القلم ١٦
کپی متن آیه |
---|
سَنَسِمُهُ عَلَى الْخُرْطُومِ |
ترجمه
القلم ١٥ | آیه ١٦ | القلم ١٧ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«سَنَسِمُهُ»: علامتگذاریش خواهیم کرد. داغش خواهیم کرد.. «الْخُرْطُومِ»: بینی. در اصل به بینی حیوانات به ویژه فیل گفته میشود و کنایه از خوار کردن و رسوا نمودن است.
آیات مرتبط (تعداد ریشههای مشترک)
نزول
شأن نزول آیات ۸ تا ۱۶:
«شیخ طوسى» گویند: این آیات درباره ولید بن مغیرة المخزومى نازل شده و نیز گویند: درباره اخنس بن شریق الثقفى نازل گردیده است چنان که از ابن عباس نقل شده است.[۱]
تفسیر
- آيات ۱ - ۳۳ سوره قلم
- محتويات سوره «قلم» و محل نزول آن
- وجوهى كه درباره سوگند به «قلم» و «مَا يَسطُرُون» گفته شده است
- مراد از نعمت در آيه: «وَ مَا أنتَ بِنِعمَةِ رَبّكَ بِمَجنُون»
- معناى اين كه فرمود: «پيامبر، اجر غير ممنون دارد»
- نهى خداوند، از مماشات پیامبر«ص»، با كافران و اطاعت از آنان
- تهديد تكذيب گران نبوّت رسول خدا «ص»
- رواياتى درباره مراد از «خُلق عظيم» و «كُلّ حَلّاف مَهِين...»
- ماجراى صاحبان باغى كه به عذاب الهى نابود گشت
نکات آیه
۱ - کافران تکذیب گر، از سوى خداوند به عذاب خفت بار تهدید شدند. (سنسمه على الخرطوم) «وَسْم» (از ریشه «نسمه») به معناى داغ نهادن است و «خرطوم» در اصل به معناى بینى فیل مى باشد. تعبیر «بر بینى او داغ خواهیم زد»، کنایه از این است که او را به شدت ذلیل خواهیم کرد.
۲ - پیشگویى قرآن و بشارت خداوند به شکست خفّت بار کافران تکذیب گر (سنسمه على الخرطوم) برخى از مفسران، بر این عقیده اند که آیه شریفه درصدد پیشگویى و بشارت به شکست ذلّت بار کافران در جنگ هاى آتى است.
۳ - تکذیب عمدى دین و رذایل اخلاقى (همچون سوگند دروغ، پستى، عیب جویى، سخن چینى، مانع خیر شدن، گناه پیشگى، درشت خویى و بى تبارى)، از زمینه هاى ابتلا به عذاب خفّت بار الهى (فلاتطع المکذّبین ... کلّ حلاّف مهین ... عتلّ بعد ذلک زنیم ... سنسمه على الخرطوم)
موضوعات مرتبط
- اخلاق: آثار بداخلاقى ۳; آثار رذایل اخلاقى ۳
- بشارت: بشارت شکست کافران ۲; بشارت شکست مکذبان ۲
- خدا: بشارتهاى خدا ۲; تهدیدهاى خدا ۱
- خیر: آثار ممانعت از خیر ۳
- دین: آثار تکذیب دین ۳
- رذالت: آثار رذالت ۳
- زنازادگى: آثار زنازادگى ۳
- سخن چینى: آثار سخن چینى ۳
- سوگند: آثار سوگند دروغ ۳
- عذاب: تهدید به عذاب ذلت بار ۱; عذاب ذلت بار ۳
- عیب جویى: آثار عیب جویى ۳
- قرآن: پیشگوییهاى قرآن ۲
- کافران: پیشگویى شکست کافران ۲; تهدید کافران ۱
- گناه: آثار گناه ۳
- مکذبان: پیشگویى شکست مکذبان ۲; تهدید مکذبان ۱
منابع
- ↑ ابن ابى حاتم در تفسیر خود از سدى نقل نماید که آیه ۱. درباره اخنس بن شریق نازل شده و نیز ابن المنذر در تفسیر خود از کلبى مانند آن را روایت کرده است و نیز ابن ابى حاتم در تفسیر خود از مجاهد نقل کند که این آیه درباره اسود بن عبد یغوث نازل گردیده است.