البقرة ٤
ترجمه
البقرة ٣ | آیه ٤ | البقرة ٥ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«مَآ أُنزِلَ إِلَیْکَ»: مراد قرآن است. «مَآ أُنزِلَ مِن قَبْلِکَ»: مراد دیگر کتابهای صحیح آسمانی است. از قبیل: تورات و انجیل حقیقی. «وَ بِالآخِرَةِ ...»: آخرت داخل در غیب متقدّم است و به خاطر اهمّیّت فراوان ذکر شده است.
آیات مرتبط (تعداد ریشههای مشترک)
آمَنَ الرَّسُولُ بِمَا أُنْزِلَ... (۳) وَ إِنَ مِنْ أَهْلِ الْکِتَابِ... (۳) يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا آمِنُوا... (۵) وَ الَّذِينَ آمَنُوا بِاللَّهِ وَ... (۱) وَ لاَ تُجَادِلُوا أَهْلَ الْکِتَابِ... (۳)
الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِالْغَيْبِ وَ... (۱) يَا أَيُّهَا الَّذِينَ أُوتُوا... (۴) قُلْ يَا أَهْلَ الْکِتَابِ لَسْتُمْ... (۲) الَّذِينَ آتَيْنَاهُمُ الْکِتَابَ... (۲) وَ إِذَا يُتْلَى عَلَيْهِمْ قَالُوا... (۲) أُولٰئِکَ يُؤْتَوْنَ أَجْرَهُمْ... (۰) أُولٰئِکَ عَلَى هُدًى مِنْ... (۰) (۰) الَّذِي خَلَقَ فَسَوَّى (۰) وَ الَّذِي قَدَّرَ فَهَدَى (۰) وَ الَّذِي أَخْرَجَ الْمَرْعَى (۰) فَجَعَلَهُ غُثَاءً أَحْوَى (۰)
تفسیر
- آيات ۱ ۵
- متقين داراى دو هدايتند همچناكه كفار و منافقين در دو ضلالت مى باشند
- هدايت اول متقين از سلامت فطرت و هدايت دوم از ناحيه قرآن و فرع بر هدايت اول است
- حقايقى كه شخص سليم الفطره به آنها ايمان مى آورد
- آياتى دال بر اينكه هدايت دومى از ناحيه خدا وقوع بر هدايت اولى است
- معنى ايمان
- اشاره به مراتب ايمان
- معنى غيب و ايمان به غيب
- وجه تغيير به ((ايقان )) در ((و بالاخرة هم يوقنون ))
- بحث روايتى (شامل دو روايت درباره غيب و انفاق در آيه كريمه )
- بحث فلسفى (پيرامون اعتماد به غير ادراكات حسى و پاسخ به دانشمندان حس گرا)
- چند اشكال بر دليل غربى ها بر عدم جواز اعتماد بر براهين عقلى
- با ترك عقليات دستيابى به ادراكى كلى و فكرى نظرى و بحثى عملى ممكن نيست
- بحث فلسفى ديگر (در اثبات وجود علم و رد بر سوفسطائيان و شاكان )
- سوفسطائيها و شكّاكها و ادلّه اى كه براى خود تراشيده اند
- پاسخ وجه اول آنان
- پاسخ وجه دوم آنان
- شبهه ماديون در وجود علم و رد بر آنها و اثبات تجرد و غير مادى بودن علم و ادراك
- وجوهى كه دلالت دارند بر اينكه علم ، بدان جهت كه علم است مادى نيست
نکات آیه
۱ - ایمان به قرآن و معارف و احکام نازل شده بر پیامبر (ص)، از صفات متقین است. (هدًى للمتقین ... الذین یؤمنون بما انزل إلیک)
۲ - تقوا پیشگان، مؤمن به کتابهاى آسمانىِ ادیان گذشته و معارف و احکام آنها (و الذین یؤمنون بما انزل إلیک و ما انزل من قبلک)
۳ - لزوم ایمان به همه معارف و احکام نازل شده بر پیامبر (ص) و انبیاى پیشین (و الذین یؤمنون بما انزل إلیک و ما انزل من قبلک)
۴ - ادیان الهى منزه از تضاد و ناسازگارى با یکدیگر (و الذین یؤمنون بما انزل إلیک و ما انزل من قبلک)
۵ - یقین به جهان آخرت از صفات اهل تقواست. (و بالأخرة هم یوقنون)
۶ - ضرورت باور به جهان آخرت و تحصیل یقین به آن (و بالأخرة هم یوقنون)
۷ - ایمان به غیب و رسالت انبیاى الهى و یقین به آخرت، زمینه دستیابى به هدایتهاى قرآن است. (هدًى للمتقین ... الذین یؤمنون بما انزل إلیک و ما انزل من قبلک و بالأخرة هم یوقنون)
۸ - ایمان به خدا و رسالت انبیا و یقین به آخرت، رکنهاى اعتقادى دین (الذین یؤمنون بالغیب ... و ما انزل من قبلک و بالأخرة هم یوقنون)
۹ - هر انسانى - چه از اهل کتاب و چه از غیر ایشان - در صورتى که به ارکان اعتقادى و عملى دین اسلام پایبند باشد، از زمره تقواپیشگان است. (الذین یؤمنون بالغیب ... و ما انزل من قبلک) روشن است که مجموعه صفات یاد شده در آیه سه و چهار، ویژگیهاى متقین است. بنابراین تکرار «الذین» به منظور تقسیم اهل تقوا به دو گروه نیست، بلکه - چنان که برخى از مفسّران گفته اند - تکرار «الذین» اشاره به این است که دارندگان این صفات، تقوا پیشه هستند; چه پیش از آن به دیگر کتابهاى آسمانى مؤمن بوده باشند، همانند: یهود و نصارا; یا چنین نباشند مانند: اعراب جاهلى.
موضوعات مرتبط
- آخرت: اهمیّت یقین به آخرت ۶; یقین به آخرت ۵
- ادیان: تنزیه ادیان ۴; هماهنگى ادیان ۴
- ایمان: آثار ایمان ۷; اهمیّت ایمان به آخرت ۶; ایمان به آخرت ۷، ۸; ایمان به ادیان ۲، ۳; ایمان به اسلام ۱، ۹; ایمان به انبیا ۷، ۸; ایمان به تعالیم انبیا ۳; ایمان به تعالیم محمّد(ص) ۳; ایمان به خدا ۸; ایمان به غیب ۷; ایمان به قرآن ۱; ایمان به کتب آسمانى ۲; متعلق ایمان ۱، ۲، ۳، ۷، ۸، ۹
- تقوا: شرایط تقوا ۹
- دین: ارکان دین ۸
- قرآن: هدایتگرى قرآن ۷
- متقین: ۹ ایمان متقین ۱، ۲; صفات متقین ۱، ۲، ۵
- هدایت: زمینه هدایت ۷