روایت:الکافی جلد ۸ ش ۵۵۱

آدرس: الكافي، جلد ۸، كِتَابُ الرَّوْضَة

علي بن ابراهيم عن ابيه و محمد بن علي جميعا عن اسماعيل بن مهران و احمد بن محمد بن احمد عن علي بن الحسن التيمي و علي بن الحسين عن احمد بن محمد بن خالد جميعا عن اسماعيل بن مهران عن المنذر بن جيفر عن الحكم بن ظهير عن عبد الله بن جرير العبدي عن الاصبغ بن نباته قال :

أَتَى‏ أَمِيرَ اَلْمُؤْمِنِينَ ع‏ عَبْدُ اَللَّهِ بْنُ عُمَرَ وَ وَلَدُ أَبِي بَكْرٍ وَ سَعْدُ بْنُ أَبِي وَقَّاصٍ‏ يَطْلُبُونَ مِنْهُ اَلتَّفْضِيلَ لَهُمْ فَصَعِدَ اَلْمِنْبَرَ وَ مَالَ اَلنَّاسُ إِلَيْهِ فَقَالَ اَلْحَمْدُ لِلَّهِ وَلِيِّ اَلْحَمْدِ وَ مُنْتَهَى اَلْكَرَمِ لاَ تُدْرِكُهُ اَلصِّفَاتُ‏ وَ لاَ يُحَدُّ بِاللُّغَاتِ وَ لاَ يُعْرَفُ بِالْغَايَاتِ وَ أَشْهَدُ أَنْ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اَللَّهُ وَحْدَهُ لاَ شَرِيكَ لَهُ وَ أَنَ‏ مُحَمَّداً رَسُولَ اَللَّهِ ص نَبِيُّ اَلْهُدَى وَ مَوْضِعُ اَلتَّقْوَى وَ رَسُولُ اَلرَّبِّ اَلْأَعْلَى جَاءَ بِالْحَقِّ مِنْ عِنْدِ اَلْحَقِّ لِيُنْذِرَ بِالْقُرْآنِ‏ اَلْمُنِيرِ وَ اَلْبُرْهَانِ اَلْمُسْتَنِيرِ فَصَدَعَ‏ بِالْكِتَابِ‏ اَلْمُبِينِ وَ مَضَى عَلَى مَا مَضَتْ عَلَيْهِ اَلرُّسُلُ اَلْأَوَّلُونَ أَمَّا بَعْدُ أَيُّهَا اَلنَّاسُ فَلاَ يَقُولَنَّ رِجَالٌ قَدْ كَانَتِ اَلدُّنْيَا غَمَرَتْهُمْ فَاتَّخَذُوا اَلْعَقَارَ وَ فَجَّرُوا اَلْأَنْهَارَ وَ رَكِبُوا أَفْرَهَ اَلدَّوَابِّ وَ لَبِسُوا أَلْيَنَ اَلثِّيَابِ فَصَارَ ذَلِكَ عَلَيْهِمْ عَاراً وَ شَنَاراً إِنْ لَمْ يَغْفِرْ لَهُمُ اَلْغَفَّارُ إِذَا مَنَعْتُهُمْ مَا كَانُوا فِيهِ يَخُوضُونَ وَ صَيَّرْتُهُمْ إِلَى مَا يَسْتَوْجِبُونَ فَيَفْقِدُونَ ذَلِكَ فَيَسْأَلُونَ وَ يَقُولُونَ ظَلَمَنَا اِبْنُ أَبِي طَالِبٍ‏ وَ حَرَمَنَا وَ مَنَعَنَا حُقُوقَنَا فَاللَّهُ عَلَيْهِمُ اَلْمُسْتَعَانُ مَنِ اِسْتَقْبَلَ قِبْلَتَنَا وَ أَكَلَ ذَبِيحَتَنَا وَ آمَنَ بِنَبِيِّنَا وَ شَهِدَ شَهَادَتَنَا وَ دَخَلَ فِي دِينِنَا أَجْرَيْنَا عَلَيْهِ حُكْمَ‏ اَلْقُرْآنِ‏ وَ حُدُودَ اَلْإِسْلاَمِ‏ لَيْسَ لِأَحَدٍ عَلَى أَحَدٍ فَضْلٌ إِلاَّ بِالتَّقْوَى أَلاَ وَ إِنَّ لِلْمُتَّقِينَ عِنْدَ اَللَّهِ تَعَالَى أَفْضَلَ اَلثَّوَابِ وَ أَحْسَنَ اَلْجَزَاءِ وَ اَلْمَآبِ لَمْ يَجْعَلِ اَللَّهُ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى اَلدُّنْيَا لِلْمُتَّقِينَ ثَوَاباً وَ مََا عِنْدَ اَللََّهِ خَيْرٌ لِلْأَبْرََارِ اُنْظُرُوا أَهْلَ دِينِ اَللَّهِ فِيمَا أَصَبْتُمْ فِي‏ كِتَابِ اَللَّهِ‏ وَ تَرَكْتُمْ عِنْدَ رَسُولِ اَللَّهِ ص‏ وَ جَاهَدْتُمْ بِهِ‏ فِي ذَاتِ اَللَّهِ أَ بِحَسَبٍ أَمْ بِنَسَبٍ‏ أَمْ بِعَمَلٍ أَمْ بِطَاعَةٍ أَمْ زَهَادَةٍ وَ فِيمَا أَصْبَحْتُمْ‏ فِيهِ رَاغِبِينَ فَسَارِعُوا إِلَى مَنَازِلِكُمْ رَحِمَكُمُ اَللَّهُ اَلَّتِي أُمِرْتُمْ بِعِمَارَتِهَا اَلْعَامِرَةِ اَلَّتِي لاَ تَخْرَبُ اَلْبَاقِيَةِ اَلَّتِي لاَ تَنْفَدُ اَلَّتِي دَعَاكُمْ إِلَيْهَا وَ حَضَّكُمْ عَلَيْهَا وَ رَغَّبَكُمْ فِيهَا وَ جَعَلَ اَلثَّوَابَ عِنْدَهُ عَنْهَا فَاسْتَتِمُّوا نِعَمَ اَللَّهِ عَزَّ ذِكْرُهُ بِالتَّسْلِيمِ لِقَضَائِهِ وَ اَلشُّكْرِ عَلَى نَعْمَائِهِ فَمَنْ لَمْ يَرْضَ بِهَذَا فَلَيْسَ مِنَّا وَ لاَ إِلَيْنَا وَ إِنَّ اَلْحَاكِمَ يَحْكُمُ بِحُكْمِ اَللَّهِ وَ لاَ خَشْيَةَ عَلَيْهِ مِنْ ذَلِكَ أُولََئِكَ هُمُ اَلْمُفْلِحُونَ‏ وَ فِي نُسْخَةٍ وَ لاَ وَحْشَةَ وَ أُولَئِكَ‏ لاََ خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَ لاََ هُمْ يَحْزَنُونَ‏ وَ قَالَ وَ قَدْ عَاتَبْتُكُمْ بِدِرَّتِيَ اَلَّتِي أُعَاتِبُ بِهَا أَهْلِي فَلَمْ تُبَالُوا وَ ضَرَبْتُكُمْ بِسَوْطِيَ اَلَّذِي أُقِيمُ بِهِ حُدُودَ رَبِّي فَلَمْ تَرْعَوُوا أَ تُرِيدُونَ أَنْ أَضْرِبَكُمْ بِسَيْفِي أَمَا إِنِّي أَعْلَمُ اَلَّذِي تُرِيدُونَ وَ يُقِيمُ أَوَدَكُمْ وَ لَكِنْ لاَ أَشْتَرِي صَلاَحَكُمْ بِفَسَادِ نَفْسِي بَلْ يُسَلِّطُ اَللَّهُ‏ عَلَيْكُمْ قَوْماً فَيَنْتَقِمُ لِي مِنْكُمْ فَلاَ دُنْيَا اِسْتَمْتَعْتُمْ بِهَا وَ لاَ آخِرَةَ صِرْتُمْ إِلَيْهَا فَبُعْداً وَ سُحْقاً لِأَصْحََابِ اَلسَّعِيرِ

ترجمه

هاشم رسولى محلاتى, الروضة من الكافی جلد ۲ ترجمه رسولى محلاتى, ۲۰۶

اصبغ بن نباته گويد: عبد اللَّه بن عمر و فرزندان ابى بكر و سعد بن أبى وقاص بنزد امير مؤمنان عليه السّلام آمده (و باعتبار سوابق پدرشان و خودشان) امتيازات (بيشترى از ساير مسلمانان) براى خود خواستند، على عليه السّلام بمنبر رفت و مردم هم گرد او جمع شده سپس چنين فرمود: ستايش خاص خدا است كه خود اختيار دار ستايش و غايت كرم و بزرگوارى است، شرح و بيان بكنهش نرسد، و بهيچ زبانى وصف او در نيايد، و بحد و غايت موجودات شناخته نگردد، و گواهى دهم كه معبودى جز خداى يگانه كه شريك ندارد نيست، و براستى كه محمد رسول خدا (ص) پيامبر هدايت و مركز تقوى و پرهيزكارى و فرستاده پروردگار اعلى است، و بحق از نزد پروردگار بر حق آمده تا بوسيله قرآن پرتو بخش و دليل تابان (مردمان را) بيم دهد، و او نيز با صداى رسا بوسيله قرآن مبين مأموريت خود را ابلاغ فرمود، و بهمان راهيكه پيامبران نخست رفتند رفت. اما بعد: اى مردم مردانى كه دنيا آنان را در خود فرو برده و زمينها بدست آورده و آبها در آنها درآورده، و به بهترين مركبها سوار شده، و نرمترين جامه‏ها را پوشيده و با اين كار ننگ و عارى براى خويش ببار آورده‏اند- اگر خداى آمرزنده از ايشان نگذرد- اگر من آنها را از گردابى كه در آن غوطه‏ورند بيرون آرم، و بدان چه مستحق آنند (نه بيشتر) سوق دهم و در نتيجه اين دارائى و خوشى را از دست بدهند، اينان نبايد در مقام پرسش برآمده و بگويند: پسر ابو طالب (با جلوگيرى ثروت و كسب مال و منال) بما ستم كرده و ما را از حقوق خويش محروم و ممنوع ساخته است، و كمك كار من بر ايشان (در اين باره) خدا است. هر كه رو بقبله ما آرد (و مسلمان شود)، و از ذبيحه ما (كه بدستور اسلام ميكشيم) بخورد، و به پيغمبر ما ايمان آورد، و شهادتين را بر زبان جارى سازد، و بدين ما درآيد، ما حكم قرآن و حدود اسلام را بر او جارى سازيم (و ميان او و ديگران فرق نگذاريم) كسى را بر كسى برترى و امتيازى جز بتقوا و پرهيزكارى نيست، هان كه پرهيزكاران در نزد خدا بهترين ثواب و نيكوترين پاداش و سرانجام را دارند و خداى تبارك و تعالى دنيا را پاداش پرهيزكاران قرار نداده، و آنچه در نزد خدا است براى نيكوكاران بهتر (از اين دنيا است). بنگريد اى اهل دين خدا در آنچه در كتاب خدا بدست آوريد (يعنى امتيازات و برتريهائى كه ملاك آن قرآن است) و آنچه را در نزد رسول خدا بجاى نهاديد (و بدان امتيازات در نزد او تقرب مييافتيد) و بدان در راه خدا جهاد كرديد آيا (آن امتيازات) به نژاد و خانواده بود يا بعمل و طاعت و زهد؟ و آنها را با آنچه امروزه بدان مشتاق گشته‏ايد بسنجيد! بشتابيد بسوى منزلگاههاى خويش- خدايتان رحمت كند- آن منزلگاههائى كه مأمور به آباد كردنش هستيد، آن آبادانى (كه اگر براستى آباد شد) ويرانى ندارد، آن منزل ماندنى كه پايان ندارد، آن منزلى كه خدا شما را بدان دعوت كرده، و بدان تشويق نموده، و راغبتان ساخته است، و پاداش آن را نزد خويش مقرر داشته است. شما نعمتهاى خداى عز ذكره را با تسليم شدن در برابر قضاى او و شكر بر نعمتهاى او كامل كنيد، زيرا هر كه بدان راضى و قانع نباشد از ما نيست و بما توجه ندارد، و همانا حاكم تنها بحكم خدا حكم كند و از اين كار ترسى بر او نيست، و آنهايند رستگاران و در نسخه‏ايست كه فرمود:- و ترسى و وحشتى ندارد و اينانند كسانى كه بيمى بر ايشان نيست و اندوهگين هم نشوند-. و فرمود: من شما را با همين تازيانه‏ام كه خانواده‏ام را بدان تنبيه كنم تنبيه كرده‏ام و شما باكى نداريد، و با همان شلاقى كه بوسيله آن حدود احكام پروردگارم را برپا دارم شما را تأديب كنم ولى شما دست نكشيديد، آيا دلتان ميخواهد اين بار با شمشير شما را بزنم؟ آرى من ميدانم شما چه ميخواهيد و هم ميدانم كه اين كجى شما را چه چيز درست ميكند ولى من روبراه شدن وضع شما را بفساد و تباه شدن وضع خودم نميخرم، و خداوند بر شما مسلط گرداند مردمى را كه انتقام مرا از شما بگيرند كه نه دنيائى داشته باشيد كه از آن بهره‏مند گرديد، و نه آخرتى كه سرانجام بدان جا رويد، پس دورى و نابودى باد بر جهنّميان.

حميدرضا آژير, بهشت كافى - ترجمه روضه كافى‏, ۴۰۹

اصبغ بن نباته مى‏گويد: عبد اللَّه بن عمر و فرزندان ابو بكر با سعد بن ابى وقاص نزد امير المؤمنين عليه السّلام آمدند و از آن حضرت براى خود امتيازاتى خواستند. آن حضرت بر منبر شد و مردم گرد او آمدند پس حضرت فرمود: سپاس خداى را سزاست كه اختيار دارد سپاس و غايت كرم است، شرح و بيان به كنهش نرسد و وصف او به زبانى در نيايد و به حد و غايت موجودات شناخته نگردد، و گواهى دهم كه معبودى جز خداى يگانه كه شريك ندارد نيست، و براستى كه محمّد صلّى اللَّه عليه و آله و سلّم رسول خدا پيامبر هدايت و جايگاه پرهيزگارى و فرستاده پروردگار والاست، و بحق از نزد پروردگار بر حق آمده تا به وسيله قرآن پرتو بخش، و برهان تابان، بيم دهد و او قرآن مبين‏ را ابلاغ كرد و به شيوه‏اى كه فرستادگان نخست درگذشتند از اين جهان برفت. امّا بعد، اى مردم! مردانى كه دنيا آنان را در خود فرو برده و زمينها به دست آورده و در آن جويها روان ساخته و رهروترين مركبها را سوار شده و نرمترين جامه‏ها را پوشيده و با اين كار ننگ و عارى به بار آورده‏اند- اگر خداى آمرزنده از ايشان نگذرد- اگر من آنها را از گردابى كه در آن غوطه‏ورند بيرون آرم و بدان چه مستحقّ آنند سوق دهم و در نتيجه، اين مال و منال را از دست بدهند، اينان نبايد در مقام پرسش برآمده و بگويند: پسر ابو طالب به ما ستم كرده و ما را از حقوق خويش محروم و ممنوع ساخته است و يار من براى آنها خداست. هر كه رو به قبله ما آرد و از ذبيحه ما بخورد و به پيامبر ما ايمان آورد و شهادتين را بر زبان جارى سازد و به دين ما درآيد ما حكم قرآن و حدود اسلام را بر او جارى سازيم. كسى را بر كسى برترى و امتيازى جز به تقوا و پرهيزگارى نيست. بتحقيق كه پرهيزگاران در نزد خدا بهترين ثواب و نيكوترين پاداش و سرانجام را دارند و خداى تبارك و تعالى دنيا را پاداش پرهيزگاران قرار نداده و آنچه در نزد خداست براى نيكوكاران بهتر باشد. اى اهل دين خدا! بنگريد در آنچه كه در كتاب خدا حق شماست و به شما مى‏رسد و در آنچه نزد رسول خدا سپرده داريد و براى خدا در آن كوشش و جهاد كرديد، آيا اين به نژاد و خاندان بود يا به عمل و طاعت و زهد؟ و آنها را با آنچه امروز بدان گرايش يافته‏ايد بسنجيد. به سوى آرامگاههاى خود شتاب كنيد- خدايتان رحمت كند- آن آرامگاههايى كه به آباد كردن آن مأموريد، آن آبادانى كه ويرانى ندارد، آن منزل ماندنى كه پايان ندارد، آن منزلى كه خدا شما را به سوى آن فرا خوانده و بدان تشويق نموده و راغبتان ساخته است و نزد خود ثواب و پاداش آن را مقرّر داشته است. شما با تسليم به قضاى او و شكر بر نعمتهايش، نعمت خداوند والانام را براى خود كامل سازيد، پس هر كه بدان خشنود نباشد از ما نيست و رو به سوى ما ندارد، و همانا حاكم تنها به حكم خدا قضاوت كند و از اين كار ترسى بر او نيست و ايشانند رستگاران. و در نسخه‏اى است كه فرمود: و ترسى‏ و وحشتى ندارد و نه اندوهناك شوند. و فرمود: من شما را با همين تازيانه‏اى كه خاندانم را عتاب مى‏كنم، عتاب كرده‏ام و شما از آن باكى نداريد، و با همان شلاقى كه به وسيله آن حدود احكام پروردگارم را برپا دارم شما را تأديب كنم ولى شما دست نكشيديد، آيا مى‏خواهيد اين بار با شمشير شما را بزنم. آرى، من مى‏دانم شما چه مى‏خواهيد و هم مى‏دانم كه اين كجروى شما را چه چيز درست مى‏كند، ولى من سامان يافتن وضع شما را به قيمت تباهى وضع خودم نمى‏خرم، و خداوند بر شما مسلّط گرداند مردمى را كه انتقام مرا از شما بگيرند، كه نه دنيايى داشته باشيد كه از آن بهره بريد و نه آخرتى كه سرانجام بدان جا رويد، پس دورى و نابودى باد، بر هر كه يار دوزخ سوزان است.