کَسَبَت
ریشه کلمه
- کسب (۶۷ بار)
قاموس قرآن
كاريكه براى جلب نفع يا دفع ضرر است (مجمع) كسب مال و علم، طلبيدن آن دو است، كسب اثم متحمل شدن به گناه و انجام دادن آن است. راغب گفته: كسب در آنچه شخص براى خود يا براى ديگرى مىكند، به كار رود لذا گاهى به دو مفعول متعدى شود مثل «كَسَبْتُ فُلاناً كَذا» ولى اكتساب در آن است كه فقط كه براى خود كسب كند پس هر اكتساب كسب است و هر كسبى اكتساب نيست. ناگفته نماند:كسب در كارهاى خير و شر هر دو به كار رفته ولى اكثر در عمل بداست. در آيه [انعام:158]. و آيه [بقره:202]. در كار خير به كار رفته و در آيه [مائده:38]. وغيره در كار بد و گناه آمده است. اكتساب: [بقره:286]. طبرسى مابين كسب واكتساب فرقى قائل نيست. ايضاً قاموس و اقرب الموارد و در صحاح تصريح كرده كه كسب و اكتساب هر دو به يك معنى اند. بنابرآنكه از راغب نقل شد اكتساب مخصوص به كسب انسان است براى خود. ولى اين مطلب در آيات قابل پياده شدن نيست، زيرا كسب و اكتساب در همه جا از قرآن در باره كسب انسان براى خويش است. زمخشرى در باره آيه فوق گفته: چون در اكتساب مطاوعه هست آمدن اكتساب در عمل بد اشاره است كه شر از مشتهيات نفس و نفس به آن منجذب است و چون در كار خير اين حالت نيست لذا كسب به كار رفته. المنار قول زمخشرى را پسنديده ولى بعكس نقل مىكند. نگارنده گويد: ظاهرا فرق مهمى ميان كسب و اكتساب نباشد در كتب ادب نيز تصريح كردهاند كه افتعل به معنى فعل مىآيد. اكتساب در قرآن در تحمل و كسب كار شر آمده چنانكه گذشت و نيز در كار نيك مثل [نساء:32].
