فاطر ٤١
ترجمه
فاطر ٤٠ | آیه ٤١ | فاطر ٤٢ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«یُمْسِکُ»: حفظ میکند. نگاه میدارد. «أَن تَزُولا»: نابود بشوند، و یا کنار بروند. از مصدر زوال، به معنی نابود شدن، یا از مدار خود منحرف شدن. «إِنْ أَمْسَکَهُمَا»: حرف (إِنْ) نافیه است. «مِن بَعْدِهِ»: غیر او. بجز او.
آیات مرتبط (تعداد ریشههای مشترک)
وَ مِنْ آيَاتِهِ أَنْ تَقُومَ... (۳) أَ لَمْ تَرَ أَنَ اللَّهَ سَخَّرَ... (۴) وَ مِنْ آيَاتِهِ أَنْ تَقُومَ... (۲)
تُسَبِّحُ لَهُ السَّمَاوَاتُ... (۵) اللَّهُ لاَ إِلٰهَ إِلاَّ هُوَ... (۲)
تفسیر
- آيات ۳۹ - ۴۵ سوره فاطر
- مجتبى بر يگانگى خدا در ربوبيت و نفى ربوبيت از آلهه مشركين
- استدلال و احتجاج عليه مشركين و در ردّ ارباب و آلهه موهوم آنان
- استدلال بر توحيد با استناد به ابقاء موجودات و اينكه ابقاء عبارتست از ايجاد و تدبيرمتوالى
- معناى اين كلام قريش كه پيش از بعثت پيامبر صلى الله عليه و آله قسم مى خوردند كهاگر نذيرى به سويشان بيايد اهدى من احدى الام خواهند شد
- اشاره به معناى اينكه فرمود مكر سّيى ء جز بهاهل آن نمى رسد
- وجه اينكه فرمود اگر خدا مردم را براى گناهانشان مواءخذه كند جنبنده اى بر زمين نمىماند
- روايتى در ذيل آيه : ولو يؤ اخذ الله الناس بماكسبوا...
نکات آیه
۱ - تنها خداوند، نگه دارنده نظم کنونى آسمان ها و زمین از زوال و پاشیدگى است و هیچ قدرت دیگرى در آن نقش ندارد. (إنّ اللّه یمسک السموت و الأرض أن تزولا و لئن زالتا إن أمسکهما من أحد من بعده)
۲ - نظم کنونى آسمان ها و زمین در بقا، همانند مرحله آغازین خود، نیازمند به اراده و تدبیر خداوند است. (إنّ اللّه یمسک السموت و الأرض ... إن أمسکهما من أحد من بعده)
۳ - نیازمندى ممکنات (جهان هستى) در بقا به خداوند، همانند نیاز آنها در اصل وجود (إنّ اللّه یمسک السموت و الأرض ... إن أمسکهما من أحد من بعده) این آیه هر چند درباره آسمان ها و زمین بحث کرده; ولى ممکن است به وجود این قانون عام در جهان هستى نیز اشاره داشته باشد که همه ممکنات، در اصل وجود و در بقاى خود، به خداوند نیازمند مى باشند.
۴ - وجود آسمان هاى متعدد در جهان (السموت)
۵ - تداوم نظم کنونى جهان و ادامه حیات در آن، جلوه اى از حلم و غفران الهى (إنّ اللّه یمسک السموت ... إنّه کان حلیمًا غفورًا) برداشت یاد شده، با توجه به این نکته است که «إنّه کان حلیماً غفوراً» در مقام تعلیل براى جملات پیشین است; یعنى، خداوند آسمان ها و زمین را از فروپاشى حفظ مى کند; زیرا او نسبت به بندگانش بردبار و آمرزنده است.
۶ - خداوند، حلیم (بردبار) و غفور (آمرزنده) است. (إنّه کان حلیمًا غفورًا)
موضوعات مرتبط
- آسمان: تعدد آسمان ها ۴; حافظ نظم آسمان ها ۱; خلقت آسمان ۲; عوامل بقاى آسمان ها ۲; منشأ نظم آسمان ها ۲; موانع انهدام آسمان ۱
- آفرینش: آثار نظم آفرینش ۵; حافظ نظم آفرینش ۱; خلقت آفرینش ۳; عوامل بقاى آفرینش ۳; نیازمندى آفرینش ۳
- اسماء و صفات: حلیم ۶; غفور ۶
- توحید: توحید افعالى ۱
- خدا: آثار اراده خدا ۲; آثار تدبیر خدا ۲; اختصاصات خدا ۱; نشانه آمرزشهاى خدا ۵; نشانه هاى حلم خدا ۵
- زمین: حافظ نظم زمین ۱; خلقت زمین ۲; عوامل بقاى زمین ۲; منشأ نظم زمین ۲; موانع انهدام زمین ۱
- موجودات: عجز موجودات ۱
- نیازها: نیاز به خدا ۳