القلم ١١

از الکتاب
کپی متن آیه
هَمَّازٍ مَشَّاءٍ بِنَمِيمٍ‌

ترجمه

کسی که بسیار عیبجوست و به سخن چینی آمد و شد می‌کند،

ترتیل:
ترجمه:
القلم ١٠ آیه ١١ القلم ١٢
سوره : سوره القلم
نزول : ٣ بعثت
اطلاعات آماری
تعداد کلمات : ٣
تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«هَمَّازٍ»: بسیار عیبجو. رخنه‌گر. بسیار بدگو و بد زبان. «مَشَّآءٍ»: پادو. تیزرونده. در اینجا با حرف (ب) متعدّی شده و به معنی بسیار بَرنده و نقل‌کننده است. «مَشَّآءٍ بِنَمِیمٍ»: بسیار سخن چین. کسی که سخن این را برای آن، و کلام آن را برای این، به منظور فساد و تباهی می‌آورد و می‌برد.

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

نزول

شأن نزول آیات ۸ تا ۱۶:

«شیخ طوسى» گویند: این آیات درباره ولید بن مغیرة المخزومى نازل شده و نیز گویند: درباره اخنس بن شریق الثقفى نازل گردیده است چنان که از ابن عباس نقل شده است.[۱]

تفسیر


نکات آیه

۱ - پیامبر(ص)، مأمور پرهیز از اجابت خواسته هاى افراد عیب جو (و لاتطع کلّ ... همّاز) «همّاز»، مرادف «عیّاب» و به معناى عیب جو است.

۲ - اطاعت و اجابت خواسته هاى افراد عیب جو، ممنوع و حرام است. (و لاتطع کلّ ... همّاز)

۳ - عیب جویى، صفتى مذموم و ناپسند (و لاتطع کلّ ... همّاز)

۴ - پیامبر(ص)، مأمور پرهیز از اجابت خواسته هاى سخن چینان (و لاتطع کلّ ... مشّاء بنمیم)

۵ - اطاعت و اجابت خواسته هاى سخن چینان، ممنوع و حرام است. (و لاتطع کلّ ... مشّاء بنمیم)

۶ - سخن چینى، صفتى مذموم و ناپسند (و لاتطع کلّ... مشّاء بنمیم)

۷ - عیب جویى و سخن چینى، از ویژگى هاى کافران تکذیب کننده رسالت پیامبراسلام(ص) (فلاتطع المکذّبین ... همّاز مشّاء بنمیم)

موضوعات مرتبط

  • احکام :۲، ۵
  • اخلاق: رذایل اخلاقى ۳، ۶
  • اطاعت: حرمت اطاعت از سخن چینان ۵; حرمت اطاعت از عیب جویان ۲; ممنوعیت اطاعت از سخن چینان ۵; ممنوعیت اطاعت از عیب جویان ۲
  • سخن چینان: رد خواسته هاى سخن چینان ۴
  • سخن چینى: سرزنش سخن چینى ۶
  • عیب جویان: رد خواسته هاى عیب جویان ۱
  • عیب جویى: سرزنش عیب جویى ۳
  • کافران: سخن چینى کافران ۷; عیب جویى کافران ۷; ویژگیهاى کافران۷
  • محرمات :۵
  • محمد(ص): رسالت محمد(ص) ۱، ۴; سخن چینى مکذبان محمد(ص) ۷; عیب جویى مکذبان محمد(ص) ۷

منابع

  1. ابن ابى حاتم در تفسیر خود از سدى نقل نماید که آیه ۱. درباره اخنس بن شریق نازل شده و نیز ابن المنذر در تفسیر خود از کلبى مانند آن را روایت کرده است و نیز ابن ابى حاتم در تفسیر خود از مجاهد نقل کند که این آیه درباره اسود بن عبد یغوث نازل گردیده است.