يونس ١٥

وَ إِذَا تُتْلَى‌ عَلَيْهِمْ‌ آيَاتُنَا بَيِّنَاتٍ‌ قَالَ‌ الَّذِينَ‌ لاَ يَرْجُونَ‌ لِقَاءَنَا ائْتِ‌ بِقُرْآنٍ‌ غَيْرِ هٰذَا أَوْ بَدِّلْهُ‌ قُلْ‌ مَا يَکُونُ‌ لِي‌ أَنْ‌ أُبَدِّلَهُ‌ مِنْ‌ تِلْقَاءِ نَفْسِي‌ إِنْ‌ أَتَّبِعُ‌ إِلاَّ مَا يُوحَى‌ إِلَيَ‌ إِنِّي‌ أَخَافُ‌ إِنْ‌ عَصَيْتُ‌ رَبِّي‌ عَذَابَ‌ يَوْمٍ‌ عَظِيمٍ‌

ترجمه

و هنگامی که آیات روشن ما بر آنها خوانده می‌شود، کسانی که ایمان به لقای ما (و روز رستاخیز) ندارند می‌گویند: «قرآنی غیر از این بیاور، یا آن را تبدیل کن! (و آیات نکوهش بتها را بردار)» بگو: «من حق ندارم که از پیش خود آن را تغییر دهم؛ فقط از چیزی که بر من وحی می‌شود، پیروی می‌کنم! من اگر پروردگارم را نافرمانی کنم، از مجازات روز بزرگ (قیامت) می‌ترسم!»

|و چون آيات ما كه روشنگر است بر آنها خوانده مى‌شود، آنها كه ديدار ما را باور ندارند مى‌گويند: قرآنى غير از اين بياور يا آن را عوض كن، بگو: مرا نمى‌رسد آن را از پيش خود عوض كنم، من جز آنچه را كه به من وحى مى‌شود پيروى نمى‌كنم. اگر پروردگارم را نافرمان

و چون آيات روشن ما بر آنان خوانده شود، آنانكه به ديدار ما اميد ندارند مى‌گويند: «قرآن ديگرى جز اين بياور، يا آن را عوض كن.» بگو: «مرا نرسد كه آن را از پيش خود عوض كنم. جز آنچه را كه به من وحى مى‌شود پيروى نمى‌كنم. اگر پروردگارم را نافرمانى كنم، از عذاب روزى بزرگ مى‌ترسم.»

و هرگاه آیات روشن ما بر خلق تلاوت شود منکران معاد که امیدوار به لقاء ما نیستند گویند که قرآنی غیر از این بیاور یا همین را مبدل ساز. بگو: مرا نرسد که از پیش خود قرآن را تبدیل کنم من جز آنچه را که به من وحی می‌شود پیروی نمی‌کنم، من اگر عصیان پروردگارم کنم از عذاب روز بزرگ قیامت سخت می‌ترسم.

و هنگامی که آیات روشن ما بر آنان خوانده شود، کسانی که دیدار [قیامت] ما [و محاسبه شدن اعمالشان] را امید ندارند، می گویند: قرآنی غیر این بیاور یا آن را [به آیاتی دیگر که خوش آیند طبع ما باشد] تغییر ده!! بگو: مرا نرسد که آن را از نزد خود تغییر دهم؛ جز آنچه را به من وحی می شود، پیروی نمی کنم؛ من اگر پروردگارم را نافرمانی کنم، از عذاب روزی بزرگ می ترسم.

چون آيات روشن ما بر آنان تلاوت شد، آنها كه به ديدار ما اميد ندارند گفتند: قرآنى جز اين قرآن بياور يا دگرگونش كن. بگو: مرا نرسد كه آن را از سوى خود دگرگون كنم. هر چه به من وحى مى‌شود پيرو همان هستم. مى‌ترسم كه اگر به پروردگارم عاصى شوم به عذاب آن روز بزرگ گرفتار آيم.

و چون آیات ما که روشن و شیواست، بر آنان خوانده شود، ناامیدواران به لقائمان [به پیامبر] می‌گویند قرآنی غیر از این بیاور، یا این را تغییر ده، بگو مرا نرسد که آن را از پیش خود تغییر دهم، جز از وحی که به من می‌شود، از چیزی پیروی نمی‌کنم، من اگر از پروردگارم نافرمانی کنم، از عذاب روز سهمگین می‌ترسم‌

و چون آيات روشن ما بر آنان خوانده شود كسانى كه به ديدار ما اميد ندارند گويند: قرآنى جز اين بيار يا آن را دگرگون كن. بگو: مرا نرسد كه آن را از پيش خود دگرگون كنم. من پيروى نمى‌كنم مگر آنچه را كه به من وحى مى‌شود. من اگر پروردگارم را [به دگرگون‌ساختن قرآن‌] نافرمانى كنم از عذاب روزى بزرگ مى‌ترسم.

هنگامی که آیه‌های روشن ما بر آنان خوانده می‌شود، کسانی که به ملاقات ما (در روز رستاخیز) ایمان ندارند می‌گویند: قرآنی جز این را برای ما بیاور (و کتابی جز قرآن را ارائه بده) یا این که آن را تغییر بده (و آیه‌های مربوط به قیامت و آیه‌های راجع به بتان ما را حذف و دگرگون کن). بگو: مرا نرسد که خودسرانه و به میل خود آن را تغییر دهم. من جز به دنبال چیزی نمی‌روم و جز چیزی را نمی‌گویم که بر من وحی گردد. اگر از فرمان پروردگارم تخطّی کنم، از عذاب روز بزرگ می‌ترسم (که دامنگیرم شود و تغییر و تبدیل قرآن مایه‌ی عقاب و عذابم گردد).

و هنگامی که آیاتمان به روشنی بر ایشان خوانده شود، آنان که لقای ما را امید ندارند گویند: «قرآن دیگری جز این (قرآن برایمان) بیاور، یا آن را تبدیل (به قرآنی دگر) کن.» بگو: «مرا نرسد که آن را از پیش خود تبدیل کنم (و) جز آنچه را که به من وحی می‌شود پیروی نمی‌کنم. اگر پروردگارم را نافرمانی کنم همواره از عذاب روزی بزرگ می‌ترسم.»

و هرگاه خوانده شود بر ایشان آیتهای ما آشکار گویند آنان که امید ندارند ملاقات ما را بیاور قرآنی غیر از این یا تبدیلش کن بگو نرسد مرا که تبدیلش کنم از نزد خود پیروی نکنم جز آنچه را وحی شود به سویم همانا می‌ترسم اگر نافرمانی کنم پروردگارم را از عذاب روزی بزرگ‌

يونس ١٤	آیه ١٥	يونس ١٦
سوره : سوره يونس نزول : اطلاعات آماری تعداد کلمات : ٤٠ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«بَیِّنَاتٍ»: جمع بیّنة، واضح و روشن. حال است. «تِلْقَآءِ»: سوی. جانب. از ماده (لقی) است. «مِن تِلْقَآءِ نَفْسِی»: از سوی خود. با اختیار و اراده خودم.

تفسیر

• آيات ۲۵ - ۱۵، سوره يونس
• علت اينكه مشركين به رسولاللّه گفتند: ((قرآنى ديگر بياور يا اين قرآن راتبديل كن ))
• و مراد آنان از اين درخواست و وجوهى كه در اين باره گفته شد است
• جواب به درخواست مشركين و بيان اينكه پيامبر (ص ) حق و اختيارى در تعويض وتبديل قرآن ندارد
• ظلمى بالاتر از افترا بستن به خدا يا تكذيب آيات او نيست
• فلسفه بت پرستى و مبناى عقايد بت پرستان درباره بت ها و رد پندارهاىباطل آنان
• توضيحى در مورد پيدايش اختلاف در ميان مردم و بوجود آمدن دو راه : هدايت و ضلالت
• اقوال مفسرين در ذيل آيه شريفه : ((و ما كان الناس الا امة واحدة فاختلفوا...))
• سخن يكى از مفسرين در مورد جمله : ((و لولا كلمة سبقت من ربك )) و بيان نادرستى آن
• شرحى در مورد مكر مشركين در آيات خدا و مراد از: ((اللّه اسرع مكرا))
• معناى ((دعا)) و فرق آن با ((ندا))و بيان مراد از دعا و دعوت خداى تعالى و دعا و دعوتبندگان
• دعا و عبادت در حقيقت يكى هستند و دعاء بنده عبادت ، و عبادت او دعا است
• معناى ((سلام )) و اينكه سلام از اسماء خداى تعالى است و اشاره به وجه تسميه بهشتبه ((دارالسلام ))
• بحث روايتى
• (رواياتى چند در مورد درخواست قرآنى ديگر توسط مشركين ، مكر كردن با خدا،دارالسلام و...)

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱ - تماس مستقیم و بىواسطه پیامبر(ص) با مردم در ابلاغ پیام خدا (آیات قرآن) به آنان (و إذا تتلى علیهم ءایاتنا ... ائت بقرءان غیر هذا) از جمله «ائت بقرآن غیر هذا» استفاده مى شود که پیامبر اکرم(ص) در میان مردم بود و با آنان تماس مستقیم داشت و خود، آیات الهى را بر آنان تلاوت مى فرمود.

۲ - قرآن، داراى ساختارى آیه آیه است. (و إذا تتلى علیهم ءایاتنا)

۳ - قرآن، کتابى روشن و به دور از هر گونه ابهام و قابل درک براى همگان (و إذا تتلى علیهم ءایاتنا بیّنت)

۴ - مشرکان عصر بعثت، منکر روز بازپسین بودند. (قال الذین لا یرجون لقاءنا)

۵ - قیامت، روز دیدار با خداوند (قال الذین لا یرجون لقاءنا)

۶ - انکار رسالت حضرت محمّد (ص) و آسمانى بودن قرآن، از ناحیه شرک پیشگان عصر بعثت (قال الذین لا یرجون لقاءنا ائت بقرءان غیر هذا)

۷ - مشرکان، در راستاى مخالفت با قرآن، به پیامبر(ص) پیشنهاد مى کردند: براى آنان به جاى قرآن، کتاب دیگرى را - که موافق خواسته ها و تمایلاتشان باشد - بخواند. (و إذا تتلى علیهم ءایاتنا ... قال الذین لا یرجون لقاءنا ائت بقرءان غیر هذا)

۸ - شرک پیشگان عصر بعثت، قرآن را ساخته و پرداخته ذهن حضرت محمّد(ص) مى پنداشتند. (قال الذین لا یرجون لقاءنا ائت بقرءان غیر هذا أو بدّله)

۹ - تبدیل و برگرداندن محتواى قرآن به موضوعاتى باب طبع - با حفظ نظام و ساختار ظاهرى آن - یکى دیگر از پیشنهادهاى مشرکان به پیامبر(ص) در راستاى مخالفت با قرآن (و إذا تتلى علیهم ءایاتنا بینت قال الذین لا یرجون لقاءنا ... أو بدّله)

۱۰ - طرح مسأله قیامت در قرآن و مطرح شدن موضوع دیدار انسانها با خدا در آن روز، از عمده ترین علل و اسباب مخالفت مشرکان با قرآن و پیامبر(ص) (قال الذین لا یرجون لقاءنا ائت بقرءان غیر هذا أو بدّله)

۱۱ - مخالفت مشرکان با رسالت پیامبر(ص) و قرآن کریم، برخاسته از روح لجاجت و گردنکشى آنان (و إذا تتلى علیهم ءایاتنا بینت قال الذین لا یرجون لقاءنا ائت بقرءان غیر هذا أو بدّله) با توجّه به اینکه آیات الهى، آشکار و واضح بود و در عین حال مشرکان از پذیرش آن امتناع ورزیدند، برداشت فوق استفاده مى گردد.

۱۲ - قرآن پیام خدا، و پیامبر(ص) مأمور ابلاغِ بى کم و کاست آن، به مردم (قل ما یکون لى أن أبدّله من تلقاءِى نفسى)

۱۳ - تغییر و تبدیل و کم و زیاد کردن کلام خدا (قرآن) خارج از قلمرو اختیارات پیامبر(ص) است. (قل ما یکون لى أن أبدّله من تلقاءِى نفسى)

۱۴ - پیامبر اکرم (ص)، امین وحى و پیرو بى چون و چراى فرمانهاى الهى (إن أتبع إلا ما یوحى إلىّ)

۱۵ - پیامبر اکرم (ص)، کلام خدا (قرآن) را از راه وحى دریافت مى کرد. (ائت بقرءان غیر هذا ... إن أتبع إلا ما یوحى إلىّ)

۱۶ - رهبران و مبلغان دینى، وظیفه دار رساندن معارف الهى به مردم بدون هر گونه دخل و تصرف و کم و زیاد کردن (قل ما یکون لى أن أبدّله من تلقاءِى نفسى إن أتبع إلا ما یوحى إلىّ)

۱۷ - پرهیز از محور قرار دادن جلب رضایت مردم و سخن گفتن بر وفق و تمایلات و خواسته هاى نفسانى آنان، از وظایف مهم و اساسى رهبران و مبلغان دینى (و إذا تتلى علیهم ءایاتنا ... ائت بقرءان غیر هذا ... قل ما یکون لى أن أبدّله من تلقاءِى نفسى إن أتبع إلا ما یوحى إلىّ)

۱۸ - هیچ کس، حتى پیامبران، در صورت سرپیچى از فرمانهاى خدا از عذاب اخروى در امان نیستند. (إنى أخاف إن عصیت ربى عذاب یوم عظیم)

۱۹ - پیامبراکرم (ص)، شخصیتى معصوم و به دور از هر نافرمانى و گناه (إن أتبع إلا ما یوحى إلىّ إنى أخاف إن عصیت ربى عذاب یوم عظیم)

۲۰ - عصیان و سرپیچى از دستورهاى خداوند، موجب گرفتار شدن به عذاب اخروى است. (إنى أخاف إن عصیت ربى عذاب یوم عظیم)

۲۱ - تحریف دین (تغییر و تبدیل و کم و زیاد کردن وحى الهى) گناهى نابخشودنى و در پى دارنده عذاب اخروى (قل ما یکون لى أن أبدّله ... إنى أخاف إن عصیت ربى عذاب یوم عظیم)

۲۲ - ترس از عذاب قیامت، بازدارنده آدمى از عصیان و سرپیچى از دستورهاى الهى (إنى أخاف إن عصیت ربى عذاب یوم عظیم)

۲۳ - خدا پروردگار آدمیان است. (إن عصیت ربى)

۲۴ - اعتقاد و توجّه به ربوبیت خدا، بازدارنده آدمى از سرپیچى کردن از دستورهاى خدا (إنى أخاف إن عصیت ربى)

۲۵ - قیامت، روزى بزرگ و هراسناک (عذاب یوم عظیم)

۲۶ - ترس پیامبر اکرم (ص) از عذاب قیامت، عامل بازدارنده او از هر نافرمانى و گناه (إنى أخاف إن عصیت ربى عذاب یوم عظیم)

موضوعات مرتبط

• انسان: مربى انسان ها ۲۳
• ترس: آثار ترس از عذاب اخروى ۲۲
• خدا: ربوبیت خدا ۲۳ ; کلام خدا ۱۲
• دین: آثار تحریف دین ۲۱ ; اهمیّت تبلیغ دین ۱۶ ; گناه تحریف دین ۲۱ ; ممنوعیت تحریف دین ۱۶
• ذکر: آثار ذکر ربوبیت خدا ۲۴
• رهبران دینى: مسؤولیت رهبران دینى ۱۶، ۱۷
• عذاب: موجبات عذاب اخروى ۲۰، ۲۱
• عصیان: آثار عصیان از خدا ۲۰ ; موانع عصیان از خدا ۲۲، ۲۴
• عصیانگران: حتمیت عذاب اخروى عصیانگران ۱۸
• عقیده: آثار عقیده به ربوبیت خدا ۲۴
• قرآن: آیات قرآن ۲ ; افترا به قرآن ۸ ; تحریف قرآن ۱۳ ; درخواست تبدیل قرآن ۷، ۹ ; ساختار قرآن ۲ ; سهولت فهم قرآن ۳ ; قرآن و ابهام ۳ ; مخالفان قرآن ۹ ; مکذبان قرآن ۶ ; وحیانیت قرآن ۱۵ ; وضوح قرآن ۳ ; ویژگیهاى قرآن ۳، ۱۲
• قیامت: ترسناکى قیامت ۲۵ ; لقاءاللّه در قیامت ۵ ; مکذبان قیامت ۴ ; ویژگیهاى قیامت ۵، ۲۵
• کیفر: تساوى در کیفر ۱۸ ; نظام کیفرى ۱۸
• گناه: گناه نابخشودنى ۲۱
• لقاءاللّه: وقت لقاءاللّه ۵
• مبلغان: مسؤولیت مبلغان ۱۶، ۱۷
• محمّد(ص): آثار ترس محمّد(ص) ۲۶ ; ارتباط محمّد(ص) با مردم ۱ ; افترا به محمّد(ص) ۸ ; تبعیت محمّد(ص) از وحى ۱۴ ; تبلیغ محمّد(ص) ۱، ۱۲ ; ترس محمّد(ص) از عذاب اخروى ۲۶ ; تهمت به محمّد(ص) ۸ ; رسالت محمّد(ص) ۱۲ ; عصمت محمّد(ص) ۱۴، ۱۹ ; محدوده مسؤولیت محمّد(ص) ۱۳ ; مقامات محمّد(ص) ۱۴، ۱۹ ; مکذبان محمّد(ص) ۶ ; موانع عصیان محمّد(ص) ۲۶ ; وحى به محمّد(ص) ۱۵
• مردم: جلب رضایت مردم ۱۷
• مشرکان: تهمتهاى مشرکان صدر اسلام ۸ ; خواسته هاى مشرکان صدر اسلام ۷، ۹ ; صفات مشرکان ۱۱ ; طغیانگرى مشرکان ۱۱ ; لجاجت مشرکان صدر اسلام ۱۱ ; مخالفت مشرکان با قرآن ۷، ۱۰، ۱۱ ; مخالفت مشرکان با محمّد(ص) ۱۰، ۱۱ ; مشرکان صدر اسلام و قرآن ۶ ; مشرکان صدر اسلام و قیامت ۴ ; مشرکان صدر اسلام و محمّد(ص) ۶ ; مشرکان و محمّد(ص) ۷، ۸، ۹
• وحى: امین وحى ۱۴
• هواپرستى: اهمیّت اجتناب از هواپرستى ۱۷