مريم ٣٤
ترجمه
معنی کلمات و عبارات
«ذلِکَ»: این موصوف به صفات جلیله و خصال حمیده. مبتدا است و خبر آن (عیسی) است. «قَوْلَ الْحَقِّ»: سخن راستین (نگا: آلعمران / و ). اضافه موصوف به صفت است. گفتار خدا. عیسی پدیده فرمان واژه (کُنْ) الله است. نصب (قَوْلَ) بدان علّت است که مفعول فعل محذوف است و تقدیر چنین است: أقُولُ لَکُمْ فیهِ قَوْلَ الْحَقِّ. یا حال است و تقدیر چنین میگردد: حالُ کَوْنِ عِیسی کَلِمَةُ اللهِ. یا این که نصب آن بنا بر مدح است. «یَمْتَرُونَ»: شکّ و تردید میکنند. اختلاف میورزند.
آیات مرتبط (تعداد ریشههای مشترک)
ذٰلِکَ نَتْلُوهُ عَلَيْکَ مِنَ... (۰) الْحَقُ مِنْ رَبِّکَ فَلاَ تَکُنْ... (۲) إِنَ هٰذَا الْقُرْآنَ يَقُصُ عَلَى... (۱)
تفسیر
- آيات ۱۶ - ۴۰ سوره مريم
- اشاره به شباهتهاى داستان يحيى و داستان عيسى (عليهما السلام )
- مراد از جمله : ((فاتخذت من دونهم حجابا((
- مقصود از روحى كه براى مريم (عليه السلام ) به صورت بشرمتمثل شد
- گفتارى در معناى تمثل
- نقد و بررسى چهار اشكال و شبهه اى كه پيرامون جبرئيل براى مريم مطرح شده است
- پاسخ به اشكال دوم درباره تمثل
- پاسخ به اشكالهاى سوم و چهارم
- حاصل سخن درباره حقيقت تمثل
- پناه بردن مريم به خدا و آگاهانيدن او به دارا شدن پسر شدن پسرى توسط جبرئيل
- حكايت وضع حمل مريم و اندوه و نگرانى او در اين خصوص
- حضرت عيسى (ع ) مادر خود را تسلى و دلدارى مى دهد
- سفارش به روزه سكوت گرفتن براى رهايى از زخم زبان مردم
- وجوم مختلف درباره لفظ ((كان (( در جمله : ((كيف نكلم من كان فى المهد صبيا((
- سخن گفتن عيسى (عليه السلام ) در گهواره با مردم :((قال انى عبدالله ...((
- تقرير حجتى بر نفى فرزند بودن عيسى (عليه السلام ) براى خدا
- توبيخ كسانى كه درباره عيسى (عليه السلام ) اختلاف كردند و گمراه گشتند، و تهديدآنان
- معناى جلمه (لكن الظالمون اليوم فى ظلال مبين )
- روز قيامت براى ظالمين روز حسرت است
- توضيحى درباره مراد از اينكه فرمود: ((انا نحن نرث الاءرض و من عليها...((
- بحث روايتى (رواياتى در ذيل آيات مربوط به مريم وحمل او به عيسى و تكلم عيسى در نوزادى و...)
نکات آیه
۱- قرآن ترسیم کننده سیما و سرگذشت واقعى عیسى(ع) (ذلک عیسى ابن مریم قول الحقّ) «ذلک» اشاره به دارنده اوصافى است که در آیات گذشته تشریح شد. و «قول الحقّ» مفعول براى فعل محذوف (أقول) است، یعنى سخن درستى مى گویم.
۲- حضرت عیسى(ع) فرزند مریم(ع) و داراى منزلتى والا است. (ذلک عیسى ابن مریم) «ذلک» براى اشاره به بعید به کار مى رود. به کار بردن آن در جایى که مورد اشاره نزدیک باشد، بیانگر برجستگى منزلت مورد اشاره و بزرگداشت آن است.
۳- عیسى(ع)،بدون پدر تکوین یافته بود. (ذلک عیسى ابن مریم) نسبت دادن عیسى(ع) به مادرش مریم - با توجه به غیر متعارف بودن انتساب به مادر - گویاى برداشت یاد شده است.
۴- عیسى(ع)، فرزند خداوند نیست. (عیسى ابن مریم) انتساب عیسى(ع) به مادرش مریم(س)، تعریضى است به آنان که او را فرزند خداوند مى دانند; یعنى او را به کسى جز مادرش مریم(س) نباید نسبت داد. آیه بعد قرینه بر نکته یاد شده است.
۵- قرآن، بیان کننده حقایق تاریخ و واقعیت هاى آن است. (ذلک عیسى ابن مریم قول الحقّ الذى فیه یمترون)
۶- عیسى(ع)، کلمه خداوند و پدیدار شده به فرمان او بود. (ذلک عیسى ابن مریم قول الحقّ) منصوب بودن «قول» ممکن است به جهت حال بودن آن باشد و نیز محتمل است که منصوب به فعل مدح محذوف باشد. براساس این دو احتمال، مراد از «قول الحقّ» گفتار خداوند در خلقت عیسى(ع) (فرمان «کن») است.
۷- در باره ماهیت حضرت عیسى(ع) (بشربودن و تکوین یافتن او بدون پدر) در طول تاریخ تردیدهایى ناروا وجود داشته است. (ذلک عیسى ابن مریم ... الذى فیه یمترون) «الذى» وصف است براى «عیسى» یا «قول الحقّ» و «إمتراء» (مصدر «یمترون») به معناى شک و تردید کردن است. غایب ذکرشدن صیغه «یمترون» از آن حکایت دارد که کسانى غیر از مسلمانان در باره حضرت عیسى(ع) به عقایدى پاى بند بودند که برپایه یقین استوار نبود.
موضوعات مرتبط
- تاریخ: منابع تاریخ ۵
- خدا: اوامر خدا ۶; کلمات خدا ۶
- عیسى(ع): بشر بودن عیسى(ع) ۷; شک در عیسى(ع) ۷; عیسى(ع) و فرزندى خدا ۴; فضایل عیسى(ع) ۶; قصه عیسى(ع) ۱; مادر عیسى(ع) ۲; مقامات عیسى(ع) ۲; منشأ خلقت عیسى(ع) ۶; ویژگیهاى خلقت عیسى(ع) ۳، ۷
- قرآن: تعالیم قرآن ۱، ۵
- مریم(ع): فرزند مریم(ع) ۲