البقرة ٨٩

وَ لَمَّا جَاءَهُمْ‌ کِتَابٌ‌ مِنْ‌ عِنْدِ اللَّهِ‌ مُصَدِّقٌ‌ لِمَا مَعَهُمْ‌ وَ کَانُوا مِنْ‌ قَبْلُ‌ يَسْتَفْتِحُونَ‌ عَلَى‌ الَّذِينَ‌ کَفَرُوا فَلَمَّا جَاءَهُمْ‌ مَا عَرَفُوا کَفَرُوا بِهِ‌ فَلَعْنَةُ اللَّهِ‌ عَلَى‌ الْکَافِرِينَ‌

ترجمه

و هنگامی که از طرف خداوند، کتابی برای آنها آمد که موافق نشانه‌هایی بود که با خود داشتند، و پیش از این، به خود نوید پیروزی بر کافران می‌دادند (که با کمک آن، بر دشمنان پیروز گردند.) با این همه، هنگامی که این کتاب، و پیامبری را که از قبل شناخته بودند نزد آنها آمد، به او کافر شدند؛ لعنت خدا بر کافران باد!

و هنگامى كه از جانب خدا كتابى برايشان آمد كه آنچه را با خود داشتند تأييد مى‌كرد، و از پيش [با آن‌] بر كفّار پيروزى مى‌جستند، ولى همين كه آنچه را مى‌شناختند برايشان آمد، انكارش كردند. پس لعنت خدا بر كافران

و هنگامى كه از جانب خداوند كتابى كه مؤيد آنچه نزد آنان است برايشان آمد، و از ديرباز [در انتظارش‌] بر كسانى كه كافر شده بودند پيروزى مى‌جستند؛ ولى همين كه آنچه [كه اوصافش‌] را مى‌شناختند برايشان آمد، انكارش كردند. پس لعنت خدا بر كافران باد.

و چون کتاب آسمانی قرآن از نزد خدا برای هدایت آنها آمد با وجودی که کتاب (تورات) آنان را تصدیق می‌کرد و با آنکه خود آنها پیش از بعثت (پیامبر اسلام) انتظار غلبه بر کافران داشتند، آن گاه که آمد و شناختند (که همان پیغمبر موعود است) باز به او کافر شدند (و از نعمت وجود او ناسپاسی کردند)، پس خشم خدا بر کافران باد.

و هنگامی که برای آنان از سوی خدا کتابی [چون قرآن] آمد که تصدیق کننده توراتی است که با آنان است، و همواره پیش از نزولش به خودشان [در سایه ایمان به آن] مژده پیروزی بر کافران می دادند، پس [با این وصف] زمانی که قرآن [که پیش از نزولش آن را با پیشگویی تورات می شناختند] نزد آنان آمد، به آن کافر شدند؛ پس لعنت خدا بر کافران باد.

و چون ايشان را از جانب خدا كتابى آمد، و او را شناختند، هر چند كتابشان را هم تصديق كرده بود، و با آنكه زان پيش خواستار پيروزى بر كافران بودند، به او ايمان نياوردند، كه لعنت خدا بر كافران باد.

و آنگاه که کتابی از سوی خداوند برای آنان آمد که همخوان با کتابشان بود، با آنکه پیش از آن در برابر کافران [از فرارسیدن پیامبر اسلام و قرآن‌] یاری می‌جستند، چون آنچه [از پیش‌] می‌شناختند به نزدشان آمد، آن را انکار کردند، لعنت الهی بر کافران است‌

و چون آنان را كتابى از نزد خدا آمد، كه آنچه را با آنان است- تورات- باور دارد، با آنكه پيش از اين [با آن‌] بر كافران پيروزى مى‌خواستند، همين كه آنچه- يا آن كس كه- مى‌شناختند بديشان آمد به آن- يا به او- كافر شدند پس لعنت خدا بر كافران باد.

و هنگامی که از طرف خداوند کتابی (به نام قرآن توسّط پیغمبر اسلام) به آنان رسید که تصدیق‌کننده‌ی چیزهائی (همچون توحید و اصول دین و مقاصد آن) بود که با خود (از تورات) داشتند، و (از روی تورات) آن را شناختند و (به صدق محتوایش) پی بردند، ولی (به سبب حسادت و عناد) بدان کفر ورزیدند (زیرا، پیغمبری آن را آورده بود که از بنی‌اسرائیل نبود. گرچه) قبلاً (هنگامی که با مشرکان به جنگ و یا نزاع لفظی برمی‌خاستند، می‌گفتند که خدا ایشان را با فرستادن آخرین پیامبری که کتابشان بدان نوید داده است، یاری خواهد داد و) امید فتح و پیروزی بر کافران را داشتند. پس لعنت خداوند بر کافران (چون ایشان) باد.

و هنگامی که از طرف خداوند، کتابی برای آنها آمد که موافق نشانه‌هایی بود که با خود داشتند، و پیش از این، به خود نوید پیروزی بر کافران می‌دادند (که با کمک آن، بر دشمنان پیروز گردند.) با این همه، هنگامی که این کتاب، و پیامبری را که از قبل شناخته بودند نزد آنها آمد، به او کافر شدند؛ لعنت خدا بر کافران باد!

هنگامی که بیامدشان کتابی از نزد خدا که مصدق بود آنچه را با ایشان است و بودند از پیش پیروزی می‌جستند بر آنان که کفر ورزیدند تا گاهی که بیامدشان بشناختند آنچه کافر شدند بدان پس لعنت خدا باد بر کافران‌

البقرة ٨٨	آیه ٨٩	البقرة ٩٠
سوره : سوره البقرة نزول : ٥ هجرت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ٢٨ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«کِتَابٌ»: مراد قرآن است. «یَسْتَفْتِحُونَ»: طلب فتح و پیروزی می‌کردند. «فَلَمَّا جَآءَهُم مَّا ...»: مراد از (مَا) و ضمیر (هِ) در (کَفَرُوا بِهِ) محمّد است. برخی مرجع آن دو را (کتاب) یعنی قرآن دانسته‌اند. «عَرَفُوا»: شناختند. آگاهی یافتند.

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

قُلْ‌ يَوْمَ‌ الْفَتْحِ‌ لاَ يَنْفَعُ‌... (۲) وَ أَنْزَلَ‌ الَّذِينَ‌ ظَاهَرُوهُمْ‌... (۱)

تفسیر

• آيات ۸۹ ۹۳ بقره
• بيان آيات ، متضمن محاجّه با يهود
• بحث روايتى (شامل رواياتى در ذيل آيات گذشته )
• توطن يهود در مدينه و اطراف آن و انكار و تكذيب آنها پيامبر(ص )
• مناقشه بعضى از مفسرين در قسم دادن خدا به حق رسول اللّه (ص ) و رد آن
• معناى سوگند و جواب از اشكال سوگند دادن خدا به شخص پيامبر(ص )
• سخنى در معناى (حق ) و پاسخ از اشكال سوگند دادن به حق پيامبر(ص )

• آيه ۸۹ - ۹۰
• آيه و ترجمه
• شان نزول
• تفسير:
• خود مبلغ بوده خود كافر شدند!
• نكته ها
• ۱ يك معامله زيان آور
• ۲ تفسير ((بائوا بغضب على غضب ))

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱ - قرآن، کتابى است ارجمند و با عظمت و نازل شده از پیشگاه خداوند (و لما جاءهم کتب من عند اللّه) نکره آوردن «کتاب» و تصریح به اینکه از نزد خدا آمده است، دلالت بر عظمت و ارجمندى قرآن دارد.

۲ - قرآن، صحت محتواى تورات و آسمانى بودن آن را تأیید و تصدیق مى کند. (کتب ... مصدق لما معهم)

۳ - قرآن، دلیلى بر حقانیت و آسمانى بودن تورات است.* (مصدق لما معهم) تصدیق تورات از ناحیه قرآن، محتمل است به این معنا باشد که: نزول قرآن موجب آن شد که نوید آن کتاب مبنى بر آمدن قرآن تحقق یابد. بنابراین، نزول قرآن مایه اثبات حقانیت تورات شد.

۴ - مصونیت تورات از تحریف تا عصر پیامبر(ص)* (مصدق لما معهم) مراد از «ما معهم» (آنچه همراه ایشان است) توراتى است که در اختیار یهودیان عصر بعثت بوده و قرآن همان را تصدیق و تأیید کرده است. بنابراین تورات تا آن زمان از تحریف مصون بوده است.

۵ - یهودیان، پیش از بعثت، به نازل شدن قرآن و مبعوث شدن پیامبر(ص) آگاهى داشتند. (و کانوا من قبل یستفتحون على الذین کفروا)

۶ - یهودیان، از دیرباز در انتظار پیامبر(ص) و نزول قرآن بودند. (و کانوا من قبل یستفتحون على الذین کفروا)

۷ - پیروزى بر کافران در پرتو قرآن و بعثت پیامبر(ص)، آرمان یهودیان پیش از بعثت (و کانوا من قبل یستفتحون على الذین کفروا) از معانى «فتح» نصرت و پیروزى است. «استفتاح» به معناى طلب پیروزى است. آمدن فعل مضارع (یستفتحون) قرین «کان» و مانند آن دلالت بر استمرار در زمان گذشته دارد. ارتباط جمله «و کانوا ...» با قبل و بعد اقتضا مى کند که: این پیروزى طلبى در ارتباط با نزول قرآن و بعثت پیامبر(ص) مطرح باشد. بنابراین «و کانوا ...»; یعنى، یهودیان پیش از بعثت از زمانهایى دور در انتظار نزول قرآن و بعثت پیامبر(ص) بودند تا در سایه آن بر کافران پیروز شوند.

۸ - یهودیان مدینه، پیش از اسلام در گیر با کافران و از ناحیه آنان در سختى و فشار بودند. (و کانوا من قبل یستفتحون على الذین کفروا)

۹ - تورات، متضمن بشارت به نزول قرآن و بعثت پیامبر(ص) است.* (مصدق لما معهم و کانوا من قبل یستفتحون على الذین کفروا) عبارت «مصدق لما معهم» قرینه آن است که منشأ آگاهى یهود پیش از بعثت بر اینکه «قرآن نازل مى شود و پیامبر(ص) مبعوث مى گردد»، تورات بوده است.

۱۰ - یهودیان، آمدن پیامبر(ص) و نزول قرآن را از دیرباز و پیش از بعثت براى کافران تشریح مى کردند. (و کانوا من قبل یستفتحون على الذین کفروا) «استفتاح» (مصدر یستفتحون) مى تواند به معناى مطلع ساختن باشد، چنانچه در مفردات راغب آمده: «فتح علیه کذا; آن گاه گفته مى شود که به او امرى را اعلام کند و او را بر آن امر مطلع سازد». قابل ذکر است که در این صورت بردن «یفتحون» به باب استفعال براى تأکید است و معناى طلب ندارد.

۱۱ - یهودیان على رغم مطابق یافتن ویژگیهاى کتاب و پیامبر موعود، بر قرآن و رسول اکرم(ص)، به آن کافر شدند. (فلما جاءهم ما عرفوا کفروا به)

۱۲ - خداوند، یهودیان کافر به پیامبر(ص) و قرآن را از رحمت خویش به دور و آنان را مورد لعنت قرار داده است. (فلعنة اللّه على الکفرین)

۱۳ - کافران عنود و حق ناپذیر، مورد لعنت خداوند هستند. (فلعنة اللّه على الکفرین)

۱۴ - جواز لعنت و نفرین بر آنانى که از سر عناد و لجاجت، به پیامبر(ص) و قرآن کافر مى شوند. (فلعنة اللّه على الکفرین)

روایات و احادیث

۱۵ - از امام صادق(ع) درباره سخن خداوند عز و جل (و کانوا من قبل یستفتحون على الذین کفروا) روایت شده که فرموده اند: «کانت الیهود تجد فى کتابها ان مهاجر محمّد(ص) مابین عیر و اُحد فخرجوا یطلبون الموضع ... فاتخذوا بأرض المدینة الأموال فلما کثرت أموالهم بلغ تبع فغزاهم ... فخلّف حییّن الأوس و الخزرج ... و کانت الیهود تقول لهم: أما لو قد بعث محمّد لیخرجنکم من دیارنا و اموالنا فلما بعث اللّه عز و جل محمّداً آمنت به الأنصار و کفرت به الیهود و هو قول اللّه عز و جل: و کانوا من قبل یستفتحون على الذین کفروا فلما جاءهم ما عرفوا کفروا به فلعنة اللّه على الکافرین; یهود در کتابهاى آسمانى خود خوانده بودند که محل هجرت محمّد(ص) بین کوه عیر و کوه احد است لذا براى یافتن آن محل از جایگاه خود خارج گردیدند ... پس در مدینه ساکن شدند و اموالى فراوان به دست آوردند. چون این خبر به «تُبَّع» رسید با آنان جنگ کرد ... پس دو طایفه اوس و خزرج را به جا گذاشت ... و یهود به آنان (اوس و خزرج) مى گفتند: اگر محمّد(ص) مبعوث شود، شما را از خانه هاى ما و اموالمان بیرون مى کند. پس چون خداوند پیامبر را مبعوث کرد، انصار (اوس و خزرج) ایمان آوردند و یهود به آن حضرت کافر گشتند و این سخن خداوند است که: آنان (یهودیان) قبل از بعثت محمّد(ص) وعده پیروز شدن بر کافران را مى دادند; پس وقتى کتابى که آن را (از قبل) مى شناختند نزد آنان آمد به آن کافر شدند; پس لعنت خدا بر کافران باد».

موضوعات مرتبط

• احکام: ۱۴
• تورات: بشارتهاى تورات ۹; تصدیق تورات ۲; تعالیم تورات ۹; تورات در صدر اسلام ۴; دلایل وحیانیت تورات ۲، ۳
• خدا: لعن خدا ۱۲، ۱۳
• رحمت: محرومان از رحمت ۱۲
• قرآن: ارزش قرآن ۱; عظمت قرآن ۱; قرآن در تورات ۹; قرآن و تورات ۲، ۳; وحیانیت قرآن ۱; ویژگیهاى قرآن ۱
• کافران: لعن بر کافران حق ناپذیر ۱۳، ۱۴
• کفر: آثار کفر به قرآن ۱۲، ۱۴; آثار کفر به محمّد (ص) ۱۲، ۱۴;کفر به قرآن ۱۱; کفر به محمّد (ص) ۱۱، ۱۵
• لعن: لعن جایز ۱۴; مشمولان لعن ۱۲، ۱۳
• محمّد(ص): محمّد(ص) در تورات ۹
• یهود: آرزوهاى یهود ۷; آگاهى یهود ۵; انتظار یهود ۶; پیروزى یهود ۷; کفر یهود ۱۱، ۱۵; لعن بر یهود کافر ۱۲; محرومیت یهود ۱۲; یهود قبل از اسلام ۷، ۸; یهود و بعثت محمّد(ص) ۱۰; یهود وقرآن ۵، ۶، ۱۱; یهود و محمّد (ص) ۶، ۱۱; یهود و نبوت محمّد(ص) ۵; یهود ونزول قرآن ۱۰
• یهود مدینه: مشکلات یهود مدینه ۸