التغابن ١١
ترجمه
التغابن ١٠ | آیه ١١ | التغابن ١٢ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«مَآ أَصَابَ مِن مُّصِیبَةٍ»: (نگا: حدید / ). «یَهْدِ قَلْبَهُ»: دل او را رهنمود و رهبری میکند. زمام دل او را به دست میگیرد. دل او را به استقامت و اطمینان و آسایش و آرامش، و رضا به قضا رهنمود میگرداند.
آیات مرتبط (تعداد ریشههای مشترک)
تفسیر
- آيات ۱۱ - ۱۸، سوره تغابن
- مقصود از اذن كه فرمود هيچ مصيبتى نمى رسد مگر به اذن اذن تكوينى است نه اذنلفظى و نه اذن تشريعى
- مفاد جمله : ((و من يؤ من بالله يهد قلبه )) و رابطه بين اعتقاد به عموميت علم و مشيت خدابا سكون و آرامش قلبى
- اطاعت رسول (ص ) اطاعت خدا و نافرمانيش نافرمانى او است
- بيان اينكه اطاعت يك نحوه عبوديت است و فقط بايد از خدا و فرستاده اش اطاعت شود
- ايمان به خدا و اطاعت او يك نوع توكل بر او است
- مقصود از اينكه خطاب به مؤ منين فرمود: برخى از همسران و فرزندانتان دشمن شمايند،از آنان برحذر باشيد و....
- معناى اينكه فرمود:((فاتقوا الله ما استطعتم )) و جمع آن با آيه ((اتقوا الله حقتقاته ))
- معناى جمله : ((وانفقوا خيرا لانفسكم )) و وجه منصوب بودن كلمه ((خيرا))
- روايتى درباره دشمن بودن بعضى از همسران و فرزندان مؤ منين ونزول آيه : ((ان من ازواجكم و اولاد كم عدوا لكم ....))
- اشكال وارد بر چند روايت حاكى از اينكه پيامبر(ص ) راجع به حب خود حسنين را آيه((انما اموالكم و اولادكم فتنه )) را قرائت نموده است
- روايتى در ذيل آيه ((اتقوا الله حق تقاته )) و ((انقوا الله ما استطعتم )) و روايتىدرباره بخل ورزيدن
نکات آیه
۱ - همه مصیبت هاى وارده بر انسان ها، در چارچوب رخصت خداوند است و او مانع فرود آنها نمى شود. (ما أصاب من مصیبه إلاّ بإذن اللّه) مقصودِ آیه شریفه، این است که هر حادثه اى براى بشر - که بر اثر علل و اسباب ویژه خود پدید مى آید - بیرون از اراده و اذن الهى نیست; یعنى، خداوند مانع از تأثیر این عوامل نمى شود.
۲ - تأثیر و کارسازى عوامل و اسباب طبیعى، در چارچوب اراده و رخصت خداوند است. (ما أصاب من مصیبه إلاّ بإذن اللّه)
۳ - خداوند، هدایت گر قلب انسان هاى مؤمن (و من یؤمن باللّه یهد قلبه)
۴ - ایمان، موجب جلب هدایت ویژه الهى و عامل ارتقاى معرفت بشر است. (و من یؤمن باللّه یهد قلبه)
۵ - خداوند، راه علاج و نحوى تحمل مصیبت ها و تکلیف انسان در برابر آنها را به مؤمنان آموخته است. (و من یؤمن باللّه یهد قلبه) طبق نظر مفسران، چون در صدر آیه شریفه سخن از مصیبت هاى وارده بر انسان ها بوده، مى توان گفت از مصداق هاى هدایت قلبى مؤمنان، راهنمایى آنان به پیدا کردن راه علاج و تحمل مصیبت ها و نشان دادن تکلیف مؤمنان در این عرصه است.
۶ - خداوند، بر هر چیزى دانا است. (و اللّه بکلّ شىء علیم)
۷ - علم خداوند، مطلق و همه جانبه است. (و اللّه بکلّ شىء علیم)
۸ - آگاهى و ایمان مؤمنان به علم همه جانبه خداوند، مایه تحمل مصیبت ها و پایدارى در برابر مشکلات است. (ما أصاب من مصیبة إلاّ بإذن اللّه ... و اللّه بکلّ شىء علیم)
روایات و احادیث
۹ - «عن أبى عبداللّه(ع) قال: إنّ القلبَ لیُرَجَّج ... حتّى یَعقِدَ على الإیمان فإذا عقد على الإیمان قرّ و ذلک قول اللّه عزّوجلّ: «و من یؤمن باللّه یهد قلبه»;[۱] از امام صادق(ع) روایت شده که فرمود: قلب [انسان ]در حال اضطراب است ... تا این که با ایمان و باور پیوند خورد. پس زمانى که بر ایمان پیوند خورد، قرار و ثبات مى یابد و این سخن خداى عزّوجلّ است: و من یؤمن باللّه یهد قلبه».
موضوعات مرتبط
- انسان: اضطراب قلب انسان ۹
- ایمان: آثار ایمان ۴، ۹; ایمان به علم خدا ۸
- خدا: آثار اذن خدا ۱، ۲; آثار اراده خدا ۲; تعالیم خدا ۵; علم غیب خدا ۷، ۸; موجبات هدایتهاى خدا ۴; وسعت علم خدا ۶، ۷; هدایتگرى خدا ۳
- عوامل طبیعى: تأثیر عوامل طبیعى ۲
- قلب: منشأ اطمینان قلب ۹
- مؤمنان: آثار ایمان مؤمنان ۸; آثار علم مؤمنان ۸; قلب مؤمنان ۳; منشأ هدایت مؤمنان ۳
- مصیبت: روش برخورد با مصیبت ۵; زمینه تحمل مصیبت ۸; منشأ مصیبت۱
منابع
- ↑ کافى، ج ۲، ص ۴۲۱، ح ۴; نورالثقلین، ج ۵، ص ۳۴۲- ، ح ۱۹.