدا]][[رده:توکل بر خدا]][[رده:منشأ توکل بر خدا]][[رده:جهان بینى توحیدى]][[رده:آثار ولایت خدا]][[رده:اختصاصات خدا]][[رده:افعال خدا]][[رده:ربوبیت خدا]][[رده:قضاوت خدا]][[رده:وسعت قدرت خدا]][[رده:ولایت خدا]][[رده:عقیده به توحید ربوبى]][[رده:حل اختلاف در قیامت]][[رده:ظهور حقایق در قیامت]][[رده:ویژگیهاى قیامت]][[رده:انابه محمد]][[رده:توکل محمد]][[رده:فضایل محمد]][[رده:مربى محمد]][[رده:ولایت بر محمد]][[رده:شؤون ولایت]][[رده:مشمولان ولایت خدا]] | [[رده:منشأ تشریع احکام]][[رده:نقش احکام]][[رده:اهمیت حل اختلاف]][[رده:مرجع حل اختلاف]][[رده:اهداف ادیان آسمانى]][[رده:نقش ادیان آسمانى]][[رده:منشأ انابه]][[رده:عجز انسان ها]][[رده:اهمیت توکل بر خدا]][[رده:توکل بر خدا]][[رده:منشأ توکل بر خدا]][[رده:جهان بینى توحیدى]][[رده:آثار ولایت خدا]][[رده:اختصاصات خدا]][[رده:افعال خدا]][[رده:ربوبیت خدا]][[رده:قضاوت خدا]][[رده:وسعت قدرت خدا]][[رده:ولایت خدا]][[رده:عقیده به توحید ربوبى]][[رده:حل اختلاف در قیامت]][[رده:ظهور حقایق در قیامت]][[رده:ویژگیهاى قیامت]][[رده:انابه محمد]][[رده:توکل محمد]][[رده:فضایل محمد]][[رده:مربى محمد]][[رده:ولایت بر محمد]][[رده:شؤون ولایت]][[رده:مشمولان ولایت خدا]] | ||
[[رده:آیات قرآن]] [[رده:سوره الشورى ]] | [[رده:آیات قرآن]] [[رده:سوره الشورى ]] | ||
{{#seo: | |||
|title=آیه 10 سوره شورى | |||
|title_mode=replace | |||
|keywords=آیه 10 سوره شورى,شورى 10,وَ مَا اخْتَلَفْتُمْ فِيهِ مِنْ شَيْءٍ فَحُکْمُهُ إِلَى اللَّهِ ذٰلِکُمُ اللَّهُ رَبِّي عَلَيْهِ تَوَکَّلْتُ وَ إِلَيْهِ أُنِيبُ,منشأ تشریع احکام,نقش احکام,اهمیت حل اختلاف,مرجع حل اختلاف,اهداف ادیان آسمانى,نقش ادیان آسمانى,منشأ انابه,عجز انسان ها,اهمیت توکل بر خدا,توکل بر خدا,منشأ توکل بر خدا,جهان بینى توحیدى,آثار ولایت خدا,اختصاصات خدا,افعال خدا,ربوبیت خدا,قضاوت خدا,وسعت قدرت خدا,ولایت خدا,عقیده به توحید ربوبى,حل اختلاف در قیامت,ظهور حقایق در قیامت,ویژگیهاى قیامت,انابه محمد,توکل محمد,فضایل محمد,مربى محمد,ولایت بر محمد,شؤون ولایت,مشمولان ولایت خدا,آیات قرآن سوره الشورى | |||
|description=وَ مَا اخْتَلَفْتُمْ فِيهِ مِنْ شَيْءٍ فَحُکْمُهُ إِلَى اللَّهِ ذٰلِکُمُ اللَّهُ رَبِّي عَلَيْهِ تَوَکَّلْتُ وَ إِلَيْهِ أُنِيبُ | |||
|image=Wiki_Logo.png | |||
|image_alt=الکتاب | |||
|site_name=الکتاب | |||
}} |
نسخهٔ کنونی تا ۱۸ شهریور ۱۴۰۱، ساعت ۰۹:۰۲
کپی متن آیه |
---|
وَ مَا اخْتَلَفْتُمْ فِيهِ مِنْ شَيْءٍ فَحُکْمُهُ إِلَى اللَّهِ ذٰلِکُمُ اللَّهُ رَبِّي عَلَيْهِ تَوَکَّلْتُ وَ إِلَيْهِ أُنِيبُ |
ترجمه
الشورى ٩ | آیه ١٠ | الشورى ١١ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«فَحُکْمُهُ إِلَی اللهِ»: داوری آن به خدا واگذار میگردد. مراد مراجعه به قرآن و رهنمود گرفتن از آن است. البتّه پس از قرآن، مراجعه به سنّت نبوی است (نگا: نساء / ). «أُنِیبُ»: مراجعه میکنم (نگا: هود / ، رعد / ، زمر / ).
آیات مرتبط (تعداد ریشههای مشترک)
تفسیر
- آيات ۷ - ۱۲ سوره شورى
- دعوت پيامبر اسلام «ص»، جهانى و تدريجى بوده
- شرح آيه: «وَ لَو شَاءَ اللهُ لَجَعَلَهُم أُمّة وَاحِدَة» و اقوال گوناگون مفسران
- تنها خداوند، ولیّ و عهده دار امور مؤمنان است
- وضع احكام تكوينى و تشريعى، اختصاص به خداوند دارد
- نظرات مفسران، در تفسیر آیه: «وَ مَا اختَلَفتُم ...»
- دلایل انحصار ربوبيت در خداوند سبحان
تفسیر نور (محسن قرائتی)
وَ مَا اخْتَلَفْتُمْ فِيهِ مِنْ شَيْءٍ فَحُكْمُهُ إِلَى اللَّهِ ذلِكُمُ اللَّهُ رَبِّي عَلَيْهِ تَوَكَّلْتُ وَ إِلَيْهِ أُنِيبُ «10»
و هر چه را در آن اختلاف داريد پس حكمش با خداست، اين است خدايى كه پروردگار من است. تنها بر او توكّل كردهام و تنها به سوى او انابه مىكنم.
نکته ها
تا وقتى كه انسان هست اختلاف نظر نيز هست و تا اختلاف نظر هست مراجعه به قانون الهى و دين لازم است. پس نمىتوان ادّعا كرد كه به دين نيازى نيست.
در اين آيه، كلمهى «تَوَكَّلْتُ» در قالب ماضى و كلمه «أُنِيبُ» در قالب مضارع ذكر شده كه شايد بتوان گفت: توكّل برخاسته از ايمانى ثابت ولى انابه در هر روز و هر لحظه لازم است.
كلمه «عَلَيْهِ» و «إِلَيْهِ» مقدّم بر «تَوَكَّلْتُ» و «أُنِيبُ» آمده است، يعنى نه بر ديگرى توكّل كنيد و نه به ديگران مراجعه نماييد.
پیام ها
1- دين، تنها پاسخ گوى مسائل اخلاقى و اعتقادى نيست، بلكه در هر چه از مسائل سياسى، اقتصادى و ... اختلاف داريد دين پاسخگوست. «وَ مَا اخْتَلَفْتُمْ
جلد 8 - صفحه 379
فِيهِ مِنْ شَيْءٍ»
2- در اسلام بن بست وجود ندارد. وَ مَا اخْتَلَفْتُمْ ... فَحُكْمُهُ إِلَى اللَّهِ
3- حل اختلاف از شئون ربوبيّت است. «ذلِكُمُ اللَّهُ رَبِّي»
4- به هنگام اختلاف به خدا رجوع كنيد و بر او توكّل و انابه نماييد و هر حكمى صادر كرد از انجام آن نگران نباشيد. فَحُكْمُهُ إِلَى اللَّهِ ... عَلَيْهِ تَوَكَّلْتُ وَ إِلَيْهِ أُنِيبُ
5- توكّل و انابه نتيجه ايمان به ربوبيّت خداست. «اللَّهُ رَبِّي عَلَيْهِ تَوَكَّلْتُ وَ إِلَيْهِ أُنِيبُ»
تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)
وَ مَا اخْتَلَفْتُمْ فِيهِ مِنْ شَيْءٍ فَحُكْمُهُ إِلَى اللَّهِ ذلِكُمُ اللَّهُ رَبِّي عَلَيْهِ تَوَكَّلْتُ وَ إِلَيْهِ أُنِيبُ «10»
بعد از آن حكايت قول رسول فرمايد به مؤمنان كه:
وَ مَا اخْتَلَفْتُمْ فِيهِ: و آنچه اختلاف مىكنيد اى مؤمنان در آن با كافران يا ميان خود، مِنْ شَيْءٍ: از چيزى از امور دينيه و دنيويه، فَحُكْمُهُ إِلَى اللَّهِ: پس حكم آن مفوض است به خدا، يعنى روز قيامت كه ميزان عدل را نصب كنند، حق تعالى حكم فرمايد به حقيت محق و بطلان باطل ميان شما و ايشان. مراد حكم به ثواب مؤمنين و عقوبت كافرين و مبطلين است. نزد بعضى معنى آنكه:
آنچه اختلاف كنيد از علوم متعلقه تكليف يا در احكام حلال و حرام يا منازعه امرى از امور، پس برگردانيد حكم او را به خدا و رسول، چنانچه در آيه ديگر فرمايد: «فَإِنْ تَنازَعْتُمْ فِي شَيْءٍ فَرُدُّوهُ إِلَى اللَّهِ وَ الرَّسُولِ إِنْ كُنْتُمْ تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الْآخِرِ».
ذلِكُمُ اللَّهُ رَبِّي: آن ذاتى كه حقّيت حكم صفت او است پروردگار من،
«1» برهان ج 4 ص 118 حديث 1 بنقل از ابن شهر آشوب.
جلد 11 - صفحه 402
عَلَيْهِ تَوَكَّلْتُ: بر او نه بر غير او توكل كردم در رد كيد دشمنان دين و در همه امور جميع مهمات خود را به او واگذار نمودم. وَ إِلَيْهِ أُنِيبُ: و بسوى او بازگردانيده مىشوم نه غير او، چه مرجع تمام بندگان بسوى اوست.
تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)
وَ الَّذِينَ اتَّخَذُوا مِنْ دُونِهِ أَوْلِياءَ اللَّهُ حَفِيظٌ عَلَيْهِمْ وَ ما أَنْتَ عَلَيْهِمْ بِوَكِيلٍ «6» وَ كَذلِكَ أَوْحَيْنا إِلَيْكَ قُرْآناً عَرَبِيًّا لِتُنْذِرَ أُمَّ الْقُرى وَ مَنْ حَوْلَها وَ تُنْذِرَ يَوْمَ الْجَمْعِ لا رَيْبَ فِيهِ فَرِيقٌ فِي الْجَنَّةِ وَ فَرِيقٌ فِي السَّعِيرِ «7» وَ لَوْ شاءَ اللَّهُ لَجَعَلَهُمْ أُمَّةً واحِدَةً وَ لكِنْ يُدْخِلُ مَنْ يَشاءُ فِي رَحْمَتِهِ وَ الظَّالِمُونَ ما لَهُمْ مِنْ وَلِيٍّ وَ لا نَصِيرٍ «8» أَمِ اتَّخَذُوا مِنْ دُونِهِ أَوْلِياءَ فَاللَّهُ هُوَ الْوَلِيُّ وَ هُوَ يُحْيِ الْمَوْتى وَ هُوَ عَلى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ «9» وَ مَا اخْتَلَفْتُمْ فِيهِ مِنْ شَيْءٍ فَحُكْمُهُ إِلَى اللَّهِ ذلِكُمُ اللَّهُ رَبِّي عَلَيْهِ تَوَكَّلْتُ وَ إِلَيْهِ أُنِيبُ «10»
ترجمه
و آنانكه گرفتند غير از او دوستان و ياورانى خدا نگهبان است بر آنها و نيستى تو بر آنها گماشته
و اينچنين وحى كرديم بتو قرآنى عربى تا بيم دهى اهل مكّه و هر كه را در اطراف آن است و بيم دهى از روز اجتماع تمام خلق نيست شكى در آن دستهاى در بهشت و دستهاى در دوزخند
و اگر خواسته بود خدا هر آينه قرار داده بود آنها را جماعت و گروهى واحد و ليكن داخل ميكند هر كه را ميخواهد در رحمتش و ستمكاران نيست براى آنها دوستى و نه يارى كنندهاى
بلى گرفتند غير از او دوستانى و خداوند او است دوست و او زنده ميكند مردگانرا و او بر همه چيز توانا است
و آنچه اختلاف كرديد در آن از چيزى پس حكمش بسوى خدا است آن حكمفرماى شما خدا پروردگار من است باو واگذاردم كارم را و بسويش بازگشت مينمايم.
تفسير
خداوند متعال بعد از بيان عظمت خود و اشاره باختصاص حمد و ثنا و
جلد 4 صفحه 570
طلب رحمت و مغفرت بمقام ربوبى تهديد فرموده كفّار مكّه را كه جز خداوند معبودهاى باطلى را براى خودشان يار و ياور و مددكار و خداوندگار قرار دادند و آنها را ستايش و پرستش ميكنند و از آنها انتظار اجابت دعا و شفاعت گناه دارند چون به پيغمبر خود فرموده كه خداى بر حق مراقب اعمال و افعال آنان است و مجازات ميفرمايد آنها را بر حسب استحقاقشان و تو مسئول عمليّات آنها نيستى و نبايد از طرف آنها بامرى قيام نمائى و چنانچه خداوند وحى فرمود بتو و انبياء گذشته معارف حقّه را كه در آيات سابقه ذكر شد وحى فرموده است بتو قرآن را بزبان عربى فصيح كه اكمل و اشرف زبانها است براى آنكه بترسانى اهل مكّه را كه امّ القرى خوانده شده براى آنكه زمين از زير آن منبسط گشته و كسانيرا كه در اطراف آن يعنى ساير بلاد زمين سكونت دارند و بايد بجانب كعبه نماز بخوانند چنانچه در سوره انعام ذيل آيه و هذا كتاب انزلناه مبارك مفصّلا بيان شد از عذاب الهى و از روز قيامت كه روز حشر و جمع نمودن خلق اوّلين و آخرين است در صحراى محشر و شك و شبههاى در آن نبايد باشد كه واقع خواهد شد و بيايد بخواست خدا و مردم در آنروز دو دسته شوند يك دسته ببهشت روند و متنعّم بنعم ابدى گردند و يك دسته در آتش سوزان جهنّم جاى گيرند در كافى از امام صادق عليه السّلام نقل نموده كه يكروز پيغمبر صلّى اللّه عليه و اله و سلّم خطبه خواند پس دست راست خود را بلند فرمود با آنكه مشت او بسته بود و فرمود اى مردم در دست من چيست عرضه داشتند خدا و پيغمبر او داناترند پس فرمود در آن نامهاى اهل بهشت است و نامهاى پدران و كسان آنها تا روز قيامت پس بلند فرمود دست چپ خود را و فرمود اى مردم آيا ميدانيد در كف من چيست عرضه داشتند خدا و پيغمبر او داناترند پس فرمود نامهاى اهل آتش است و نامهاى پدران و كسان آنها تا روز قيامت بعد فرمود خدا بعدل حكم كرد خدا بعدل حكم كرد فرقهاى در بهشت و فرقهاى در آتشند و خداوند ميفرمايد كه اگر ميخواست خدا مردم تمامى متديّن بدين حق باشند اگر چه بغير اختيار باشد قرار ميداد آنها را اهل يك دين حق كه اسلام است قهرا و بلا اختيار مانند ملائكه ولى خدا ميخواهد مردم بتأمّل و تفكّر در آيات و باختيار خودشان داخل در دين اسلام شوند و باستحقاق بنعيم جنان
جلد 4 صفحه 571
برسند تا لذّت آنها اكمل و مقامشان ارفع باشد و رحمت خداوند بمورد و محلّ قابل برسد و كسانيكه ظلم نمودند بر خودشان بشرك و كفر و اعراض از ذكر خدا و پيغمبر و امام بحق و آزار نمودند ايشان را بانكار و تكذيب نيست براى آنها در قيامت دوست و ياورى كه بتواند با آنها كمكى نمايد و از آنان دفع عذابى كند بلى آنها بجز خدا ياران و ياورانى اتّخاذ نمودند براى خودشان باميد آنكه شفاعت نمايند و كمك كنند در حوائج آنها غافل از آنكه ولى و والى و مولى و خداوندگار و نگهبان و نگهدار بندگان خداى بحقّ است نه بت و معبودهاى باطل ديگر و او است كه زنده ميكند مردگانرا در روز موعود و بر هر امرى از اماته و احياء و نگهبانى و نگهدارى و يارى و ياورى بندگان قدرت دارد و در محلّ خود اعمال ميفرمايد و آنچه را اختلاف نمايند مردم در آن از دين و مذهب و معارف و احكام حكم آن در دنيا به بيان حق و باطل و در آخرت بارائه دادن محقّ و مبطل با خدا است بگو اى پيغمبر اين خداى حاكم بحقّى كه شما داريد پروردگار من است من در تمام امور بخداى خود توكّل و اعتماد مينمايم و در تمام حوائج خود باو رجوع نموده و توسّل ميجويم شما هم بايد مانند من باشيد و تبعيّت از رويّه من نمائيد.
اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)
وَ مَا اختَلَفتُم فِيهِ مِن شَيءٍ فَحُكمُهُ إِلَي اللّهِ ذلِكُمُ اللّهُ رَبِّي عَلَيهِ تَوَكَّلتُ وَ إِلَيهِ أُنِيبُ «10»
و آنچه اختلاف كرديد در او از هر شيئي پس حكم او بسوي خدا است اينست خداوندي که پروردگار من است بر او است توكل من و بسوي او است بازگشت من.
وَ مَا اختَلَفتُم فِيهِ مِن شَيءٍ عموم دارد مطلق اختلافات را شامل ميشود چه اختلاف در مذاهب و اديان باشد مثل اختلاف يهود و نصاري و كفّار و مسلمين و مشركين و موحدين و چه اختلاف بين مسلمين درباره خلفاء حقه و باطله و چه اختلاف در شيعه درباره امامت واقفيه حنفيّه و اثني عشريه و چه اختلاف در احكام شرعيه باشد مثل مذاهب خمسه:
حنفي مالكي حنبلي شافعي اماميه که در نوع احكام اختلاف دارند و چه اختلاف در باب ترافعات تمام اينها.
فَحُكمُهُ إِلَي اللّهِ بايد رجوع كرد بفرمايشات او و بر طبق دستورات او عمل كرد و اگر سر خود و پيش خود عملي انجام داديد و مذهبي اختيار كرديد و طريقهاي اتخاذ نموديد فرداي قيامت در محكمه عدل الهي بين حق و باطل حكم ميفرمايد و هر که را بجزاء خود ميرساند.
ذلِكُمُ اللّهُ رَبِّي اينکه است دستور و فرمان خداي متعال پروردگار من.
جلد 15 - صفحه 461
عَلَيهِ تَوَكَّلتُ توكل ايكال كليه امور است بخداي متعال چه امور شخصيه انفراديه باشد از امر رزق و صحت و سلامت و عزت و غني از توسعه و ضيق که هر چه او تقدير فرموده و هر نحوي صلاح دانسته رفتار فرمايد بكلي نظر از اسباب و وسائط و وسائل بايد برداشت وَ مَن يَتَوَكَّل عَلَي اللّهِ فَهُوَ حَسبُهُ إِنَّ اللّهَ بالِغُ أَمرِهِ قَد جَعَلَ اللّهُ لِكُلِّ شَيءٍ قَدراً- طلاق آيه 3- و چه امور نوعيّه اجتماعيّه باشد و در باب معاشرات و مراودات و معاملات طبق تقديرات او تسليم باشد خوديتي از خود نشان ندهد قلبش آرام باشد.
تو كار خود به خدا واگذار و خوشدل باشبرگزیده تفسیر نمونه
]
(آیه 10)- و در این آیه چهارمین دلیل ولایت او را به این صورت شرح میدهد: «و در هر چیز اختلاف کنید داوری و حکمش با خداست، و تنها اوست که میتواند به اختلافات شما پایان دهد (وَ مَا اخْتَلَفْتُمْ فِیهِ مِنْ شَیْءٍ فَحُکْمُهُ إِلَی اللَّهِ).
آری! یکی از شؤون ولایت آن است که بتواند به اختلافات کسانی که تحت ولایت او هستند با داوری صحیحش پایان دهد.
بعد از ذکر این دلائل مختلف بر انحصار مقام ولایت در ذات پاک خداوند از قول پیامبرش صلّی اللّه علیه و اله میگوید: «این است خداوند پروردگار من» با این اوصاف کمالیه (ذلِکُمُ اللَّهُ رَبِّی).
و به همین دلیل من او را ولی و یاور خود برگزیدهام «بر او توکل کردم و به سوی او (در مشکلات و گرفتاریها و لغزشها) باز میگردم» (عَلَیْهِ تَوَکَّلْتُ وَ إِلَیْهِ أُنِیبُ).
نکات آیه
۱ - خداوند، مرجع نهایى حل اختلافات بشرى است. (و ما اختلفتم فیه من شىء فحکمه إلى اللّه)
۲ - قیامت، صحنه روشن شدن حقایق و حل اختلافات انسان ها به وسیله خداوند (و ما اختلفتم فیه من شىء فحکمه إلى اللّه) برداشت یاد شده بنابر این نکته است که حکم الهى در «فحکمه» جنبه عینى و واقعى داشته باشد; یعنى، آشکارکردن حقایق در مورد اختلافات، با توجه به آیات پیشین - که در زمینه قیامت بود - به دست مى آید.
۳ - لزوم مراجعه به حکم خداوند در رفع اختلافات (و ما اختلفتم فیه من شىء فحکمه إلى اللّه)
۴ - رفع اختلافات و نزاع هاى بشر، از اهداف شریعت هاى الهى است. (و ما اختلفتم فیه من شىء فحکمه إلى اللّه) چنانچه «حکم» در آیه شریفه به معناى شریعت باشد، از این که رفع اختلافات منوط به حکم الهى شده است، مطلب بالا استفاده مى شود.
۵ - انسان ها بدون استمداد از شریعت الهى، از حل اختلافات خویش ناتوان اند. (و ما اختلفتم فیه من شىء فحکمه إلى اللّه) چنانچه جمله «فحکمه...» در مقام انشا باشد از ارجاع حکم به خداوند، مطلب بالا استفاده مى شود.
۶ - مقام ولایت و سرپرستى خداوند، مقتضى مرجعیت نهایى او براى رفع تنازعات بشرى است. (فاللّه هو الولىّ ... و ما اختلفتم فیه من شىء فحکمه إلى اللّه) از ارتباط این آیه با آیه قبل، مى توان استفاده کرد که ولایت خداوند، مقتضى مرجعیت او در حل اختلافات است.
۷ - توان مندى بر رفع اختلافات و داورى بایسته، از شؤون ولایت (فاللّه هو الولىّ ... و ما اختلفتم فیه من شىء)
۸ - ولایت منحصر و بى همتا، قدرت نامحدود و مرجعیت نهایى در تشریع و داورى، از ویژگى هاى پروردگار جهان (فاللّه هو الولىّ ... ذلکم اللّه ربّى)
۹ - پیامبر(ص) تحت ولایت و تربیت ویژه الهى (ذلکم اللّه ربّى)
۱۰ - توکل بر خداوند و انابه (رجوع در تمامى امور) به او، از خصلت هاى بارز پیامبر(ص) (اللّه ربّى علیه توکّلت و إلیه أنیب)
۱۱ - لزوم توکل، تنها بر خداوند و پذیرش مرجعیت وى در تمامى امور (اللّه ربّى علیه توکّلت و إلیه أنیب) از تقدم «علیه» بر «توکّلت» و «إلیه» بر «أنیب»، حصر استفاده مى شود.
۱۲ - توکل و انابه، ره آورد اعتقاد و باور به ربوبیت بى همتاى الهى (اللّه ربّى علیه توکّلت و إلیه أنیب)
موضوعات مرتبط
- احکام: منشأ تشریع احکام ۸; نقش احکام ۳
- اختلاف: اهمیت حل اختلاف ۴; مرجع حل اختلاف ۱، ۳، ۵، ۶، ۷
- ادیان آسمانى: اهداف ادیان آسمانى ۴; نقش ادیان آسمانى ۵
- انابه: منشأ انابه ۱۲
- انسان: عجز انسان ها ۵
- توکل: اهمیت توکل بر خدا ۱۱; توکل بر خدا ۱۰; منشأ توکل بر خدا ۱۲
- جهان بینى: جهان بینى توحیدى ۸
- خدا: آثار ولایت خدا ۶; اختصاصات خدا ۸; افعال خدا ۱، ۲; ربوبیت خدا ۹; قضاوت خدا ۸; وسعت قدرت خدا ۸; ولایت خدا ۸
- عقیده: عقیده به توحید ربوبى ۱۲
- قیامت: حل اختلاف در قیامت ۲; ظهور حقایق در قیامت ۲; ویژگیهاى قیامت ۲
- محمد(ص): انابه محمد(ص) ۱۰; توکل محمد(ص) ۱۰; فضایل محمد(ص) ۱۰; مربى محمد(ص) ۹; ولایت بر محمد(ص) ۹
- ولایت: شؤون ولایت ۷; مشمولان ولایت خدا ۹
منابع