الأعراف ١٣٣
ترجمه
الأعراف ١٣٢ | آیه ١٣٣ | الأعراف ١٣٤ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«الطُّوفَانَ»: سیل. «الْجَرَادَ»: ملخ. «قُمَّلَ»: شپش را گویند، ولی در اینجا شپش معمولی مورد نظر نیست. بلکه مراد جانوری است که آفت گیاهی است که میتواند شته یا ساس باشد. برخی هم آن را بید و گنه و مگسک گفتهاند، و برخیحشرهای دانستهاند که مایه تباهی گیاهان و نابودی حیوانات میگردد (نگا: المنتخب / صفحه . «الضَّفَادِعَ»: جمع ضَفْدَع، قورباغه. «الدَّمَ»: خون. بدین معنی که آب رودبارها و جویبارها به خون تبدیل میگشت. یا این که به بیماریهای گوناگون مبتلا میشدند که مایه خونریزی از دماغ و قُبُل و دُبُر و چه بسا فلج شدن اعضاء میگردید. «آیَاتٍ مُفَصَّلاتٍ»: معجزههای جداگانه و نشانههای واضح و روشن. (آیَاتٍ) حال اشیاء متقدّم است.
آیات مرتبط (تعداد ریشههای مشترک)
وَ لَقَدْ آتَيْنَا مُوسَى تِسْعَ... (۱) وَ مَا نُرِيهِمْ مِنْ آيَةٍ إِلاَّ... (۲)
أُحِلَ لَکُمْ صَيْدُ الْبَحْرِ وَ... (۰) وَ مَا مِنْ دَابَّةٍ فِي الْأَرْضِ وَ... (۰) فَطَافَ عَلَيْهَا طَائِفٌ مِنْ... (۱) فَأَصْبَحَتْ کَالصَّرِيمِ (۰)
تفسیر
- آيات ۱۲۷ - ۱۳۷، سوره اعراف
- فرعون هم مدعى خدايى بوده و هم خدايانى را مى پرستيده است
- سخن فخر رازى درباره معتقدات فرعون و اشكالى كه بر آن وارد است
- تحريك و تشويق موسى (ع ) بنى اسرائيل را به قيام عليه فرعون و استعانت از خدا وصبر در برابر شدائد مبارزه
- شكوه بنى اسرائيل نزد موسى (ع ) و جواب موسى (ع ) به ايشان
- مبتلا نمودن خداوند فرعونيان را به قحطى وتفّاءل بدآنان درباره موسى (ع )
- نزول عذابهاى متعدد بر قوم فرعون ، به تفصيل و در زمانهاى مناسب
- عهدشكنى قوم فرعون بعد از برداشته شدن عذاب از آنان
- بحث روايتى (درباره مبتلا گشتن فرعونيان به عذابهاى متعدد و عهدشكنى ايشان )
نکات آیه
۱- خداوند فرعونیان را پس از اعلام صریحشان بر ایمان نیاوردن به موسى(ع)، به عذابهاى متعدد گرفتار ساخت. (فما نحن لک بمؤمنین. فأرسلنا علیهم ... ءایت مفصلت)
۲- جارى شدن سیلاب و هجوم ملخها، شپشها و قورباغه ها و آلوده شدن زندگانى به خون، از عذابهاى نازل شده بر فرعونیانِ منکر رسالت موسى (فأرسلنا علیهم الطوفان و الجراد و القمل و الضفادع و الدم) «طوفان» آب فراوانى است که بر منطقه و یا مناطقى مستولى مى شود. هر یک از «جراد» (ملخ) و «قمل» (شپش) اسم جنس است. ضفادع جمع ضَفدَع یا ضفدَع (قورباغه) است.
۳- هر یک از عذابهاى نازل شده بر فرعونیان به تنهایى آیت و نشانى بر حقانیت رسالت موسى بود. (فأرسلنا علیهم ... ءایت مفصلت) جمع آوردن کلمه «ءایت» دلالت دارد که هر کدام از عذابهاى ذکر شده به تنهایى آیت و نشان حقانیت موسى بوده است.
۴- عذابهاى نازل شده بر فرعونیان (طوفان و ... ) هر کدام پس از دیگرى و با فاصله تحقق مى یافت. (فأرسلنا علیهم ... ءایت مفصلت) کلمه «مفصلت» مى تواند حال براى عذابهاى ذکر شده (طوفان و ... ) و یا صفت براى آیات باشد. «فصل» به معناى جداسازى است و «تفصیل» (مصدر مفصلت» دلالت بر شدت جداسازى دارد. بنابراین مراد از «مفصلت» این است که آن عذابها و نشانه ها جداى از یکدیگر با فاصله تحقق مى یافت و فاصله آنها نسبتاً طولانى بوده است.
۵- موجودات هستى و عوامل طبیعى در اختیار خدا و افعال آنها بسته به اراده اوست. (فأرسلنا علیهم الطوفان و الجراد و القمل و الضفادع و الدم)
۶- فرعونیان على رغم مشاهده آیاتى متعدد بر حقانیت رسالت موسى، از پذیرش آن سرباز زدند. (فأرسلنا علیهم ... فاستکبروا)
۷- کبرورزى و خودبزرگ بینى فرعونیان، ریشه کفرورزى آنان به آیات الهى و رسالت موسى (فأرسلنا علیهم ... فاستکبروا) استکبار به معناى خود بزرگ بینى است و چون «استکبروا» با حرف «فا» بر ارسال آیات تفریع شده، لازمه معناى آن (انکار کردن و نپذیرفتن) اراده شده است. به کارگیرى استکبار به جاى انکار و نپذیرفتن، براى رساندن علت انکار است ; یعنى انکار فرعونیان از سر خود بزرگ بینى و تکبر بود.
۸- استکبار خود بزرگ بینى مایه انکار آیات الهى است. (ءایت مفصلت فاستکبروا)
۹- فرعونیان، مردمى مجرم و تبهکار (و کانوا قوما مجرمین)
۱۰- گناه و تبهکارى فرعونیان، مایه استکبار آنان در برابر آیات الهى شد. (ءایت مفصلت فاستکبروا و کانوا قوما مجرمین) جمله «کانوا ... » بیانگر ریشه کبرورزى فرعونیان در برابر آیات الهى است.
۱۱- گناه و تبهکارى، زمینه ساز پیدایش روحیه استکبارى و مایه انکار آیات الهى است. (فاستکبروا و کانوا قوما مجرمین)
موضوعات مرتبط
- آفرینش: موجودات آفرینش ۵
- آیات خدا:۳ استکبار به آیات خدا ۳ ۱۰ ; عوامل تکذیب آیات خدا ۳ ۸، ۱۱
- استکبار: آثار استکبار ۷، ۸ ; زمینه استکبار ۱۱
- خدا: اراده خدا ۵ ; عذابهاى خدا ۱، ۲
- عذاب: با خون ۲ ; عذاب با شپش ۲ ; عذاب با طوفان ۲ ; عذاب با قورباغه ۲ ; عذاب با مل ۲
- عوامل طبیعى: عمل عوامل طبیعى ۵
- فرعونیان: آثار فساد فرعونیان ۱۰ ; آثار گناه فرعونیان ۱۰ ; استکبار فرعونیان ۷ ; افساد فرعونیان ۹ ; تعدد عذاب فرعونیان ۱، ۲، ۳، ۴ ; عوامل استکبار فرعونیان ۱۰ ; عوامل کفر فرعونیان ۷ ; فرعونیان و موسى(ع) ۶ ; کفر فرعونیان ۱، ۶ ; کیفیت عذاب فرعونیان ۴ ; لجاجت فرعونیان ۶ ; موجبات عذاب فرعونیان ۱
- فساد: آثار فساد ۱۱
- کفر: به آیات خدا ۷ ; کفر به موسى(ع) ۱، ۶، ۷ ; کیفر دنیوى کفر ۱
- گناه: آثار گناه ۱۱
- مجرمان:۹
- موسى(ع): عذاب مکذبان موسى(ع) ۲ ; قصه موسى(ع) ۶ ; نشانه هاى حقانیت موسى(ع) ۳، ۶