الكهف ٦٩
ترجمه
| الكهف ٦٨ | آیه ٦٩ | الكهف ٧٠ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«لآ أَعْصِی»: سرکشی و نافرمانی نمی‌کنم. «أَمْراً»: فرمان. کار.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
- آيات ۶۰ - ۸۲ سوره كهف
- داستان موسى (ع ) وعالم وآنچه از آن استفاده مى شود
- سخن مفسرين درباره داستان مذكور وشخصيتهاى آن
- آغاز داستان موسى وهمراه خود
- حكايت ماهى بريان شده كه خود را به دريا انداخته است !
- اشاره به اينكه انبياء (عليهم السلام ) از مطلق آزار وايذاء شيطان مصون نيستند
- ملاقات موسى (عليه السلام ) با بنده اى از بندگان خدا خضر (ع ) كه به اورحمت وعلم داده شده
- تقاضاى تعليم از طرف موسى (ع ) وپاسخ حضرت حضر (ع )
- ادب وتواضع فراوان موسى (ع ) در برابر استاد (خضر عليه السلام )
- صبر نياوردن موسى (ع ) به سكوت در برابراعمال خضر (ع )
- غرض اصلى آيات بيان يك داستان وسه اعتراض است نه بيان سه داستان !
- بخش سوم داستان موسى وخصر (ع ): بناى ديوار مشرف به سقوط
- جدا شدن موسى وخضر (ع ) موسى (ع ) را بهتاءويل اعمال خود (سوراخ كردن كشتى ، قتل نوجوان وبناى ديوار)
- بحثى تاريخى در دوفصل
- ۱ - داستان موسى وخضر در قرآن
- ۲ - شخصيت خضر
- بحث روايتى
- اختلاف فراوان روايات در جهات وجزئيات اين داستان
- روايات ديگرى درباره داستان موسى وخضر عليهماالسلام
- رواياتى درباره اينكه خداوند به خاطر اصلاح مردى مؤ من امر فرزندان اورا اصلاح مىكند
- رواياتى درباره گنج مدفون در زير ديوار درذيل ((واما الجدار فكان لغلامين ...((
نکات آیه
۱- موسى(ع) به شکیبا بودن در برابر کارهاى خضر و چیزهایى که از او فرا مى گیرد، متعهّد گردید. (قال ستجدنى إن شاء اللّه صابرًا و لا أعصى لک أمرًا) جمله «ستجدنى...» (تو مرا صابر خواهى یافت) حاکى از این است که موسى(ع) صبرى را نوید مى داد که آثارش مشهود باشد. این تعبیر، در مقایسه با «سأصبر» و نظایر آن، تأکید بیشترى دارد.
۲- موسى(ع) بر اطاعت کامل خود از خضر(ع) و سرپیچى نکردن از فرمان هاى او تأکید کرد. (ستجدنى إن شاء اللّه صابرًا و لا أعصى لک أمرًا)
۳- موسى(ع) در عین تعهّد به خضر، از یاد خدا و نقش مشیّت الهى در کارها، غافل نبود. (ستجدنى إن شاء اللّه صابرًا)
۴- موسى(ع) کمال ادب و متانت را در برابر معلّم خویش (خضر) اظهار کرد. (هل أتّبعک ... ستجدنى ... و لا أعصى) موارد فراوانى از ادب و متانت در کلام موسى(ع) دیده مى شود: الف) درخواست خود را با استفهام آغاز کرد (هل أتّبعک); ب) مبدأ علم خضر را به جهت تکریم، با صیغه مجهول آورد (عُلِّمت); ج) علم او را رشدآفرین دانست (رشداً); د) تنها، بخشى از علم او را طلب کرد (ممّا عُلِّمت); ه-) وعده صریح به صبر نداد، بلکه به صورت «ستجدنى إن شاء اللّه...» ذکر کرد; و) توصیه هاى او را به عنوان امر تلقى کرد و متعهد شد که با او در هیچ فرمانى مخالفت نکند. (المیزان، ج ۱۳- ).
۵- موسى(ع) داراى اشتیاق فراوان به فراگیرى علوم خضر بود. (قال ستجدنى إن شاء اللّه صابرًا و لا أعصى لک أمرًا)
۶- در تعهّدها و تضمین انجام کارى در آینده، همواره، باید متذکّر مشیّت الهى بود. (ستجدنى إن شاء اللّه صابرًا و لا أعصى لک أمرًا)
۷- شکیبا بودن و اطاعت از معلم، ادب و شرط تعلّم است. (و لا أعصى لک أمرًا)
روایات و احادیث
۸- «عن جعفربن محمد(ع): «... قال موسى: «ستجدنى إن شاء اللّه صابراً و لاأعصى لک أمراً» فلمّا استثنى المشیة قبِله ... ; از امام صادق(ع) روایت شده: «موسى(ع) به خضر گفت: «ستجدنى إن شاء اللّه صابراً...» پس چون مشیّت الهى را استثنا کرد (یعنى «إن شاء اللّه» گفت) خضر، او را پذیرفت...».[۱]
موضوعات مرتبط
- اطاعت: اطاعت از خضر(ع) ۲; اطاعت از معلم ۷
- تعلم: آداب تعلم ۷; شرایط تعلم ۷; صبر در تعلم ۷
- خضر(ع): احترام خضر(ع) ۴; علم خضر(ع) ۵; قصه خضر(ع) ۱، ۲، ۴، ۵
- ذاکران ۳:
- ذکر: آثار ذکر مشیت خدا ۸; اهمیت ذکر مشیت خدا ۶; ذکر مشیت خدا ۳
- علایق: علاقه به تعلم ۵
- عهد: آداب عهد ۶
- معلم: احترام معلم ۴
- موسى(ع): ادب موسى(ع) ۴; تعلم موسى(ع) ۱، ۵; تعهد موسى(ع) ۱، ۲، ۳; صبر موسى(ع) ۱، ۸; علایق موسى(ع) ۵; قصه موسى(ع) ۱، ۲، ۴، ۵; معلم موسى(ع) ۵
منابع
- ↑ علل الشرایع، ص ۶۰، ح ۱، ب ۵۴; نورالثقلین، ج ۳، ص ۲۸۱، ح ۱۵۴.
