ابراهيم ٢٦

از الکتاب
نسخهٔ تاریخ ‏۲۹ آبان ۱۳۹۲، ساعت ۰۵:۰۱ توسط 127.0.0.1 (بحث) (Edited by QRobot)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)


ترجمه

(همچنین) «کلمه خبیثه» (و سخن آلوده) را به درخت ناپاکی تشبیه کرده که از روی زمین برکنده شده، و قرار و ثباتی ندارد.

|و مثل گفتار ناپاك چون درختى ناپاك است كه از روى زمين كنده شده و قرارى ندارد
و مَثَل سخنى ناپاك چون درختى ناپاك است كه از روى زمين كنده شده و قرارى ندارد.
و مثل کلمه کفر (و روح پلید) مانند درخت پلیدی است که ریشه‌اش به قلب زمین نرود بلکه بالای زمین افتد و (زود خشک شود و) هیچ ثبات و بقایی ندارد.
و مَثَل کلمه ناپاک [که عقاید باطل و بی پایه است] مانند درخت ناپاک است که از زمین ریشه کن شده و هیچ قرار و ثباتی ندارد.
و مثل سخن ناپاك چون درختى ناپاك است، كه ريشه در زمين ندارد و برپا نتواند ماند.
و مثل کلمه پلید [شرک‌] همانند درختی است پلید که [بیخ آن‌] از روی زمین برکنده باشد و استوار نباشد
و داستان سخن پليد- اعتقاد باطل و كفر- همچون درختى است پليد [و آفت‌زده‌] كه از روى زمين بركنده شده و آن را هيچ قرارى- ريشه و بيخى- نباشد.
و سخن بد به درخت بدی می‌ماند که از سطح زمین کنده شده باشد (و در برابر وزش طوفانها هر روز به گوشه‌ای پرتاب گردد و ثبات و) قراری نداشته باشد.
و مَثَل سخنی ناپاکیزه هم‌چون درختی ناپاکیزه است (که) از روی زمین کنده شده (و) هیچ پایداری ندارد.
و مثَل سخنی پلید همانند درختی است پلید که برجهیده است از روی زمین نیستش آرامشی‌


ابراهيم ٢٥ آیه ٢٦ ابراهيم ٢٧
سوره : سوره ابراهيم
نزول :
اطلاعات آماری
تعداد کلمات : ١٤
تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«کَلِمَةٍ خَبِیثَةٍ»: مراد انسانهای کافر و آلوده، سخن کفر و شرک، گفتار زشت و نادرست، دعوت به بی‌دینی، فتنه‌انگیزی، و غیره است. «أُجْتُثَّتْ»: کنده شده باشد. جثّه و تنه آن از زمین درآورده شده باشد.

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

تفسیر

نکات آیه

۱- کلمه خبیثه، چنان درخت پلیدى است که ریشه هایش از روى زمین کنده شده و ثبات و قرارى ندارد. (و مثل کلمة خبیثة کشجرة خبیثة اجتّثت من فوق الأرض ما لها من قرار) «جثّ» در لغت به معناى قلع و کنده شده است.

۲- اعتقادات ناحق و باطل، بى ریشه و ناپایدار است. (و مثل کلمة خبیثة کشجرة خبیثة اجتثّت من فوق الأرض ما لها من قرار) «کلمه خبیثه» در مقابل «کلمه طیبه» است و مراد از آن طبق گفته مفسران و قرینه هایى که در مشبه به آمده است، شرک و عقیده باطل مى باشد.

۳- عقیده حق، دلپذیر و مطابق طبع آدمى بوده و عقیده باطل منفور است. (مثلاً کلمة طیّبة کشجرة طیّبة ... و مثل کلمة خبیثة کشجرة خبیثة) «طیب» در لغت به چیزى معنا شده است که مطابق طبع و میل آدمى مى باشد و «خبث» چیزى است که مورد کراهت و نفرت مى باشد. برداشت فوق، با توجه به معناى یاد شده، بنابر احتمالى است که مراد از «کلمه طیبه» عقیده حق و «کلمه خبیث» عقیده باطل باشد.

۴- استفاده از تشبیه به محسوس براى عینى و قابل فهم کردن تعالیم، از روشهاى تعلیمى قرآن کریم است. (مثل کلمة خبیثة کشجرة خبیثة اجتثّت من فوق الأرض ما لها من قرار)

۵- مقایسه بین عقاید حق و باطل، روشى براى تشخیص حق و رهنمودى کاربردى براى تعیین مسیر حرکت آدمى است. (مثلاً کلمة طیّبة کشجرة طیّبة أصلها ثابت و فرعها فى السّماء ... و مثل کلمة خبیثة کشجرة خبیثة اجتثّت من فوق الأرض ما لها من قرار) بى شک منظور از تشبیهات در قرآن، و از جمله موارد یاد شده در آیه هاى فوق، تبیین دقیق آن دسته از معارفى است که فهم آنها مشکل مى باشد و فلسفه چنین روشنگرى اى نیز، قطعاً ارائه راه روشن براى انسان است.

۶- عقاید باطل و ناحق، بى ثمر است. (مثل کلمة خبیثة کشجرة خبیثة اجتثّت من فوق الأرض ما لها من قرار) به قرینه مقابله با آیه قبل که در آن آمده بود: شجرهء طیبه هر لحظه ثمر مى دهد، ولى شجره خبیثه به بى ریشه و ناپایدار بودن توصیف شده است، برداشت فوق به دست مى آید.

روایات و احادیث

۷- «عن رسول الله(ص) [فى قوله تعالى]: «و مثل کلمة خبیثة کشجرة خبیثة ...» قال: هى الحنظلة;[۱] از رسول خدا(ص) درباره سخن خدا «و مثل کلمة خبیثة کشجرة خبیثة ...» روایت شده است که فرمود: مراد [از شجره خبیثه] هندوانه ابوجهل است».

موضوعات مرتبط

  • باطل: روش تشخیص باطل ۵
  • تشبیهات قرآن: تشبیه معقول به محسوس ۴
  • حق: روش تشخیص حق ۵; مقایسه حق و باطل ۵
  • شجره خبیثه: مراد از شجره خبیثه ۷
  • عقیده: بی ثمرى عقیده باطل ۶; تنفر از عقیده باطل ۳; ناپایدارى عقیده باطل ۲
  • قرآن: تشبیهات قرآن ۴; روش تعالیم قرآن ۴; مثالهاى قرآن ۱
  • گرایشها: گرایش به عقیده حق ۳
  • مثالهاى قرآن: تمثیل به شجره خبیثه ۱; مثل کلمه خبیثه ۱
  • هدایت: روش هدایت ۵

منابع

  1. ↑ الدرالمنثور، ج ۵، ص ۲۲; تفسیر طبرى، ج ۸- ، ص ۲۱۲.
برگرفته از «https://www.alketab.org/index.php?title=ابراهيم_٢٦&oldid=9416»