الأعراف ١٤
ترجمه
| الأعراف ١٣ | آیه ١٤ | الأعراف ١٥ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«أَنظِرْنی»: مرا مهلت ده. مراد این که مرا زنده بدار و ممیران.
تفسیر
- آيات ۱۰ - ۲۵، سوره اعراف
- معناى تمكين انسان در زمين در جمله : (( و لقد مكناكم فى الارض ))
- سجده ملائكه براى جميع بنى آدم و براى عالم بشريت بوده است .
- بيان اين كه خلقت آدم در حقيقت ، خلقت جميع بشر بوده است و اشاره بهاقوال ديگرى كه در توجيه نسبت دادن خلقت آدم به همگان گفته شده است .
- ابليس با ملائكه بوده و فرقى با آنان نداشته و او و همه فرشتگان در مقامى قرارداشتند كه آن مقام ماءمور به سجده شده است .
- بيان اينكه مراد از امتثال و تمرد در امر ملائكه به سجود براى آدم و تمرد ابليس ، امورتكوينى است .
- تكبر و خودخواهى سرچشمه تمامى گناهان است .
- ملاك برترى در تكوينيات بستگى دارد به بيشتر بودن عنايات الهى واستدلال ابليس به برترى آتش غلط بوده است .
- وجوب امتثال امر الهى از جهت اين است كه امر، امر او است و دائر مدار مصالح و جهات خيرنيست
- توضيح در مورد اينكه امر ملائكه به سجده امرى تكوينى بوده است .
- كبريا خاص خداى سبحان است و از غير او تكبر پسنديده نيست .
- درخواست مهلت از خدا توسط ابليس
- محاصره انسان توسط شيطان از چهار طرف !
- مراد از (( مخلصين (( و (( شاكرين (( كه شيطان نمى تواند ايشان را بفريبد و اشارهبه طريقه گمراه كردن شيطان
- مراد از جمله (( الّا اءن تكوناملكين (( در خطاب به آدم و هوا
- اشاره به اهمال و قصور مفسرين در بحث از شيطان و شناختن او
- چند مطلب كه بايد در بحث از مساءله شيطان و حقايق دينى و تكوينى مربوط به آن بيانشود
- ۲- مراتب مختلف موجودات مقتضاى الهى است .
- ۳- آيات مربوط به داستان سجده آدم تصويرى است از روابط بين نوع انسانى و نوعملائكه و ابليس
- بهشت قبل از هبوط بهشت برزخى بوده نه بهشت جاويدان !
- قلمرو اغوا و اضلال شيطان ، ادراك انسانى و ابزار كار او عواطف و احساسات بشرى است .
- نحوه تصرفات ابليس در ادراك انسان
- ولايت شيطان بر آدميان در ظلم و گناه و ولايت ملائكه بر آدميان در اطاعت و عبادت
- بعضى از لشكريان ابليس از جنس بشرند
- خلاصه بحث درباره شيطان و وسوسه اندازى او
- بحث عقلى و قرآنى (مناظره اى كه شارح اناجيلنقل كرده و در تورات ذكر شده كه بين ابليس و ملائكه واقع شده است )
- در آفريدن خلايق و مخصوصا كفارى كه نتيجه خلقتشان خلود در آتش است چه حكمتى است ؟
- تكليف بندگان براى خدا چه سودى دارد؟!
- چرا خداوند انسان را بدون اينكه مكلف نمايدكامل نساخت و چرا او را كامل نيافريد؟
- تكليف ابليس و ملائكه به سجده بر آدم براى چه بود و لعن و عقاب ابليس بعد ازنافرمانى چرا؟
- پاسخ به دو شبهه ديگر
- بيان و توضيح جمله : (( لايسئل عما يفعل و هم يسئلون (( از نظر فلسفه و برهان و وحى
- اشاره به ابحاث ممتدّ متكلمان اشاعره و معتزله دربارهافعال خدا
- تقسيم علوم و مدركات انسان به : علوم كاشف از خارج و علوم اعتبارى و ذهنى
- فرق بين اين دو قسم از علوم
- جميع احكام عقلى از فعل خداوند اتخاذ شده است
- اشكالاتى كه بر راءى اشاعره در احكام نظرىعقل وارد است
- جريان احكام عقلى عملى در افعال خداى تعالى
- عقل نظرى در تشخيصهاى خود درباره معارف مربوط به خدا مصيب است .
- عقل عملى : جستجوى مصالح و مفاسد و حسن و قبحافعال در احكام تشريعى
- آياتى كه جريان عقل نظرى و عقل عملى را در ناحيه پروردگار تاءييد مى كند
- بحث روايتى (رواياتى در مورد شيطان و تمرد تو از سجده بر آدم و وساوس وتصرفات او...)
- بهشت آدم از باغهاى دنيا بوده است
- رد اينكه ملائكه و شياطين به تغيير ذات خود قدرت داشته باشند و به صور مختلفه درآيند.
- دو دسته روايات مربوط به تصرفات ابليس و كيفيت تصرف او در شعور آدمى
- ماجراى شگفت انگيز گفتگوى حضرت يحيى با ابليس
- بررسى گفتگوى ابليس با پيامبران الهى
تفسیر نور (محسن قرائتی)
قالَ أَنْظِرْنِي إِلى يَوْمِ يُبْعَثُونَ «14»
(ابليس، به جاى توبه و عذرخواهى) گفت: تا روزى كه مردم برانگيخته مى‌شوند، مرا مهلت بده!
تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)
قالَ أَنْظِرْنِي إِلى يَوْمِ يُبْعَثُونَ «14»
چون ابليس پر تبليس از درگاه الهى مطرود شد:
قالَ أَنْظِرْنِي إِلى يَوْمِ يُبْعَثُونَ: عرض كرد خدايا مرا مهلت ده تا روزى كه مبعوث شوند مردمان، يعنى تا روز قيامت مرا مميران و عقوبت مفرما.
تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)
سوره الأعراف «7»: آيات 14 تا 15
قالَ أَنْظِرْنِي إِلى يَوْمِ يُبْعَثُونَ «14» قالَ إِنَّكَ مِنَ الْمُنْظَرِينَ «15»
ترجمه
گفت مهلت ده مرا تا روز كه مبعوث ميشوند
فرمود همانا تو از مهلت داده شدگانى.
تفسير
پس از حكم الهى بخروج ابليس از آسمان آنملعون مهلت خواست از خداوند كه او را مرگ ندهد و عقاب نفرمايد تا روز قيامت و خداوند حاجت او را برآورد بپاداش عبادات او تا آنزمان ولى نه تا حديكه مطلوب او بود بلكه تا وقت معلوم كه بعد از صور اوّل اسرافيل باشد چون روز قيامت بعد از صور دوّم است و در علل از حضرت صادق (ع) روايت نموده است كه شيطان بين نفخه اولى و ثانيه ميميرد و عياشى ره از آنحضرت نقل نموده كه خداوند شيطان را مهلت داد تا روز ظهور امام قائم و اين مهلت براى امتحان بندگان و تكميل ثواب آنها بود در مخالفت شيطان.
اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)
قالَ أَنظِرنِي إِلي يَوم‌ِ يُبعَثُون‌َ «14»
گفت ابليس پروردگارا مرا مهلت بده زنده بمانم تا روز بعثت.
واقعا مورد تعجب است از حماقت و خريت و جهالت كسي که كافر شد و رانده درگاه الهي و ملعون تا قيامت که فرمود إِن‌َّ عَلَيك‌َ لَعنَتِي إِلي يَوم‌ِ الدِّين‌ِ سوره ص آيه 79، دست از كفر و كبر خود برندارد و تقاضاي عفو و مغفرت نكند و خود را معذب بداند مع ذلک تقاضا كند که روزبروز معاصي او بيشتر و عذاب او زيادتر و شديدتر گردد زيرا هر چه در دنيا بماند بارش سنگين‌تر ميشود چنانچه ميفرمايد وَ لا يَحسَبَن‌َّ الَّذِين‌َ كَفَرُوا أَنَّما نُملِي لَهُم خَيرٌ لِأَنفُسِهِم إِنَّما نُملِي لَهُم لِيَزدادُوا إِثماً وَ لَهُم عَذاب‌ٌ مُهِين‌ٌ آل عمران آيه 172، و اعجب از اينکه اينكه جهنم را ديده و عذابهاي آن را مشاهده كرده و مع ذلک دست از كفر و فسق و كبر خود برندارد.
برگزیده تفسیر نمونه
(آیه 14)- اما داستان شیطان به همین جا پایان نیافت، او به هنگامی که خود را مطرود دستگاه خداوند دید، طغیان و لجاجت را بیشتر کرد و به جای توبه و بازگشت به سوی خدا و اعتراف به اشتباه، تنها چیزی که از خدا تقاضا کرد این بود که گفت: «خدایا! مرا تا پایان دنیا مهلت ده، و زنده بگذار» (قالَ أَنْظِرْنِی إِلی یَوْمِ یُبْعَثُونَ).
نکات آیه
۱- ابلیس، خواستار مهلت و زنده ماندن خویش تا روز رستاخیز آدمیان (قیامت) گردید. (قال أنظرنى إلى یوم یبعثون) انظار (مصدر «انظر») به معناى تأخیر و مهلت دادن است و مراد از آن تأخیر زمان مرگ مى باشد.
۲- ابلیس، على رغم عصیان فرمان خداوند، از استجابت در خواستش مأیوس نبود. (قال أنظرنى إلى یوم یبعثون)
۳- ابلیس، آگاه به پیدایش نسلهایى از آدم و وجود رستاخیز براى ایشان (أنظرنى إلى یوم یبعثون)
۴- ابلیس، معتقد به حاکمیت مشیت الهى بر مرگ و حیات خویش (أنظرنى إلى یوم یبعثون)
موضوعات مرتبط
- آدم (ع): نسل آدم (ع) ۳
- ابلیس: استمهال ابلیس ۱، ۲; امیدوارى ابلیس ۲; خواسته هاى ابلیس ۱; عصیان ابلیس ۲; عقیده ابلیس ۴; علم ابلیس ۳; عمر ابلیس ۱; معادشناسى ابلیس ۳; منشأ حیات ابلیس ۴; منشأ مرگ ابلیس ۴
- خدا: مشیت خدا ۴
- عصیان: از خدا ۲
