الأعراف ١٧١

از الکتاب
کپی متن آیه
وَ إِذْ نَتَقْنَا الْجَبَلَ‌ فَوْقَهُمْ‌ کَأَنَّهُ‌ ظُلَّةٌ وَ ظَنُّوا أَنَّهُ‌ وَاقِعٌ‌ بِهِمْ‌ خُذُوا مَا آتَيْنَاکُمْ‌ بِقُوَّةٍ وَ اذْکُرُوا مَا فِيهِ‌ لَعَلَّکُمْ‌ تَتَّقُونَ‌

ترجمه

و (نیز به خاطر بیاور) هنگامی که کوه را همچون سایبانی بر فراز آنها بلند کردیم، آنچنان که گمان کردند بر آنان فرود می‌آمد؛ (و در همین حال، از آنها پیمان گرفتیم و گفتیم:) آنچه را (از احکام و دستورها) به شما داده‌ایم، با قوّت (و جدیت) بگیرید! و آنچه در آن است، به یاد داشته باشید، (و عمل کنید،) تا پرهیزگار شوید!

ترتیل:
ترجمه:
الأعراف ١٧٠ آیه ١٧١ الأعراف ١٧٢
سوره : سوره الأعراف
نزول : ٤ هجرت
اطلاعات آماری
تعداد کلمات : ٢٢
تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«نَتَقْنا»: از جای کندیم و بالابردیم (نگا: بقره / ). «ظُلَّةٌ»: سایبان.

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

تفسیر


نکات آیه

۱- خداوند کوه طور را به لرزه درآورد، از زمین کند و آن را همچو پاره ابرى بر بالاى سر بنى اسرائیل قرار داد. (و إذ نتقنا الجبل فوقهم کأنه ظلة) «نتق» (مصدر نتقنا) به معناى لرزاندن و از جا برکندن است. «ال» در «الجبل»، عهد ذهنى است و اشاره به کوه طور دارد. «ظلة» به معناى پاره ابر، سقف و سایبان است. کوه اگر بر فراز سر انسانها قرار گیرد، شباهتش به پاره ابر بیش از شباهتش به سقف و مانند آن است.

۲- قوم موسى هراساان از سقوط کوهِ برافراشته شده بر سر آنان (و ظنوا أنه واقع بهم)

۳- تورات، کتابى از جانب خدا براى بنى اسرائیل (خذوا ما ءاتینکم) مراد از «ما ءاتینکم» تورات است.

۴- خداوند با برافراشتن کوه طور بر سر قوم موسى، از آنان خواست تا با جدیت تمام تورات بپذیرند و رفتار و اندیشه هاى خویش را بر اساس آن استوار سازند. (خذوا ما ءاتینکم بقوة) «خذوا» یعنى بگیرید. «گرفتن» تورات و دیگر کتابهاى آسمانى به این است که مورد پذیرش قرار گیرد و به احکام آن عمل شود.

۵- لجاجت و سرسختى بنى اسرائیل در پذیرش تورات و عمل به فرمانهاى آن (و إذ نتقنا الجبل فوقهم ... خذوا ما ءاتینکم)

۶- خداوند از بنى اسرائیل خواست تا احکام و معارف تورات را فراگیرند و آنها را همواره به خاطر بسپارند. (و اذکروا ما فیه) «ذکر» به دانشى گفته مى شود که انسان آن را به خاطر داشته باشد و فراموش نکرده باشد. بنابراین «اذکروا ما فیه» یعنى محتواى تورات را فراگیرد و آن را همواره به خاطر داشته باشید.

۷- تحصیل تقوا و دورى از اعمال ناروا، هدف دعوت خداوند از بنى اسرائیل به پذیرش تورات (خذوا ما ءاتینکم بقوة ... لعلکم تتقون)

۸- قرار گرفتن کوه بر فراز سر بنى اسرائیل، معجزه و رخدادى شایسته به یاد داشتن (و إذ نتقنا الجبل فوقهم کأنه ظلة) «إذ» متعلّق به فعل مقدّر «اذکروا» است.

۹- رسیدن انسانها به تقوا و پرهیزشان از عقاید ناصواب و اعمال ناروا، از اهداف نزول کتابهاى آسمانى بر ایشان است. (خذوا ما ءاتینکم بقوة و اذکروا ما فیه لعلکم تتقون)

۱۰- صلابت و جدیت انسان در دیندارى، رساننده وى به تقوا و دورسازنده وى از کردارهاى نارواست. (خذوا ما ءاتینکم بقوة ... لعلکم تتقون)

۱۱- فراگیرى کتاب آسمانى و تنظیم عقاید و اصول بر محور آن، وظیفه اى ضرورى بر عهده اهل ایمان (خذوا ما ءاتینکم بقوة و اذکروا ما فیه)

۱۲- تبیین اهداف قوانین و احکام الهى، روشى نیکو در تبلیغ دین (خذوا ما ءاتینکم ... لعلکم تتقون) خداوند با جمله «لعلکم تتقون» هدف از فرمان خویش (خذوا ما ءاتینکم ... ) را بیان داشت و این درسى است به همه مبلغان دین که تنها به بیان احکام دین اکتفا نکنند بلکه حتى المقدور هدف از آن احکام را براى مردم تبیین کنند.

روایات و احادیث

۱۳- عن أبى عبداللّه(ع) (فى حدیث طویل) قال: ... طور سیناء اطاره اللّه عز و جل على بنى اسرائیل حین اظلّهم ... حتى قبلوا التوراة و ذلک قوله عز و جل: «و اذ نتقنا الجبل فوقهم کانه ظلة و ظنوا أنه واقع بهم» ... .[۱] از امام صادق(ع) ضمن حدیثى نقل شده است: ... خداوند طور سینا را به پرواز درآورد، هنگامى که آن کوه را بالاى سر بنى اسرائیل همچون سایه بالا نگه داشت تا اینکه تورات را پذیرفتند. سپس امام (ع) آیه «و إذ نتقنا الجبل ... » را تلاوت فرمود ... .

۱۴- اسحاق بن عمار و یونس قالا سئلنا أبا عبداللّه(ع) عن قول اللّه تعالى: «خذوا ما آتیناکم بقوة» أقوة فى الابدان أو قوة فى القلب؟ قال: فیهما جمیعا.[۲] اسحاق بن عمار و یونس گویند از امام صادق(ع) پرسیدیم: مراد از «قوة» در آیه «خذوا ما آتیناکم بقوة» قوت بدنى است یا قوت قلبى؟ فرمود: هر دو با هم

۱۵- عن أبى عبداللّه(ع) فى قول اللّه: «خذوا ما آتیناکم بقوة» قال: السجود و وضع الیدین على الرکبتین فى الصلوة.[۳] از امام صادق(ع) درباره آیه «خذوا ما اتیناکم بقوة»، روایت شده است: مراد این است که سجده را با جدیت، و رکوع نماز رابا قرار دادن دو دستر دو زانو انجام دهید.

موضوعات مرتبط

  • ایمان: به تورات ۴
  • بنى اسرائیل: و تورات ۴، ۵، ۶، ۷ ; بنى اسرائیل و کوه طور ۱، ۲، ۸ ; تاریخ بنى اسرائیل ۱، ۲، ۴، ۵، ۸ ; ترس بنى اسرائیل ۲ ; کتاب آسمانى بنى اسرائیل ۳ ; لجاجت بنى اسرائیل ۵ ; مسؤولیت بنى اسرائیل ۶
  • تقوا: اهمیت تقوا ۷، ۹ ; عوامل تقوا ۱۰
  • تورات: تعالیم تورات ۶ ; تقوا در تورات ۷ ; تورات از کتب آسمانى ۳ ; نقش تورات ۴، ۷
  • خدا: افعال خدا ۱، ۴ ; اوامر خدا ۶، ۷
  • دین: تبلیغ دین ۱۲
  • دیندارى: آثار دیندارى ۱۰
  • ذکر: معجزه ۸
  • عقیده: اجتناب از عقیده ناپسند ۹ ; ملاکهاى تصحیح عقیده ۴، ۱۱
  • عمل: اجتناب از عمل ناپسند ۷، ۹، ۱۰
  • کتب آسمانى: تعلیم کتب آسمانى ۱۱ ; تقوا در کتب آسمانى ۹ ; فلسفه نزول کتب آسمانى ۹ ; نقش کتب آسمانى ۱۱
  • کوه طور: بالا بردن کوه طور ۱، ۴، ۸ ; لرزش کوه طور ۱
  • مؤمنان: مسؤولیت مؤمنان ۱۱
  • معجزه: بالا بردن کوهِ طور ۸

منابع

  1. احتجاج طبرسى، ج ۲، ص ۶۵ ; نورالثقلین، ج ۲- ، ص ۹۲، ح ۳۳۲.
  2. محاسن برقى، ج ۱، ص ۲۶۱، ح ۳۱۹، ب ۳۳ ; تفسیر عیاشى، ج ۲، ص ۳۷، ح ۱۰۱.
  3. تفسیر عیاشى، ج ۲، ص ۳۷، ح ۱۰۲ ; نورالثقلین، ج ۲، ص ۹۲، ح ۳۳۵.