نتایج جستجو

جّر است اهل لغت براى آن ده معنى ذكر كرده‏اند از جمله: 1- ظرفّيت حقيقى مثل [روم:2]. 2- ظرفّيت اعتبارى نحو [نصر:2]. و نيز به معنى تعليل، استعلاء، به معنى باء،

‌اينکه‌ سبب‌ شد ‌که‌ مسلمين‌ نسبت‌ ‌به‌ روم‌ خوش‌ ‌بين‌ شدند و نسبت‌ بفارس‌ بدبين‌ ‌تا‌ جنگي‌ ‌بين‌ فارس‌ و روم‌ اتفاق‌ افتاد و روميها شكست‌ خوردند و فارس‌

‌اينکه‌ سبب‌ شد ‌که‌ مسلمين‌ نسبت‌ ‌به‌ روم‌ خوش‌ ‌بين‌ شدند و نسبت‌ بفارس‌ بدبين‌ ‌تا‌ جنگي‌ ‌بين‌ فارس‌ و روم‌ اتفاق‌ افتاد و روميها شكست‌ خوردند و فارس‌

‌اينکه‌ سبب‌ شد ‌که‌ مسلمين‌ نسبت‌ ‌به‌ روم‌ خوش‌ ‌بين‌ شدند و نسبت‌ بفارس‌ بدبين‌ ‌تا‌ جنگي‌ ‌بين‌ فارس‌ و روم‌ اتفاق‌ افتاد و روميها شكست‌ خوردند و فارس‌

آیات شامل این کلمه روم‌ (۱ بار) [روم:2-4]. روم امپراطورى بزرگى بود كه بر متصرفان وسيعى در آسيا و اروپا و آفريقا حكومت داشت و ايتاليا نيز قسمتى از آن محسوب

الْمُحْسِنِينَ‌ «الحمدللّه ربّ العالمين» «1». محمّد، 7. جلد 7 - صفحه 177 سوره‌ى روم‌ اين سوره شصت آيه دارد و در مكّه نازل شده است. همانند بسيارى از سوره‌هاى مكى،

الْحَياةِ الدُّنْيا وَ هُمْ عَنِ الْآخِرَةِ هُمْ غافِلُونَ «7» ترجمه‌ مغلوب شد روم‌ در نزديكترين زمين و آنان بعد از مغلوب شد نشان غالب خواهند شد در بعد از چند

‌است‌ چنانچه‌ ميفرمايد وَ يَوم‌َ تَقُوم‌ُ السّاعَةُ يُبلِس‌ُ المُجرِمُون‌َ‌-‌ روم‌ آيه 11‌-‌ ‌يعني‌ مأيوس‌ ميشوند و ميفرمايد أَخَذناهُم‌ بَغتَةً فَإِذا هُم‌

لذا به باغ هاى خرم و سرسبز «روضة» اطلاق مى شود، و اگر مى بینیم در سوره، «روم» این کلمه به صورت نکره آمده است، براى تعظیم و بزرگداشت آن است، یعنى در بهترین

رودخانه ارس فعلى است كه در شمال آذربايجان بطول 800 كيلو متر از كوه‏هاى ارض روم در تركيه سرچشمه گرفته پس از عبور از دشت مغان به رود كورا متصل مى‏گردد و به

موارد «استرضاء» یعنى رضایت طلبیدن و توبه کردن نیز به کار مى رود، و در سوره «روم» به همین معنا آمده است، یعنى در قیامت، آنها توانایى بر «توبه و جلب رضایت»

آن قرار دارد، گاهى به معناى روح، یا به معناى ذات نیز آمده است. و در سوره «روم» منظور صورت باطنى و روى دل مى باشد، بنابراین، منظور تنها توجّه با صورت نیست،

ناگهان گرفتيم پس آنگاه مأيوس و متحيّر بودند. در سوره روم پس از ذكر آمدن باران و شادى مردم، آمده [روم:49] و حقّا كه آنها پيش از نزول باران مأيوس بودند. نظير

‌است‌ چنانچه‌ ميفرمايد وَ يَوم‌َ تَقُوم‌ُ السّاعَةُ يُبلِس‌ُ المُجرِمُون‌َ‌-‌ روم‌ آيه 11‌-‌ ‌يعني‌ مأيوس‌ ميشوند و ميفرمايد أَخَذناهُم‌ بَغتَةً فَإِذا هُم‌

مرده‌ فَإِنَّك‌َ لا تُسمِع‌ُ‌-‌ المَوتي‌ وَ لا تُسمِع‌ُ الصُّم‌َّ الدُّعاءَ (روم‌ آيه 51). إِن‌َّ اللّه‌َ يُسمِع‌ُ مَن‌ يَشاءُ قدرت‌ دارد ‌هر‌ ‌که‌ ‌را‌ بخواهد

فَانظُر إِلي‌ آثارِ رَحمَت‌ِ اللّه‌ِ كَيف‌َ يُحي‌ِ الأَرض‌َ بَعدَ مَوتِها روم‌ ‌آيه‌ 49، و ‌اگر‌ مدّت‌ داشته‌ ‌باشد‌ تعبير بانتظار ميكنند مثل‌ مقام‌ ‌که‌

صدع‌ (۵ بار) شكافتن. «صَدَعَهُ صَدْعاً:شَقَّهُ» چنانكه در مجمع ذيل آيه 43 روم و در مفردات و صحاح گفته است. صديع به معنى صبح است به اعتبار شكافته شدن. [حجر:94]

خود پيروز است و در كار خود عاجز نيست ليكن بيشتر مردم نمى‏دانند. [روم:2-3]. رجوع شود به «روم». [مجادله:21-22]. ظاهراً اذل بودن براى آن است كه به خدا و رسولش

جزئى منحل نمى‏شود. و در نتيجه، گناهان عدّه‏اى باعث ابتلاء عموم مى‏گردد نظير [روم:41]. و اگر مردم طريق انصاف در پيش گرفته و با عدل و مروّت و دين فطرت زندگى

از جانب طور آتشی دید! به خانواده‌اش گفت: «درنگ کنید که من آتشی دیدم! (می‌روم) شاید خبری از آن برای شما بیاورم، یا شعله‌ای از آتش تا با آن گرم شوید!» |و

سپس از پیش رو و از پشت سر، و از طرف راست و از طرف چپ آنها، به سراغشان می‌روم؛ و بیشتر آنها را شکرگزار نخواهی یافت!» آن‌گاه از پيش روى و پشت سرشان و از

[مائده:108] يعنى اين نزديكتر است به آنكه گواهى را به طور صحيح ادا كنيد. * [روم:3] ما بين روم و ايرانيان در نواحى شام كه نزديك به حجاز بود جنگ در گرفت روميان مغلوب

4- نبوّت [هود:63]. 5-پيغمبر [مریم:21]، [انبياء:107]. 6- باران [روم:50]. ايضاً 46 روم. خداوند رحمت را بر خود حتمى فرموده و رحمتش به تمام موجودات شامل است

نسل او است، سبب آرامش جسم و جان او محسوب مى شود. چنان که در آیه 21 سوره «روم» مى خوانیم:وَ مِنْ آیاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَکُمْ مِنْ أَنْفُسِکُمْ أَزْواجاً

‌هم‌ ‌در‌ قضيه‌ هاروت‌ و ماروت‌ گذشت‌ و ايوب‌ ‌إبن‌ موص‌ ‌إبن‌ رازح‌ ‌بن‌ روم‌ ‌بن‌ عيصي‌ ‌إبن‌ اسحق‌ ‌از‌ انبياء بني‌ اسرائيل‌ و شرح‌ حال‌ ‌او‌ ‌در‌ سوره‌

راغب مثله عقوبتى است كه بر قومى وارد مى‏شود و بر ديگران مثل مى‏گردد. 6- [روم:27]. گفته‏اند مراد از مثل وصف است يعنى براى اوست صفت عاليتر در آسمانها و زمين

معنى لباس و جمع آن ثياب است [انسان:21]. ثور: زير و رو شدن. پراكنده شدن. [روم:9] از آنها قويتر بودند زمين را زير و رو (شخم) و آباد كردند مجمع البيان آن

كند آن گاو چه رنگى دارد درآيه [زمر:21]. ظاهرا منظور اصناف باشد ايضا در آيه [روم:22]. وَ مِن جُدَد بِيض حُمْر مُخْتَلِف الْجِبَال مُخْتَلِفا غَرَابِيب ثَمَرَات

مرتفعی بساز، شاید من به وسائلی دست یابم (که با آنها به سوی خدای موسی بالا روم). و فرعون گفت: «ای هامان! برای من آسمان‌خراشی بلند بساز، شاید من به وسیله‌ها

كَذَّبُوا بِآيات‌ِ اللّه‌ِ«2» 1‌-‌ صفحه‌ 305‌-‌ 306 ‌تا‌ 359 [.....] 2‌-‌ سوره‌ روم‌ ‌آيه‌ 9 جلد 2 - صفحه 122 ‌پس‌ مفاد ‌آيه‌ اينست‌ ‌که‌ بآيات‌ الهي‌ كساني‌

يُخلِف‌ُ المِيعادَ آل‌ عمران‌ ‌آيه‌ 7 رعد ‌آيه‌ 31. لا يُخلِف‌ُ اللّه‌ُ وَعدَه‌ُ روم‌ ‌آيه‌ 5. 115 ] (آیه 31)- این آیه سرای پرهیزکاران را که قبلا بطور سر بسته

‌است‌ فَإِنَّك‌َ لا تُسمِع‌ُ المَوتي‌ وَ لا تُسمِع‌ُ الصُّم‌َّ الدُّعاءَ روم‌ ‌آيه‌ 51 إِذا دَعاكُم‌ لِما يُحيِيكُم‌ انفال‌ ‌آيه‌ (‌النّاس‌ موتي‌ و اهل‌

‌براي‌ قبض‌ روح‌ ‌او‌ ‌در‌ آفتاب‌ ‌بود‌. ‌گفت‌ تأمل‌ كن‌ ‌تا‌ ‌در‌ سايه‌ روم‌. تأمل‌ كرد آمد ‌در‌ سايه‌ و ‌به‌ ملك‌ الموت‌ ‌گفت‌ ‌اينکه‌ عمري‌ ‌که‌ كردم‌

بزودى علم شريعت تو در يمن سايه اندازد. به ضرب سوم قصور روم به نظر آمد جبرئيل گفت: آثار صولت اسلام به روم رسد. اصحاب خرسند، شكر الهى نمودند. معاندين بناى استهزاء

*[شعراء:71].يعنى: گفتند بتهائى را ستايش مى‏كنيم و پيوسته ملازم آنهائيم. *[روم:51]. «ظَلُّوا» بمعنى «صارُوا»است و ضمير «فَرَأوهُ» به زرع راجع است معنى آيه

كسر اول. در آيه [مزّمل:17]. جمع اشيب به معنى پيران، موو سفيدان است (مجمع) [روم:54]. سپس از بعد ضعف و طفوليت قدرت و نيروى جوانى داد، آنگاه از بعد جوانى ناتوانى

*[شعراء:71].يعنى: گفتند بتهائى را ستايش مى‏كنيم و پيوسته ملازم آنهائيم. *[روم:51]. «ظَلُّوا» بمعنى «صارُوا»است و ضمير «فَرَأوهُ» به زرع راجع است معنى آيه

آنن كه مراد از آن در آيه هفت است. قاموس نيز هفت را از معانى آن شمرده است. [روم:4]. سِنِين وَ فِي مِن السّجْن سَيَغْلِبُون بَعْد لِلّه قَال غَلَبِهِم الْأَمْر

آثار دنیاطلبى ۷ دین: محدوده دین ۴; هدایتگرى دین ۴ روزى: منشأ روزى ۱۹ روم: حمله روم به جزیرة العرب ۲۲ علایق: آثار علاقه به وطن ۷ قرآن: هدایتگرى قرآن ۶ کعبه:

شادمان شدند [انعام:44]. و در بعضى از آيات در شادى ممدوح به كار رفته مثل [روم:4]. آن روز مؤمنان در اثر يارى خدا مسرور مى‏شوند. [يونس:58]. فرح: (بر وزن كتف)شادمان

است. آيات زير مطلب فوق را روشن مى‏كنند: [اعراف:101]. [يونس:74]، [غافر:35]. [روم:58-59]. ملاحظه آيات شريفه نشان مى‏دهد كه مهر زدن از جانب خداست و اوست كه به

گفته‏اند: لقب پادشاهان يمن است چنان كه فرعون لقب شاهان مصر، قيصر لقب شاهان روم و كسرى لقب پادشاهان ايران بود. راغب گويد: علّت اين تسميه آنست كه شاهان تبّع

آورده است. در بعضى از آيات جعل و خلق در جاى يكديگر آمده‏اند مثل [نحل:72] [روم:21]. من تصوّر مى‏كنم كه نظر در آيه اوّل به جعل زوجيّت است كه يك معناى ثانوى

[جمعه:10]. پس چون نماز تمام شد در زمين متفرق شده و در طلب روزى و فضل خدا باشيد. [روم:20]. از آيات خداوند آنست كه شما را از خاك آفريد آنگاه شما بشريد كه در زمين

[جمعه:10]. پس چون نماز تمام شد در زمين متفرق شده و در طلب روزى و فضل خدا باشيد. [روم:20]. از آيات خداوند آنست كه شما را از خاك آفريد آنگاه شما بشريد كه در زمين

نازل شد. نظير آن را ابوحمزه از جابربن عبدالله انصارى نيز نقل كرده است. * [روم:21]. خدا ميان شما دوستى و مهربانى گذاشت. مُوادَدَة: دوست داشتن يا دوست داشتن

هَيِّنْ: آسان. [مريم:9]. خدايت گفت: آن بر من آسان است. اَهْوَن: آسانتر. [روم:27]. اوست كه آفريدن را شروع مى‏كند و سپس آن را از سر مى‏گيرد خلقت دوم بر او

نازل شد. نظير آن را ابوحمزه از جابربن عبدالله انصارى نيز نقل كرده است. * [روم:21]. خدا ميان شما دوستى و مهربانى گذاشت. مُوادَدَة: دوست داشتن يا دوست داشتن

هَيِّنْ: آسان. [مريم:9]. خدايت گفت: آن بر من آسان است. اَهْوَن: آسانتر. [روم:27]. اوست كه آفريدن را شروع مى‏كند و سپس آن را از سر مى‏گيرد خلقت دوم بر او

، مؤمنون / ، زخرف / ، روم / ). Tabber requires Javascript to function. آيات ۱ - ۱۹، سوره روم اشاره به مضامين و غرض سوره مباركه روم وجوهى كه در معناى آيه :

است. آيات زير مطلب فوق را روشن مى‏كنند: [اعراف:101]. [يونس:74]، [غافر:35]. [روم:58-59]. ملاحظه آيات شريفه نشان مى‏دهد كه مهر زدن از جانب خداست و اوست كه به

شده بدى است. * [مدثر:14]. وسائل زندگى را بطور فراخ براى او آماده كردم. * [روم:44]. آنانكه كارنيك مى‏كنند براى خود پاداش آماده مى‏كنند. وَ لِيَجْزِي الّذِين

شده بدى است. * [مدثر:14]. وسائل زندگى را بطور فراخ براى او آماده كردم. * [روم:44]. آنانكه كارنيك مى‏كنند براى خود پاداش آماده مى‏كنند. ال وَ فِي النّاس

زبان عربى، زبان فارسى و غيره. جمع آن در قرآن السنه است [فتح:11]. در آيه [روم:22]. مراد اختلاف لغات است. * [طه:28-27]. گره از زبان من بگشاى منطقم را روان

شادمان شدند [انعام:44]. و در بعضى از آيات در شادى ممدوح به كار رفته مثل [روم:4]. آن روز مؤمنان در اثر يارى خدا مسرور مى‏شوند. [يونس:58]. فرح: (بر وزن كتف)شادمان

است. آيات زير مطلب فوق را روشن مى‏كنند: [اعراف:101]. [يونس:74]، [غافر:35]. [روم:58-59]. ملاحظه آيات شريفه نشان مى‏دهد كه مهر زدن از جانب خداست و اوست كه به

است. آيات زير مطلب فوق را روشن مى‏كنند: [اعراف:101]. [يونس:74]، [غافر:35]. [روم:58-59]. ملاحظه آيات شريفه نشان مى‏دهد كه مهر زدن از جانب خداست و اوست كه به

كمك شيطان است. ظهيره: وقت ظهر و «اظهر فلان» يعنى داخل وقت ظهر شد [نور:58]. [روم:18]. يعنى وقت عشاء و آنگاه كه وارد وقت ظهر مى‏شويد. ظهور: آشكار شدن. غلبه

اگر ميت دو خواهر يا دو برادر مادرى داشته باشد ثلث مال را خواهند برد و مثل [روم:9]. ظاهراً مراد مطلق كثرت است. اِكثار: بسيار شدن و بسيار كردن. لازم و متعدى

نتوانم يافت. [كهف:27]. * [نحل:103]. نقل شده در مكّه غلامى بود نصرانى از اهل روم به نام بلعام كه مى‏گفتند قرآن از جانب خدا نيست بلكه بلعام به آن حضرت تعليم

پيغمبر تماس‌ داشته‌ و ‌از‌ طوائف‌ عرب‌ نبوده‌ ‌ يا ‌ ‌از‌ فارس‌ ‌ يا ‌ ‌از‌ روم‌ بوده‌ ‌در‌ نظر داشتند خداوند ميفرمايد ‌اينکه‌ شخص‌ ‌را‌ ‌که‌ ‌شما‌ الحاد

مرده‌ فَإِنَّك‌َ لا تُسمِع‌ُ‌-‌ المَوتي‌ وَ لا تُسمِع‌ُ الصُّم‌َّ الدُّعاءَ (روم‌ آيه 51). إِن‌َّ اللّه‌َ يُسمِع‌ُ مَن‌ يَشاءُ قدرت‌ دارد ‌هر‌ ‌که‌ ‌را‌ بخواهد

خدا صلى الله علیه و آله و سلم از طائف مراجعت نمود، دستور جهاد و جنگ با دولت روم را صادر فرمود و این دستور هنگام فصل رسیدن میوه ها بود و مردم مایل بودند در

Tabber requires Javascript to function. آيات ۱ - ۱۹، سوره روم اشاره به مضامين و غرض سوره مباركه روم وجوهى كه در معناى آيه : ((يومئذ يفرح المؤ منون بنصر الله

رودخانه ارس فعلى است كه در شمال آذربايجان بطول 800 كيلو متر از كوه‏هاى ارض روم در تركيه سرچشمه گرفته پس از عبور از دشت مغان به رود كورا متصل مى‏گردد و به

آیات شامل این کلمه عمر (۲۷ بار) عمارة به معنى آبادكردن است [توبه:19].[روم:9]. زمين رازيرورو و آباد كردند بيش از آنچه اينها آباد كردند. عمر(بروزن عنق و

تعالى موفق سازد بر فتح بلاد روم و فارس. چون عبد اللّه سلول و منافقان اين را شنيدند، گفتند: گمان شما چنين است كه فارس و روم مثل بعضى شهرها بر شما مفتوح

[طه:79]، [طه:85]. آيا در قرآن به خدا و شيطان و ديگران نسبت داده شده است. مثل [روم:29]. بعداً در اين زمينه مشروحاً سخن خواهيم گفت. و درباره شيطان فرموده: [نساء:60]

قدرت بشرى است. حروف مقطّعه‌ «الم» در ابتداى شش سوره بقره، آل‌عمران، عنكبوت، روم، لقمان و سجده آمده است. بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ‌ الم «1» الم‌:

جزئى منحل نمى‏شود. و در نتيجه، گناهان عدّه‏اى باعث ابتلاء عموم مى‏گردد نظير [روم:41]. و اگر مردم طريق انصاف در پيش گرفته و با عدل و مروّت و دين فطرت زندگى

بالارفتن معنى كرده يعنى براى من بناى بلندى بساز تا به طرف خداى موسى بالا روم. اين مطلب در نهايه نيز ذكر شده است. * [همزه:6-7]. نا گفته نماند: اشراف نوعاً

عذاب خداست، اين است معنى آيه، چنانكه مدلول آيه [شمس:7-8] و همچنين مضمون آيه [روم:30] است . خيلى بعيد به نظر مى‏رسد كه مراد قبئل كردن عدّه‏اى از مردم باشد و

آن بیابان سرد و ظلمت نوری دید و) به اهل بیتش گفت: مرا آتشی به نظر آمد می‌روم تا از آن به زودی خبری برایتان بیاورم یا شاید برای گرم شدن شما شعله‌ای برگیرم

Tabber requires Javascript to function. آيات ۱ - ۱۹، سوره روم اشاره به مضامين و غرض سوره مباركه روم وجوهى كه در معناى آيه : ((يومئذ يفرح المؤ منون بنصر الله

Tabber requires Javascript to function. آيات ۱ - ۱۹، سوره روم اشاره به مضامين و غرض سوره مباركه روم وجوهى كه در معناى آيه : ((يومئذ يفرح المؤ منون بنصر الله

[طه:79]، [طه:85]. آيا در قرآن به خدا و شيطان و ديگران نسبت داده شده است. مثل [روم:29]. بعداً در اين زمينه مشروحاً سخن خواهيم گفت. و درباره شيطان فرموده: [نساء:60]

كمك شيطان است. ظهيره: وقت ظهر و «اظهر فلان» يعنى داخل وقت ظهر شد [نور:58]. [روم:18]. يعنى وقت عشاء و آنگاه كه وارد وقت ظهر مى‏شويد. ظهور: آشكار شدن. غلبه

اللّه‌ِ ذلِك‌َ الدِّين‌ُ القَيِّم‌ُ وَ لكِن‌َّ أَكثَرَ النّاس‌ِ لا يَعلَمُون‌َ روم‌ ‌آيه‌ 30، و دين‌ حنيف‌ همان‌ ملة ابراهيم‌ ‌است‌ چنانچه‌ فرمود ما كان‌َ إِبراهِيم‌ُ

آله‌ و سلّم‌ كاغذ دعوت‌ بدين‌ اسلام‌ ‌بر‌ خسرو پادشاه‌ ايران‌ و قيصر سلطان‌ روم‌ و نصاراي‌ نجران‌ فرستاد ديگر چه‌ نحو وَ أَيَّدَكُم‌ بِنَصرِه‌ِ ‌باشد‌ و فراواني‌

Tabber requires Javascript to function. آيات ۱ - ۱۹، سوره روم اشاره به مضامين و غرض سوره مباركه روم وجوهى كه در معناى آيه : ((يومئذ يفرح المؤ منون بنصر الله

‌آن‌ امر ‌را‌ كاملا و صحيحا و تاما انجام‌ دهم‌ و باتمام‌ برسانم‌ و بيرون‌ روم‌ وَ اجعَل‌ لِي‌ و قرار ده‌ مرا مِن‌ لَدُنك‌َ ‌از‌ جانب‌ تو سُلطاناً قوة و

هنگامی که آتشی دید، پس به خانواده اش گفت: درنگ کنید؛ بی تردید من آتشی دیدم [می روم] شاید شعله ای از آن را برایتان بیاورم یا نزد آتش [برای پیدا کردن راه] راهنمایی

‌است‌ غسل‌ احياء ‌تا‌ صبح‌ سه‌ سوره‌ يس‌ جلد 18 - صفحه 178 سوره‌ عنكبوت‌ و روم‌ و حم‌ دخان‌، زيارت‌ ابي‌ ‌عبد‌ اللّه‌ (ع‌) جوشن‌ كبير صد ركعت‌ نماز ‌با‌

‌قوله‌ ‌تعالي‌ وَ مِن‌ آياتِه‌ِ أَن‌ خَلَق‌َ لَكُم‌ مِن‌ أَنفُسِكُم‌ أَزواجاً روم‌ ‌آيه‌ 20، ‌اينکه‌ ‌هم‌ بسيار بعيد ‌است‌. ] (آیه 190))- «ولی هنگامی که خداوند

العالم. 3 قسم دوم از آياتيكه وجه را بخدا نسبت مى‏دهدبه قرار ذيل است [رعد:22]. [روم:38]. [انسان:9]. [انعام:52]. مراد از وجه در اينگونه آيات ظاهرا رحمت و ثواب

راغب مثله عقوبتى است كه بر قومى وارد مى‏شود و بر ديگران مثل مى‏گردد. 6- [روم:27]. گفته‏اند مراد از مثل وصف است يعنى براى اوست صفت عاليتر در آسمانها و زمين

آنهانرسيد. سوأى مؤنث اسوء است مانند حسنى مؤنث احسن و يا مصدر است مثل بشرى (اقرب) [روم:10] عاقبة خبر كان و سوأى اسم آن است مثل «وَ كانَ حَقّاً عَلَيْنا نَصْرُ الْمُؤمِنينَ»

اغلب‌ جنگها فتوحات‌ اسلامي‌ بوده‌ ‌حتي‌ ‌با‌ سلاطين‌ بزرگ‌ مثل‌ ايران‌ و روم‌، و ديگر (اوامر ‌من‌ عنده‌) نزول‌ بلا و امراض‌ چنانچه‌ ‌بر‌ امم‌ سابقه‌ جلد

چنانكه همانطور ترجمه شد. ناگفته نماند: همه مردم از هدايت تكوينى برخوردارند [روم:30]. و انبیاء براى ميثاق و تقويت همان فطرت آمده‏اند. 3- [اعراف:101-102]. در

دعوت کنی البته تو را پیروی خواهند کرد و لیکن این سفر (به تبوک برای جنگ با روم) بر آنان دراز و دشوار آمد، و مؤکد به خدا سوگند می‌خورند که اگر توانایی داشتیم

داشت و وزير و مشير آنها ايهم نام بود و عالم آنان ابو حارثه بود كه پادشاهان روم بدستور او بناى كليسا مينمودند اينها وارد مدينه شدند لباسهاى فاخر پوشيدند با

لشكركشى و جنگ آن بود كه رسول خدا«صلى اللَّه عليه و آله»نامه‏اى به هرقل زعيم روم نوشت، حرث بن عميرازدى نماينده آن حضرت مأمور شد نامه را پيش هرقل ببرد، شرحبيل

اللَّيْلُ» اين حديث در تفسير ابن كثير نيز به چند طريق نقل شده كه هر قل امپراطور روم به آن حضرت نوشت: تو مرا به بهشتى كه وسعت آن آسمانها و زمين است دعوت مى‏كنى

ملاقات‌ كنم‌ حضرت‌ اجازه‌ داد رفت‌، حضرت‌ ماريه قبطيه‌ ‌را‌ خواست‌ ‌که‌ سلطان‌ روم‌ برسم‌ هديه‌ ‌براي‌ حضرت‌ فرستاده‌ ‌بود‌ و نزد ‌او‌ رفت‌ چون‌ حفصه‌ آمد و

مصداقى بيان نكرده است. امّادر تفاسير، آن را به بخت‌النصّر، طالوت، پادشاه‌روم، هيتلر و ... تطبيق داده‌اند، ولى هيچ كدام از آنان، با كلمه‌ى مقدّس‌ «بَعَثْنا»

از عدم‌استعداد ایشان برای پذیرش ایمان و عدم درک آنان است (نگا: جاثیه / ، روم / ). «غِشَاوَةٌ»: پرده. فَبِمَا نَقْضِهِمْ‌ مِيثَاقَهُمْ‌ وَ... (۱) وَ نُقَلِّبُ‌

مورد چهل‌ نفر ‌از‌ نصاري‌ نجران‌ و سي‌ و دو نفر ‌از‌ حبشه‌ و هشت‌ نفر ‌از‌ روم‌ ‌که‌ بشرف‌ اسلام‌ مشرف‌ شدند و ‌از‌ نصاري‌ بودند. و بعضي‌ گفتند درباره‌ ‌عبد‌

است، زنده شدن و روئيدن انسانها از زمين در روز قيامت به آن تشبيه شده است [روم:19] معنى آيه اوّل چنين است: خدا شكافنده دانه و هسته است زنده را از مرده خارج

چنانكه همانطور ترجمه شد. ناگفته نماند: همه مردم از هدايت تكوينى برخوردارند [روم:30]. و انبیاء براى ميثاق و تقويت همان فطرت آمده‏اند. 3- [اعراف:101-102]. در

‌قوله‌ ‌تعالي‌ وَ مِن‌ آياتِه‌ِ أَن‌ خَلَق‌َ لَكُم‌ مِن‌ أَنفُسِكُم‌ أَزواجاً روم‌ ‌آيه‌ 20، ‌اينکه‌ ‌هم‌ بسيار بعيد ‌است‌. ] (آیه 189))- کفران یک نعمت بزرگ

عايشه‌ بوده‌ نسبت‌ بماريه قبطيه‌ و ضريح‌ پسر عم‌ ماريه‌ ‌که‌ ‌آنها‌ ‌را‌ قيصر روم‌ فرستاده‌ ‌بود‌ ‌بر‌ ‌آن‌ حضرت‌ ‌که‌ شرح‌ ‌آن‌ ‌را‌ مفصلا ‌در‌ سوره نور بيان‌

عام از بنى اسرائيل دانسته‌اند و انتقام دوّم را گفته‌اند بدست سلاطين فارس و روم بوده و اسم منتقم را باختلاف ططوس و هردوس و فردوس ذكر كرده‌اند و فاصله بين

مرا نرسد که خودسرانه و به میل خود آن را تغییر دهم. من جز به دنبال چیزی نمی‌روم و جز چیزی را نمی‌گویم که بر من وحی گردد. اگر از فرمان پروردگارم تخطّی کنم،

چنين اند: 1- [بقره:39]. 2- [نساء:167]. 3- [مائده:86-10]. 4- [نحل:88]. 5- [روم:16]. اين قبيل آيات زياداند و چنانكه گفتيم: تكذيب و صد پس از تبليغ دين است

كه سلاطين يمن پى در پى بآن خوانده ميشدند مانند عزيز مصر و خاقان ترك و قيصر روم كه بسلاطين آنها گفته ميشود در هر حال پادشاه مقتدرى بوده كه جهانگيرى كرده و

ماجراى اصحاب كهف، بعد از زمان حضرت عيسى و قبل از بعثت پيامبر اسلام و در سرزمين روم و شهر افسوس بوده و طاغوتشان دقيانوس نام داشته است. درس عبرتى كه از اين حادثه

نمى‏تواند بگويد، در شرك از پدران پيروى نمودم. زيرا فطرت او راهنماى اوست. [روم:30]. در اين صورت آيه شريفه راجع به عالم ذّر نقل شده شايد مراد از آنها عالم

آن را به سر خود رها كنند. در تفسير اين دو كلمه، اقوال ديگرى نيز هست. 2- [روم:41]، ظاهر آيه، چنان كه در تبيان و در الميزان گفته مى‏رساند كه مراد از بَرّ

ميفرمايد فَإِنَّك‌َ لا تُسمِع‌ُ المَوتي‌ وَ لا تُسمِع‌ُ الصُّم‌َّ الدُّعاءَ روم‌ ‌آيه‌ 61، و گذشت‌ ‌در‌ چند ‌آيه‌ قبل‌ إِذا دَعاكُم‌ لِما يُحيِيكُم‌ ‌آيه‌

عام از بنى اسرائيل دانسته‌اند و انتقام دوّم را گفته‌اند بدست سلاطين فارس و روم بوده و اسم منتقم را باختلاف ططوس و هردوس و فردوس ذكر كرده‌اند و فاصله بين

و امثال او هستند. نزد بعضى چهل نفر از نجران و سى نفر از حبشه و هشت نفر از روم بودند كه به حضرت عيسى عليه السّلام ايمان داشتند و به حضرت محمد صلّى اللّه

شهر و حوالى آن از اول قرن دوم ميلادى تا فتح فلسطين بدست مسلمين، تحت استيلاء روم بود. حق اين است كه مشخصات غار اصحاب كهف بر غار رجيب انطباقش از ديگرى بيشتر

who will be supported. ترتیل: ترجمه: «الْمَنصُورُونَ»: یاری شوندگان (نگا: روم / ، حجّ / ، غافر / ). وَ لَقَدْ کُذِّبَتْ‌ رُسُلٌ‌ مِنْ‌... (۱) الَّذِينَ‌

آن را به سر خود رها كنند. در تفسير اين دو كلمه، اقوال ديگرى نيز هست. 2- [روم:41]، ظاهر آيه، چنان كه در تبيان و در الميزان گفته مى‏رساند كه مراد از بَرّ

8 - صفحه 108 2- چون دو قرن زمان او منقرض شد. 3- به اعتبار مالك شدن فارس و روم. 4- به جهت كريم الطرفين بودن. 5- بواسطه آنكه در جنگ به دست و ركابين مقاتله

عام از بنى اسرائيل دانسته‌اند و انتقام دوّم را گفته‌اند بدست سلاطين فارس و روم بوده و اسم منتقم را باختلاف ططوس و هردوس و فردوس ذكر كرده‌اند و فاصله بين

they will be brought forward. ترتیل: ترجمه: «لَمُحْضَرُونَ»: (نگا: قصص / ، روم / ، سبأ / ). Tabber requires Javascript to function. آيات ۱۱۴ - ۱۳۲ سوره صافّات

كه سلاطين يمن پى در پى بآن خوانده ميشدند مانند عزيز مصر و خاقان ترك و قيصر روم كه بسلاطين آنها گفته ميشود در هر حال پادشاه مقتدرى بوده كه جهانگيرى كرده و

قبول ندارند، وجدى در دائرةالمعارف مى‏گويد: انجيل مرقس در حوالى 66 ميلادى در روم بعد ازانجيل متى به زبان يونانى نوشته شد. نام اصلى مرقس يوحنا است كه لقبش مرقس

عَلَى‌... (۳) Tabber requires Javascript to function. آيات ۲۰ - ۲۶، سوره روم اشاره به مراد از اينكه در مقام بر شمردن آيات خود فرموده است خدا شما را از

ترتیل: ترجمه: «یَبْدَأُ الْخَلْقَ ... ثُمَّ ...»: (نگا: یونس / و ، نمل / ، روم / ). «أَهْوَنُ»: آسان‌تر. تعبیر آسان و آسانتر، یا سخت و سخت‌تر، الفبائی است

كه سلاطين يمن پى در پى بآن خوانده ميشدند مانند عزيز مصر و خاقان ترك و قيصر روم كه بسلاطين آنها گفته ميشود در هر حال پادشاه مقتدرى بوده كه جهانگيرى كرده و

ترجمه: «فَتَوَلَّوْا عَنْهُ مُدْبِرِینَ»: (نگا: توبه / ، انبیاء / ، نمل / ، روم / ). Tabber requires Javascript to function. آيات ۷۱ - ۱۱۳ سوره صافّات مقام

حضرت الياس به طمع ايمان آنها عرض كرد اگر اينها صادقند مرا رخصت فرما نزد آنها روم و اگر دروغ گويند آتشى بر آنها بفرست شرّ آنها را دفع، فورا آتشى ظاهر و همه

آنان فرمودند: «لا ينال شفاعتنا من استخف بالصلاة» «5» «1». ماعون، 2 و 3. «2». روم، 10. «3». ماعون، 5 و 6. «4». مدّثر، 43 و 48. «5». كافى، ج 3، ص 270. جلد 10

كه سلاطين يمن پى در پى بآن خوانده ميشدند مانند عزيز مصر و خاقان ترك و قيصر روم كه بسلاطين آنها گفته ميشود در هر حال پادشاه مقتدرى بوده كه جهانگيرى كرده و

كه سلاطين يمن پى در پى بآن خوانده ميشدند مانند عزيز مصر و خاقان ترك و قيصر روم كه بسلاطين آنها گفته ميشود در هر حال پادشاه مقتدرى بوده كه جهانگيرى كرده و

ره آنرا باين فتح و فتح قائم عليه السّلام تفسير فرموده و بعضى بفتح ايران و روم و ساير فتوحات اسلامى حمل نموده‌اند و ظاهرا خداوند بشارت باهل ايمان داده فتحى

را مى خواهد). آرى ، «فاقم وجهك للدين » در دو سوره مكّى روم و يونس آمده ، و اگر نپذيريم كه سوره روم قبل از سوره مورد بحث نازل شده ، درباره سوره يونس اين ترديد

آسمانها يا به درهاى آن يا به منازل آن تا به سبب آن از آسمانى به آسمانى ديگر روم، فَأَطَّلِعَ إِلى‌ إِلهِ مُوسى‌: پس مطلع شوم و بنگرم بسوى خداى موسى و احوال

است: 1- در باره يهود و نصارى. 2- در باره نصاراى نجران. 3- در باره هرقل سلطان روم نازل شد كه حضرت نامه‌اى براى او نوشت. مضمون نامه آنكه: اين نامه‌اى است از

آنان فرمودند: «لا ينال شفاعتنا من استخف بالصلاة» «5» «1». ماعون، 2 و 3. «2». روم، 10. «3». ماعون، 5 و 6. «4». مدّثر، 43 و 48. «5». كافى، ج 3، ص 270. جلد 10

آنان فرمودند: «لا ينال شفاعتنا من استخف بالصلاة» «5» «1». ماعون، 2 و 3. «2». روم، 10. «3». ماعون، 5 و 6. «4». مدّثر، 43 و 48. «5». كافى، ج 3، ص 270. جلد 10

شما بفرمائيد فرمود آمديد بپرسيد از ذو القرنين گفتند بلى فرمود پسرى از اهل روم بود پس پادشاه شد و در مشرق و مغرب عالم سير نمود و سدّ را بنا كرد آنها هم تصديق

كه سلاطين يمن پى در پى بآن خوانده ميشدند مانند عزيز مصر و خاقان ترك و قيصر روم كه بسلاطين آنها گفته ميشود در هر حال پادشاه مقتدرى بوده كه جهانگيرى كرده و

ارحم الرّاحمينى و مطلوب خود را محوّل باراده الهى نمود گفته‌اند او از اهل روم و از اولاد عيص بن اسحق بن ابراهيم عليه السّلام بود و زوجه‌اش رحمه دختر حضرت

الْحِکْمَةَ... (۲) Tabber requires Javascript to function. آيات ۴۰ - ۴۷، سوره روم هيچ شاءنى از شؤ ون عالم از ((خلقت )) جدا نيست و لذا خالق عالم را شريكى نيست

آنان فرمودند: «لا ينال شفاعتنا من استخف بالصلاة» «5» «1». ماعون، 2 و 3. «2». روم، 10. «3». ماعون، 5 و 6. «4». مدّثر، 43 و 48. «5». كافى، ج 3، ص 270. جلد 10

آنان فرمودند: «لا ينال شفاعتنا من استخف بالصلاة» «5» «1». ماعون، 2 و 3. «2». روم، 10. «3». ماعون، 5 و 6. «4». مدّثر، 43 و 48. «5». كافى، ج 3، ص 270. جلد 10

آنان فرمودند: «لا ينال شفاعتنا من استخف بالصلاة» «5» «1». ماعون، 2 و 3. «2». روم، 10. «3». ماعون، 5 و 6. «4». مدّثر، 43 و 48. «5». كافى، ج 3، ص 270. جلد 10

آنان فرمودند: «لا ينال شفاعتنا من استخف بالصلاة» «5» «1». ماعون، 2 و 3. «2». روم، 10. «3». ماعون، 5 و 6. «4». مدّثر، 43 و 48. «5». كافى، ج 3، ص 270. جلد 10

كه سلاطين يمن پى در پى بآن خوانده ميشدند مانند عزيز مصر و خاقان ترك و قيصر روم كه بسلاطين آنها گفته ميشود در هر حال پادشاه مقتدرى بوده كه جهانگيرى كرده و

پیدایش حیات در شکم مادران تا زمان ممات و خداحافظی از این جهان (نگا: حجّ / روم / ). «یَبُثُّ»: پراکنده می‌دارد. «دآبَّةٍ»: جنبنده. «لِقَوْمٍ یُوقِنُونَ»:

خدايان شما بخواهم و اجابت كند مرا به آنچه سؤال كنم. من از ميان شما بيرون مى‌روم. گفتند: به انصاف آمده اى، پس بنا به وعده، روزى بتها را به صحرا بردند، طعام

عنکبوت / ). «إِن یَسْتَعْتِبُوا»: اگر طلب رضایت و گذشت کنند (نگا: نحل / ، روم / ، جاثیه / ). «الْمُعْتَبِینَ»: اجابت‌شدگان. کسانی که درخواستشان پذیرفته

كه سلاطين يمن پى در پى بآن خوانده ميشدند مانند عزيز مصر و خاقان ترك و قيصر روم كه بسلاطين آنها گفته ميشود در هر حال پادشاه مقتدرى بوده كه جهانگيرى كرده و

الْمُسْلِمِينَ‌ وَ... (۲) Tabber requires Javascript to function. آيات ۲۰ - ۲۶، سوره روم اشاره به مراد از اينكه در مقام بر شمردن آيات خود فرموده است خدا شما را از

شعراء. جلد دهم. مشتمل بر هشت سوره: سوره نمل، سوره قصص، سوره عنكبوت، سوره روم، سوره لقمان، سوره سجده، سوره احزاب، سوره السباء جلد 7 - صفحه 466 جلد يازدهم

برآنست. در تفسير منهج از حضرت سيد سجاد عليه السّلام مروى است كه مردى به جنگ روم رفت و او را عادت چنان بود كه چون از اغيار خالى بودى خلوت نمودى، به آواز بلند

أَنْشَرَهُ‌ (۱) Tabber requires Javascript to function. آيات ۲۰ - ۲۶، سوره روم اشاره به مراد از اينكه در مقام بر شمردن آيات خود فرموده است خدا شما را از

الاعمال و مجمع از امام صادق عليه السّلام نقل نموده كه كسيكه سوره عنكبوت و روم را در شب بيست و سوم ماه رمضان تلاوت نمايد و اللّه از اهل بهشت است و كسى را

الاعمال و مجمع از امام صادق عليه السّلام نقل نموده كه كسيكه سوره عنكبوت و روم را در شب بيست و سوم ماه رمضان تلاوت نمايد و اللّه از اهل بهشت است و كسى را

ثقلين از شخص پيامبر كه فرمودند: من دو چيز گرانبها در ميان شما مى‌گذارم و مى‌روم؛ يكى قرآن و ديگرى اهلبيتم، كه اين دو هرگز از هم جدا نمى‌شوند و اگر شما به

خود. تنبيه: لفظ فرعون از القاب سلاطين مصر است، چنانچه قيصر از القاب سلاطين روم و تبع از القاب سلاطين يمن، و نمرود لقب سلطان بابل بوده و به قول بيشتر مفسرين

ارحم الرّاحمينى و مطلوب خود را محوّل باراده الهى نمود گفته‌اند او از اهل روم و از اولاد عيص بن اسحق بن ابراهيم عليه السّلام بود و زوجه‌اش رحمه دختر حضرت

ترتیل: ترجمه: «إِسْتَخَفَّ»: سبکسر و فرومایه کرد. کم خرد و بی‌خبر نمود (نگا: روم / ). قَالَ‌ فِرْعَوْنُ‌ آمَنْتُمْ‌ بِهِ‌... (۰) قَالَ‌ فِرْعَوْنُ‌ وَ مَا

كه رزق دهد، بلكه مى‌تواند رزق دادن را قطع كند. «إِنْ‌ «1». لقمان، 33. «2». روم، 40. «3». آل عمران، 169. «4». غافر، 40. جلد 10 - صفحه 159 أَمْسَكَ رِزْقَهُ»

كه رزق دهد، بلكه مى‌تواند رزق دادن را قطع كند. «إِنْ‌ «1». لقمان، 33. «2». روم، 40. «3». آل عمران، 169. «4». غافر، 40. جلد 10 - صفحه 159 أَمْسَكَ رِزْقَهُ»

(یَمْهَدُونَ) باشد. Tabber requires Javascript to function. آيات ۴۰ - ۴۷، سوره روم هيچ شاءنى از شؤ ون عالم از ((خلقت )) جدا نيست و لذا خالق عالم را شريكى نيست

خدمتگذار او بود همواره سير خواهم نمود تا برسم بمحلّ تلاقى دو دريا كه يكى درياى روم و ديگرى درياى فارس است و آنمكان ميعاد ملاقات آنحضرت با حضرت خضر بود يا آنكه

and a generous provision. ترتیل: ترجمه: «لِیَجْزِیَ»: (نگا: ابراهیم / ، روم / ، احزاب / ). «رِزْقٍ کَرِیمٌ»: (نگا: انفال / ، حجّ / ، نور / ). Tabber requires

those who deny. ترتیل: ترجمه: «فَانتَقَمْنَا مِنْهُمْ»: (نگا: اعراف / حجر / ، روم / ). «فَانظُرْ»: مخاطب پیغمبر اسلام یا هر شنونده و خواننده‌ای است. Tabber

از این سرنوشت اطّلاع حاصل می‌کنند، ایمان نمی‌آورند (نگا: هود / ، غافر / ، روم / ، شعراء / و . Tabber requires Javascript to function. آيات ۱۰۵ - ۱۲۲، سوره

بدون اراده و دخالت خود از صورتی به صورتی درمی‌آیند (نگا: یونس / و ، نمل / ، روم / و ). أَمَّنْ‌ يَبْدَأُ الْخَلْقَ‌ ثُمَ‌... (۲) فَإِنْ‌ کَذَّبُوکَ‌ فَقُلْ‌

زخرف / و ). «مُبْلِسُونَ»: ماتم‌زدگان و متحیّران و ناامیدان از نجات (نگا: روم / و ). Tabber requires Javascript to function. آيات ۵۵ - ۷۷، سوره مؤ منون

آزمايش و براى اولياى الهى وسيله قرب بيشتر است. مشابه اين آيه، آيه 41 سوره روم است كه مى‌فرمايد: «ظَهَرَ الْفَسادُ فِي الْبَرِّ وَ الْبَحْرِ بِما كَسَبَتْ

اشتمال قرآن بر اخبار غيبى نسبت به گذشتگان و نسبت به آينده. مثل خبر از غلبه روم بر فارس كه بعداً تحقق يافت اخبار از وضع و آينده منافقان كه مو به مو جاى خويش

الاعمال و مجمع از امام صادق عليه السّلام نقل نموده كه كسيكه سوره عنكبوت و روم را در شب بيست و سوم ماه رمضان تلاوت نمايد و اللّه از اهل بهشت است و كسى را

کُونُوا مُنِیبِینَ. Tabber requires Javascript to function. آيات ۲۷ - ۳۹، سوره روم طرح يك اشكال و بيان وجوه مختلفى در پاسخ به آن پاسخ ديگرى از صاحب كشاف و بيان

شعراء. جلد دهم. مشتمل بر هشت سوره: سوره نمل، سوره قصص، سوره عنكبوت، سوره روم، سوره لقمان، سوره سجده، سوره احزاب، سوره السباء جلد 11 - صفحه 507 جلد يازدهم

الاعمال و مجمع از امام صادق عليه السّلام نقل نموده كه كسيكه سوره عنكبوت و روم را در شب بيست و سوم ماه رمضان تلاوت نمايد و اللّه از اهل بهشت است و كسى را

رباخواری حکم تحریم را تدریجا و در چهار مرحله بیان کرده است: 1- در آیه 39 سوره روم در باره «ربا» به یک پند اخلاقی قناعت شده. 2- در آیه 161 سوره نساء «ربا» به

كفار آن بود كه رسول صلّى اللّه عليه و آله از خبر و يسار دو غلام از اسراء روم تعليم مى‌گيرد، و گويد خدا به من وحى مى‌نمايد وَ لِنُبَيِّنَهُ لِقَوْمٍ يَعْلَمُونَ‌:

آيه‌ى قبل، گنهكاران مدّت آن را ده روز. «1». نازعات، 4. «2». بقره، 259. «3». روم، 55. «4». مؤمنون، 114. جلد 5 - صفحه 389 1- همه‌ى مجرمين، در قيامت در يك سطح

شما بفرمائيد فرمود آمديد بپرسيد از ذو القرنين گفتند بلى فرمود پسرى از اهل روم بود پس پادشاه شد و در مشرق و مغرب عالم سير نمود و سدّ را بنا كرد آنها هم تصديق

تعبير مرده و كر، از ناباوران ياد كرده است. در آيه‌ى 80 سوره‌ى نمل و 52 سوره‌ى روم مى‌خوانيم: «فَإِنَّكَ لا تُسْمِعُ الْمَوْتى‌ وَ لا تُسْمِعُ الصُّمَّ الدُّعاءَ

غنايم. 3- منصور به رعب و خوف. 4- قرار داده براى من زمين مسجد و طهور تا هر جا روم نماز گزارم، و اگر آب نيابم بدان تيمم كنم، و حال آنكه هيچ پيغمبرى را نماز صحيح

در پیران پدیدار می‌گردد. به عبارت دیگر: پیران، کودکان می‌شوند (نگا: حجّ / روم / ). «الْخَلْقِ»: خلقت. آفرینش. مراد وضع جسمی و روحی است. يَا أَيُّهَا النَّاسُ‌

الدَّوَابِ‌ وَ... (۳) Tabber requires Javascript to function. آيات ۲۰ - ۲۶، سوره روم اشاره به مراد از اينكه در مقام بر شمردن آيات خود فرموده است خدا شما را از

حق‌پذیری دارند. Tabber requires Javascript to function. آيات ۲۰ - ۲۶، سوره روم اشاره به مراد از اينكه در مقام بر شمردن آيات خود فرموده است خدا شما را از

Day, and no possibility of denial. ترتیل: ترجمه: «مَرَدَّ»: (نگا: رعد / ، روم / ، شوری / ). «مِنَ اللهِ»: از سوی خدا. «لا مَرَدَّ مِنَ اللهِ»: اصلاً خدا

ارحم الرّاحمينى و مطلوب خود را محوّل باراده الهى نمود گفته‌اند او از اهل روم و از اولاد عيص بن اسحق بن ابراهيم عليه السّلام بود و زوجه‌اش رحمه دختر حضرت

پيشينيانى كه قدرت و آثارشان بيش‌تر بود چه شد؟ جلد 7 - صفحه 459 در آيه 9 سوره‌ى روم نيز مى‌خوانيم: ... كانُوا أَشَدَّ مِنْهُمْ قُوَّةً وَ أَثارُوا الْأَرْضَ وَ

دفع كند؟ كسى جواب نداد. حضرت امير المؤمنين عليه السّلام برخاست گفت: من مى‌روم او را دفع كنم. حضرت پيغمبر صلّى اللّه عليه و آله فرمود: يا على اين عمرو بن

(ص) بجانب تبوك حركت فرمود با خودشان صحبت نمودند كه محمد تصور نمود جنگ با روم هم مانند اين جنگها است يكنفر از آنها برنمى‌گردد و بعضى از آنها بطور استهزاء

الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِها» «1» خداوند زمين را (با روياندن گياهان) زنده‌ «1». روم، 19. جلد 7 - صفحه 557 مى‌كند. 2. حيات حيوانى. «كُنْتُمْ أَمْواتاً فَأَحْياكُمْ»

كه سلاطين يمن پى در پى بآن خوانده ميشدند مانند عزيز مصر و خاقان ترك و قيصر روم كه بسلاطين آنها گفته ميشود در هر حال پادشاه مقتدرى بوده كه جهانگيرى كرده و

الاعمال و مجمع از امام صادق عليه السّلام نقل نموده كه كسيكه سوره عنكبوت و روم را در شب بيست و سوم ماه رمضان تلاوت نمايد و اللّه از اهل بهشت است و كسى را

الاعمال و مجمع از امام صادق عليه السّلام نقل نموده كه كسيكه سوره عنكبوت و روم را در شب بيست و سوم ماه رمضان تلاوت نمايد و اللّه از اهل بهشت است و كسى را

دِينَهُمْ‌ وَ... (۴) Tabber requires Javascript to function. آيات ۲۷ - ۳۹، سوره روم طرح يك اشكال و بيان وجوه مختلفى در پاسخ به آن پاسخ ديگرى از صاحب كشاف و بيان

(نگا: هود / ). «فَطَرَنِی»: مرا آفریده است. مرا بر فطرت سلیم آفریده است (نگا: روم / ). Tabber requires Javascript to function. آيات ۶۰ - ۵۰، سوره هود سخنان

هرجا. «تُوَلُّوا»: رو کنید. «ثَمَّ»: آنجا. «وَجْه»: ذات (نگا: بقره / رعد / ، روم / و ). «وَاسِعٌ»: در برگیرنده. از اسماء خدا است و به معنی: دارای انعام و رحمت

«مِن بَعْدِهِ»: سوای او. غیر از او. «مَرَدٍّ»: رجوع و برگشت (نگا: رعد / ، روم / ). لَعَلِّي‌ أَعْمَلُ‌ صَالِحاً فِيمَا... (۱) وَ لَوْ تَرَى‌ إِذْ وُقِفُوا

رعد، 4. «4». ابراهيم، 5. «5». نحل، 79. «6». طه، 128. «7». حجر، 75. «8». روم، 22. «9». بقره، 2. جلد 9 - صفحه 250 گوناگون زمين، معادن پيدا و ناپيدا، روئيدنى‌ها،

ارحم الرّاحمينى و مطلوب خود را محوّل باراده الهى نمود گفته‌اند او از اهل روم و از اولاد عيص بن اسحق بن ابراهيم عليه السّلام بود و زوجه‌اش رحمه دختر حضرت

بزرگ مردی به نام «دوس» از میان آنها جان سالم به در برد، و خود را به «قیصر روم» که بر آیین مسیح بود رسانید، و ماجرا را برای او شرح داد. «قیصر» نامه‌ای به

لَيْسَ لِي مُلْكُ مِصْرَ: آيا نيست مرا پادشاهى مصر و اسكندريه تا سر حد شام و روم. و چون آن نيل به سيصد و شصت نهر منقسم و چهار نهر بزرگ آن در ميان باغ او از

تا به نزد او آرامش يابيد. «1». رعد، 28. «2». توبه، 103. «3». فتح، 4. «4». روم، 21. جلد 8 - صفحه 282 ه) خانه. «اللَّهُ جَعَلَ لَكُمْ مِنْ بُيُوتِكُمْ سَكَناً»

بشارت داد که امت من بر آنها پیروز می‌شوند! و در برق دوم قصرهای سرخ‌فام شام و روم نمایان گشت، و جبرئیل به من بشارت داد که امت من بر آنها نیز پیروز خواهند شد

اين بود كه خبر دادند بآنحضرت كه هرقل با لشگر زيادى براى جنگ با مسلمانان از روم حركت نموده و در حمّص نزول كرده و عساكرش در بلقا مى‌باشند پيغمبر (ص) هم از

مرسلات، 20. «2». آل عمران، 6. «3». انعام، 101. «4». جاثيه، 22؛ عنكبوت، 44؛ روم، 8. «5». قمر، 49. «6». مؤمنون، 17. «7». ق، 38. «8». ذاريات، 49. «9». طه، 50

ره آنرا باين فتح و فتح قائم عليه السّلام تفسير فرموده و بعضى بفتح ايران و روم و ساير فتوحات اسلامى حمل نموده‌اند و ظاهرا خداوند بشارت باهل ايمان داده فتحى

بِالسَّاهِرَةِ (۰) Tabber requires Javascript to function. آيات ۲۰ - ۲۶، سوره روم اشاره به مراد از اينكه در مقام بر شمردن آيات خود فرموده است خدا شما را از

امام صادق(ع) روایت شده که فرمود: من سوار مرکب مى شوم و در پى رفع حاجتى مى روم که خداوند کفایت آن را برعهده گرفته است و سوار نمى شوم، مگر براى این که خداوند

هدایت دهد جز خدا. Tabber requires Javascript to function. آيات ۲۷ - ۳۹، سوره روم طرح يك اشكال و بيان وجوه مختلفى در پاسخ به آن پاسخ ديگرى از صاحب كشاف و بيان

الاعمال و مجمع از امام صادق عليه السّلام نقل نموده كه كسيكه سوره عنكبوت و روم را در شب بيست و سوم ماه رمضان تلاوت نمايد و اللّه از اهل بهشت است و كسى را

كه مى‌شنوم آنها را. حضرت فرمود: نكن. مرد گفت: قسم به خدا نيست چيزى كه من روم به پاى خود، شنيدنى است كه شنوم آن را به گوش خود؛ پس حضرت فرمود: آيا نشنيدى

(ص) بجانب تبوك حركت فرمود با خودشان صحبت نمودند كه محمد تصور نمود جنگ با روم هم مانند اين جنگها است يكنفر از آنها برنمى‌گردد و بعضى از آنها بطور استهزاء

النجم. 4- اقرء مى‌باشد؛ و در بواقى، سنت است به جهت اصالت برائت از «1» سوره روم، آيه 17 تا 19. جلد 4 صفحه 284 وجوب؛ و يازده موضع است: اعراف، نحل، رعد، بنى

ذات پاک یزدان. برای رضای خدا. مراد از وجه، ذات است (نگا: بقره / و رعد / ، روم / و ). لَيْسَ‌ الْبِرَّ أَنْ‌ تُوَلُّوا... (۱) وَ يَبْقَى‌ وَجْهُ‌ رَبِّکَ‌

مائده، 77. «9». بقره، 217. «10». توبه، 33. «11». فتح، 28. «12». صف، 9. «13». روم، 6؛ حج، 47. «14». تفاسير مجمع‌البيان، كنزالدقائق و برهان. جلد 9 - صفحه 614

بَنِي‌... (۲) Tabber requires Javascript to function. آيات ۲۷ - ۳۹، سوره روم طرح يك اشكال و بيان وجوه مختلفى در پاسخ به آن پاسخ ديگرى از صاحب كشاف و بيان

زنده‌ای تبدیل شده و رشد می‌کنند و افزایش می‌یابند. «مُحْیی»: زنده کننده (نگا: روم / ). در رسم‌الخطّ قرآنی با یک یاء نوشته شده است. وَ أَنَ‌ السَّاعَةَ آتِيَةٌ

الرِّيَاحَ‌... (۴) Tabber requires Javascript to function. آيات ۴۰ - ۴۷، سوره روم هيچ شاءنى از شؤ ون عالم از ((خلقت )) جدا نيست و لذا خالق عالم را شريكى نيست

الَّذِينَ‌... (۲) Tabber requires Javascript to function. آيات ۴۰ - ۴۷، سوره روم هيچ شاءنى از شؤ ون عالم از ((خلقت )) جدا نيست و لذا خالق عالم را شريكى نيست

خدمتگذار او بود همواره سير خواهم نمود تا برسم بمحلّ تلاقى دو دريا كه يكى درياى روم و ديگرى درياى فارس است و آنمكان ميعاد ملاقات آنحضرت با حضرت خضر بود يا آنكه

يك فرسخ در يك فرسخ و صد امير را گفت هر يك هزار مرد حاضر ساختند. ملوك هند و روم و شهر ياران را امر نمود تا آنچه طلا و نقره و جواهرات داشتند، دادند طرح بنا

بعضی افزوده‌اند که در این گیر و دار یک تن از نصارای نجران فرار کرد و به سوی روم و دربار قیصر شتافت، و از ذو نواس شکایت کرد و یاری طلبید. قیصر گفت: سرزمین

کُنْتُمْ‌... (۶) Tabber requires Javascript to function. آيات ۲۰ - ۲۶، سوره روم اشاره به مراد از اينكه در مقام بر شمردن آيات خود فرموده است خدا شما را از

يارى روم عليه فرس ، هر چند كه هر دو يارى در يك زمان اتفاق افتاده باشد، پس گويا فرموده : روم به زودى و در چند سال بعد غلبه مى كند، و در هنگام غلبه روم مؤمنين

الاعمال و مجمع از امام صادق عليه السّلام نقل نموده كه كسيكه سوره عنكبوت و روم را در شب بيست و سوم ماه رمضان تلاوت نمايد و اللّه از اهل بهشت است و كسى را

باشد. از قبیل تبدیل لاشه و گیاه به خاک، و خاک به لاشه و گیاه و ... (نگا: روم / ). وَ مَنْ‌ يَدْعُ‌ مَعَ‌ اللَّهِ‌ إِلٰهاً... (۳) وَ هُوَ الَّذِي‌ يَبْدَأُ

صفحه 263 در مسجد آمدم، در همه عالم هيچكس از من دشمن‌ترى تو را نبود، اكنون مى‌روم و هيچكس دوست‌تر نمى‌يابم. «1» اين است بيان آيه: إِنَّكَ لَعَلى‌ خُلُقٍ عَظِيمٍ‌

همسايگانى است داراى زنان مغنيه كه مى‌خوانند و عود مى‌زنند، چه بسا من به غائط روم و طول دهم نشستن را، در حالى كه استماع نمايم از ايشان. حضرت فرمود: نكن اين

قرآن که مشتمل بر خبرهای غیبی است نیز کم نیست، مانند آیه دوم تا چهارم سوره روم: «رومیان مغلوب شدند- و این شکست در سرزمین نزدیک واقع شد، اما آنها بعد از این

است. وَ هذا مِلْحٌ أُجاجٌ‌: و اين ديگر آب بسيار شور و تلخ، يعنى بحر فارس و روم. وَ جَعَلَ بَيْنَهُما بَرْزَخاً: و قرار داد ميان اين دو دريا مانعى از قدرت

زند، حیا و عفت موسی (ع) اجازه نمی‌داد چنین شود، به دختر گفت: من از جلو می‌روم بر سر دو راهیها و چند راهیها مرا راهنمایی کن. موسی وارد خانه شعیب شد و ماجرای

بر كفار غلبه نمودند از جمله عده آنها بر يهود مكه، و جماعتى بر نصاراى شام و روم و غرب، و گروهى بر بت‌پرستان و مجوس و مشركان. 2- مراد غلبه به حجت و برهان است

متواليه خودشان را در بلاد عربستان گفتند ما روم و ايران را هم فتح ميكنيم پس منافقين گفتند شما گمان ميكنيد روم و ايران هم مانند بعضى بلاد عربستان است كه شما

یا به (مَنْ). یعنی: کَبُرَ مَقْتُهُ. «یَطْبَعُ»: مهر می‌نهد (نگا: اعراف / روم / ). «قَلْبِ مُتَکَبِّرٍ جَبَّارٍ»: اضافه موصوف به صفت خود است. Tabber requires

شما بفرمائيد فرمود آمديد بپرسيد از ذو القرنين گفتند بلى فرمود پسرى از اهل روم بود پس پادشاه شد و در مشرق و مغرب عالم سير نمود و سدّ را بنا كرد آنها هم تصديق

شعراء. جلد دهم. مشتمل بر هشت سوره: سوره نمل، سوره قصص، سوره عنكبوت، سوره روم، سوره لقمان، سوره سجده، سوره احزاب، سوره السباء جلد 8 - صفحه 462 جلد يازدهم

ارحم الرّاحمينى و مطلوب خود را محوّل باراده الهى نمود گفته‌اند او از اهل روم و از اولاد عيص بن اسحق بن ابراهيم عليه السّلام بود و زوجه‌اش رحمه دختر حضرت

به نصرت اخيار و ابرار و بعد از او براى اهل اسلام مانند غلبه بر بلاد يمن و روم و فارس و شرق و غرب و تسلط و تفوق آنها بر اكاسره و اقاصره و انتشار صيت اسلام

بر مقدار حظ خود پشيمانى و حسرت دارد. كافر گويد: چرا مسلمان نشدم كه به بهشت روم. و مؤمن گويد: چرا عبادت بيشتر نكردم تا زياده از اين درجات داشته باشم. پس كافر

شعراء. جلد دهم. مشتمل بر هشت سوره: سوره نمل، سوره قصص، سوره عنكبوت، سوره روم، سوره لقمان، سوره سجده، سوره احزاب، سوره السباء جلد 6 - صفحه 411 جلد يازدهم

معناى برپا كننده و به اصطلاح ادبيات عرب متعدى و داراى مفعول بدانيم. «2». روم، 30. جلد 10 - صفحه 557 2- ايمان بدون نماز و زكات استوار نيست. «يُقِيمُوا الصَّلاةَ

بوسيله او تدريس مى شد، او به طورى در علوم دينى مسيحيان وارد بود كه پادشاهان روم به حضور او مى آمدند و مشتاق ديدار او بودند و به خاطر دانش و سختكوشى او كليساهائى

گفته كه مشركين ميل داشتند فارس به روم غلبه كند، چون فارسيان نيز مانند ايشان مشرك بودند، ولى مسلمانان دلشان مى خواست كه روم بر فارس غلبه كند، براى اينكه روميان

مَقَامُ‌... (۵) Tabber requires Javascript to function. آيات ۲۷ - ۳۹، سوره روم طرح يك اشكال و بيان وجوه مختلفى در پاسخ به آن پاسخ ديگرى از صاحب كشاف و بيان

به یاد دارندگان. برای پی‌بردن به اوقات پنجگانه نماز مراجعه شود به (طه / و روم / و اسراء / ). يَا أَيُّهَا الَّذِينَ‌ آمَنُوا لاَ... (۱) ابن مسعود گوید:

می‌شد و از چراگاهی بازداشته نمی‌شد (نگا: مائده / . «خَلْق»: آفرینش. دین (نگا: روم / ). وَ جَعَلُوا لِلَّهِ‌ شُرَکَاءَ الْجِنَ‌... (۲) Tabber requires Javascript

«لِقَآءِ»: ملاقات. دیدار. مصدر باب مفاعله است. «السَّاعَةُ»: روز قیامت (نگا: روم / ، لقمان / ). دم مرگ. چرا که پیغمبر فرموده است: مَن مَّاتَ فَقَدْ قَامَتْ

حضرمى گويد: بحضرت صادق عليه السّلام عرضكردم: اهل شام بدترند يا اهل روم؟ فرمود: (مردمان* روم كافرند ولى با ما دشمنى نكنند، و اهل شام هم كافرند هم با ما دشمنى

اللَّه عليه و آله آمد و عرض كرد: من همسرى دارم كه چون به منزل روم پيشباز من آيد و چون بيرون روم مرا بدرقه كند، و هر گاه مرا اندوهگين بيند پرسد چه چيز تو را

سوراخ سوسمارى شده باشد شما نيز درآييد. گفتند: يا رسول اللّه، مانند وضعيات روم و فارس و اهل كتاب؟ فرمود: نيستند مردم مگر از جنس ايشان. نكته- ذكر استمتاع

«2». ميزان الحكمه. «3». كافى، ج 5، ص 331. «4». نور، 32. «5». نور، 32. «6». روم، 21. «7». ميزان الحكمه. «8». ميزان الحكمه. «9». كنزالعمال، ح 46602. جلد 7

آنان نازل گردید. Tabber requires Javascript to function. آيات ۲۷ - ۳۹، سوره روم طرح يك اشكال و بيان وجوه مختلفى در پاسخ به آن پاسخ ديگرى از صاحب كشاف و بيان

خواهيم ديد كه پيامبر اين مطلب را بارها بيان فرموده است كه من از ميان شما مى‌روم و دو چيز گرانبها را به جا مى‌گذارم كه اگر به آن دو تمسّك كنيد، هرگز گمراه

ساير مردم كفّار روم (و كفّار ديگر غير عرب) هستند. امام صادق عليه السّلام فرمود: ما قريشى هستيم و شيعيان ما عرب هستند و ديگر مردم، كافران روم هستند.

فرمود: آيا امامت را شناخته‏اى؟ عرضكردم آرى بخدا پيش از آنكه از كوفه بيرون روم فرمود: بنا بر اين ترا بس است. محمد بن يحيى، از عبداللَّه بن محمد، از على بن

جنگ تبوک می‌شدند و به مناسبت سختی معیشت و مشکلات راه و رزمیدن با امپراطوری روم در نقطه بسیار دوری از مدینه سخت در تنگنا بودند، و لشکری را هم که تهیّه دیدند

مثال‌ها با مقام خداوند سازگار نيست. و بدينوسيله در آيات‌ «1». مفردات راغب. «2». روم، 58. «3». عنكبوت، 43. «4». در سوره عنكبوت آيه 41، قدرت‌هاى غيرالهى به خانه

عن ابي بصير عن ابي جعفر ع : امام باقر (ع) در تفسير قول خدا تعالى (۳۰ سوره روم): «روى خود را به سوى دين بدار در حالى كه خدا را يگانه دانى و بر آن ثابت بمانى»

تعالى: «بواسطه اعمال و كردار مردم فساد و تباهى در خشكى و دريا نمودار شد» (سوره روم آيه ۴۱) فرمود: بخدا سوگند اين در وقتى شد كه انصار مدينه (در پاسخ مهاجرينى

بن خالد عن ابي عبد الله ع قال : از امام صادق (ع) كه فرمود: اهل شام از مردم روم بدترند و اهل مدينه از اهل مكّه بدترند و اهل مكّه آشكارا به خدا كفر مى‏ورزند

معروض داشت: من مردى وامدارم، در اين صورت آيا جايز است كه وام بستانم و بحجّ روم؟ پس امام فرمود: آرى. اين كار براى پرداختن وام مؤثّرتر است.

كه ايشان را از دادن آن معاف دارد، چون عمر از آن ترسيد كه آن قبيله به دولت روم بپيوندند، پس بر اين گونه با ايشان مصالحه كرد كه جزيه را از افرادشان بازگرفت،

اين آيه معلوم مى شود كه مراد آن جناب از اين كه گفت: «به سوى پروردگارم مى روم»، رفتن به محلى است خلوت، تا در آن جا با فراغت، به حاجت خواهى از خدا و عبادت

نهاديم. يونس بن يعقوب گويد: امام صادق عليه السّلام بمن امر فرمود: كه نزد مفضل روم و او را در مرگ اسماعيل تسليت گويم و فرمود: بمفضل سلام برسان و بگو: ما بمصيبت

السلام روايت است كه فرمود: «هر آينه اگر در حاجت يكى از برادران مسلمانم راه روم، دوست‏تر است در نزد من از آنكه هزار بنده را آزاد كنم و هزار كس را بر اسب زين

روايت است كه فرمود: «هر آينه اگر پنج درم را فرا گيرم و به سوى اين بازار شما روم و در آن داخل شوم و به آن درم‏ها طعامى را بخرم و گروهى از مسلمانان را جمع كنم

كنم. و فرمود: اطعام كردنم مؤمن محتاجى را نزدم محبوبتر است از اينكه بديدارش روم و بديدارش رفتنم: نزدم محبوبتر است از اينكه ده بنده آزاد كنم. محمد، از محمد

به غير خدا سجده نمى‌كنيم. «3» دحيه كلبى يكى ديگر از مسلمانان در كاخ قيصر روم، سجده نكرد و در جواب كاخ نشينان گفت: «لا اسجد لغير الله» من براى غير خداوند

بودى، با خواص نيامدى. پس مصلحت نيست با او مباهله كنيم. اگر به سبب ترس قيصر روم نبودى، من به او ايمان آوردمى. مصالحه كنيد به هر چه خواهد. همه قبول نمودند

شعراء. جلد دهم. مشتمل بر هشت سوره: سوره نمل، سوره قصص، سوره عنكبوت، سوره روم، سوره لقمان، سوره سجده، سوره احزاب، سوره السباء تفسير اثنا عشرى، ج‌1، ص: 528

۳۴۹ به برادران گفت : «من از جاى خود تكان نمى خورم و از سرزمين مصر بيرون نمى روم تا آنكه پدرم اجازه دهد و يا خدايم حكم كند، كه او خير الحاكمين است ». خداوند

‌آيه‌ 110 4‌-‌ سوره‌ نساء ‌آيه‌ 38 5‌-‌ فرائد باب‌ حجيت‌ يد مسلم‌ 6‌-‌ سوره‌ روم‌ ‌آيه‌ 24 7‌-‌ سوره‌ مطففين‌ ‌آيه‌ 6 8‌-‌ سوره‌ انعام‌ ‌آيه‌ 162 جلد 1 - صفحه

گفته اند: ثقيف اند. و بعضى گفته اند: هر دو طايفه اند. بعضى گفته اند: مردم روم اند، كه در دو جنگ موته و تبوك شركت كردند. و بعضى گفته اند: اهل رده هستند،

سپس از پيشرو و از پشت سر و از طرف راست و از طرف چپ آنها، به سراغ آنها مى روم و اكثر آنها را شكرگزار نخواهى يافت . ۱۸ - فرمود: از آن (مقام ) با ننگ و عار

بوده. يكى ديگر بلال بوده كه اهل حبشه بوده است. و يكى صُهَيب بوده، كه اهل روم آن روز بوده. و نيز، اين هم مسلّم است كه آن جناب، يهوديان را هم دعوت مى كرده

اشاره كرد، و من ناخوش داشتم كه حضرت صادق عليه السلام را وا گذارم و به سوى او روم؛ پس در بين اينكه طواف مى‏كردم، ناگاه دو مرتبه به سوى من اشاره نمود، و حضرت

است كه آن را مى‏خواند، و در نزد اهل آسمان مشهور است، و چون من به آسمان بالا روم، او را از آن دعا سؤال كن. پس چون جبرئيل عليه السلام به آسمان بالا رفت، ابوذر

هدايت مردمان برانگيخت، يادت دل مرا فرا گرفته است، تا جايى كه نتوانستم پى كارم روم و نزد شما بازگشتم. پيامبر صلّى اللَّه عليه و آله و سلّم براى او دعا كرد و

۹۹ - (او از اين مهلكه به سلامت بيرون آمد) و گفت : من به سوى پروردگارم مى روم او مرا هدايت خواهد كرد. ۱۰۰ - پروردگارا! به من از (فرزندان ) صالح ببخش . تفسير

حجاز را ديدند گفتند به زودى خداوند روم و ايران را براى ما نيز فتح خواهد كرد، منافقان گفتند: تصور مى كنيد ايران و روم مانند بعضى از روستاهاى حجازند كه شما

اسـكـنـدر ذو القـرنـين مى خوانند، و معتقدند كه او بعد از مرگ پدرش بر كشورهاى روم و مـغـرب و مصر تسلط يافت ، و شهر اسكندريه را بنا نمود، سپس شام و بيت المقدس

يمنى ها استعمارشان كنند، روز ديگر زير يوغ حبشه در آيند. روزى بردۀ دسته جمعى روم شوند، روز ديگر فرمانبر بى قيد و شرط فارس شوند؟ آيا از چنين محيطى ممكن است

نوشت و امام رضا (ع) باز در جواب نوشت: يا امير المؤمنين من فردا به حمام نمى روم زيرا رسول خدا (ص) را امشب در خواب ديدم و به من فرمود: اى على فردا به حمام

«تفسير در المنثور» از ابن عباس نقل شده هنگامى كه آيه «و آت ذا القربى حقه » (روم ۳۸) نازل شد پيامبر (صلى اللّه عليه و آله ) فدك را به فاطمه بخشيد (اقطع رسول

عليه و آله در مسجد خَيف خواند. حضرت فرمود كه: «مرا بگذار تا در پى كار خويش روم كه الحال سوار شده‏ام و چون بيايم تو را خبر خواهم داد». سفيان عرض كرد كه: تو

بلكه چهل تن از مسيحيان نجران و ۳۲ تن از مردم مسيحى حبشه ، و ۸ تن از مردم روم كه تا آن روز اسلام را پذيرفته بودند، مشمول اين آيه مى باشند و تعبير اهل كتاب

مى شود كه گروهى از مردم داراى عالم برزخ نيستند، چنانكه در آيه ۵۵ و ۵۶ سوره روم مى خوانيم : «گروهى از مجرمان بعد از بر پا شدن قيامت سوگند ياد مى كنند كه ساعتى

اين عذر كه پدران ما بت پرست بودند توسل جويد فطرة الله التى فطر الناس عليها (روم - ۳۰) تنها ايراد مهمى كه به تفسير دوم متوجه مى شود اين است كه سؤ ال و جواب

- ممكن است اشاره به پيشرفت گسترده كشاورزى آنها باشد (چنانكه در آيه ۹ سوره روم آمده ) و يا اشاره به ساختمانهاى عظيم و بناهاى محكم اقوام پيشين در دل كوهها

به زودى خواهند دانست (( بهتر مى سازد، و مويد آن ، اين آيه است كه در سوره روم ، آيه ۳۴ مى فرمايد: ((ليكفروا بما آتيناهم فتمتعوا فسوف تعلمون - كفر بورزند

شد) با خود گفت به خدا سوگند من خدمت پيامبر تفسير نمونه جلد ۱۴ صفحه ۴۳۶ مى روم و اين ماجرا را بازگو مى كنم ، هنگامى كه چشم رسولخدا (صلى اللّه عليه و آله

آن اين است كه خداوند همسر او را از جنس او (جنس بشر) آفريد. در آيه ۲۱ سوره روم مى خوانيم : «و من آياته ان خلق لكم من انفسكم ازواجا لتسكنوا اليها؛ از نشانه

از نوع و از جنس او تفسير نمونه جلد ۷ صفحه ۵۳ است آنچنانكه در آيه ۲۱ سوره روم مى خوانيم : و من آياته ان خلق لكم من انفسكم ازواجا لتسكنوا اليها. «از نشانه

باشد يعنى از يك سو عابد رب خود و از سوى ديگر معبود ديگران باشد، همچنانكه در روم قديم كه بيشترشان از وثنيت صابئه بودند، صاحب خانه را رب اهل خانه مى دانستند،

» و آيه « ۴۷ ۵۶ سوره يونس » و آيه « ۹۲ ۹۷ سوره انبياء » و آيه ۳۰ ۴۵ سوره روم و آيات بسيار ديگرى است كه همه از وقوع عذابهايى خبر مى دهند ترجمه تفسير الميزان

بلكه همانطورى كه قبلا اشاره كرديم ، آيات ديگرى نيز مانند آيات سوره يونس و روم و... اين چند آيه را تاييد مى كند. از همه اينها گذشته ، خود روايات مزبور، با

مطالعه تاريخ زندگى فراعنه مصر، و ملوك سبا، و سلاطين كلده و آشور، و قيصرهاى روم با آن زندگانى افسانهاى و ناز و نعمت بيحساب ، و سپس مطالعه عواقب دردناكى كه

و با توجه به تاريخ نزول سوره هاى قرآن ، مطلب همين گونه است . زيرا در سوره روم كه طبق ترتيب نزول قرآن سيامين سوره اى است كه در مكه نازل شده سخن از ربا به

دارند، مى خوانند و مى نوازند، و من گاهى كه براى قضاء حاجت (به دستشوئى ) مى روم نشستن خود را طولانى تر مى كنم ، تا نغمه هاى آنها را بشنوم در حالى كه براى

السماء لعلى اطلع الى اله موسى : برايم برجى بساز، تا بر آخرين پله آن بالا روم ، و به آسمانها نظر كنم ، شايد از اله موسى اطلاعى يابم (( و گويا او خيال مى

«جالينوس » رژيم مخصوصى از انجير براى پهلوانان تنظيم كرده بود، به پهلوانان روم و يونان قديم نيز انجير داده مى شد. دانشمندان غذاشناس مى گويند انجير سرشار

جلوگيرى كنند. مردى ديگر در بين قريش برخاست و گفت: اجازه دهيد من نزد محمّد روم. نام اين مرد، «مكرز بن حفص» بود. گفتند: برو. همين كه مكرز نزديك رسول خدا «صلّى

و «خاقان » براى شاهان ترك و «فرعون » براى سلاطين مصر و «قيصر» براى سلاطين روم . اين تعبير (تبع ) از اين نظر بر ملوك يمن اطلاق مى شد كه مردم را به پيروى

كه گفته اند - غنيمت هاى جنگ هوازن است. بعضى هم گفته اند: مراد غنائم فارس و روم است. و بعضى گفته اند: مراد فتح مكه است. چيزى كه هست، موصوف آن حذف شده، و تقدير

و خوشحالى است كه گاهى ممدوح است و شايسته ، همانگونه كه در آيه ۴ - ۵ سوره روم آمده است و يومئذ يفرح المؤ منون بنصر الله : در آن روز ( كه روميان اهل كتاب

از ابن عباس است و يكى از جواب هايى است كه وى به سوالات (( هرقل (( امپراطور روم داده چون هرقل نامه اى به معاويه نوشته و از وى سوالاتى كرده بود، اطرافيان معاويه

ابليس باخود گفت : اگر خدا مرا بسجده بر اين موجود امر كند، هرگز زير بار نمى روم، تا آنجا كه عالم فرمود: آنگاه خدا بملائكه فرمود: براى آدم سجده كنيد، ملائكه

نمونه جلد ۱۸ صفحه ۱۳۳ نظير همين معنى در آيات ۲۱ سوره مومن ، و آيه ۹ سوره روم ، نيز وارد شده است . واژه «نكير» از ماده «انكار» و به معنى همانست و منظور

سوارى من و خانه و فرش من، وجودش قائم به وجود من نيست، كه وقتى من از دنيا مى روم، آن ها هم با من از دنيا بروند. پس ملكيت آن ها حقيقى نيست، بلكه قانونى، و چيزى

ديگرى از قرآن مجيد آمده است : در آيه تفسير نمونه جلد ۱۹ صفحه ۱۸۸ ۴۷ سوره روم مى خوانيم : و كان حقا علينا نصر المؤ منين يارى كردن مؤ منان حقى است مسلم بر

الله عليه و آله )، مانند وعده به فتح مكه و خذلان مشركين از كفار قريش و غلبه روم و غير آن . اين بود انواع معجزاتى كه در قرآن كريم و در تعليمات الهى از آنها

حقيقت مريم را مى پرستيدند ديدم ، عبارتى بود كه در كتاب «السواعى » از كتابهاى روم ارتودكس به چشمم خورد و من (صاحب منار) در ايامى كه داشتم به كتاب خانه آشنا

كند، به بنى اسرائيل مژده داد و گفت كه براى گرفتن تورات سى روز به ميقات مى روم ، برادر خود هارون را جانشين خود كرد، سى روز تمام شد و موسى نيامد بنى اسرائيل

به زودى بحثى كامل و مفصل درباره اين مكث در تفسير آيه مورد استشهاد در سوره روم خواهد آمد ان شاء اللّه .

شد همينكه افطار شد نزد همسرش آمد، و پرسيد، طعامى دارى ؟ گفت ، نه ، ليكن مى روم برايت تهيه مى كنم ، در اين بين خواب بر او غلبه كرد، و خوابيد، همسرش وقتى برگشت

) به خدمت پيامبر آمد و عرض كرد آيا بايد در انجام دستورات شما قاطعانه پيش روم يا تحقيق كنم ؟ فرمود بايد تحقيق كنى ، على (عليه السلام ) جريان را عرض كرد

داشت يا رسول الله (ص )! دلم از دنيا كنده شده ، و در نتيجه شبها بخواب نمى روم ، و روزهاى گرم را روزه ميدارم ، و گوئى بعرش پروردگارم نظر مى كنم كه براى حساب

به هم مى پيوندند. ۳ - مـحـل پـيـوستگى درياى مديترانه (كه نام ديگرش درياى روم و بحر ابيض است ) با اقيانوس اطلس يعنى همان محل تنگه جبل الطارق كه نزديك شهر

ساختن رباخوارى حكم تحريم را در چهار مرحله بيان كرده است : ۱ - در آيه ۳۹ سوره روم نخست درباره (ربا) به يك پند اخلاقى قناعت شده آنجا كه مى فرمايد: ((و ما آتيتم

كند به طورى كه نـتـوانم از خانه بيرون بروم چرا كه مى داند اگر از خانه بيرون روم حادثه خطرناكى پيش خواهد آمد و مرا لايق اين مى داند كه از آن خطر برهاند. و

ايمانهم و عن شمائلهم : من از پيش رو و پشت سر و از طرف راست و چپ به سراغ آنها مى روم واضح است كه در اينجا اين دو تعبير ناظر به مكان است ، و لذا چپ و راست را نيز

شهادت شان را هم معتبر نمى دانند، چنانكه سنن اجتماعى غالب امتهاى قديمى مانند روم و يونان و غير آنها به همين منوال جريان داشته است ، و اسلام هم كه دين فطرت

__________________________________________________ (۱). انفال، ۴۱. (۲). اسرا، ۲۶ و روم، ۳۸. (۳). شورا، ۲۳. (۴). تكوير، ۸ و ۹. (۵). نحل، ۴۳. (۶). نحل، ۴۴. ايشان تفكّر

بعدا به دست مسلمانان فتح شد. بعضى اشاره به سرزمين مكه . بعضى آن را سرزمين روم و ايران مى دانند. و بعضى آن را اشاره به تمام سرزمينهائى مى دانند كه از آن