الزمر ٤١
ترجمه
الزمر ٤٠ | آیه ٤١ | الزمر ٤٢ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«لِلنَّاسِ»: برای مردم. برای ابلاغ به مردم. «بِالْحَقِّ»: مشتمل بر حق و حقیقت است و باطل بدان راه ندارد. «یَضِلُّ عَلَیْهَا»: به زیان خود گمراه میگردد. «وَکِیلٍ»: (نگا: انعام / و و یونس / هود / ، یوسف / ، قصص / ).
آیات مرتبط (تعداد ریشههای مشترک)
تفسیر
- آيات ۳۸ - ۵۲ سوره زمر
- احتجاج عليه مشركين بر وحدانيت خداى تعالى در خلقت و ربوبيت
- معناى توفى انفس و وجه اسناد آن به خداوند در جايى ، و به ملك الموت ورسل در جاهاى ديگر
- اشاره به تغاير نفس و بدن و اينكه مردن و خواب هر دو توفى و قبض روح است
- توضيح اينكه شفاعت كننده بايد، مالك باشد، پس همه شفاعت ها از آن خدا و منتهى بهاوست كه مالك همه چيز است
- اشاره به اينكه شفيع حقيقى تنها خداوند است
- وصف عذابى كه ظالمان منكران معاد در قيامت مى بينند
- ناسپاس بودن آدمى ، كه چون خدا نعمتى به او داد مى گويد: اوتيته على علم
- دو جواب به انسان ناسپاس متنعمى كه برخوردارى مستند به خود مى داند
- رواياتى درباره توفى انفس ، خواب و رؤ يا
نکات آیه
۱ - قرآن، کتابى الهى و آسمانى است; نه بشرى (إنّا أنزلنا علیک الکتب) تصریح و تأکید خداوند بر الهى بودن قرآن - با آن که ادعاى آورنده اش (پیامبراسلام) نیز همین بود - مى تواند به این خاطر باشد که تمامى مخالفان اسلام، این کتاب را بشرى و ساخته و پرداخته پیامبر(ص) مى دانستند.
۲ - کتابت و تدوین قرآن، پس از نزول آن در حیات پیامبراسلام(ص) (إنّا أنزلنا علیک الکتب) اطلاق کتاب (نوشته و نگارش یافته) بر قرآن، یا بدان جهت بوده که آیه هاى آن پس نزول نوشته مى شده است و یا توصیه اى است از جانب خداوند که باید به صورت نوشته درآید. هر دو فرض مى تواند گویاى برداشت بالا باشد.
۳ - نزول کتاب (قرآن) از سوى خداوند، عملى هدفدار و امرى لازم و شایسته براى بشر (إنّا أنزلنا علیک الکتب للناس بالحقّ) برداشت یاد شده بر این اساس استوار است که «بالحقّ» متعلق به «أنزلنا» باشد. کلمه «حقّ» - در برابر باطل (پوچ و بیهوده) - به معناى کار به جا، شایسته و هدفمند است. بنابراین نزول قرآن، امرى هدفمند و شایسته و بایسته براى بشر بوده است.
۴ - قرآن، کتابى است سراسر حق و به دور از مطالب نادرست و تخیلات باطل (إنّا أنزلنا علیک الکتب للناس بالحقّ) برداشت یاد شده بر این دیدگاه استوار است که «بالحقّ» متعلق به ظرف مستقر و حال براى «الکتاب» باشد.
۵ - ارائه حق و شناساندن آن به مردم، فلسفه نزول قرآن (إنّا أنزلنا علیک الکتب للناس بالحقّ)
۶ - قرآن، کتابى براى عموم مردم است; نه ویژه گروهى خاص. (إنّا أنزلنا علیک الکتب للناس بالحقّ) برداشت یاد شده از تعبیر «للناس» (براى مردم) استفاده شده است.
۷ - قرآن، کتابى سودمند براى بشر و در جهت منافع و مصالح او است. (إنّا أنزلنا علیک الکتب للناس) برداشت یاد شده با توجه به لام در «للناس» است که متضمن معناى انتفاع مى باشد.
۸ - قرآن، کتابى نازل شده براى هدایت و راهنمایى مردم. (فمن اهتدى فلنفسه)
۹ - منفعت و بهره هدایت، تنها متوجه خود هدایت یافتگان است. (فمن اهتدى فلنفسه)
۱۰ - هدایت یافتن و سود بردن از قرآن، براى تمامى طیف هاى اجتماعى جامعه بشرى، ممکن و میسر است. (إنّا أنزلنا علیک الکتب للناس بالحقّ فمن اهتدى فلنفسه)
۱۱ - ضرر و زیان گمراهى، تنها متوجه خود گمراهان است. (و من ضلّ فإنّما یضلّ علیها)
۱۲ - خدا، تنها فراهم آورنده وسایل و زمینه هاى هدایت به قرآن است و مردم در پذیرش و عدم پذیرش آن آزاد و مختاراند. (إنّا أنزلنا علیک الکتب ... فمن اهتدى فلنفسه و من ضلّ فإنّما یضلّ علیها)
۱۳ - انسان، موجودى آزاد و مختار و مسؤول هدایت و گمراهى خویش (فمن اهتدى فلنفسه و من ضلّ فإنّما یضلّ علیها)
۱۴ - پذیرش قرآن و عمل به راهنمایى هاى آن هدایت است و رد و انکار آن گمراهى و ضلالت. (فمن اهتدى فلنفسه و من ضلّ فإنّما یضلّ علیها)
۱۵ - تنها در سایه کتاب آسمانى قرآن، هدایت حقیقى و کامل میسر است. (فمن اهتدى فلنفسه و من ضلّ فإنّما یضلّ علیها)
۱۶ - خداوند، پیامبر(ص) را کفیل و قیّم ایمان و کفر مردم قرار نداده است. (فمن اهتدى فلنفسه و من ضلّ فإنّما یضلّ ... و ما أنت علیهم بوکیل)
۱۷ - مسؤولیت پیامبراسلام(ص)، تنها رساندن و ابلاغ پیام خداوند به مردم است; نه اجبار آنان به پذیرش آن. (إنّا أنزلنا علیک الکتب للناس ... و ما أنت علیهم بوکیل)
۱۸ - هیچ کس حتى پیامبر(ص) حق ندارد عقیده و دین خویش را - هر چند بر حق باشد - بر دیگران تحمیل کند. (إنّا أنزلنا علیک الکتب للناس بالحقّ ... و ما أنت علیهم بوکیل)
۱۹ - دلجویى خداوند از پیامبر(ص)، در برابر حق ستیزى و هدایت ناپذیرى کافران و مشرکان (و ما أنت علیهم بوکیل)
موضوعات مرتبط
- انسان: آزادى انسان ۱۳; اختیار انسان ۱۲، ۱۳; مسؤولیت انسان ۱۳; مصالح انسان ۷; ویژگیهاى انسان ۱۳; هدایت انسان ۸
- ایمان: آثار ایمان به قرآن ۱۴
- حق: اهمیت تشخیص حق ۵
- خود: زیان به خود ۱۱; منفعت به خود ۹
- دین: نفى اکراه در دین ۱۷، ۱۸
- عقیده: آزادى عقیده ۱۲، ۱۸
- قرآن: آثار تکذیب قرآن ۱۴; اهمیت قرآن ۷; اهمیت نزول قرآن ۳; تاریخ قرآن ۲; تنزیه قرآن ۴; جمع قرآن ۲; جهان شمولى قرآن ۶; حقانیت قرآن ۴; عمومیت هدایتگرى قرآن ۱۰; فلسفه نزول قرآن ۳، ۵، ۸; فواید قرآن ۷; قرآن از کتب آسمانى ۱; قرآن در دوران محمد(ص) ۲; کتابت قرآن ۲; منشأ نزول قرآن ۱; نقش قرآن ۱۵; وحیانیت قرآن ۱; ویژگیهاى قرآن ۴، ۶، ۷، ۸، ۱۰; هدایتگرى قرآن ۸، ۱۲، ۱۵
- کافران: حق ستیزى کافران ۱۹; هدایت ناپذیرى کافران ۱۹
- گمراهى: آثار فردى گمراهى ۱۱; زمینه گمراهى ۱۳; زیان گمراهى ۱۱; عوامل گمراهى ۱۴
- محمد(ص): تبلیغ محمد(ص) ۱۷; دلدارى به محمد(ص) ۱۹; محدوده مسؤولیت محمد(ص) ۱۶، ۱۷، ۱۸
- مشرکان: حق ستیزى مشرکان ۱۹; هدایت ناپذیرى مشرکان ۱۹
- هدایت: آثار هدایت ۹; زمینه هدایت ۱۲، ۱۳; عوامل هدایت ۸، ۱۴، ۱۵