الشورى ٢٥
ترجمه
الشورى ٢٤ | آیه ٢٥ | الشورى ٢٦ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«یَعْفُو»: در رسمالخطّ قرآنی، الف زائدی به دنبال دارد.
آیات مرتبط (تعداد ریشههای مشترک)
تفسیر
- آيات ۱۷ - ۲۶ سوره شورى
- مقصود از ((كتاب )) و ((ميزان )) در آيه : ((الله الذىانزل الكتاب بالحق و الميزان ....))
- سخن ديگر مفسرين در معناى ((ميزان ))
- معناى اينكه فرمود: خدا به بندگان خود ((لطيف )) است
- مقصود از زراعت آخرت و زراعت دنيا و اينكه فرمود در زراعت آخرت مى افزاييم
- استخدام در اين آيه و حاصل معناى آن و آيه قبلى
- توضيح و تفسير آيه : ((قل لا اسالكم عليه اجرا الا الموده فى القربى ))
- بررسى اقوال مختلف مفسرين درباره مراد از مودت قرباىرسول خدا (ص )
- قول بعضى كه خطاب در آيه را به انصار دانسته اند نه قريش
- قول به اينكه مراد از مودت به قربى مودت خود قربى است واشكال آن
- مودت به قربى نمى تواند كنايه از صله رحم باشد
- آنچه در آيه شريفه مودت است نه تودد
- بيان اين وجه كه مقصود از مودت قربى ، محبت عترت واهل بيت پيامبر (عليهم الصلاة و السلام ) است
- بطلان گفتار كسانى كه بر اين وجه ايراد گرفته اند
- تاءييداتى بر وجه اخير كه مراد از مودت ، مودت به اهل بيت عليه السلام باشد
- اشاره به معناى اينكه خداوند بر حسن عمل مى افزايد
- وجوه مختلف در معناى جمله ((فان يشاء الله يختم على قلبك ))
- (رواياتى درباره اينكه در آيه مودت مراد از قربىاهل بيت رسول الله (ص ) است
نکات آیه
۱ - خداوند، پذیراى توبه بندگان خویش (و هو الذى یقبل التوبة عن عباده)
۲ - پذیرش توبه گنه کاران و بخشش اعمال ناشایست آنان، تنها در اختیار خداوند است. (و هو الذى یقبل التوبة عن عباده) «هو» مبتدا و «الذى یقبل» خبر است. موصول آمدن خبر، حکایت از این حقیقت دارد که مضمون صله (یقبل التوبة) از صفات تغییرناپذیر مبتدا و از شؤون ثابت او است.
۳ - توبه، زمینه ساز آمرزش و بخشایش تمامى گناهان انسان از سوى خداوند (یقبل التوبة عن عباده و یعفواْ عن السیّئات) عطف «یعفواْ» بر «یقبل التوبة» گویاى زمینه ساز بودن توبه براى بخشایش گناهان است و «السیئات» - که جمع با الف و لام است - بیانگر این مى باشد که خداوند با توبه بندگان، تمامى گناهان آنان را مى بخشد.
۴ - خداوند، تشویق کننده کافران و مشرکان به رها کردن شرک و بازگشت به توحید و یکتاپرستى (و هو الذى یقبل التوبة عن عباده) با توجه به آیات پیشین، مى توان گفت که جمله «و هوالذى یقبل التوبة» دعوتى است از سوى خدا به عموم کافران و مشرکان مبنى بر دست برداشتن از عبادت غیرخدا و بازگشتن به یکتاپرستى.
۵ - تمامى گناهان، حتى گناه کفر، تکذیب پیامبر و تهمت و افترا بر او، قابل بخشایش خداوند است. (أم یقولون افترى ... یقبل التوبة عن عباده و یعفواْ عن السیّئات) از واژه «السیئات» - که جمع محلى به الف و لام است - و نیز از ارتباط این آیه با آیه قبل - که سخن از تهمت افتراى پیامبر(ص) بر خدا از سوى مشرکان بود - مطلب بالا استفاده مى شود.
۶ - لطف بى کران الهى نسبت به آدمیان، حتى انسان هاى گنه کار (یقبل التوبة عن عباده) از این که خداوند توبه همه گنه کاران را مى پذیرد، مطلب بالا استفاده مى شود.
۷ - امکان بخشودگى برخى از گناهان، حتى بدون توبه * (یقبل التوبة ... و یعفواْ عن السیّئات) برداشت یاد شده، بدین احتمال است که «یعفواْ...» جمله اى مستقل از جمله پیشین باشد و دو فراز آیه، اشاره به دو مطلب جداگانه داشته باشد: ۱- خداوند توبه گنه کاران را مى پذیرد; ۲- برخى از گناهان بدون توبه نیز مورد بخشش قرار مى گیرد.
۸ - خداوند، آگاه و دانا به تمامى افعال بندگان خویش (و هوالذى ... و یعلم ما تفعلون)
۹ - تظاهر به توبه، از دید خدا مخفى نخواهد ماند. (هو الذى یقبل التوبة ... و یعلم ما تفعلون)
۱۰ - توجه به آگاهى خدا از افعال بندگان، زمینه ساز توبه و روى آورى ایشان به درگاه او (هو الذى یقبل التوبة عن عباده ... و یعلم ما تفعلون)
موضوعات مرتبط
- آمرزش: آمرزش قبل از توبه ۷; زمینه آمرزش ۳
- انسان: عمل انسان ها ۸
- توبه: آثار توبه ۳; تشویق به توبه ۴; تظاهر به توبه ۹; زمینه توبه ۱۰; قبول توبه ۱; منشأ قبول توبه ۲
- توحید: تشویق به توحید عبادى ۴
- خدا: اختیارات خدا ۲; تشویقهاى خدا ۴; توبه پذیرى خدا ۱; علم خدا ۹; علم غیب خدا ۸; وسعت لطف خدا ۶
- ذکر: آثار ذکر علم خدا ۱۰
- شرک: تشویق به ترک شرک ۴
- کافران: تشویق کافران ۴
- کفر: آمرزش کفر ۵
- گناه: آمرزش گناه ۵، ۷; منشأ آمرزش گناه ۲
- لطف خدا: مشمولان لطف خدا ۶
- محمد(ص): آمرزش تکذیب محمد(ص) ۵; آمرزش تهمت به محمد(ص) ۵
- مشرکان: تشویق مشرکان ۴