البقرة ٢٢٥
ترجمه
البقرة ٢٢٤ | آیه ٢٢٥ | البقرة ٢٢٦ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«لا یُؤَاخِذُکُمْ»: مورد بازخواستتان قرار نمیدهد. «اللَّغْوِ»: یاوه. پوچ. لغو در سوگند، یعنی سوگندی که بدون قصد و اراده و از روی عادت بر زبان رانده میشود. مانند: آری والله. نهوالله. که بدون قصد سوگند، از روی عُرف و عادت بر زبان جاری میگردد و کفّاره ندارد. «مَا کَسَبَتْ قُلُوبُکُمْ»: آنچه که از دل بر میآید و با قصد و اراده اداء میگردد. «حَلِیمٌ»: شکیبا.
آیات مرتبط (تعداد ریشههای مشترک)
تفسیر
- آيات ۲۲۷ - ۲۲۴ ، سوره بقره
- معناى كلمات (عرضه ) و (ايمان ) و وجه تسميه كلمه يمين بمعنى سوگند
- معناى آيه شريفه (و لا تجعلوا الله عرضه لايمانكم ...)
- آثار سوء روانى و اجتماعى سوگند بسيار
- معناى كلمه (لغو) و مراد از سوگند لغو در آيه قرآن
- معناى ((كسب )) و فرق آن با ((اكتساب ))
- تجربه وجود يك مركز فرماندهى در بدن كه به تمام اعضاء دستور صادر مى كند را ثابت كرده است .
- پى بردن بشر به مغز به عنوان راءس البدن از دير باز بوده است
- نظر ابوعلى سينا درباره مركز ادراكات نفسانى در انسان
- اشاره به كراهت سوگندهاى لغو و بيهوده
- تفسير آيه (للذين يؤ لون من نسائهم ) با توجه به مفردات آن
- (شامل رواياتى راجع به قسم خوردن وايلاء)
- رواياتى از صادقين (ع ) درباره ايلاء
نکات آیه
۱ - خداوند کسى را به خاطر سوگند بیهوده اش مؤاخذه نمى کند. (لا یؤاخذکم اللّه باللغو فى ایمانکم و لکن) مراد از سوگند لغو، سوگندهایى است که معمولاً به خاطر عادت بر زبان جارى مى شود; بدون اینکه یادکننده سوگند، نسبت به آن قصد قلبى داشته باشد. این معنا از مقابله «باللغو» با «بما کسبت قلوبکم» به دست مى آید.
۲ - سوگندهاى لغو و بیهوده، تعهّدآور نیست. (لا یؤاخذکم اللّه باللغو فى ایمانکم)
۳ - سوگندهایى که با قصد قلبى و اراده جدّى باشد، موجب مؤاخذه الهى است. (و لکن یؤاخذکم بما کسبت قلوبکم)
۴ - ضرورت تعهّد و وفادارى نسبت به سوگندهایى که برخاسته از اراده و قصد قلبى است. (و لکن یؤاخذکم بما کسبت قلوبکم)
۵ - ناپسندى سوگندهاى بیهوده و لغو* (لا یؤاخذکم اللّه باللغو فى ایمانکم ... و اللّه غفور حلیم) از آیه مزبور استفاده مى شود که یادکننده سوگندهاى بیهوده، استحقاق مؤاخذه را دارد; ولى خداوند تفضّلاً او را مؤاخذه نمى کند. این برداشت، مخصوصاً با تکیه بر صفت «غفور» که در پایان آیه آمده است، استفاده مى شود.
۶ - نیّت، ملاک ثواب و عقاب عمل (لا یؤاخذکم اللّه باللغو فى ایمانکم و لکن یؤاخذکم بما کسبت قلوبکم)
۷ - تغییر شخصیّت معنوى انسان، در اثر کارهاى لغو و بیهوده* (لا یؤاخذکم الله باللغو فى ایمانکم و لکن یؤاخذکم بما کسبت قلوبکم) آیه مزبور احتمالاً در صدد تقسیم سوگند به لغو و جِدّ و کفّاره داشتن یکى و نداشتن دیگرى نیست; بلکه در صدد بیان این است که اگر چه خداوند در سوگندهاى لغو کیفرى قرار نداده است; ولى این عمل حکایت از قلبى بیمار دارد و یا اینکه به تدریج به بیمارى قلب و دل مى انجامد و خداوند بر این بیمارى مؤاخذه مى کند.
۸ - عدم مؤاخذه بر سوگندهاى لغو، جلوه اى از مغفرت و حِلم پروردگار (لا یؤاخذکم اللّه باللغو فى ایمانکم ... و اللّه غفور حلیم) ظاهراً مغفرت و حلم خدا مربوط به «لا یؤاخذ» است; نه «یؤاخذکم». چون مغفرت با عدم مؤاخذه مناسب است; نه با مؤاخذه.
۹ - خداوند، غفور و حلیم است. (و اللّه غفور حلیم)
۱۰ - خداوند، غفورى حلیم است. (و اللّه غفور حلیم) بنابراینکه «حلیم»، صفت «غفور» باشد.
موضوعات مرتبط
- احکام: ۲، ۴
- اسماء و صفات: حلیم ۹، ۱۰ ; غفور ۹، ۱۰
- انحطاط: عوامل انحطاط ۷
- انسان: شخصیت انسان ۷
- پاداش: ملاک پاداش ۶
- خدا: آمرزش خدا ۸ ; حسابرسى خدا ۱، ۳ ; حلم خدا ۸
- سوگند: احکام سوگند ۲، ۴ ; سوگند لغو ۱، ۲، ۵، ۸
- عمل: آثار عمل ناپسند ۷ ; پاداش عمل ۶ ; عمل ناپسند ۵
- کیفر: ملاک کیفر ۶
- گناه: آثار گناه ۷
- نیّت: اهمیّت نیّت ۳، ۴، ۶