الفرقان ٥٥: تفاوت میان نسخهها
(Edited by QRobot) |
(بدون تفاوت)
|
نسخهٔ ۲۹ آبان ۱۳۹۲، ساعت ۰۷:۱۱
ترجمه
الفرقان ٥٤ | آیه ٥٥ | الفرقان ٥٦ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«الْکَافِر»: جنس کفّار. «عَلی رَبِّهِ»: بر ضدّ پروردگارش. مراد این است که کافران در مسیر انحراف از راه خدا تنها نیستند و بر ضدّ آئین خدا یکدیگر را تقویت و نیروهائی را بسیج مینمایند (نگا: اعراف / . در نظر پروردگارش. «ظَهِیراً»: پشتیبان. یاور شیطان و دیگر کافران در راه معصیت و سرکشی از یزدان. خوار و ذلیل (نگا: تفسیر المراغی و آلوسی و زادالمسیر). در صورت دوم معنی (وَ کَانَ الْکَافِرُ عَلی رَبِّهِ ظَهِیراً) چنین است: کافر در نظر خدایش ناچیز و بیارزش است.
آیات مرتبط (تعداد ریشههای مشترک)
تفسیر
- آيات ۴۱ ۶۲، سوره فرقان
- بيان استهزاء كفار و پاسخ خداوند به اين عمل آنها
- مراد از معبود گرفتن هواى نفس و توضيحى درباره جمله : ((اتخذ الهه هويه ))
- نفى سمع و عقل از كفار و تشبيه آنان به چهار پايانبل هم اضل سبيلا
- تشبيه و تنظير جهل و ضلالت مردم و هدايت آنان به وسيله انبياء، به كشيدن سايه و...
- معناى ((مد الظل )) از نظر ديگر مفسرين
- اشاره به نعمت باد و آب باران
- مقصود از اينكه فرمود با قرآن با دشمنان جهاد كن (جاهدهم به جهادا كبيرا)
- تشبيه انقسام مردم به مؤ من و كافر، به آب دو دريا (يكى گوارا و ديگرى ناگوار) وبه خلقت زن و مرد از نطفه
- مقصود از استثنا ((الا من شاء ان يتخذ الى زبه سبيلا)) در آيه :((قل ما اسئلكم عليه من اجر الا من شاء...))
- نظر مفسرين درباره استثناء مذكور
- تنها وكيل و متصرف در امور بندگان خدا است كه داراى حيات و ملك و علم مطلق است
- معناى جمله ((الرحمن فسئل به خبيرا)) و اقوال مختلف مفسرين در اين باره
- حكايت استكبار مشركين از سجده براى خداوند و فزونى نفرتشان از آن
- بيان استغنا و تعزز خداوند در مقابل استكبار مشركين
- تنظير روشنگرى عالم روحانى و معنوى انسانها باارسال رسل ، به روشنگرى عالم طبيعت با شمس و قمر
- بحث روايتى (رواياتى در ذيل برخى آيات گذشته )
نکات آیه
۱ - مشرکان، در عصر بعثت، موجوداتى را مى پرستیدند که از رساندن نفع و یا دفع ضرر، ناتوان بودند. (و یعبدون من دون اللّه ما لاینفعهم و لایضرّهم)
۲ - مشرکان و بت پرستان، مردمى ساده اندیش و بى خرد (و یعبدون من دون اللّه ما لاینفعهم و لایضرّهم) یادآورى ناتوانى معبودها از رسانیدن نفع و یا دفع ضرر، در مقام محکومیت شرک و بت پرستى، مى تواند اشاره به این حقیقت عقلایى داشته باشد که عملى که هیچ سودآور نباشد و یا زیانى را دور نسازد، عملى به دور از خرد و سرزنش آمیز است و هیچ عاقلى دست به چنین کارى نخواهد زد.
۳ - کارى که نه سودآور باشد و نه دور کننده زیان، عملى ناپسند و ناشایست است. (و یعبدون من دون اللّه ما لاینفعهم و لایضرّهم)
۴ - معبودهاى مشرکان، ناتوان از سودرساندن و یا دور کردن زیان از عبادت کنندگان خویش (و یعبدون من دون اللّه ما لاینفعهم و لایضرّهم)
۵ - مشرکان به امید جلب منفعت و دفع ضرر از خویش، به بت پرستى روى آورده بودند. (و یعبدون من دون اللّه ما لاینفعهم و لایضرّهم) یادآورى بى تأثیر بودن معبودها از سودرسانى و دفع ضرر از پرستندگانشان، مى تواند گویاى این حقیقت باشد که مشرکان، به همین انگیزه به بت پرستى و شرک روى آورده بودند.
۶ - توانایى بر رساندن سود و دور ساختن زیان، از نشانه هاى معبود حقیقى و راستین (و یعبدون من دون اللّه ما لاینفعهم و لایضرّهم) برداشت فوق، به خاطر دو نکته است: ۱- آیه شریفه در مقام بیان ناتوانى معبودهایى جز خدا است. ۲- این آیه به دنبال سلسله آیاتى آمده که بیانگر قدرت بى انتهاى خدا است.
۷ - پرستش غیر خدا، کفر است و مشرکان کافراند. (و یعبدون من دون اللّه ... و کان الکافر على ربّه ظهیرًا) برداشت فوق، از به کار بردن واژه «کافر» بر عبادت کنندگان غیر خدا - که همان مشرکان اند - استفاده شده است.
۸ - کافران و مشرکان، منکر ربوبیت مطلق خدا هستند و همواره در برابر آن ایستاده و در این راه پشتیبان یکدیگراند. (و یعبدون من دون اللّه ... و کان الکافر على ربّه ظهیرًا) «الف و لام» در کلمه «الکافر» براى استغراق است و این کلمه شامل تمامى کافران مى شود. «ظهیر» (فعیل به معناى فاعل) نیز به معناى معین و پشتیبان است. گفتنى است آمدن فعل «کان» در آغاز مبتدا و خبر، بیانگر استمرار خبر براى مبتدا است.
موضوعات مرتبط
- بت پرستان: بى عقلى بت پرستان ۲
- بت پرستى: انگیزه بت پرستى ۵
- توحید: مکذبان توحید ربوبى ۸
- زیان: موارد زیان ۳
- عبادت: کفر عبادت غیرخدا ۷
- عمل: عمل ناپسند ۳; ناپسندى عمل بى تأثیر ۳
- کافران ۷: امداد به کافران ۸; امدادهاى کافران ۸; کافران و ربوبیت خدا ۸
- مشرکان: امداد به مشرکان ۸; امدادهاى مشرکان ۸; بى عقلى مشرکان ۲; دفع زیان از مشرکان ۵; کفرمشرکان ۷; مشرکان و ربوبیت خدا ۸; معبودان مشرکان ۴; معبودان مشرکان صدراسلام ۱; منفعت طلبى مشرکان ۵
- معبودان باطل: زیان رسانى معبودان باطل ۱، ۴; عجز معبودان باطل ۱، ۴; نفع رسانى معبودان باطل ۱، ۴
- معبود راستین: دفع زیان معبود راستین ۶; قدرت معبود راستین ۶; ملاک معبود راستین ۶; نفع رسانى معبود راستین ۶