ریشه کظم
تکرار در قرآن: ۶(بار)
«کَظْم» در لغت به معناى بستن سر مشکى است که از آب پر شده باشد، و به طور کنایه در مورد کسانى که از خشم و غضب پر مى شوند، و از اِعمال آن خوددارى مى نمایند به کار مى رود.
قاموس قرآن
(بروزن فلس) مجراى تنفس چنانكه راغب و ديگران گفتهاند ايضا كظم حبس و نگهدارى غليظ است در سينه خواه به واسطه عفو باشد يا نه. طبرسى فرمايد: اصل كظم بستن دهان مشك است پس از پرشدن «كَظَمْتُ الْقِرْبَةَ» يعنى دهان مشك را پس از پركردن بستم «فُلانٌ كَظيمٌ وَ مَكْظُومٌ» آن وقت گويند كه پر از غصه يا پر از خشم باشد و انتقام نگيرد. [آل عمران:134]. آنان كه خشم خويش را فروبرند و حبس كنند و انتقام نگيرند و آنانكه مردم را عفو مىكنند. [قلم:48]. ظاهرا مكظوم به معنى پر از غصه است يعنى مانند يونس«عليه السلام» مباش آنوقت كه خدارا خواند و پر از اندوه بود. [يوسف:84]. از اندوه هر دو چشمش سفيد شد و وجودش پر از اندوه بود. [نحل:58]. ظاهرا مراد اندوهگين و خشمگين است يعنى: چون به يكى بشارت دختردهند چهرهاش سياه مىشود حال آنكه به شدت اندوهگين و غضبناك است.
ریشه‌های نزدیک مکانی
کلمات مشتق شده در قرآن
| کلمه | تعداد تکرار در قرآن |
|---|---|
| الْکَاظِمِينَ | ۱ |
| کَظِيمٌ | ۳ |
| کَاظِمِينَ | ۱ |
| مَکْظُومٌ | ۱ |
