البقرة ١٣٨
ترجمه
البقرة ١٣٧ | آیه ١٣٨ | البقرة ١٣٩ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«صِبْغَةَ»: رنگ. هیئت. حالتی که چیز رنگ شده به خود میگیرد. «صِبْغَةَ الله»: دین خدا. شریعت خدا، که ایمان است. این واژه از قبیل مشاکله تقدیری است و اشاره به غسل تعمید مسیحیان دارد. یعنی فرو رفتن در آب یا پاشیدن آب بر سر و روی، مایه پاکی معنوی نمیگردد. بلکه آنچه وسیله تطهیر مؤمنان میشود دین خدا، یعنی صبغة الله است. واژه صبغة نخستین، مفعول فعل مقدّری است: صَبَغَنَا اللهُ صِبْغَةً. یا به صورت اغراء: إلْزَمُوا صِبْغَةَ اللهِ. یا بدل از (ملّةَ) در (مِلَّةَ إبْرَاهِیمَ) است. صبغه دوم تمییز است.
آیات مرتبط (تعداد ریشههای مشترک)
وَ قَالُوا کُونُوا هُوداً أَوْ نَصَارَى... (۰) فَأَقِمْ وَجْهَکَ لِلدِّينِ حَنِيفاً... (۰)
قُولُوا آمَنَّا بِاللَّهِ وَ مَا... (۰) وَ اعْبُدُوا اللَّهَ وَ لاَ تُشْرِکُوا... (۲)
تفسیر
نکات آیه
۱ - ایمان داشتن به قرآن و پیامبران و معارف نازل شده بر آنان، صبغه اى است که خداوند اهل ایمان را با آن تطهیر و تزیین کرده است. (قولوا ءامنا باللّه ... صبغة اللّه) «صبغة» مصدر نوعى و به معناى رنگ آمیزى کردن است و در آیه شریفه مفعول مطلق براى فعل محذوف (صبغنا) مى باشد. آوردن مصدر نوعى، اشاره به رسم یهود و نصارا دارد که به منظور تطهیر فرزندانشان آنان رابا آبى مخصوص به نام «معمودیه» شستشو مى دادند. مراد از «صبغة اللّه» - به قرینه آیات قبل - ایمان به خدا و ... است. بنابراین جمله «صبغة اللّه» چنین معنا مى شود: خداوند، ما را با ایمان به خود و ... رنگ آمیزى (تطهیر) کرده است نه مانند رنگ آمیزى یهود و نصارا.
۲ - خداوند ارائه کننده بهترین معارف و دستورات براى پاک سازى بشر از آلودگیها (و من أحسن من اللّه صبغة) جمله «و من أحسن ...; چه کسى در رنگ آمیزى کردن (تطهیر) از خدا بهتر است.» به دلیل وقوع آن پس از مطرح ساختن ایمان و فرستادن احکام و معارف قرآن و ... اشاره به این دارد که: احکام و معارفى که خداوند نازل کرده و مردم را بدان فراخوانده، بهترین معارف و دستورات براى پاک سازى و تطهیر آنان است.
۳ - اهل ایمان، پرستش کنندگان خداوند هستند. (و نحن له عبدون)
۴ - اهل ایمان، از شرک در عبادت منزه و مبرا هستند. (و نحن له عبدون) برداشت فوق، از تقدیم «له» بر «عابدون»، که دلالت بر حصر دارد، استفاده شده است.
۵ - یکتاپرستى، بهترین و زیباترین زینت و صبغه براى انسانهاست. (و من أحسن من اللّه صبغة و نحن له عبدون)
روایات و احادیث
۶ - «عن ابى عبداللّه(ع) فى قول اللّه عز و جل «صبغة اللّه و من أحسن من اللّه صبغة» قال: الصبغة هى الاسلام;[۱] از امام صادق(ع) درباره سخن خداوند که مى فرماید: «صبغة اللّه و من احسن من اللّه صبغة» روایت شده: صبغه الهى، همان اسلام است».
موضوعات مرتبط
- ایمان: ایمان به انبیا ۱; ایمان به تعالیم انبیا ۱; ایمان به قرآن ۱; متعلق ایمان ۱
- تبرى: تبرى از شرک عبادى ۴
- تزکیه: عوامل تزکیه ۲
- توحید: اهمیّت توحید عبادى ۵
- خدا: افعال خدا ۲
- دین: فلسفه دین ۲; منشأ دین ۲
- زینت: بهترین زینت ۵
- صبغة اللّه: ۱ مراد از صبغة اللّه ۶
- عابدان: ۳
- عبادت: عبادت خدا ۳
- مؤمنان: تزیین مؤمنان ۱; تطهیر مؤمنان ۱; توحید عبادى مؤمنان ۴; عبادت مؤمنان ۳
منابع
- ↑ کافى، ج ۲، ص ۱۴، ح ۱ - ۳; نورالثقلین، ج ۱، ص ۱۳۲، ح ۳۹۷، ۳۹۳، ۳۹۵، ۳۹۶.