ریشه اثم
تکرار در قرآن: ۴۸(بار)
«اثم» در اصل به معناى اعمالى است که انسان را از رسیدن به ثواب دور مى سازد; سپس به هر گونه گناه، اطلاق شده است; ولى در اینجا به معناى جزاى گناه است. بعضى نیز گفته اند: «أَثَم» به معناى گناه و «آثام» به معناى کیفر گناه است. و اگر بعضى از مفسران، آن را به معناى بیابان، کوه، یا چاهى در جهنم ذکر کرده اند، در واقع از قبیل بیان مصداق است.
«اثم» به گفته «معجم مقاییس اللغة» در اصل، به معناى کُندى و عقب افتادن است; و از آنجا که گناه، انسان را از رسیدن به خیرات، عقب مى اندازد، این واژه بر آن اطلاق شده است. به هر حال، «اثم» به هر کار و هر چیزى گفته مى شود که حالتى در روح و عقل به وجود مى آورد، و انسان را از رسیدن به نیکى ها و کمالات باز مى دارد. و به معناى هر گونه کارى است که زیانبخش باشد و موجب انحطاط مقام انسان گردد، و او را از رسیدن به ثواب و پاداش نیک باز دارد; بنابراین هر نوع گناهى در مفهوم وسیع «اثم» داخل است.
ریشه‌های نزدیک مکانی
کلمات مشتق شده در قرآن
| کلمه | تعداد تکرار در قرآن |
|---|---|
| بِالْإِثْمِ | ۵ |
| إِثْمَ | ۴ |
| إِثْمُهُ | ۱ |
| إِثْماً | ۱۰ |
| إِثْمٌ | ۲ |
| إِثْمُهُمَا | ۱ |
| أَثِيمٍ | ۵ |
| آثِمٌ | ۱ |
| أَثِيماً | ۱ |
| الْإِثْمِ | ۶ |
| لِإِثْمٍ | ۱ |
| بِإِثْمِي | ۱ |
| إِثْمِکَ | ۱ |
| الْإِثْمَ | ۳ |
| الْآثِمِينَ | ۱ |
| أَثَاماً | ۱ |
| الْأَثِيمِ | ۱ |
| تَأْثِيمٌ | ۱ |
| تَأْثِيماً | ۱ |
| آثِماً | ۱ |
