أَنّى
ریشه کلمه
- اننى (۱۷ بار)
قاموس قرآن
«أَنّى» از اسماء شرط است و غالباً به معناى «مَتى» که به معناى زمان است استعمال مى شود; و در این صورت آن را «أَنّى» زمانیه مى گویند. و گاهى نیز به معناى مکان است. اگر «أَنّى» در آیه، زمانیه باشد، توسعه زمانى مسأله آمیزش جنسى را بیان مى کند، یعنى در هر ساعتى از شب و روز مجاز هستید و اگر مکانیه باشد، توسعه در مکان و چگونگى انواع آمیزش است; گاهى، به معناى «أَین» (کجا) و گاه به معناى «کَیْف» (چگونه) نیز مى آید.
ظرف زمان و مكان است و براى بحث از آن دو باشد و در استفهام نيز بكار مىرود، معناى فارسى آن: كى و كجا و چطور، است «اين، متى، كيف» مثل [آل عمران:37] اى مريم اين طعام براى تو از كجاست؟ و مثل «اَنّى جئت» كى آمدى مثل [بقره:259] خدا اين مردگان را چطور زنده مىكند؟. [بقره:223] يعنى زنان شما كشت شمااند هر زمان كه خواستيد به كشت خود در آئيد، اگر انّى ظرف مكان باشد، يعنى در هر مكان كه خواستيد با آنهانزديكى كنيد اين آيه مباح بودن مقاربت را مىرساند، ولى بر جواز مقاربت از عقب دلالت ندارد، و كلمه «حرث» قرينه قاطعه اين مطلب است، زيرا كشت آنست كه از آن بهره بردارى شود و آن از زن كه توليد نسل است در صورتى است كه مقاربت از عقب نباشد و نيز ما بعد آيه «وَقَدّموا لِاَنْفُسِكم» براى خود پيش انديشى كنيد، كه گفتهاند مراد وجود فرزند است، قرينه اين سخن مىباشد. به عبارت ديگر نمىشود «اَنّى» را مكانيّه گرفت و بر جواز مقاربت از عقب استدلال كرد.