المؤمنون ١١٧
ترجمه
| المؤمنون ١١٦ | آیه ١١٧ | المؤمنون ١١٨ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«یَدْعُ»: فرا خواند. پرستش نماید.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
- آيات ۹۹ - ۱۱۸، سوره مومنون
- وصف حال مشركين در حال رويارو شدن با مرگ و تمناى بازگشت نمودن و عدم اجابت آن(قال ربّ ارجعون ...)
- معناى ((برزخ )) و مراد از: ((و من ورائهم برزخ الى يوم يبعثون ))
- مقصود از اينكه در قيامت حسب و نسبى در بين نيست و كسى ازحال ديگرى نمى پرسد
- توضيح اينكه اهل عذاب در مقام اعتراف و تقاضاى برگشت مى گويند: ((ربّنا غلبت علينا شقوتنا...))
- جواب رد خداوند به توبه و تقاضاى دوزخيان
- اشاره به برهانى براى مساءله بعث با بيان منزه بودن خداى ملك حق از انجام كار بيهوده و عبث .
- بحث روايتى
- پاره اى از روايات مربوط به برزخ و احوال آن
- در قيامت هر حسب و نسبى منقطع است جز حسب و نسب رسول اللّه (ص )
- روايتى ديگرى درباره بهشت و دوزخ و ساكنان آنها
نکات آیه
۱ - خدا، وجودى یگانه و منزه از شریک و همتا (و من یدع مع اللّه إلهًا ءاخر ... فإنّما حسابه عند ربّه) «دعاء» (مصدر «یدع»)، به معناى خواندن و «برهان» به معناى حجت و دلیل است. عبارت «لابرهان له به» قید توضیحى براى «إلهاً آخر» مى باشد و قید احترازى نیست; زیرا خداى دیگرى که بتوان بر آن برهان اقامه کرد، وجود ندارد; بلکه برهان بر وحدت خداى یگانه و نفى تعدد خدایان استوار است.
۲ - شرک و بت پرستى، آیینى فاقد دلیل و برهان (و من یدع مع اللّه إلهًا ءاخر لابرهن له به)
۳ - توحید و یکتاپرستى، آیینى مبتنى بر دلیل و برهان (و من یدع مع اللّه إلهًا ءاخر لابرهن له به)
۴ - ضرورت استوار بودن عملکرد و باورهاى دینى انسان بر پایه دلیل و برهان (و من یدع مع اللّه إلهًا ءاخر لابرهن له به)
۵ - اعمال و باورهاى مشرکان، داراى کیفر و حسابى معلوم و قطعى در نزد پروردگار (و من یدع مع اللّه ... فإنّما حسابه عند ربّه)
۶ - خدا، پروردگار انسان ها است. (فإنّما حسابه عند ربّه)
۷ - ربوبیت خدا، مقتضى حسابرسى اعمال و کیفر کافران (فإنّما حسابه عند ربّه)
۸ - شرک، گناهى بزرگ و داراى کیفرى ویژه در نزد پروردگار (و من یدع مع اللّه ... فإنّما حسابه عند ربّه)
۹ - شرک، گناهى غیر قابل شفاعت * (و من یدع مع اللّه ... فإنّما حسابه عند ربّه) تعبیر «إنّما حسابه عند ربّه» ممکن است اشاره به این نکته باشد که کمترین اجازه میانجى گرى و شفاعت در شرک، به دیگران داده نخواهد شد.
۱۰ - شرک، در حقیقت کفر به خدا و انکار صفات کمالى او است. (و من یدع مع اللّه ... إنّه لایفلح الکفرون) «کافرون» مى تواند در مقابل «مؤمنون» باشد و یا در مقابل «شاکرون». برداشت فوق بر پایه احتمال اول است.
۱۱ - شرک و بت پرستى، کفران نعمت هاى خدا و ناسپاسى در برابر ربوبیت او است. (و من یدع مع اللّه ... إنّه لایفلح الکفرون)
۱۲ - کافران و منکران وحدانیت خدا، محروم از فلاح و رستگارى (إنّه لایفلح الکفرون)
موضوعات مرتبط
- انسان: مربى انسان ها ۶
- بت پرستى: بى منطقى بت پرستى ۲; حقیقت بت پرستى ۱۱
- توحید: توحید ذاتى ۱; منطقى بودن توحید ۳
- جهان بینى: جهان بینى توحیدى ۱
- خدا: آثار ربوبیت خدا ۷; بى نظیرى خدا ۱; تکذیب صفات خدا ۱۰; تنزیه خدا ۱; حسابرسى خدا ۵; خدا و شریک ۱; ربوبیت خدا ۶، ۱۱
- رستگارى: محرومان از رستگارى ۱۲
- شرک: بى منطقى شرک ۲; حقیقت شرک ۱۰، ۱۱; کیفر شرک ۸; گناه شرک ۸، ۹
- عقیده: اهمیت برهان در عقیده ۴; حسابرسى عقیده ۵
- عمل: حسابرسى عمل ۵; زمینه حسابرسى عمل ۷
- کافران: کیفر کافران ۷; محرومیت کافران ۱۲
- کفر: کفر به خدا ۱۰
- کفران: کفران نعمت ۱۱
- گناه: گناهان کبیره ۸; گناه نابخشودنى ۹
- مشرکان: حتمیت کیفر مشرکان ۵; محرومیت مشرکان ۱۲
