تفسیر:المیزان جلد۱۹ بخش۱۳: تفاوت میان نسخه‌ها

و در الدر المنثور است كه : ابن مردويه از ابن عباس روايت كرده كه در تفسير آيه «'''مرج البحرين يلتقيان '''» گفته : منظور از دو دريا على و فاطمه است ، و منظور از برزخ و حائل ميان آن دو رسول خدا (صلى اللّه عليه و آله وسلم ) است ، و در تفسير آيه «'''يخرج منهما اللولو و المرجان '''» گفته است : منظور از لولو و مرجان حسن و حسين است .

مؤ لف : نظير اين حديث را الدر المنثور از ابن مردويه از انس بن مالك و نيز صاحب مجمع البيان از سلمان فارسى و سعيد بن جبير و سفيان ثورى روايت كرده اند، چيزى كه هست بايد دانست كه اين تفسير، تفسير به باطن است نه اين كه بخواهد بفرمايد: معناى بحرين و برزخ و لولو و مرجان است .

و در تفسير قمى در ذيل آيه «'''كل من عليها فان '''» آمده كه امام در بيان جمله «'''كل من عليها فان '''» فرموده :هر كس كه بر روى زمين قرار دارد، و در معناى جمله «'''و يبقى وجه ربك '''» فرموده : منظور از وجه پروردگار دين او است ، و امام على بن الحسين فرموده : وجه خدا كه مردم رو به سوى آن مى آيند ماييم .

و در مناقب ابن شهر اشوب در ذيل آيه «'''و يبقى وجه ربك '''» آمده كه : امام صادق (عليه السلام ) فرمود: وجه اللّه ماييم .

مؤ لف : و در معناى اين دو روايت رواياتى ديگر نيز هست ، و ما در سابق بيانى داشتيم كه تفسير وجه اللّه ، به دين و امام را توجيه مى كند.

و در كافى در خطبه اى كه از على (عليه السلام ) نقل كرده آمده كه فرمود: «'''الحمد لله الذى لا يموت و لا ينقضى عجائبه لانه كل يوم هو فى شاءن من احداث بديع لم يكن '''».

و در تفسير قمى در ذيل همين آيه آمده كه امام فرمود: يعنى زنده مى كند و مى ميراند زياد مى كند و كمى و نقصان مى آورد.

و در مجمع البيان از ابو درداء از رسول خدا (صلى اللّه عليه و آله وسلم ) روايت آورده كه در ذيل جمله «'''كل يوم هو فى شان '''» فرمود: يك شاءن او اين است كه گناهانى را بيامرزد، يكى ديگر اين كه در اندوه و گرفتارى ها فرج و گشايش دهد، يكى اين كه مردمى را بلند كند، مردمى ديگر را از بالا به پايين آورد.

مؤ لف : اين روايت را الدر المنثور هم از آن جناب نقل كرده ، و در معناى آن حديثى از ابن عمر از آن جناب به اين عبارت آورده فرمود: گناهى را بيامرزد و اندوهى را برطرف سازد.